1. Anilin là gì?

1.1. Định nghĩa Anilin

- Anilin - C6H5NH2 hay còn được gọi là phenylamin hoặc benzenamin: là một trong những amin thơm đơn giản nhất và quan trọng nhất.

- Công thức của Anilin:

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

 

1.2. Tính chất vật lý Anilin

- Anilin là chất lỏng, sôi ở nhiệt độ 184 độ C, không màu, có mùi hôi khó chịu của cá ươn

- Rất độc có mùi sốc, dễ dàng cháy tạo khói

- Không tan trong nước khi dây vào da sẽ gây bỏng rát. Tuy nhiên, cồn, xăng, dầu ăn dễ dàng hào tan anilin. Do đó, khi anilin bị đổ, người ta sẽ sử dụng cồn, xăng để xử lý. 

 

1.3. Tính chất hóa học Anilin

* Tính oxy hóa:

Do dễ bị oxi hóa bởi oxi nên khi để trong không khí anilin sẽ chuyển từ không màu sang màu đen

* Tính bazo

- Nhỏ vải giọt anilin vào ống đựng nước ta thấy hiện tượng xuống đáy ống nghiệm

- Nhỏ vài giọt anilin vào ống đựng dung dịch HCl, thấy anilin tan => anilin có tính bazo

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

=> Anilin có tính bazo, nhưng không làm đổi màu quỳ tím cũng không làm hồng pheolphtalein nên lực bazo của nó rất yếu và yếu hơn NH3. Do ảnh hưởng của gốc phenyl 

* Phản ứng thế ở nhân thơm:

- Nhỏ vài giọt Brom vào ống đựng dung dịch anilin thấy xuất hiện kết tủa trắng. Do ảnh hưởng của nhóm NH2

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

=> phản ứng này dùng để nhận biết anilin

 

2. Phenol là gì?

2.1. Định nghĩa Phenol

- Phenol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm OH liên kết trực tiếp với nguyên tử C của vòng benzen.

* Lưu ý: Phân biệt giữa phenol và ancol thơm (có vòng bezen nhưng nhóm OH liên kết với C của nhánh)

- Thường chỉ xét phenol đơn giản nhất là C6H5OH. Ngoài ra còn có CH3-C6H4-OH, HO-C6H4-OH

- Công thức cấu tạo của phenol:

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

 

2.2. Tính chất vật lí Phenol

- Phenol ít tan trong nước, tan nhiều trong nước nóng lên dùng để tách bằng phương pháp chiết

- Là chất rắn, độc, khi để lâu trong không khí bị chảy rữa do hút ẩm và chuyển thành màu hồng.

 

2.3. Cấu tạo Phenol

Phân tử phenol cấu tạo gồm 2 phần: gốc phenyl (C6H5) và nhóm chức hidroxyl (OH)

- Gốc C6H5 hút electron làm cho leien kết OH trong phân tử phenol phân cực liên kết OH của ancol. Vì vậy, H trong nhóm OH của phenol linh động hơn H trong nhóm OH của ancol và biểu hiện được tính axit yếu (phenol có tên gọi khác là axit phenic)

- Do có hiệu ứng liên hợp nên cặp e chưa sử dụng của nuyên tư O bị hút về phía vòng benzen làm cho mật độ e của vòng bezen đặc biệt là các vị trí o-, p- tăng lên nên phản ứng thế vào vòng bezen của phenol dễ hơn và ưu tiên vào vị trí o-, p-.

=> Nhận xét: vì vậy, nhóm OH và gốc phenyl trong phân tử phenol ảnh hưởng lẫn nhau.

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

 

2.4. Tính chất hóa học Phenol

* Tính chất của nhóm OH:

- Tác dụng với kim loại kiềm:

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

=> Phản ứng này dùng để phân biệt phenol với anilin

- Tác dụng với dung dịch kiềm:

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

Ancol không có phản ứng này, chứng tỏ H của phenol linh động hơn H của ancol và chứng minh ảnh hưởng của gốc phenyl đến nhóm OH

=> Phản ứng này dùng để tác phenol khỏi hỗn hợp anilin và phenol sau đó thu hồi lại phenol nhờ phản ứng với các axit mạnh hơn.

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

Phenol bị CO2 đẩy ra khỏi muối => phenol có tính axit yếu hơn axit cacbonic => phenol không làm đổi mau quỳ tím (dùng axit mạnh đẩy axit yếu hơn ra khỏi muối để chứng minh trật tự axit của các chất). Phản ứng này cũng chứng ming được ion C6H5) - có tính bazo.

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

* Phản ứng thế vào vòng benzen

- Thế brom: phenol tác dụng với dung dịch brom tạo ra 2,4,6 - tribromphenol kết tủa trắng

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

=> Phản ứng này dùng để nhận biết phenol khi không có mặt của anilin và chưng minh ảnh hưởng của nhóm OH đến khả năng phản ứng của vòng benzen

- Thế nitro: phenol tác dụng với HNO3 đặc có xúc tác H2SO4 đặc, đun nóng tạo 2,4,5 - trinitophenol (axit picric)

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

- Lưu ý: ngoài phenol, tất cả những chất thuộc loại phenol mà còn nguyên tử H ở vị trí o-, p- so với nhóm OH đều có thể tham gia vào hai phản ứng thế brom và thế nito. 

* Phản ứng tạo nhựa phenolfomandehi

- Phenol + HCHO trong môi trường axit tạo sản phẩm là nhựa phenolfomandehit

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

 

3. Anilin và phenol đều có phản ứng với?

-  Anilin (C6H5NH2) và phenol (C6H5OH) đều có phản ứng với dung dịch brom

- Phương trình hóa học:

Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với?

