Mục lục bài viết

1. Tại sao phải quy định các tội phạm mại dâm trong Bộ luật Hình sự?

Việc hình sự hóa và ghi nhận các hành vi chứa mại dâm, môi giới mại dâm, mua dâm người dưới 18 tuổi trong Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 mang nhiều ý nghĩa to lớn, cụ thể như sau:

- Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để đấu tranh phòng, chống các hành vi xâm phạm trật tự công cộng. Mại dâm từ trước đến nay vẫn là căn nguyên của nhiều tệ nạn xã hội nếu không được quản lý hoặc không có chế tài trừng trị nghiêm minh những cá nhân xâm phạm đến quyền cơn người, trật tự quản lý xã hội thì sẽ khó mà giữ vững được an ninh công cộng mà càng khó hon trong công cuộc giúp cộng đồng sống trong một mội trường văn minh. Việc quy định các hành vi trên là tội phạm đã và đang trở thành công cụ đắc lực của các nhà chức trách trong nỗ lực chống tệ nạn xã hội cũng như bảo vệ quyền con người;

- Việc hình sự hóa các hành vi mại dâm thể hiện quan điểm của nhà nước và xã hội trong quá trình giữ gìn thuần phong mỹ tục, lối sống đạo đức, lành mạnh, môi trường trong sạch trong mắt bạn bè quốc tế. Mọi nỗ lực thay đổi hình ảnh du lịch sẽ vô ích nếu không có hành lang pháp lý đủ vững chắc, nghiêm minh để chống lại tệ nạn này.

2. Dấu hiệu pháp lý của hành vi mua bán dâm

- Bán dâm là hành vi giao cấu của một người với người khác để được trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác.

- Mua dâm là hành vi của người dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác trả cho người bán dâm để được giao cấu.

Như vậy, hành vi mua dâm là nhằm thỏa mãn nhu cầu tình dục còn hành vi bán dâm nhằm thỏa mãn nhu cầu vật chất. Do đó, có thể nói, mua dâm - bán dâm là hai mặt của mại dâm, chúng có mối quan hệ mật thiết, chặt chẽ, không thể tách rời và có thể nhận biết qua các đặc điểm sau:

- Thứ nhất, có hành vi giao cấu;

- Thứ hai, hành vi giao cấu đó phát sinh trên cơ sở có sự trao đổi (trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác). Theo đó, sẽ không phải là mại dâm nếu hai người giao cấu với nhau chỉ nhằm thỏa mãn nhu cầu tình dục. Và đây chính là dấu hiệu nhận biết quan trọng để xác định mại dâm. Mại dâm đang trở thành một vấn nạn ngày càng nghiêm trọng, gây ảnh hưởng xấu và có tác động ngày càng tiêu cực với chiều hướng gia tăng nhanh trên toàn xã hội. 

Dấu hiệu pháp lý của hành vi mua, bán dâm bao gồm những dấu hiệu sau:

Về khách thể: 

Khách thể trực tiếp của hành vi mua bán dâm là trật tự công cộng, tức là các tội phạm về mại dâm đã xâm hại đến trật tự chung, vi phạm nếp sống văn minh, đạo đức xã hội, gây ảnh hưởng xấu đến thuần phong mỹ tục.

Về mặt khách quan:

Hành vi mua bán dâm là hành vi nguy hiểm cho xã hội có liên quan đến hoạt động mua dâm, bán dâm, gây ảnh hưởng đến trật tự công cộng nói chung và ảnh hưởng đến công tác quản lý, phòng chống tệ nạn mại dâm của Nhà nước ta. Hành vi khách quan được thể hiện dưới những hình thức như: hành vi mua dâm, bán dâm, hành vi mua dâm người chưa thành niên.

Về chủ thể:

Chủ thể của các tội phạm mại dâm là chủ thể thông thường, đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực trách nhiệm hình sự.

Về mặt chủ quan:

Lỗi của người thực hiện tội phạm mại dâm là lỗi cố ý trực tiếp. Động cơ phạm tội và mục đích phạm tội không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm.

3. Nguyên nhân của tệ nạn mại dâm

- Do người bán dâm hám tiền, bản thân lười lao động, đua đòi ham chơi, sợ vất vả nhưng thích hưởng thụ; “hành nghề” mại dâm với mong muốn làm giàu nhanh nhất nên bất chấp tác hại lớn đến đời sống, sức khoẻ, xã hội. Nhiều người vẫn tình nguyện bán dâm trá hình dưới nhiều danh nghĩa, vỏ bọc tinh vi, hoặc do những sai lầm trong cuộc sống, thất tình, bị phản bội, bị lừa gạt.... Từ bước sai lầm này, việc quan hệ tình dục trở nên dễ dãi và có xu hướng buông thả. Có những trường hợp bước vào con đường mại dâm là do chọn lựa lối sống thực dụng, coi việc quan hệ tình dục được trả tiền hoặc vật chất là bình thường.

- Đói nghèo, khó khăn trong cuộc sống là một trong những nguyên nhân khá phổ biến dẫn đến tình trạng mại dâm. Nhiều người trong số đó hành nghề mại dâm để kiếm tiền chữa bệnh hiểm nghèo cho bố, mẹ, chồng, con, người thân hoặc gồng gánh trả nợ cho do người do chồng/ vợ, cha mẹ, anh em cờ bạc, nghiện ngập.

