1. Tìm hiểu về rau sắn
Cây sắn bao gồm lá sắn và củ sắn. Củ sắn là phần dưới đất của cây bụi sắn. Sắn cũng tương tự như khoai tây và khoai lang, củ sắn cũng là nguồn cung cấp calo và carbs chính cho con người. Lá sắn là lá đơn mọc trên thân theo mẫu từ 1-5 (lá thứ nhất và lá thứ 5 cùng trên một đường thẳng). Phiến lá thường xẻ thùy có 5-9 thùy, nhưng cũng có giống lá nguyên. Hình dạng của thùy lá khá phong phú và là một trong những đặc điểm của giống. Có hình elip, mũi mác, ovan, comg, dài.... Mặt trên có màu xanh thẫm, mặt dưới xanh nhạt; cuống lá dài (có giống dài tới 30-40cm), màu sắc cuống lá thay đổi: xanh, vàng, đỏ... Sắn thường có lá kèm (lá kèm là lá nguyên dài có 1-2 khía) mọc tại vị trí cuống lá. Số lượng lá kèm cũng là chỉ tiêu phân biệt giống. Phiến lá có biểu bì, mặt trên có tầng Cutin khá rõ, tiếp đó là mô dậu, mô xốp và màng biểu bì ở dưới lá; biểu bì dưới mịn. Mặt dưới lá có nhiều khí khổng, đường kính trung bình của khí khổng 30 mr, số lượng khoảng 700 khí khổng/mm2.
2. Ăn rau sắn có tốt không?
Nhiều người thắc mắc ăn rau sắn có tốt không? Sắn là một nguồn cung cấp carbohydrate dồi dào, giá thành thì rất rẻ. Nó có thể cung cấp nhiều calo hơn trên mỗi mẫu của cây trồng so với các loại ngũ cốc khác, điều này làm cho sắn trở thành một loại cây trồng rất hữu ích ở các nước đang phát triển.
Hơn nữa, lá sắn cũng như củ sắn được mọi người chế biến thành nhiều món khác nhau. Mọi người chế biến và ăn sắn theo nhiều cách khác nhau ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới, trong đó có các cách chế biến như: nướng và luộc là những phương pháp phổ biến nhất. Ở một số nơi, sắn thường được nên men trước khi sử dụng.
Các nhà khoa học cuối cùng tìm thấy nguyên liệu có thể thay thế siro ngô có hàm lượng fructose cao bằng tinh bột sắn. Các nhà nghiên cứu cũng hy vọng rằng sắn có thể là một nguồn cồn mà các nhà sản xuất sử dụng để sản xuất polystyren, PVC và các sản phẩm công nghiệp khác.
Chất xơ, theo bảng thành phần thực phẩm Việt Nam (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), trong 100g rau sắn ăn được có 78kcal, chứa 7.0g protein và 200mg canxi, 27mg phốt pho, 295mg vitamin C. Đặc biệt, rau sắn còn chứa tới 828 µg beta-caroten, một chất tiền vitamin A rất quan trọng đối với cơ thể. Lượng beta-caroten trong lá sắn tươi nhiều hơn tất cả các loại đậu, rau họ cải và ngang bằng với cà rốt - loại củ được coi là “vua” của chất beta-caroten. Tuy nhiên, do có chứa độc tố nên người dân tuyệt đối không ăn lá sắn tươi.
Như vậy, ăn rau sắn đúng cách sẽ tốt bởi nó cung cấp nhiều chất dinh dưỡng riêng biệt
3. Những nguy hiểm sức khỏe khi ăn rau sắn sai cách
Nhắc đến rau sắn, chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay đến món nộm rau sắn ở Hòa Bình hoặc rau sắn muối chua ở Phú Thọ. Đây là những món ăn dân dã được nhiều người yêu thích bởi hương vị thơm ngon, lạ miệng.
Ngày xưa, rau sắn được dùng làm thức ăn trong chăn nuôi chẳng hạn như nuôi cá, nuôi tằm,... Đặc biệt, ăn rau sắn khi chưa chế biến kỹ có thể gây ra ngộ độc, thậm chí là tử vong.
Thứ nhất, không ăn rau sắn sống: để phòng tránh ngộ độc, khi dùng rau sắn để làm thực phẩm, mọi người phải đặc biệt chú ý không ăn sống rau sắn, kể cả khi nó đã muối chua. Ngoài ra, trước khi ăn, bạn cần chế biến thật kỹ trên nhiệt độ cao. Khi ăn sắn sống hoặc chưa chế biến kỹ, cyanhydric có thể gây ra ngộ độc nếu nồng độ quá cao. Ngộ độc cyanhydric có thể gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đau đầu, hoa mắt, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tử vong. Liều gây tử vong của axit cyanhydric là 1mg/kg trọng lượng cơ thể. Liều gây ngộ độc đối với người lớn là 20mg, liều gây tử vong là 50mg (người có cân nặng khoảng 50kg); với trẻ em, người già và người ốm yếu thì liều gây ngộ độc sẽ thấp hơn. Tùy theo số lượng rau sắn ăn nhiều hay ít mà triệu chứng ngộ độc sẽ có biểu hiện nặng hay nhẹ, xảy ra nhanh hay chậm.
Chất độc axit cyanhydric trong lá sắn khi đi vào máu sẽ làm ức chế hoạt động của men cytocrom oxydase, gây ra tình trạng thiếu oxygen ở mô. Ngoài ra, nó còn gây tác động lên trung tâm hô hấp và trung tâm điều hòa nhiệt ở hành não.