 

4. Câu hỏi ôn tập về phenol và anilin

Câu 1. Tiến hành thí nghiệm trên hai chất phenol và anilin, hãy cho biết hiện tượng nào sau đây là sai?

A. cho nước brom vào thì cả hai đều cho kết tủa trắng

B. cho dung dịch HCl vào thì phenol cho dung dịch đồng nhất, còn anilin thì tách làm 2 lớp

C. cho dung dịch NaOH vào thì phenol cho dung dịch đồng nhất, còn anilin thì tách làm 2 lớp

D. cho hai chất vào nước lạnh, với phenol tạo dung dịch đục, với anilin hỗn hợp phân hai lớp

Đáp án đúng là B

Câu 2. Anilin và phenol  đều có phản ứng với?

A. dung dịch NaCl

b. nước brom

C. dung dịch NaOH

D. dung dịch HCl

Đáp án đúng là B

Câu 3. Phát biểu nào sau đây là sai?

A. anilin được điều chế trực tiếp từ nitrobenzen

B. anilin là một bazo có khả năng làm quỳ tím hóa xanh

C. anilin cho được kết tủa trắng với nước brom

D. anilin có tính bazo yếu hơn amoniac

Đáp án đúng là B

Câu 4. Để phân biệt anilin và etylamin đựng trong hai lọ riêng biệt, ta dùng thuốc thử nào dưới đây?

A. dung dịch brom

B. dung dịch HCl

C. dung dịch NaOH

D. dung dịch AgNO3

Đáp án đúng là A

Câu 5. Có các phát biểu sau:

a. Anilin và phenol đều tạo kết tủa trắng với nước brom

b. Anilin và metylamin đều làm xanh quỳ tím ẩm

c. phenylamoni clorua và glyxin đều tan tốt trong nước

d. metylamin và amoniac đều tạo khói trắng với axit clohidric đẵc

e. Aly-Ala và lòng trắng trứng đều có phản ứng màu biure.

Số phát biểu đúng là bào nhiêu?

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Đáp án đúng là B

Câu 6. Cho các phát biểu sau:

(1) Trong các phân tử amin, nhất thiết phải chức nguyên tố nito

(2) Các amin chứa từ 1C đến 4C đều là chất khí ở điều kiện thường

(3) Trong phân tử dietit mạch hở có chứa hai leien kết peptit

(4) Trong phân tử metylamoni clorua, cộng hóa trị của nito là IV

(5) Dung dịch anilin làm mất màu nước brom

Những phát biểu đúng là?

A. 1, 4, 5

B. 1, 3 , 5

C. 2, 4 , 5

D. 1 , 2 , 3

Câu 7. Để lâu anilin trong không khí, nó dần ngả sang màu nâu đen, do anilin?

A. tác dngj với khí cacbonic

B.tác dụng với oxi không khí

C. tác dụng với nito không khí và hơi nước

D. tác dụng với H2S trong không khí, sinh ra muối sunfua có màu đen

Câu 8. Cho các phát biểu sau:

a. Trong quá trình làm món sấu ngâm đường, người ta sử dụng dung dịch nước vôi để làm giảm vị chua của quả sấu

b. Fe được dùng nhiều làm màng mỏng, vật liệu cách điện

c. Trong công nghiệp, tinh bột dùng sản xuất bán kẹp, glucozo, hồ dán

d. Dầu mỡ động vật bị ôi thiu do nối đôi C=C ở gốc axit không no của chất béo bị oxi hóa chậm bởi oxi không khí tạo thành peoxit, chất này bị phân hủy thành các sản phẩm có mùi khó chịu

e. Anilin để lâu ngày trong không khí có thể bị oxi hóa và chuyển sang màu nâu đen

g. Cho Cu(OH)2 vào ống nghiệm chauws anbumin thấy tạo thành dung dihj màu xanh thẫm

Số phát biểu đúng là?

A. 5

B. 2

C. 3

D. 4

Câu 9. Chất nào sau đây có khả năng tham gia phản ứng trùng hợp tạo polime?

A. benzen

B. toluen

C. 3 propan

D. stiren

Câu 10. Tính chất hóa học của benzen là?

A. tác dụng với oxi

B. phản ứng thế với brom

C. phản ứng cộng

D. Cả A, B và C đều đúng

Câu 11. Benzen và etilen có những  điểm giống nhau là?

A. các hóa chất độc hại

B. nguyên liệu cho công nghiệp hóa học

C. dung môi cho nhiều chất

D. các hidrocacbon không no, có thể làm mất màu dung dịch brom

Câu 12. Cho các phát biểu sau đây:

(1) benzen là chất lỏng, không màu, nhẹ hơn nước, không tan trong nước, hòa tan nhiều chất như: dầu ăn, cao su, nên, iot...

(2) benzen cháy trong không khí tạo ra CO2, H2O. Tuy nhiên, khi nenzen cháy trong không khí còn sinh ra muội than

(3) do phân tử có cấu tạo đặc biệt nên phản ứng cộng của benzen xảy ra khó hơn so với etilen và axetilen

(4) benzen có ứng dụng là kích thích hóa quả mau chín

Số phát biểu đúng là?

A. 1

B. 2

C. 3

D. 4

Trên đây là bài viết về Anilin là gì? Phenol là gì? Anilin và phenol đều có phản ứng với? của Luật Minh Khuê gửi đến bạn đọc mang tính chất tham khảo. Xin trân trọng cảm ơn!.