Mục lục bài viết

Câu hỏi: Thưa luật sư, cháu là sinh viên năm cuối với dự định đi du học tại Mỹ sau khi tốt nghiệp cử nhân. Cháu đang chuẩn bị các giấy tờ và thủ tục pháp lý để đi du học. Tuy nhiên, Cách đây một tháng, cháu có đổi căn cước công dân mã vạch sang căn cước công dân gắn chip. Theo đó, liệu cháu có phải đổi hộ chiếu để khớp với thông tin trên thẻ căn cước công dân không ạ?

 

Luật sư tư vấn:

Cảm ơn câu trả lời của bạn. Sau đây, tôi cin thay mặt Luật Minh Khuê giải đáp vấn đề như sau:

 

1. Hộ chiếu là gì ?

Hộ chiếu là giấy tờ do Chính phủ cấp để công dân của quốc gia đó có thể xuất cảnh sang đất nước khác cũng như nhập cảnh trở lại nước mình. Có thể coi hộ chiếu như một loại giấy thông hành hay chính là chứng minh nhân dân phiên bản quốc tế của một công dân.

Hộ chiếu cung cấp các thông tin cơ bản như: ảnh, họ và tên, ngày tháng năm sinh, ngày cấp, ngày hết hạn, quốc tịch, chữ ký hộ chiếu… của chủ sở hữu. Hộ chiếu Việt Nam luôn ghi rõ ngày tháng năm sinh để tránh trường hợp nhầm lẫn do trùng hợp các thông tin khác.

- Các loại hộ chiếu của Việt Nam

Theo quy định hiện hành, Hộ chiếu Việt Nam gồm ba loại: Hộ chiếu ngoại giao, Hộ chiếu công vụ và Hộ chiếu phổ thông. Như tên gọi của nó, hộ chiếu ngoại giao và hộ chiếu công vụ được cấp cho các cán bộ, công chức, viên chức được cơ quan có thẩm quyền cử hoặc cho phép đi nước ngoài để thực hiện nhiệm vụ của cơ quan đó. Trong khi đó, Hộ chiếu phổ thông là loại thông dụng nhất hiện nay và được cấp cho mọi công dân Việt Nam. Do đó, trong hầu hết mọi trường hợp, bạn chỉ cần đến hộ chiếu phổ thông mà thôi.

Trong phạm vi bài viết này, tôi sẽ chỉ đề cập đến hộ chiếu phổ thông là loại hộ chiếu dung cho đa phần công dân việt nam. Hộ chiếu phổ thông có thời hạn trong vòng 10 năm kể từ ngày cấp. Sở hữu loại hộ chiếu này, bạn có quyền đến những quốc gia cho phép nhập cảnh. Nếu quốc gia đó yêu cầu visa thì bạn cần tiến hành xin visa để có thể nhập cảnh hợp pháp.

Hộ chiếu phổ thông có màu xanh lá. Kích thước hộ chiếu phổ thông là 15,5 cm x 10,5 cm gồm 32 trang. Bốn trang đầu tiên cung cấp thông tin cá nhân của người sở hữu, 28 trang còn lại để đóng dấu xuất, nhập cảnh và visa.

- Công dụng của hộ chiếu: Hộ chiếu hay Passport công dụng chính được dùng như để nhận dạng thông tin của người sở hữu. Còn theo định nghĩa trên trang của chính phủ thì hộ chiếu hay passport là Giấy Phép Ðược Quyền Xuất Cảnh khỏi đất nước và Ðược Quyền Nhập Cảnh trở lại từ nước ngoài.

Lưu ý hộ chiếu không tạo ra quyền cho người có hộ chiếu được phép xuất cảnh khỏi nước mình, nhập cảnh, quá cảnh qua lãnh thổ nước khác. Đây chỉ là giấy tờ cần phải có để được xuất cảnh và nhập cảnh trở lại thôi. Nếu bạn đang gặp tố tụng hay có lệnh cấm xuất ngoại thì có hộ chiếu bạn cũng không được đi đâu vì tên bạn đã nằm trong danh sách cấm xuất cảnh rồi. Chừng nào giải quyết xong tố tụng hay lệnh cấm thì mới đi được.

 

2. Sửa đổi các thông tin trên hộ chiếu

Trên hộ chiếu sẽ có các thông tin của người chủ hộ chiếu là: Họ và tên; Ngày sinh; Nơi sinh; Giới tính; Số CMND/thẻ CCCD...