Thứ hai, chế biến rau sắn kỹ: ăn rau sắn khi chưa chế biến kỹ có thể gây ra ngộ độc, thậm chí là tử vong
Khi bị ngộ độc nặng, bệnh nhân sẽ cảm thấy chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, tê lưỡi, sau đó sẽ bị co giật, cứng cơ, cứng hàm, giãn đồng tử, mặt tím tái, liệt hô hấp và tim,... Bệnh nhân bị ngộ độc cấp tính nặng không được cấp cứu kịp thời có thể sẽ tử vong sau 30 phút. Còn nếu được điều trị kịp thời thì bệnh nhân sẽ qua khỏi cơn nguy kịch và hoàn toàn không để lại di chứng.
Với những trường hợp bị ngộ độc nhẹ, bệnh nhân sẽ cảm thấy chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, khô cổ họng,... Lúc này, người bệnh chỉ cần nằm nghỉ ngơi một lúc thì sẽ trở lại bình thường.
Thứ ba, không ăn rau sống khi muối chua: không nên ăn sống rau sắn, kể cả khi nó đã được muối chua. Dù có độc tố gây hại nhưng rau sắn cũng chứa một lượng lớn chất xơ. Lượng chất xơ này khi cung cấp vừa đủ vào cơ thể có thể giúp điều hòa hệ vi khuẩn đường ruột.
Thứ ba, gọt vỏ trước khi ăn củ sắn: Điều cần thiết là phải gọt vỏ sắn và không bao giờ ăn sống. Sắn chứa hàm lượng xyanua nguy hiểm trừ khi được nấu chín kỹ trước khi ăn.
Nếu như gặp phải các triệu chứng sau thì có thể đã bị ngộ độc sắn: sau khi ăn sắn vài giờ, nếu bị ngộ độc cyanhydric, người ăn sẽ thấy mặt nóng bừng, chóng mặt, váng đầu, ù tai, ngứa ngáy, chân tay nặng, người vật vã, buồn nôn, nôn, đầy bụng, sôi bụng, tiêu chảy, run, co giật, có khi sốt, thậm chí tử vong.
Khi có người bị ngộ độc sắn cần phải có biện pháp xử lý kịp thời bằng cách gây nôn cho nạn nhân, sau đó cho uống nước đường, nước mía và chuyển nạn nhân đến khoa chống độc hoặc khoa cấp cứu hồi sức.
Khi mua và chế biến sắn, muốn không bị ngộ độc cần chú ý: mua sắn tươi vừa mới dỡ về. Khi chế biến phải lột sạch vỏ, ngâm vào nước vo gạo ít nhất 1 giờ và mở vung khi đun để chất độc bay hơi bớt. Sắn chưa chế biến thì phải vùi xuống đất. Nên ăn sắn luộc với các loại đường, mật để trung hòa acid cyanhydric. Không nên ăn sắn luộc vào buổi tối vì nếu bị ngộ độc, sẽ khó xử lý kịp.
4. Những thực phẩm làm từ sắn ngon
Sắn là một nguyên liệu phổ biến trong nhiều món ăn trên khắp thế giới. Nó có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon và hấp dẫn. Dưới đây là danh sách một số thực phẩm làm từ sắn mà bạn có thể thử:
Bánh sắn: Bánh sắn là một món ngon và phổ biến. Bạn có thể làm bánh sắn nướng, bánh sắn chiên, hoặc bánh sắn hấp. Thêm nước cốt dừa và đường để tạo hương vị ngon và hấp dẫn.
Mì sắn: Mì sắn là một món ăn ngon từ sắn. Bạn có thể làm mì sắn bằng cách bào sắn thành sợi nhỏ và nấu chúng giống như mì truyền thống. Dùng mì sắn để làm mì xào hoặc mì trộn.
Bánh khoai sắn: Bánh khoai sắn là món tráng miệng ngon miệng. Bạn có thể làm bánh khoai sắn bằng cách kết hợp sắn bào, đường, bột mỳ, và các thành phần khác để tạo ra một lớp bánh mềm và ngon.
Gỏi sắn: Gỏi sắn là một món ăn mát lạnh và ngon miệng. Bạn có thể bào sắn thành sợi mỏng, sau đó trộn chúng với các loại rau sống, gia vị, và nước mắm pha chua ngọt.
Sắn nướng mỡ hành: Sắn nướng mỡ hành là món ngon và thơm ngon. Bạn cắt sắn thành lát mỏng, sau đó nướng chúng với mỡ hành, gia vị, và gia vị ưa thích.
Sắn chiên giòn: Sắn chiên là món ăn ngon và giòn. Bạn bào sắn thành lát mỏng, sau đó chiên chúng trong dầu nóng cho đến khi chúng vàng giòn.
Nhớ rằng sắn có thể được sử dụng trong nhiều món ăn khác nhau và có thể kết hợp với nhiều loại gia vị và nguyên liệu khác để tạo ra các món ăn ngon và hấp dẫn theo sở thích cá nhân
Ngoài việc ăn sắn, người ta còn dùng sắn để làm một số loại thực phẩm được chế biến từ sắn như:
Ngoài làm bột sắn dây, một món ăn tráng miệng thông thường sản xuất tinh bột và các sản phẩm từ bột mì, mà mọi người có thể sử dụng để làm bánh mì không chứa gluten hoặc cho động vật ăn...
Thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm, theo dõi!
