Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi yêu cầu tư vấn tới bộ phận tư vấn luật của chúng tôi. Nội dung câu hỏi của bạn được chúng tôi nghiên cứu và tư vấn như sau:

1. Cơ sở pháp lý:

Luật Hôn nhân và gia đình 2014;

Nghị định 110/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã.

2. Nội dung tư vấn:

Theo quy định tại Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình về điều kiện kết hôn như sau:

Điều 8. Điều kiện kết hôn

1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;

b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.

Ngoài ra tại Khoản 2 Điều 5 quy định các trường hợp bị cấm kết hôn như sau:

- Kết hôn giả tạo: theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình tại là việc lợi dụng việc kết hôn đê xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú, nhập quốc tịch Việt Nam, quốc tịch nước ngoài, hưởng chế độ ưu đãi của nhà nước hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích xây dựng gia đình.

- Tảo hôn ( là trường hợp kết hôn khi chưa đủ tuổi), cưỡng ép kết hôn ( là trường hợp buộc người khác kết hôn trái ý muốn của họ như ngược đãi, uy hiếp tinh thần làm cho người bị uy hiếp không còn lựa chọn nào khác), lừa dối kết hôn ( là trường hợp làm cho người kết hôn với mình hiểu sai về chủ thể, tình trạng nhân thân, hay tính chất của sự việc), cản trở kết hôn( ngăn cấm, thực hiện hành vi gây cản trở cho việc kết hôn của người khác như giam hãm, đe dọa người kết hôn không để họ thực hiện quyền kết hôn của mình);

- Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ;

- Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;

- Yêu sách của cải trong kết hôn: là việc đòi hỏi về vật chất một cách quá đáng và coi đó là điều kiện để kết hôn nhằm cản trở trở việc tự nguyện kết hôn của nam, nữ.

Như vậy căn cứ các quy định, công dân có quyền kết hôn khi đủ điều kiện về kết hôn theo quy định của pháp luật và không thuộc các trường hợp bị cấm kết hôn. Trong đó, điều kiện về độ tuổi khi kết hôn là nam phải từ đủ 20 tuổi trở lên và nữ phải từ đủ 18 tuổi trở lên. Đủ tuổi kết hôn ở đây được hiểu là người có ý định kết hôn phải bước sang ngày sau ngày sinh nhật ở độ tuổi đủ điều kiện kết hôn, cụ thể đối với nam phải là ngày sinh nhật thứ 20 và đối với nữ là sinh nhật thứ 18.

Các trường hợp chưa đủ tuổi kết hôn mà vẫn kết hôn thì có thể bị xử phạt hành chính theo quy định pháp luật về hành vi tảo hôn. Cụ thể tại Điều 47 Nghị định 110/2013/NĐ-CP quy định như sau:

1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn.

2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có quyết định của Tòa án nhân dân buộc chấm dứt quan hệ đó.

Theo đó, trong trường hợp của bạn, bạn và bạn gái mới 16 tuổi, cả hai đều chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định. Do đó, hai bạn không được phép kết hôn, nếu các bạn và gia đình vẫn tổ chức kết hôn thì có thể bị phạt hành chính theo quy định trên với mức phạt nhẹ nhất là cảnh cáo, nặng hơn là phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với người tổ chức, từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đối với người cố ý duy trì quan hệ vợ chồng với người chưa đủ tuổi mà đã có quyết định của Tòa buộc chấm dứt quan hệ đó. Căn cứ vào quy định này có thể hiểu, trường hợp phạt tiền đối với hành vi cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn là khi phải có quyết định của Tòa án nhân dân buộc chấm dứt quan hệ đó, nếu không có quyết định của Tòa án có hiệu lực về việc yêu cầu chấm dứt quan hệ vợ chồng trong trường hợp này thì sẽ không có căn cứ để phạt hành chính theo quy định.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900.6162 để được giải đáp.

Trân trọng./.

Bộ phận tư vấn pháp luật Hôn nhân - Công ty luật Minh Khuê