1. Thế nào là tiền không đủ điều kiện lưu thông?
Tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông theo như quy định tại khoản 1 Điều 3 Thông tư số 25/2013/TT-NHNN được quy định là: Các loại tiền giấy (tiền cotton và tiền polymer), tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước phát hành, đang lưu hành nhưng bị rách nát, hư hỏng hay biến dạng theo quy định về tiêu chuẩn tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông được quy định tại Thông tư 25/2013/TT-NHNN.
Trên tình hình thực tế hiện nay thì tiền được biết đến là vật ngang giá nên tiền cũng có thể bị rách, nát, hư hỏng giống như các đồ vật khác được con người sử dụng nó hàng ngày. Do đó, đối với những loại đồ bị rách hoặc hư hỏng thì không thể nào sử dụng với mục đích thông thường của nó như lúc ban đầu nữa, đối với tiền cũng vậy. Cũng chính vì thế mà nhà nước ta đã đưa ra các quy định và tiêu chuẩn để thực hiện thu hồi và quy định đối với việc tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông.
Việc thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông được áp dụng đối với các loại tiền giấy và tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước ban hành theo như quy định của pháp luật hiện hành. Trong quy định này thì tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông được xác định ở đây là các loại tiền giấy mà ở Việt Nam tiền giấy bao gồm loại tiền cotton và tiền polymer đã được Nhà nước Việt Nam ta đã và đang lưu hành trên thị trường hiện nay, tiền kim loại do Ngân hàng Nhà nước phát hành, đang lưu hành nhưng bị rách nát, hư hỏng hay biến dạng theo quy định về tiêu chuẩn tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông được quy định như sau:
- Tiền rách nát, hư hỏng do quá trình lưu thông đối với nhận định về loại tiền này thì các Nhà làm luật nhận định nó là loại tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông thuộc nhóm nguyên nhân khách qua): Tiền giấy bị thay đổi màu sắc, mờ nhạt hình ảnh hoa văn, chữ, số; nhàu, nát, nhoè, bẩn, cũ; rách rời hay liền mảnh được can dán lại nhưng còn nguyên tờ tiền; Tiền kim loại bị mòn, han gỉ, hư hỏng một phần hoặc toàn bộ hình ảnh, hoa văn, chữ, số và lớp mạ trên đồng tiền.
- Tiền rách nát, hư hỏng do quá trình bảo quản được xác định là loại không đủ tiêu chuẩn lưu thông thuộc nhóm nguyên nhân chủ quan. Bởi vì những loại tiền giấy bị thủng lỗ, rách mất một phần; tiền được can dán; cháy hoặc biến dạng do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao; giấy in, màu sắc, đặc điểm kỹ thuật bảo an của đồng tiền bị biến đổi do tác động của hóa chất như chất tẩy rửa, axít, chất ăn mòn… viết, vẽ, tẩy xóa; đồng tiền bị mục hoặc biến dạng bởi các lý do khác nhưng không do hành vi hủy hoại; Tiền kim loại bị cong, vênh, thay đổi định dạng, hình ảnh thiết kế do tác động của ngoại lực hoặc nhiệt độ cao; bị ăn mòn do tiếp xúc với hoá chất.
- Tiền bị lỗi kỹ thuật do quá trình in, đúc của nhà sản xuất như giấy in bị gấp nếp làm mất hình ảnh hoặc mất màu in, lấm bẩn mực in và các lỗi khác trong khâu in, đúc.
2. Điều kiện về đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông
Căn cứ theo quy định tại Điều 6 Thông tư 25/2013/TT-NHNN quy định về điều kiện đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông như sau:
- Đối với tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông quy định do rách nát, hư hỏng trong quá trình lưu thông hoặc lỗi kỹ thuật khi in đúc, cơ quan có thầm quyền có trách nhiệm thực hiện việc thu, đổi ngay cho khách hàng có nhu cầu, không hạn chế số lượng, không yêu cầu thủ tục giấy tờ.