- Mặt khác, tệ nạn mua bán người ép buộc bóc lột tình dục, lừa đảo về việc nhẹ, lương cao; dụ dỗ và lôi kéo bán dâm của một số cá nhân, cơ sở kinh doanh dịch vụ trá hình (cà phê, bia, karaoke.. ) hay đường dây gái gọi qua mạng, qua các hội nhóm ngày càng trở nên phổ biến, tinh vi, gây nhiều khó khăn hơn cho việc theo dõi và quản lý.

- Lối sống buông thả, ích kỷ, thiếu lý tưởng... ở một bộ phận giới trẻ dường như không còn là hiện tượng cá biệt. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới sự gia tăng tội phạm và tệ nạn xã hội ở tuổi vị thành niên, trong đó có nạn mại dâm.

- Có nhiều con đường dẫn đến hành nghề mại dâm: bị lừa, lỡ làng tình duyên, trả thù đời, vì ham tiền, đua đòi lười lao động, không nghề nghiệp, vì nghiện ma túy hay đơn giản là đàn đúm… phong trào. Nhưng đây là sự lựa chọn sai lầm, thiếu ý chí, nghị lực để vượt qua khó khăn để vươn lên trong cuộc sống. Con đường hoàn lương của họ sẽ rất nhiều khó khăn vì phải vượt qua sự kỳ thị, mặc cảm, các căn bệnh xã hội và nhất là khi bị nghiên ma túy hay sự khống chế của chính các đường dây, đối tượng bóc lột thân xác.

4. Các giải pháp phòng chống mại dâm

Để phòng chống mại dâm hiệu quả thì phải thực hiện tốt các giải pháp phòng ngừa chứ không chỉ ỷ lại vào việc áp dụng chế tài hành chính hoặc hình sự. Các giải pháp phòng ngừa hành vi vi phạm về mại dâm cần phải thực hiện bao gồm:

- Hoàn thiện hệ thống pháp luật sao cho khoa học, đồng bộ, phù hợp, dễ áp dụng, có tính khả thi để có thể vận dụng áp dụng đối với các hành vi vi phạm về phòng chống mại dâm, trong đó có thể áp dụng đối với cá nhân, tổ chức, các cơ quan hữu quan trong lĩnh vực quản lý, thực hiện các hành vi có liên quan đến phòng chống mại dâm;

- Kiểm soát được số lượng người bán dâm trên mỗi khu vực, địa bàn để có những giải pháp hỗ trợ về việc làm, về tâm lý, về sức khỏe, về nhận thức để giảm bớt số lượng người bán dâm và bảo vệ họ, giúp họ “hoàn lương”;

- Giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, đặc biệt là người lao động trẻ, những trường hợp rơi vào hoàn cảnh éo le, khó khăn, bất hạnh để họ không tìm đến con đường “bán thân” để kiếm sống;

- Tăng cường giáo dục đạo đức, nhân cách cho thế hệ trẻ để giảm bớt những hiện tượng sống thực dụng, du nhập những lối sống thác loạn, sa đoạ, không phù hợp với đạo đức và thuần phong mỹ tục;

- Đấu tranh và tẩy chay đối với các hiện tượng mua bán dâm trá hình, các trào lưu xấu như hợp đồng tình dục, trào lưu sugar baby sugar dady;

- Nâng cao đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần cho nhân dân, gìn giữ văn hóa đạo đức truyền thống, tăng cường mối liên kết trong gia đình để giảm bớt những người sống thực dụng, sa doạ, trụy lạc, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.

- Nâng cao trách nhiệm, vai trò của các cơ quan, đoàn thể, gắn trách nhiệm đối với vai trò người đứng đầu đối với các khu vực, địa bàn để xảy ra tình trạng mại dâm diễn biến phức tạp;

- Tăng cường cơ chế, chính sách trong việc phối hợp, hợp tác giữa các cơ quan đoàn thể, các bộ phận chức năng trong việc tuyên truyền và đấu tranh phòng chống mại dâm;

- Đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, nghiệp vụ, kinh phí cho hoạt động phòng chống mại dâm;

Đấu tranh với tệ nạn mại dâm là vô cùng khó khăn, phức tạp. Đối với các chế tài hành chính hoặc hình sự về hành vi vi phạm phòng chống mại dâm thì sẽ là giải pháp cuối cùng khi các giải pháp trên chưa đạt hiệu quả. Mức chế tài có nghiêm khắc đến đâu thì cũng không phải là giải pháp tích cực để phòng chống vi phạm, phòng chống tội phạm. Bởi vậy cần áp dụng đồng bộ, đầy bộ đủ, kịp thời các giải pháp phòng chống mại dâm thì hoạt động phòng chống mại dâm, kiểm soát tình hình mại dâm mới đạt hiệu quả.

Bài viết tham khảo: Phân tích dấu hiệu pháp lý của tội môi giới mại dâm Điều 328 Bộ luật Hình sự năm 2015?

Bài viết trên Luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết về vấn đề Dấu hiệu pháp lý hành vi mua bán dâm. Trong bài viết có mục nào chưa hiểu hay bạn đọc có bất kỳ thắc mắc về vấn đề pháp lý có thể liên hệ qua số tổng đài 1900.6162 hoặc qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ.