Pháp luật phong kiến Việt Nam đã có những thành tựu to lớn nổi bật trong đó là lĩnh vực hôn nhân và gia đình. Quan hệ hôn nhân và gia đình có những nét độc đáo tiến bộ và có tính chất vượt thời đại còn ảnh hưởng đến ngày nay.
Một bức tranh khá rõ nét về đặc trưng cơ bản của hôn nhân ở Việt Nam hiện nay đã được nghiên cứu về khuôn mẫu, tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời, tuổi kết hôn, hình thức chung sống, yếu tố quyết định sự hài lòng trong hôn nhân và những nhân tác động đến chất lượng hôn nhân… Cụ thể:
Ở đời, có lẽ chẳng có quan hệ nào không kẻ xướng – người tùy mà có thể vận động trơn tru. Chẳng hạn như dàn nhạc kia: Có nhạc trưởng chỉ huy, các nhạc công nếu không tùy theo sự chỉ huy của nhạc trưởng mà chơi đàn, thì dàn nhạc chỉ còn là thứ hổ lốn hỗn độn. Từ thời cổ đại, triết gia Aristote đã nói: Muốn có trật tư, quy củ, thì phải biết phân biệt cái trên – cái dưới.
