Tác giả:: Mục lục bài viết
1. Con dưới 3 tuổi có được thay đổi người trực tiếp nuôi sau khi ly hôn?
Luật sư tư vấn:
Căn cứ Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn như sau:
“Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Đồng thời căn cứ Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn như sau:
“Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
4. Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ.”
Như vậy, theo quy định trên việc thay đổi quyền nuôi con sẽ được thực hiện khi có căn cứ sau:
1. Anh thỏa thuận được với mẹ cháu và mẹ cháu đồng ý;
2. Mẹ cháu không đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Theo quy định con dưới 36 tháng tuổi sẽ giao cho mẹ trực tiếp nuôi con trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con. Do đó anh vẫn có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án thay đổi quyền nuôi con nếu có căn cứ. Tuy nhiên vấn đề chứng minh mẹ của bé không đủ điều kiện nuôi con là rất quan trọng.
Theo thông tin anh cung cấp anh ly hôn vào tháng 7/2020, con anh hiện 26 tháng tuổi, vợ anh hiện đang làm giáo viên cách nhà 40 km do đó cháu đang ở cùng bà ngoại. Nhưng anh hiện cũng đang công tác xa nhà 90km. Đối với dự định xin nghỉ việc để về gần nhà chăm sóc cháu là một sự hy sinh lớn, hiện tại công việc anh đang ổn định và cho dù anh có chuyển về gần nhà cũng không đảm bảo được 100% sẽ thay đổi được quyền nuôi con do quyết định cuối cùng thuộc về HĐXX.
Do đó anh cần cân nhắc kỹ có nên khởi kiện yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con tại thời điểm này hay không? hay đợi con anh đủ 36 tháng tuổi mà tình trạng hiện nay vẫn không được cải thiện vợ anh vẫn bỏ mặc cháu cho bà ngoại, hay cháu không được đến trường thì khi đó anh sẽ có căn cứ cơ sở chắc chắn hơn về việc yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.
Về thủ tục anh sẽ làm đơn ra Tòa án nơi mẹ cháu bé đang cư trú yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn gửi kèm theo đơn là:
- Sổ hộ khẩu (bản sao công chứng)
- CMND hoặc căn cước công dân (bản sao công chứng)
- Quyết định, bản án của Tòa án về việc ly hôn (bản sao)
- Các chứng cứ chứng minh mẹ của bé không đủ điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng cháu.
Trên thực tế hãy xem xét đến những quyền lợi tốt nhất cho cháu bé bởi cho dù cháu ở cùng ai thì cả bố và mẹ đều có quyền thăm nom cháu.
Tình huống 2: Em tên N.T.T. H em kết hôn dc gần 1 năm và e đã có 1 con gần 4 tháng. Do 2 vợ chồng không có tiếng nói chung sảy ra nhiều mẫu thuẫn dẫn đến cả 2 đều đồng tình ly hôn. Em và con em vẫn hộ khẩu nhà em không liên quan gì đến bên chồng. Bây giờ làm thủ tục ly hôn như thế nào ạ mong bên luật sư giải đáp giúp em và con em giờ nếu ly hôn em muốn thay đổi họ theo em thì có được không ạ ?
Mong giải đáp giùm em ạ!
Thứ nhất, thủ tục ly hôn thuận tình:
Ly hôn thuận tình được quy định tại Điều 55 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:
“Điều 55. Thuận tình ly hôn
Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.”
Thứ hai, Hồ sơ ly hôn thuận tình gồm có:
- Đơn yêu cầu thuận tình ly hôn (theo mẫu);
- Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (Bản chính);
- Căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân của vợ chồng (Bản sao có chứng thực);
- Giấy khai sinh của các con (Bản sao có chứng thực);
- Sổ hộ khẩu gia đình (Bản sao có chứng thực);
- Giấy tờ về tài sản chung (nếu có).
