1. Địa lí lớp 8 Bài 28: Ôn tập lý thuyết
Đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam
- Địa hình Việt Nam nhiều kiểu loại, trong đó đồi núi chiếm ¾ diện tích lãnh thổ nhưng chủ yếu là đồi núi thấp:
+ Địa hình thấp dưới 1000m chiếm 85%
+ Núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1%
- Đồng bằng chiếm ¼ diện tích
Địa hình nước ta được tân kiến tạo nâng lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau
- Lãnh thổ nước ta được tạo lập vững chắc từ sau giai đoạn Cổ kiến tạo
- Đến Tân kiến tạo và vận động tạo núi Himalaya làm cho địa hình nước ta dâng lên và phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau, đồi núi, đồng bằng, thêm lục địa.
- Hướng nghiêng của địa hình là hướng Tây Bắc - Đông Nam.
- Địa hình nước ta có 2 hướng chủ yếu là Tây Bắc - Đông Nam và vòng cung.
Địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa và chịu tác động mạnh mẽ của con người
- Địa hình bị cắt xẻ, xâm thực, xói mòn.
- Tạo nên địa hình Cacxta nhiệt đới độc đáo
- Tạo nên các dạng địa hình nhân tạo: đô thị, hầm mỏ, hồ chứa nước, đê, đập…
2. Địa lí lớp 8 Bài 28: Trả lời câu hỏi SGK
Câu 1: Em hãy tìm trên hình 28.1 các vùng núi cao, các cao nguyên ba dan, các đồng bằng trẻ, phạm vi thềm lục địa. Nhận xét về sự phân bố và hướng nghiêng của chúng.
- Vùng núi cao: Hoàng Liên Sơn.
- Các cao nguyên ba dan: Đắk Lắk, Plây Ku, Kon Turn, Lâm Viên, Mơ Nông, Di Linh.
- Các đồng bằng trẻ: đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long, đồng bằng Duyên hải miền Trung.
- Phạm vi thềm lục địa: mở rộng ở Bắc Bộ và Nam Bộ, thu hẹp ở miền Trung.
- Nhận xét: địa hình núi ở nước ta có hai hướng chủ yếu là Tây Bắc – Đông Nam và vòng cung. Núi, cao nguyên phân bố chủ yếu ở phía tây của lãnh thổ, đồng bằng phân bố chủ yếu ở phía đông.
Câu 2: Em hãy cho biết lên một số hang động nổi tiếng ở nước ta.
Một số hang động nổi tiếng ở nước ta:
- Phong Nha kẻ bàng (Quảng Bình)
- Tam Thanh (Lạng Sơn)
- Tam Cốc – Bích Động (Ninh Bình)…
- Hang Sơn Đoòng (Quảng Bình)
- Cụm hang động Tràng An (Ninh bình)
- Hang Sửng sốt (Quảng Ninh)
- Động Hương Tích (Hà Nội)
- Hệ thống hang động Tú Làn (Quảng Bình)
Câu 3: Em hãy cho biết khi rừng bị con người chặt phá thì mưa lũ sẽ gây ra hiện tượng gì? Bảo vệ rừng có những lợi ích gì.
- Khi rừng bị con người chặt phá thì mặt đất không có lớp phủ khiến cho mưa làm xói mòn đất, đất trượt, núi lở, lũ lụt, lũ đá, lũ ống, lũ quét...
- Lợi ích của việc bảo vệ rừng: bảo vệ đất, chống xói mòn, hạn chế lũ lụt, bảo vệ sự đa dạng sinh vật..
Câu 4: Nêu đặc điểm chung của địa hình nước ta?
Địa hình nước ta có 3 đặc điểm chính:
Thứ nhất, đồi núi là bộ phận quan trọng nhất của cấu trúc địa hình Việt Nam
- Địa hình Việt Nam nhiều kiểu loại, trong đó đồi núi chiếm ¾ diện tích lãnh thổ nhưng chủ yếu là đồi núi thấp:
- Địa hình thấp dưới 1000m chiếm 85%
- Núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1%
- Đồng bằng chiếm ¼ diện tích
Thứ hai, địa hình nước ta được tân kiến tạo nâng lên và tạo thành nhiều bậc kế tiếp nhau
- Lãnh thổ nước ta được tạo lập vững chắc từ sau giai đoạn Cổ kiến tạo
- Đến Tân kiến tạo và vận động tạo núi Himalaya làm cho địa hình nước ta dâng lên và phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau, đồi núi, đồng bằng, thêm lục địa.
- Hướng nghiêng của địa hình là hướng Tây Bắc – Đông Nam.
- Địa hình nước ta có 2 hướng chủ yếu là Tây Bắc – Đông Nam và vòng cung.
Thứ ba, địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa và chịu tác động mạnh mẽ của con người
- Địa hình bị cắt xẻ, xâm thực, xói mòn.
- Tạo nên địa hình Cacxta nhiệt đới độc đáo
- Tạo nên các dạng địa hình nhân tạo: đô thị, hầm mỏ, hồ chứa nước, đê, đập…
Câu 5: Địa hình nước ta hình thành và biến đổi do những nhân tố chủ yếu nào?
Sự hình thành và biến đổi địa hình nước ta chịu sự tác động của nhiều yếu tố bao gồm cả ngoại lực và nội lực. Cụ thể, một trong những yếu tố tác động lớn nhất đó chính là:
- Hoạt động nâng lên hạ xuống của các mảng tân kiến tạo.
- Chịu tác động ngoại lực như gió, mưa…, nhất là trong điều kiện nhiệt đới ẩm gió mùa.
- Tác động của hoạt động của con người.
Câu 6: Các dạng địa hình sau dày ở nước ta được hình thành như thế nào?
- Địa hình cácxtơ.
- Địa hình cao nguyên badan.
- Địa hình đồng bằng phù sa mới.
- Địa hình đê sông, đê biển.
- Địa hình cácxtơ được hình thành do nước mưa hoà tan đá vôi. Những mạch nước ngầm khoét sâu vào lòng núi đá tạo nên những hang động.
- Địa hình cao nguyên badan: vào đại Tân sinh, do dung nham núi lửa phun trào theo các đứt gãy.
- Địa hình đồng bằng phù sa trẻ: giai đoạn Tân sinh, nhiều vùng bị sụt lún, sau đó được bồi đắp dần bằng những vật liệu do sông ngòi bóc mòn từ miền núi đưa tới.
- Địa hình đê sông, đê biển: do con người đắp lên đế chống lũ lụt và ngăn chặn ảnh hưởng của biến.
3. Địa lí lớp 8 Bài 28: Bài tập trắc nghiệm
Câu 1. Đặc điểm nào không phải của địa hình đồi núi của nước ta?
A. Núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1% diện tích lãnh thổ
B. Địa hình thấp dưới 1000m chiếm 85% diện tích lãnh thổ
C. Địa hình thấp dưới 500m chiếm 70% diện tích lãnh thổ
D. Địa hình dưới 2000m chiếm khoảng 35% diện tích lãnh thổ
Đáp án: D
Giải thích: Núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1% diện tích lãnh thổ, còn lại 99% là dạng địa hình dưới 2000m.
Câu 2. Địa hình chủ yếu trong cấu trúc địa hình của phần đất liền Việt Nam là
A. đồi núi
B. đồng bằng
C. bán bình nguyên
D. đồi trung du
Đáp án: B
Giải thích: Trên đất liền, đồi núi chiếm 3/4 diện tích lãnh thổ nhưng chủ yếu là đồi núi thấp.
Câu 3. Dãy núi cao nhất nước ta là
A. Hoàng Liên Sơn
B. Pu Đen Đinh
C. Pu Sam Sao
D. Trường Sơn Bắc
Đáp án: A
Giải thích: Dãy núi cao nhất là dãy Hoàng Liên Sơn với đỉnh Phan-xi-păng cao 3143m.
Câu 4. Địa hình nước ta đa dạng, phổ biến và quan trọng nhất là
A. cao nguyên
B. sơn nguyên
C. đồng bằng
D. đồi núi
Đáp án: D
Giải thích: Địa hình nước ta đa dạng, phổ biến và quan trọng nhất là địa hình đồi núi nhưng chủ yếu là đồi núi thấp (địa hình dưới 1000m chiếm tới 85%).
Câu 5. Địa hình nước ta có hướng chủ yếu
A. tây Bắc - Đông Nam và vòng cung
B. tây Đông
C. tây Bắc - Đông Nam
D. vòng cung
Đáp án: A
Giải thích: Địa hình nước ta có hướng chủ yếu là Tây Bắc - Đông Nam một số dãy núi tiêu biểu như Hoàng Liên Sơn, Trường Sơn Bắc,… và vòng cung có các dãy núi tiêu biểu ở vùng Đông Bắc (Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều).
Câu 6. Địa hình thấp dưới 1000m chiếm khoảng bao nhiêu % của phần đất liền Việt Nam?
A. 55%
B. 65%
C. 75%
D. 85%
Đáp án: D
Giải thích: Trên đất liền, đồi núi chiếm 3/4 diện tích lãnh thổ nhưng chủ yếu là đồi núi thấp. Địa hình thấp dưới 1000m chiếm tới 85%, núi cao trên 2000m chiếm 1%.
Câu 7. Vận động tạo núi Hi-ma-lay-a không làm cho địa hình nước ta
A. núi non, sông ngòi trẻ lại
B. nâng cao và phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau
C. động thực vật phong phú và đa dạng
D. thấp dần từ nội địa ra biển
Đáp án: C
Giải thích: Vận động tạo núi Hi-ma-lay-a làm cho địa hình nước ta được nâng cao và phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau, thấp dần từ nội địa ra biển trùng với hướng Tây Bắc - Đông Nam và núi non, sông ngòi như trẻ lại.
Câu 8. Đồi núi nào sót nhô cao trên mặt các đồng bằng?
A. Bà Đen, Bảy núi
B. Tam Đảo, Ba Vì
C. Đồ Sơn, Con Voi
D. Tam Điệp, Sầm Sơn
Đáp án: B
Giải thích: Các vùng đồi núi sót nhô cao trên mặt các đồng bằng là Bà Đen, Bảy núi, Đồ Sơn, Con Voi, Tam Điệp, Sầm Sơn.
Câu 9. Các sông không chảy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam là
A. sông Tiền, sông Hậu
B. sông Lục Nam, sông Thương
C. sông Hồng, sông Đà
D. sông Mã, sông Cả
Đáp án: B
Giải thích: Các sông chạy theo hướng Tây Bắc - Đông Nam là sông Tiền, sông Hậu, sông Hồng, sông Cả, sông Mã, sông Đà,… còn sông Lục Nam và sông Thương chạy theo hướng vòng cung.
Câu 10. Khối núi cao nhất ở Việt Nam là
A. Pu Si Cung
B. Pu Tha Ca
C. Phan-xi-păng
D. Tây Côn Lĩnh
Đáp án: C
Giải thích: Khối núi cao nhất ở Việt Nam là Phan-xi-păng cao 3143m thuộc tỉnh Lào Cai, năm nào khối núi này cũng có tuyết rơi và được mệnh danh là nóc nhà Đông Dương.
Xem thêm: Địa lí lớp 8 bài 10: Điều kiện tự nhiên khu vực Nam Á