Việc sửa chi tiết trang nhân thân trong hộ chiếu (điều chỉnh họ, tên; ngày, tháng, năm sinh; nơi sinh; giới tính; số giấy chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân) của người từ đủ 14 tuổi trở lên... thuộc trường hợp sửa đổi hộ chiếu theo hướng dẫn tại Thông tư 29/2016/TT-BCA của Bộ Công an.

Sau khi đổi chứng minh nhân dân, căn cước công dân mã vạch sang căn cước công dân gắn chip, bạn sẽ có một số thẻ căn cước công dân mới. Tuy nhiên bạn sẽ không phải làm lại hộ chiếu mà chỉ cần yêu cầu phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi thường trú, tạm trú hoặc Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an thực hiện thủ tục sửa đổi thông tin về số thẻ căn cước công dân.

 

3. Chuẩn bị hồ sơ sửa đổi, bổ sung Hộ chiếu phổ thông

3.1. Chuẩn bị hồ sơ sửa đổi, bổ sung Hộ chiếu phổ thông

Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể như bên dưới, bạn sẽ chuẩn bị hồ sơ như sau:

- Điểu chỉnh họ và tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi sinh, giới tính, số giấy CMND trong hộ chiếu;

- 01 Tờ khai để nghị điều chỉnh hộ chiếu phổ thông làm theo mẫu

Lưu ý: Trường hợp điều chỉnh hộ chiếu của trẻ em dưới 14 tuổi thì tờ khai phải do cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ khai của trẻ, ký thay, được Trưởng Công an phường, xã, thị trấn nơi trẻ em đó thường trú hoặc tạm trú xác nhận, đóng dấu giáp lai ảnh.

- 02 ảnh mới chụp, cỡ 4cm X 6cm, mặt nhìn thẳng, đẩu để trần, không đeo kính màu, phông nền màu trắng;

- Bản chính Hộ chiếu đã được cấp trước đây;

- Bản sao giấy tờ chứng minh sự điểu chỉnh đó.

 

3.2. Chuẩn bị hồ sơ bổ sung thên con vào hộ chiếu của cha mẹ

Câu hỏi: Chào luật sư, tôi có một cháu 6 tuổi. Hè năm nay, gia đình tôi có dự định đi du lịch nước ngoài. Tôi muốn làm thủ tục để bổ sung con vào hộ chiếu của tôi để đi du lịch. Mong luật sư có thể tư vấn giúp gia đình tôi về thủ tục thực hiện.

 

Trả lời:  

Hồ sơ chuẩn bị bao gồm:

- 01 Tờ khai đề nghị bổ sung trẻ em dưới 9 tuổi vào hộ chiếu của cha hoặc mẹ làm theo mẫu.

Lưu ý: Tờ khai này phải được Trưởng Công an phường, xã, thị trấn nơi trẻ em đó thường trú hoặc tạm trú xác nhận, đóng dấu giáp lai lên ảnh của trẻ.

- Nộp 02 ảnh 4cm X 6cm của cha (hoặc mẹ) và 02 ảnh cỡ 3cm X 4cm của trẻ. Ảnh chụp phải là mới chụp, mặt nhìn thẳng, đầu để trần, không đeo kính màu, phông nền màu trắng;

- Bản chính hộ chiếu của cha hoặc mẹ đã được cấp trước đây;

- Bản sao hoặc bản chụp có chứng thực giấy khai sinh của trẻ.

Sau đó, gia đình có thể nộp hồ sơ và nhận kết quả như trình tự thay đổi thông tin trên hộ chiếu nói chung.

* Tách trẻ em dưới 9 tuổi trong hộ chiếu của cha hoặc mẹ.

Lưu ý: Tờ khai này phải do cha hoặc mẹ ký thay và phải được Trưởng Công an phường, xã, thị trấn nơi trẻ em đó thường trú hoặc tạm trú xác nhận, đóng dấu giáp lai lên ảnh của trẻ.

- 01 Tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông cho cha hoặc mẹ làm theo mẫu

- 02 ảnh 4cm X 6cm của trẻ và 02 ảnh 4cm X 6 cm của cha hoặc mẹ. Ảnh chụp phải là mới chụp, mặt nhìn thẳng, đầu để trần, không đeo kính màu, phông nền màu trắng;

- Bản sao hoặc bản chụp có chứng thực giấy khai sinh của trẻ;

- Bản chính Hộ chiếu đã được cấp trước đầy.

Sau đó, gia đình có thể nộp hồ sơ và nhận kết quả như trình tự thay đổi thông tin trên hộ chiếu nói chung.

