Tác giả:: 
Tham vấn bởi:: Mục lục bài viết
1. Hình hộp chữ nhật là gì?
Hình hộp chữ nhật là một không gian có 6 mặt đều là hình chữ nhật.
Hình ảnh minh hoạ hình hộp chữ nhật
Hai mặt đối diện nhau của hình chữ nhật được xem là hai mặt đáy của hình chữ nhật, các mặt còn lại đều là mặt bên của hình chữ nhật. Hình hộp chữ nhật có chiều dài, chiều rộng và chiều cao, cụ thể gòm 12 cạnh, 8 đỉnh và 6 mặt.
2. Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật
a: Chiều dài
b;: chiều rộng
h: chiều cao
*Công thức tính thể tích xung quanh hình hộp chữ nhật:
Thể tích hình hộp chữ nhật bằng tích của diện tích đáy và chiều cao
V = a x b x h
Hướng dẫn cách chi tiết tính thể tích hình hộp chữ nhật
Bước 1: Cần xác định chiều dài của hình hộp chữ nhật đã cho
Bước 2: Tiếp tục xác định chiều rộng hình hộp chữ nhật
Bước 3: Cần xác định chiều cao của hình hộp chữ nhật
Bước 4: Tiến hành tính thể tích của hình hộp chữ nhật đã cho.
3. Các dạng bài tập thể tích hình chữ nhật
Dạng 1: Tính thể tích hình hộp chữ nhật khi biết ba kích thước.
Phương pháp: Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo)
Dạng 2: Tính chiều cao của hình hộp chữ nhật chia cho diện tích đáy
Phương pháp: Thể tích hình hộp chữ nhật chia cho diện tích đáy
Dạng 3: Tính diện tích đáy khi biết thể tích
Phương pháp: Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật bằng thể tích chia cho chiều cao
a x b = V : c
Dạng 4: Toán có lời văn (thường tính thể tích nước, chiều cao mực nước,...)
Phương pháp: Đọc kĩ để bài, xác định dạng toán và yêu cầu của đề bài rồi giải toán.
4. Giải bài tập Toán lớp 5: Thể tích hình hộp chữ nhật
Bài 1: Hình hộp chữ nhật thứ nhất được xếp từ 30 hình lập phương cạnh 1cm, hình hộp chữ nhật thứ hai được xếp từ 90 hình lập phương cạnh 1cm. Hỏi thể tích hai hình hơn kém nhau bao nhiêu lần?
A. 1 lần
B. 2 lần
C. 3 lần
D. 4 lần
Đáp án: Chọn C
Bài 2: Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài 9 cm, chiều rộng 5 m và chiều cao 6 cm.
Bài giải
Thể tích của hình hộp chữ nhật là:
9 x 5 x6 = 270 (cm3)
Đáp án số: 270 cm3
Bài 3: Viết số đo thích hợp vào ô trống:
| Hình hộp chữ nhật | (1) | (2) | (3) |
| Chiều dài | 6 cm | 2,5 cm | 3/4 dm |
| Chiều rộng | 4 cm | 1,8 m | 1/3 dm |
| Chiều cao | 5 cm | 1,1 m | 2/5 dm |
| Thể tích |
Phương pháp giải: Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng một đơn vị đo)
Bài giải:
Thể tích hình hộp chữ nhật (1) là:
6 x 4 x 5 = 120 (cm3)
Thể tích hình hộp chữ nhật (2) là:
2,5 x 1,8 x 1,1 = 4,95 (m3)
Thể tích hình hộp chữ nhật (3) là:
3/4 x 1/3 x 2/5 = 1/10 (dm3)
Ta có bảng sau:
| Hình hộp chữ nhật | (1) | (2) | (3) |
| Chiều dài | 6 cm | 2,5 m | 3/4 dm |
| Chiều rộng | 4 cm | 1,8 m | 1/3 dm |
| Chiều cao | 5 cm | 1,1 m | 2/5 dm |
| Thể tích | 120 cm3 | 4,95 m3 | 1/10 dm3 |
Bài 4: Tính thể tích hình hộp chữ nhật có chiều dài 17cm, chiều rộng là 9cm, chiều cao là 11cm.
Bài giải:
Thể tích hình hộp chữ nhật đó là
17 x 9 x 11 = 1683 (cm3)
Đáp số: 1683cm3
Bài 5: Một hình hộp chữ nhật có chiều dài là 28m, chiều rộng là 15m và chiều cao bằng 3/7 chiều dài.
Vậy thể tích của hình hộp chữ nhật đó là bao nhiêu?
Bài giải:
Chiều cao của hình hộp chữ nhật là;
28 x 3/7 = 12 (m)
Thể tích hình hộp chữ nhật đó là:
28 x 15 x 12 = 5040 (m3)
Đáp số: 5040m3
Bài 6: Một bể nước hình hộp chữ nhật có các kích thước trong bể là chiều dài 3m; chiều rộng kém chiều dài 1,8m; chiều cao 1,5m. Hỏi bể đó chứa được nhiều nhất bao nhiêu lít nước? (1 lít = 1dm3)
A. 5,4 lít
B. 81 lít
C. 5400 lít
D. 8100 lít
Đáp án: Chọn C
Bải giải:
Chiều rộng của bể nước đó là:
3 - 1,8 = 1,2 (m)
Thể tích của bể nước đó là 3 x 1,2 x 1,5 = 5,4 (m3)
5,4m3 = 5400dm3 = 5400 lít
Số lít nước bể có thể chứa được nhiều nhất bằng với thể tích của bể và bằng 5400 lít.