Thứ ba, về trình tự và thời gian xử lý thủ tục ly hôn:
Sau khi vợ/chồng nộp hồ sơ xin ly hôn đến tòa án nhân dân cấp huyện một trong hai nơi cư trú của vợ hoặc chồng, trong thời hạn 05 - 08 ngày làm việc tòa án sẽ kiểm tra đơn và gửi đến nguyên đơn thông báo nộp tạm ứng án phí nếu hồ sơ hợp lệ và thuộc thẩm quyền của Tòa án.
Sau khi nhận được thông báo tạm ứng án phí, nguyên đơn phải nộp tiền tạm ứng án phí tại Chi cục thi hành án và nộp biên lai tiền tạm ứng án phi cho Tòa án.
Trong thời hạn khoảng 15 ngày làm việc Tòa án tiến hành mở phiên hòa giải. Nếu hòa giải không thành, xét thấy 2 bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con thì Toà án công nhận thuận tình ly hôn và sự thoả thuận về tài sản và con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con; nếu không thoả thuận được hoặc tuy có thoả thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Toà án quyết định.
- Trong thời 07 ngày làm việc từ ngày hòa giải không thành (không thay đổi quyết định về việc ly hôn), nếu các bên không thay đổi ý kiến Tòa án ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn khi có đầy đủ các điều kiện sau:
+ Hai bên đã tự thỏa thuận được với nhau về việc phân chia hoặc không phân chia tài sản.
+ Hai bên đã tự thỏa thuận được với nhau về việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc con.
+ Sự thỏa thuận của hai vợ chồng trong từng trường hợp cụ thể này là đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con.
Thứ tư, Về án phí dân sự khi ly hôn: 300.000 đồng theo quy định tại Nghị quyết 326/2016/UBTVQH2014.
Thứ năm, quy định về thay đổi họ cho con sau khi ly hôn:
Quyền thay đổi họ được quy định tại Điều 27 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
“Quyền thay đổi họ
1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;”
Như vậy, chị có quyền thay đổi họ cho con từ họ của bố sang họ của mẹ.
Thứ sáu, về quy trình thủ tục thay đổi họ tên:
Nộp 01 tờ khai yêu cầu thay đổi Họ (theo mẫu) và giấy khai sinh (bản gốc) của con tại UBND xã trong trường hợp con dưới 14 tuổi. Sau khi kiểm tra tờ khai và các thông tin công chức Tư pháp hộ tịch nhập giữ liệu Hộ tịch và trình chủ tịch UBND cấp xã ký trích lục thay đổi họ. Kèm theo đó ghi vào mặt sau giấy khai sinh (bản gốc) những nội dung thay đổi và đóng dấu của UBND vào mục quy định và có chữ ký của người thực hiện thủ tục này.
Mặc dù theo luật có quy định cho phép đổi họ của con nhưng thực tiễn xử lý hồ sơ cho thấy khó thực hiện bởi không có sự đồng ý của người cha.
Căn cứ Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định điều kiện để thay đổi Họ cho con dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai.
“Điều 7. Điều kiện thay đổi, cải chính hộ tịch
1. Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó.”
Do đó, việc có thay đổi được họ cho con chị hay không phụ thuộc vào việc chồng chị có đồng ý hay không.
Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại gọi ngay số: 1900 6162 để được giải đáp.
2. Điều kiện để người chồng được nuôi con là gì?
>> Luật sư tư vấn luật hôn nhân gia đình gọi số: 1900.6162
Trả lời:
Sau khi ly hôn, việc nuôi con được quy định theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
"Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con."
Như vậy, con bạn hơn 1 tuổi thì sau khi ly hôn, về nguyên tắc, quyền nuôi con sẽ thuộc về người mẹ. Tuy nhiên, Tòa án sẽ xem xét đến các yếu tố như điều kiện vật chất, tinh thần để tạo cho đứa trẻ có cuộc sống tốt nhất; sau đó mới có quyết định cuối cùng.