- Đối với tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông quy định do rách nát, hư hỏng trong quá trình bảo quản, khách hàng nộp hiện vật cho cơ quan có thẩm quyền thu đổi. Các đơn vị nhận và xét đổi theo các điều kiện sau:
+ Tiền rách nát, hư hỏng không phải do hành vi hủy hoại;
+ Trường hợp tờ tiền bị cháy, thủng, rách mất một phần thì diện tích còn lại phải bằng hoặc lớn hơn 60% so với diện tích tờ tiền cùng loại;
Nếu được can dán thì phải có diện tích tối thiểu bằng 90% so với diện tích tờ tiền cùng loại và đảm bảo nguyên gốc, nguyên bố cục một tờ tiền (mặt trước, mặt sau; trên, dưới; bên phải, bên trái), đồng thời nhận biết được các yếu tố bảo an;
Đối với tiền polymer bị cháy hoặc biến dạng co nhỏ lại do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao, thì diện tích còn lại tối thiểu phải bằng 30% so với diện tích tờ tiền cùng loại và còn giữ nguyên bố cục một tờ tiền;
Đồng thời nhận biết được ít nhất hai trong các yếu tố bảo an như: yếu tố hình ẩn trong cửa sổ nhỏ, mực không màu phát quang, phát quang hàng số seri, dây bảo hiểm, yếu tố IRIODIN, chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Như vậy, nếu tiền bị rách hoặc hư hỏng mà đáp ứng đủ các điều kiện được đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông thì có thể thực hiện việc đổi tiền tại Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước, đơn vị thu đổi theo quy định của pháp luật.
3. Ngân hàng nào chấp nhận đổi tiền rách?
Khi ngân hàng nhà nước phát hành ra tiền thì tất cả đều mới và có không bị hư hỏng, rách, mờ. Tuy nhiên sau khoảng thời gian trôi nổi trên thị trường, chuyển từ tay người này sang người khác. Tiền sẽ không thể giữ được trạng thái ban đầu. Đôi khi còn bị rách, hỏng, không còn giá trị sử dụng nữa.
Những tiền rách đôi, mất góc hay mờ mệnh giá… đều không thể dùng để mua bán được nữa. Nếu là tiền có mệnh giá thấp thì chủ sở hữu sẽ tự cứu chữa tiền của mình bằng cách dùng băng dính trong suốt để gắn lại. Còn nếu là tiền polime mệnh giá lớn thì sẽ tìm chỗ đổi tiền cũ lấy tiền mới. Tất nhiên khi đổi tiền sẽ mất phí. Các ngân hàng chấp nhận đổi tiền rách bao gồm các ngân hàng sau:
Ngân hàng Vietcombank:
Ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) là một trong những ngân hàng được hình thành sớm nhất tại Việt Nam. Ngân hàng này đã có dịch vụ đổi tiền từ rất sớm. Trước đây ngân hàng chỉ thu đổi tiền giấy rách, nhàu nát, hay tiền xu. Đến khi tiền polime ra đời, Vietcombank chấp nhận đổi cả tiền polime rách. Các loại tiền polime ngân hàng Vietcombank chấp nhận đổi:
- Tiền polime bị cháy 1 phần. Tiền tiếp xúc với hoá chất dẫn đến bị biến dạng.
- Tiền rách đôi, rách góc, đứt rời thành nhiều mảnh, tiền rách được dán lại.
- Tiền polime bị nhàu nát, mờ ký tự, hình ảnh in trên tiền.
Ngân hàng BIDV:
Ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV) được thành lập từ rất sớm. Ngân hàng có vốn điều lệ cao và luôn được xếp vào top 4 doanh nghiệp lớn tại Việt Nam. Các trường hợp tiền rách, hỏng được đổi tại BIDV tương tự như đối với Vietcombank. Nhưng ưu điểm khi đổi tiền tại BIDV kaf không mất phí đổi tiền. Và khách hàng sẽ được đổi gần như tương đương giá trị của tờ tiền rách.
Nếu đồng tiền đã bị phá huỷ nghiêm trọng, không còn được hình dáng như ban đầu. Thì việc đổi tiền sẽ phức tạp hơn 1 chút. Khách hàng phải làm các giấy tờ đề nghị đổi tiền. Và bắt buộc phải có CMND hoặc hộ chiếu để xác thực.
Ngân hàng Agribank:
Ngân hàng Agribank có tên gọi đầy đủ là Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam. Ngân hàng này được mệnh danh là ngân hàng của người nông dân. Luôn sẵn sàng giải quyết những vấn đề về tài chính mà người dân gặp phải. Trong đó có cả việc đổi tiền rách. Những trường hợp tiền được phép đổi tại Agribank là:
- Tiền do nhà nước Việt Nam phát hành và quản lý.
- Tiền rách đã được dán lại. Hoặc rách rời thành từng mảnh nhưng vẫn đầy đủ không thiếu mảnh nào.
- Tiền bị nhàu nát, mờ hình in hay ký tự số.
- Tiền bị nhiệt độ cao, hoá chất làm biến dạng một phần.
Để tham khảo thêm thông tin về vấn đề này, quý khách hàng có thể tìm hiểu tại bài viết: Ngân hàng có nhận đổi tiền rách nát, hư hỏng không ? Phí khi đổi tiền rách nát là bao nhiêu ? của Luật Minh Khuê.
Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Điều kiện về đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông mà Công ty Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.
Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách! Luật Minh Khuê xin trân trọng cảm ơn!