Đáp số: 5400 lít
Bài 7: Một bể cá cảnh hình hộp chữ nhật có chiều dài 1,8m; chiều rộng 0,6m và chiều cao 0,9m. Hỏi người ta phải đổ vào trong bể cá đó bao nhiêu lít nước để lượng nước trong bể cao 0,6m?
A. 972 lít
B. 648 lít
C. 324 lít
D. 234 lít
Đáp án: Chọn B
Bài giải:
Số lít nước cần đổ vào bể cá để lượng nước trong bể cao 0,6m là:
1,8 x 0,6 x 0,6 = 0,648 (m3)
0,648m3 = 648 dm3 = 648 lít
Đáp số: 648 lít
Bài 8: Một hình hộp chủ nhật có thể tích 16m3, chiều dài là 3,2m và chiều rộng là 2m. Vậy chiều cao của hình hộp chữ nhật đó là bao nhiêu.
Bài giải
Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật là: 3,2 x 2 = 6,4 (m)
Chiều cao của hình hộp chữ nhật đó là 16 : 6,4 = 2,5 (m) = 250 (cm)
Đáp số: 250cm
Bài 9: Một bẻ nước hình hộp chữ nhật có thể tích là 30dm3, chiều cao là 0,4m. Biết đáy có chiều rộng là 1,5dm, tính chiều dài của đáy bể.
A. 5dm
B. 7,5dm
C. 16dm
D. 20dm
Bài giải:
Đổi 0,4m = 4dm
Diện tích đáy của bể nước đó là: 30 : 4 = 7,5 (dm3)
Chiều dài của đáy bể là: 7,5 : 1,5 = 5 (dm)
Đáp số: 5dm, chọn A
Bài 10: Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi cộng với chiều cao (cùng đơn vị đo). Đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo). Vậy phát biểu là sai.
Bài 11: Một thùng hàng hình chữ nhật có tỉ số giữa chiều dài và chiều rộng là 5/3. Biết chiều dài hơn chiều rộng 36cm và chiều cao của thùng hàng bằng trung bình cộng độ dài chiều rộng và chiều dài. Vậy thể tích của thùng hàng đó là bao nhiêu dm3?
Bài giải:
Theo bài ra ta có sơ đồ:
Theo sơ đồ, hiệu số phần bằng nhau là: 5 - 3 = 2 (phần)
Giá trị một phần là: 36 : 2 + 18 (cm)
Chiều dài của thùng hàng là: 18 x 5 = 90 (cm)
Chiều rộng của thùng hàng là: 90 - 36 = 54 (cm)
Chiều cao của thùng hàng là: (90 + 54) : 2 = 72 (cm)
Thể tích của thùng hàng đó là: 90 x 54 x 72 = 349920 (cm3) = 349,92 (dm3)
Đáp số: 349,92dm3
Bài 12: Một bể cá dngj hình hộp chữ nhật có chiều dài 90cm, chiều rộng 50cm và chiều cao 75cm. Mực nước ban đầu trong bể cao 45cm. Người ta cho vào bể một hoàn đá có thể tích 18dm3. Hỏi mực nước trong bể lúc này cao nhiêu cm?
Bài giải:
Đổi 18dm3 = 18000cm3
Diện tích đáy của bể cá là: 90 x 50 = 4500 (cm2)
Chiều cao mực nước tăng thêm là: 18000 : 4500 = 4 (cm)
Chiều cao mực nước lúc sau khi thả hòn đá là 45 + 4 = 49 (cm)
Đáp số: 49cm
Bài 13: Tính chiều cao của hình hộp chữ nhật có thể tích là 1350 lít, biết chiều dài và chiều rộng của hình hộp chữ nhật lần lượt là 1,5m và 1,2m
Bài giải:
Đổi 1350 lít = 1350dm3 = 1,35m3
Diện tích đáy của hình hộp chữ nhật là : 1,5 x 1,2 = 1,8 (m2)
Chiều cao của hình hộp chữ nhật là: 1,35 : 1,8 = 0,75 (m)
Đáp số: 0,75m
Bài 14: Một hình hộp chữ nhật có chiều dài là a, chiều rộng là b, chiều cao là c. Công thức tính thể tích V của hình hộp chữ nhật đó alf:
A. V = (a+b) x c
B. V = a x b x c
C. V = a x b + c
D. V = (a+b) x 2 x c
Giải: Muốn tính thể tích hình hộp chữ nhật ta lấy chiều dài nhân với chiều rộng rồi nhân với chiều cao (cùng đơn vị đo). Vậy công thức tính thể tích V của hình hộp chữ nhật đó là V = a x b x c.
Trên đây là bài viết của Luật Minh Khuê về đề tài Giải bài tập Toán lớp 5: Thể tích hình hộp chữ nhật, hy vong rằng thông tin này hữu ích và giúp bạn có thể luyện tập và nắm vững kiến thức về thể tích hình hộp chữ nhật.