Để giành được quyền nuôi con, bạn cần cung cấp cho Tòa án những căn cứ chứng minh điều kiện vật chất, tinh thần mà bạn dành cho con. Đồng thời đưa ra những căn cứ chứng minh vợ bạn không có đủ điều kiện vật chất, tinh thần để nuôi con, hoặc các điều kiện đó không tốt bằng của bạn Trên nguyên tắc bảo vệ quyền lợi về mọi mặt của con, phù hợp với lợi ích của con thì Tòa án sẽ quyết định ai là người có quyền nuôi con.
Trên từng vấn đề cụ thể, nếu bạn cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn của chúng tôi, xin hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ email Tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình miễn phí qua Email hoặc qua Tổng đài tư vấn pháp luật hôn nhân gia đình: 1900.6162.
3. Hai vợ chồng đều muốn nuôi con, giải quyết như thế nào?
>> Luật sư tư vấn luật hôn nhân trực tuyến, gọi: 1900.6162
Luật sư tư vấn:
Về thủ tục ly hôn thì mời bạn tham khảo tại bài viết: Hướng dẫn thủ tục ly hôn
Còn về quyền nuôi con thì nếu như cả hai đều muốn nuôi con thì các bên sẽ phải có nghĩa vụ chứng minh được khả năng kinh tế, điều kiện chăm sóc cho con, khả năng quan tâm, chăm sóc con, có điều kiện để giúp con phát triển và hoàn thiện về phẩm chất và tinh thần. Cụ thể Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình mới năm 2014 số 52/2014/QH13 quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn.
Những điều cần lưu ý: Nếu như Tòa án cho vợ nuôi con thì sau này anh vẫn có quyền làm đơn yêu cầu thay đổi quyền trực tiếp nuôi con.
>> Tham khảo bài viết liên quan: Thủ tục ly hôn thuận tình thực hiện như thế nào?
4. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn?
Sau ba năm làm việc ở nước ngoài , hiện nay cô ấy về thăm quê và quyết định đem con đến vùng khác để nhờ em gái của cô ấy chăm sóc con chúng tôi. Trong khi đó, điệu kiện hiện tại , tôi và các anh chị có đủ điều kiện chăm sóc cháu về mọi mặt. Còn chổ mới mà ccô ấy muốn đem cháu đến gửi , chưa có gì để đảm bảo cho tư chất cũng như nhân phẩm của cháu. Còn cô ấy , sau khi làm thủ tục nhờ người khác giám hộ cháu , cô ấy sẽ ra lại nước ngoài. Nếu ở lại trong nước , hiện tại , cô ấy chưa có chổ ở ổn định và chưa có công việc làm để đảm bảo cuộc sống của bản thân.
Tôi muốn hỏi: Trong trường hợp này , tôi có thể giành lại quyền chăm sóc con tôi hay không ?
Kính mong quý vị cho tôi lời tư vấn đúng với quy định của pháp luật hiện hành! Xin trân trọng cám ơn!
>> Luật sư tư vấn Luật hôn nhân và Gia đình gọi: 1900.6162
Trả lời:
Căn cứ Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
"Điều 84. Thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn
1. Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoàn 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
2. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
4. Trong trường hợp thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
5. Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan,, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lí nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ."
Như vậy, trong trường hợp này bạn có quyền yêu cầu Tòa án thay đổi người trực tiếp nuôi con, giành lại quyền nuôi con. Vì các nguyên nhân sau:
Thứ nhất: Xét về nguyên tắc, Tòa án chỉ trao quyền trực tiếp nuôi con cho người giám hộ khi cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con mà bạn và gia đình lại có đầy đủ các điều kiện để đáp ứng các nhu cầu tối thiểu cho con.
