Để đảm bảo việc truy cứu trách nhiệm pháp lí chính xác, hoạt động này cần phải tiến hành dựa trên những căn cứ vững chắc. Đó là căn cứ pháp lí và căn cứ thực tế. Bài viết phân tích căn cứ và yêu cầu khi truy cứu trách nhiệm pháp lý, cụ thể:
Khi có vi phạm pháp luật xảy ra, nhà nước thông qua các cơ quan, nhà chức ừách có thẩm quyền tiến hành các hoạt động nhằm buộc chủ thể vi phạm phải gánh chịu những hậu quả pháp lí nhất định, hoạt động đó được gọi là truy cứu trách nhiệm pháp lí.
Văn bản quy phạm pháp luật là hình thức thể hiện của các quyết định pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành theo trình tự và dưới hình thức nhất định, có chứa đựng các quy tắc xử sự chung nhằm điều chỉnh một loại quan hệ xã hội nhất định