 

4. Thủ tục sửa đổi, bổ sung Hộ chiếu phổ thông

Bước 1: Nộp hổ sơ đến cơ quan có thẩm quyển.

Bạn có thể nộp hồ sơ trên đến một trong 02 cơ quan sau:

- Phòng Quản lý xuất nhập cảnh thuộc Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi người đề nghị cấp hộ chiếu thường trú hoặc tạm trú; hoặc

- Cục Quản lý xuất nhập cảnh thuộc Bộ Công an.

Trong trường hợp bạn trực tiếp nộp hồ sơ, bạn sẽ phải xuất trình giấy CMND hoặc Thẻ căn cước công dân còn giá trị sử dụng để cán bộ nhận hồ sơ kiểm tra, đối chiếu; trường hợp bạn nộp hồ sơ ở nơi tạm trú thì còn phải xuất trình thêm sổ tạm trú của bạn. Trong trường hợp bạn không có điểu kiện trực tiếp nộp hồ sơ, bạn có thể ủy thác cho một bên thứ ba cung cấp dịch vụ (có tư cách pháp nhân) nộp hồ sơ và nhận kết quả thay cho bạn

Bạn phải đóng lệ phí sửa đổi, bổ sung Hộ chiếu phổ thông.

Bước 2: Nhận kết quả giải quyết.

Tương tự như thủ tục cấp mới hộ chiếu, trong trường hợp bạn nộp hồ sơ tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, bạn sẽ nhận được kết quả giải quyết hồ sơ trong vòng 8 ngày làm việc, kể từ ngày bạn nộp đủ hổ sơ hợp lệ. Đối với trường hợp nộp hồ sơ tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh, kết quả giải quyết hồ sơ sẽ có trong vòng 5 ngày làm việc, kể từ ngày bạn nộp đủ hồ sơ hợp lệ.

 

5. Hộ chiếu có giá trị pháp lý như căn cước công dân không ?

Câu hỏi: Chị A gửi tiền tiết kiệm tại một phòng giao dịch của một ngân hàng. Do bị mất giấy CMND nên khi đến hạn tất toán, chị A tới phòng giao dịch này rút tiền và dùng hộ chiếu để thay thế. Tuy nhiên, nhân viên phòng giao dịch kiên quyết không cho chị rút tiền với lý do không có CMND. Trong khi đó, cùng thời điểm chị sang một số ngân hàng khác rút những khoản tiền tiết kiệm khác và cũng dùng hộ chiếu thay thế thì không gặp phải bất kỳ vướng mắc gì. Theo luật sư, Hộ chiếu có được thay thế chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong các giao dịch dân sự hay không?

 

Luật sư tư vấn:

Cảm ơn câu hỏi của bạn. Tôi xin giải đáp vấn đề như sau:

Thẻ CCCD có gắn chip điện tử, còn gọi là thẻ căn cước điện tử (e-ID) là một loại giấy tờ tùy thân của công dân Việt Nam, có thể đóng vai trò thiết bị nhận diện, xác thực danh tính và chìa khóa truy cập thông tin công dân trong hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Nó có giá trị chứng minh về căn cước công dân và cho phép người dùng tiếp cận nhiều dịch vụ vốn đòi hỏi hàng loạt giấy tờ khác nhau.

Theo Điều 4, Nghị định 136/2007/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 94/2015/NĐ-CP) quy định về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam thì hộ chiếu quốc gia (bao gồm hộ chiếu công vụ, hộ chiếu ngoại giao và hộ chiếu phổ thông) được sử dụng thay thế chứng minh nhân dân.

Và theo khoản 1, Điều 15, Quy chế về tiền gửi tiết kiệm (Văn bản hợp nhất số 14/VBHN-NHNN ngày 21/5/2014 của Ngân hàng Nhà nước) thì người gửi tiền là cá nhân Việt Nam “phải xuất trình chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu còn thời hạn hiệu lực” khi thực hiện rút gốc và lãi tiền gửi tiết kiệm.

Như vậy, hộ chiếu được xem như là một giấy tờ để xác đinh thân thế của một người, giống như với chứng minh thư và căn cước công dân. Tuy nhiên, tùy vào thủ tục hành chính mà công dân có thể thay thế hộ chiếu thay cho căn cước công dân hoặc chứng minh thư nhân dân. Điều này về trình tự thủ tục liên quan đến vấn đề đó sẽ được pháp luật quy định.

Luật Minh Khuê (tổng hợp & phân tích)