Mục lục bài viết
1. Cày ải là gì?
Cày ải Là cày lật đất phơi khô, phơi càng khô càng tốt (người ta gọi là ải nỏ); là một giải pháp kỹ thuật có nhiều tính ưu việt nếu thực hiện đúng theo yêu cầu và quy trình kỹ thuật: đất cày ải phải lật úp thành luống, ải phải nỏ mới có tác dụng. Làm đất ải có vai trò lớn trong việc cải tạo hệ vi sinh vật đất trồng lúa vì trong đất vụ trước vừa thu hoạch (đặc biệt là thu hoạch lúa) đất ở dạng yếm khi, đất có chứa nhiều chất độc, kể cả rễ cây tươi. Nếu được phơi thì các chất độc sẽ bị phân giải, bay đi hay biến thành sản phẩm không độc, mặt khác các chất khó tiêu sẽ trở thành dễ tiêu (người ta gọi là khoáng hóa).
2. Lợi ích của cày ải phơi đất
Cày ải và phơi đất là một giải pháp kỹ thuật ưu việt đem lại nhiều lợi ích như cải tạo hệ vi sinh vật trong đất, tăng cường lượng oxy trong đất, có tác dụng giải phóng chất khí độc có hại cho cây trồng như H2S, CH4; đồng thời tạo điều kiện cho hệ vi sinh vật háo khí hoạt động, giúp cho quá trình khoáng hóa các chất dinh dưỡng xảy ra được thuận lợi và làm đất tơi xốp. Cày ải sớm để vùi gốc rạ khử chua đồng ruộng, nâng cao độ phì nhiêu cho đất, đồng thời diệt mầm bệnh, nhất là rầy nâu và bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá.
Cày ải, làm đất ải còn có tác dụng diệt cỏ dại và các mầm mống sâu bệnh còn lưu trú, tồn dư trên đồng ruộng, ngăn chặn chúng xuất hiện gây hại ở vụ sau. Vụ xuân đất được ải cây trồng hấp thu các chất dinh dưỡng có trong đất tốt hơn nhờ đó cây trồng sinh trưởng phát triển tốt, ít bị sâu bệnh là tiền đề cho năng suất cao. Từ xa xưa cha ông ta đã nói “Một lần cày ải bằng một lần bón phân”. Cày ải giúp lúa ít sâu bệnh, giúp đất tơi xốp, hấp thu các chất dinh dưỡng có trong đất tốt hơn, lợi phân bón, nhờ đó giúp lúa sinh trưởng phát triển nhanh, ít đổ ngã, cho năng suất cao hơn. Thời điểm hiện nay là lúc bà con đang phơi đất chuẩn bị cày ải, làm đất cho vụ chiêm xuân. Việc cày ải đất có vai trò quan trọng trong sản xuất lúa, tạo điều kiện cho hệ sinh vật hảo khí hoạt động mạnh lên, làm cho đất tơi xốp, thông thoáng, nhờ đó mà rễ cây trồng hấp thụ tốt hơn các chất dinh dưỡng có trong đất, khắc phục được bệnh nghẹt rễ lúa. Đối với bệnh lùn sọc đen, lùn xoắn lá, cày ải tuy không diệt được mầm bệnh, nhưng lại diệt được ký chủ phụ của bệnh (cỏ dại); đồng thời hạn chế sự tồn tại, sinh trưởng và phát triển côn trùng (rầy nâu, rầy lưng trắng- môi giới truyền bệnh lùn sọc đen, lùn xoắn lá và cũng là tác nhân trực tiếp phá hoại lúa)…
3. Làm như thế nào cho đạt hiệu quả cao?
Thời gian kết thúc vụ mùa vào khoảng tháng 9 đến tháng 10, một số diện tích tiếp tục được trồng cây vụ đông; còn đa số đất lưu không chuẩn bị cho gieo trồng vụ chiêm xuân, những diện tích này cần được làm ải. Sang tháng 12, thời tiết đã chuyển sang hanh khô, bà con cần làm ải sớm để đạt hiệu quả cao.
4. Cày ải được áp dụng khi?
A. Đất cao, ít được cấp nước
B. Đất còn ẩm, sau đó đất được phơi khô
C. Đất trũng, nước không tháo được cạn
D. Tất cả đều sai
Đáp án: B
Giải thích: Cày ải được tiến hành khi đất còn ẩm, sau đó đất được phơi khô, khi tháo nước vào, đập vỡ vụn nhanh. Việc thâm canh có 2 vụ lúa nước trong năm; vụ đông xuân và vụ mùa với đặc điểm phải luôn có đủ nước cho cây lúa sinh trưởng cũng như phát triển, chính điều này đã làm cho đồng ruộng liên tục bị ngập nước sinh ra yếm khí. Hệ sinh vật háo khí có lợi cho cây trồng hoạt động kém đi. Hơn nữa, đất ngập nước lâu ngày sẽ tồn tại trong đó một số chất khí có hại cho cây trồng như: H2S, CH4 và chỉ thực hiện cày ải, làm đất ải, để ải nỏ thì các chất khí này mới bốc hơi. Làm đất ải, để ải nỏ sẽ tạo điều kiện cho hệ sinh vật háo khí hoạt động mạnh lên, làm cho đất tơi xốp, thông thoáng, nhờ đó mà rễ cây trồng hấp thụ tốt hơn các chất dinh dưỡng có trong đất; cây trồng tăng trưởng tốt, khắc phục được bệnh nghẹt rễ lúa.