Thứ hai: Mẹ của con bạn tuy đã giành được quyền nuôi con hiện nay không có đủ các điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Tuy nhiên, nếu con bạn đã đủ 07 tuổi thì việc thay đổi người trực tiếp nuôi con thì cần phải xem xét nguyện vọng của bé.
5. Ai được quyền nuôi con dưới 36 tháng khi ly hôn?
1. Gia đình tôi ở hà nội có nhà và hộ khẩu tại nơi cư trú,con tôi cũng đang có hktt tại đây. Còn vợ tôi hiện đang thuê nhà trọ và sắp tới có thể ra ở nhờ nhà cậu em vợ (cậu này cuối năm cưới). Tôi ở với mẹ tôi là hưu trí lương 3 triệu
2. Cả 2 vợ chồng tôi đều sắp thay đổi chỗ làm việc, tôi làm việc tại hà nội và thu nhập khoảng 10tr, gia đình tôi có 1 cửa hàng cafe và cơm văn phòng thu nhập khoảng 15 triệu một tháng,ngoài ra còn thầu một bếp ăn cơ quan thu nhập khoảng 20tr/ tháng. Còn vợ tôi sắp tới sẽ làm việc tại tỉnh Bắc Ninh sáng đi tối về.
3. Cả 2 vợ chồng tôi đều có trình độ cử nhân
4. Từ khi con tôi sinh ra tôi luôn là người chăm sóc cháu, do điều kiện công việc của tôi có nhiều thời gian hơn. Còn vợ tôi gần như rất ít khi chăm sóc con điều này có tất cả hàng xóm nhà tôi làm chứng.
5. Hiện vợ chồng tôi đang li thân do nguyên nhân cả hai phía. Về phía tôi trong quá trình chung sống vợ chồng tôi có mắc một số nợ do cờ bạc, nhưng hiện nay tôi không còn dính dáng đến nữa,( cái này vợ tôi không có bằng chứng cụ thể) và tôi đã hoàn thành hết chỗ nợ trên. Còn vợ tôi thì có hành vi hỗn láo với mẹ chồng, xúc phạm mẹ chồng nhiều lần điều này có tất cả hàng xóm nơi vợ chồng tôi ở làm chứng.
6. Trong thời gian ly thân con tôi cũng do hoàn toàn tôi nuôi vợ tôi không đóng góp nghĩa vụ gì với con kể cả khi cháu ốm nặng tôi đã có báo để vợ tôi biết nhưng vợ tôi chỉ hỏi thăm nhưng ko chăm sóc. Điều này cũng có tất cả hàng xóm của tôi làm chứng. Với tất cả những điều nêu trên theo quý công ty thì tôi có đủ điều kiện để giành quyền nuôi con không?
Cảm ơn luật sư!
>> Luật sư tư vấn luật hôn nhân trực tuyến, gọi:1900.6162
Trả lời:
Căn cứ theo khoản 2, khoản 3 của điều 81 qui định về Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn của Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13 của Quốc hội thì:
"... 2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con."
Như vậy, về nguyên tắc thì:
Thứ nhất: Vợ chồng bạn có thể thỏa thuận với nhau về việc ai là người trực tiếp nuôi dạy, chăm sóc cháu.
Thứ hai: Nếu không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết, con dưới 36 tháng tuổi sẽ giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi mọi mặt cho con, Tòa án sẽ xem xét các yêu tố sau đây để đưa ra quyết định sẽ giao con cho ai nuôi dưỡng:
+ Điều kiện về vật chất bao gồm: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập… mà mỗi bên có thể dành cho con, các yếu tố đó dựa trên thu nhập, tài sản, chỗ ở của cha mẹ;
+ Các yếu tố về tinh thần bao gồm: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm đã dành cho con từ trước đến nay, điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn… của cha mẹ.
Do đó, với các dữ kiện bạn cung cấp bạn vẫn có khả năng được nuôi cháu.
Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.6162 để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê. Rất mong nhận được sự hợp tác! Trân trọng./.
