Điều kiện để tên thương mại được bảo hộ là gì? Cho ví dụ

Tên thương mại còn có thể là tên của các cá nhân kinh doanh, tên đầu đủ của doanh nghiệp. Chủ kinh doanh còn sử dụng tên thương mại bằng tên giao dịch ngắn gọn.

Với những yếu tố hợp thành tên thương mại, tên thương mại được hiểu là biểu trưng cho uy tín của doanh nghiệp và là tài sản mang giá trị kinh tế trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, do vậy tên thương mại cần phải được bảo vệ chống lại các hành vi khai thác trái với sự định đoạt ý chí của chủ thể kinh doanh và nhằm mang nguồn thông tin hữu ích cho người tiêu dùng. Tên thương mại cần phải được bảo hộ tránh khỏi sự nhầm lẫn gây thiệt hại cho chủ thể kinh doanh và người tiêu dùng.

2. Cho ví dụ về tên thương mại

Chúng ta có thể tra cứu hàng trăm ngàn tên thương mại khác nhau ở trên cổng thông tin địa chỉ quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (dangkydoanhnghiep.gov.vn). Ở đó có rất nhiều các tên thương mại có tính tương đồng cao, ví dụ cụ thể nếu muốn mở công ty với từ "Minh Khuê" có thể đặt các tên thương mại dưới dạng sau:

1. Công ty TNHH Minh Khuê; Công ty TNHH Thương mại & Sản xuất Minh Khuê; Công ty TNHH Đầu Tư Minh Khuê; Công ty TNHH Giáo dục Minh Khuê ...
2. Công ty cổ phần Minh Khuê; Công ty cổ phần xây dựng Minh Khuê; Công ty Cổ phần Thiết bị Y Tế Minh Khuê ...
3. Công ty luật TNHH Minh KHuê (đây là một dạng đặc biệt đối với các công ty hoạt động theo luật luật sư thì thành lập ở Sở Tư Pháp tỉnh, thành phố nên để phân biệt với các công ty thành lập ở Sở Kế Hoạt & Đầu tư chữ Luật được đảo lên trước chữ TNHH.

Notes: Đây là tên thương mại đầy đủ theo giấy phép kinh doanh, đương nhiên các bên có thể sử dụng tên thương mại là tên tiếng anh, tên viết tắt của doanh nghiệp và nguyên tắc các tên này cũng phải không trùng hoặc không gây nhầm lẫn với nhau.

3. Bảo hộ tên thương mại như thế nào?

Tại Việt Nam, tên thương mại được bảo hộ bằng hệ thống pháp luật. Khi Bộ luật Dân sự năm 1995 được ban hành, tên thương mại được quy định về bảo hộ. Tiếp theo, Luật Thương mại năm 1997 quy định tại các Điều 8, 20,24, 32; Pháp lệnh bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng (1999) quy định tại Điều 7; Nghị định số 63/CP về quyền sở hữu công nghiệp (1996) Điều 6; Luật Doanh nghiệp (1999) quy định tại Điều 24.

Khi Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (Luật sở hữu trí tuệ sửa đổi, bổ sung năm 2009 và Văn bản hợp nhất luật sở hữu trí tuệ số 07/VBHN-VPQH năm 2019), thì điều kiện bảo hộ đối với tên thương mại được quy định tại mục 5, Phần thứ ba, chương VII về điều kiện bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, từ Điều 76 đến Điều 78.

Điều 76 Luật Sở hữu trí tuệ quy định điều kiện chung đối với tên thương mại được bảo hộ: “Tên thương mại được bảo hộ nếu có khả năng phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên thương mại đó với chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh”.

Theo quy định tại Điều 78 Luật Sở hữu trí tuệ, tên thương mại phải chứa đựng thành phần tên riêng, trừ trường hợp đã được biết đến rộng rãi do sử dụng. Tên thương mại không được trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với tên thương mại mà người khác đã sử dụng trước trong cùng lĩnh vực và khu vực kinh doanh. Không trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu của người khác hoặc với chỉ dẫn địa lý đã được bảo hộ trước ngày tên thương mại đó được sử dụng.

Những nguyên tắc trong việc bảo hộ tên thương mại của chủ doanh nghiệp và tập trung vào những nội dung cơ bản sau:

• Thương nhân phải có tên thương mại;
• Tên thương mại không được vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục Việt Nam;
• Tên thương mại phải được viết bằng tiếng Việt Nam, tên thương mại có thể được viết bằng tiếng nước ngoài với kích thước nhỏ hơn;
• Tên thương mại phải được ghi trong các hóa đơn, chứng từ, giấy tờ giao dịch của thương nhân;

4. Các yếu tố của tên thương mại

4.1 Tên thương mại được bảo hộ theo các điều kiện sau:

• Là tập hợp các chữ cái, có thể kèm theo chữ số với điều kiện phát âm được;
• Tên thương mại đó phải có khả năng phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên gọi đó với các chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực kinh doanh.

Một tên thương mại của chủ thể kinh doanh phải thỏa mãn các điều kiện trên mới được bảo hộ.

4.2 Những tên gọi sau đây không được bão hộ với danh nghĩa là tên thương mại:

• Tên gọi của cơ quan hành chính, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hôi, tổ chức xã hội - nghề nghiệp hoặc các chủ thế không liên quan đến hoạt động kinh doanh;
• Tên gọi nhằm mục đích thực hiện chức năng của tên thương mại nhưng không có khả năng phân biệt chủ thể kinh doanh của các cơ sở kinh doanh trong cùng một lĩnh vực;
• Tên thương mại gây nhầm lẫn với tên thương mại của người khác đã được sử dụng từ trưóc trên cùng một địa bàn và trong cùng một lĩnh vực kinh doanh, gây nhầm lẫn với nhãn hiệu hàng hóa của người khác đã được bảo hộ từ trước khi bắt đầu sử dụng tên thương mại đó.

Như vậy, tên thương mại là tập hợp các chữ cái, có thể kèm theo chữ số phát âm được và có khả năng phân biệt chủ thể kinh doanh mang tên gọi đó là các chủ thể kinh doanh khác trong cùng lĩnh vực kinh doanh. Những tên gọi của các cơ quan, tổ chức, đoàn thể không hên quan tới hoạt động kinh doanh thì không thể coi là tên thương mại.