Theo kinh nghiệm “ải thâm còn hơn dầm ngấu” vì thế bà con phải khẩn trương triển khai cày ải và phơi đất. Hiện tại thời tiết đã chuyển sang mùa đông hanh khô; vụ lúa mùa đã thu hoạch xong - điều kiện thuận lợi cho việc cày ải. Thời điểm này đất ẩm vừa phải, thân và gốc rạ lúa mùa đang phân hủy mạnh rất thuận lợi cho khâu làm đất. Cày ải lúc này còn tận dụng lao động nông nhàn góp phần rải vụ trước và sau tết xuống đồng gieo cấy lúa xuân.
Để cày ải, làm đất đạt hiệu quả cao, bà con cần lưu ý:
- Cày ải đất bằng máy với độ sâu từ 15- 20cm, đất cày ải phải lật úp thành luống, ải phải nỏ mới có tác dụng.
- Thời gian phơi ải tối thiểu 15 ngày. Bà con có thể cày thưa, cày đảo lại một lần nữa để phơi ải tốt hơn.
- Những diện tích đang trồng cây vụ đông, sau khi thu hoạch xong cần tiến hành cày ải đất luôn. Những vùng trũng, thường xuyên ngập nước, thực hiện làm dầm, cày bừa sớm, ngâm dầm ngấu để có chất lượng đất tốt phục vụ vụ xuân.
5. Câu hỏi liên quan
Câu 1: Loại đất nào dưới đây không cần yêu cần cày sâu?
A. Đất cát
B. Đất sét
C. Đất thịt
D. Đất trồng cây ăn quả, cây công nghiệp
Đáp án: A
Giải thích: Đây là loại đất không yêu cầu cầu sâu vì đất cát là loại đất tơi xốp và có khả năng thoát nước nhanh.
Câu 2: Mục đích của làm đất là gì?
A. Làm cho đất tơi xốp
B. Tăng chất dinh dưỡng của đất
C. Diệt cỏ dại và mầm mống sâu, bệnh
D. Cả A và C đều đùng
Đáp án: D
Giải thích: Cày ải giúp lúa ít sâu bệnh, giúp đất tơi xốp, hấp thu các chất dinh dưỡng có trong đất tốt hơn,lợi phân bón, nhờ đó giúp lúa sinh trưởng phát triển nhanh, ít đổ ngã, cho năng suất cao hơn.
Câu 3: Bừa và đập đất có tác dụng gì?
A. Xáo trộn lớp mặt đất, làm đất tơi xốp
B. Dễ chăm sóc cây, tránh ngập úng và tạo tầng đất dầy
C. Làm nhỏ đất, thu gom cỏ dại, trộn đều phân và san phẳng mặt ruộng
D. Tất cả đều đúng
Đáp án: D
Giải thích: Đất là môi trường sống và tồn tại của nhiều loài dịch hại. Ví dụ sâu khoang, sâu xám, sâu xanh, sâu đục thân bướm hai chấm hại lúa hóa nhộng trong gốc rạ phần dưới mặt đất; sâu non bọ hung, ve sầu sống trong đất; trứng châu chấu, dế đẻ ở trong đất... Đất là nơi tích lũy hạt cỏ dại và những mầm mống của vật gây bệnh (nguồn bệnh) như các hạch nấm, bào tử nấm.. Làm đất là khâu kĩ thuật quan trọng có tác dụng làm đất tơi xốp, tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng, đồng thời diệt cỏ dại và mầm mống sâu, bệnh, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển tốt.
Bừa và đập đất để làm thu nhỏ đất , thu gom cỏ dại trong ruộng, trộn đều phân và san phẳng mặt ruộng. Công việc cày, bừa đất được tiến hành bằng trâu, máy cày hoặc búa đập.
Trên đây là những nội dung của môn học Công nghệ lớp 7 về Cày ải được áp dụng khi?. Luật Minh Khuê hy vọng rằng bài viết này sẽ có ích cho bạn giúp bạn hiểu hơn về cách trồng cấy, cụ thể hơn là cày ải. Trong quá trình tìm hiểu, nếu có bất kì thắc mắc nào, hãy phản ánh trực tiếp với chúng tôi để được giải đáp sớm nhất nha. Trân thành cảm ơn bạn!