Giá dịch vụ cầu, bến, phao neo tại cảng biển Việt Nam từ 1/7/2024

1. Vai trò của việc tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo trong đảm bảo hoạt động thông suốt, an toàn và hiệu quả tại các cảng biển

Việc tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động thông suốt, an toàn và hiệu quả tại các cảng biển, thể hiện qua các khía cạnh sau:

- Khuyến khích sử dụng hiệu quả:

+ Giá dịch vụ hợp lý sẽ khuyến khích tàu thuyền sử dụng cầu, bến, phao neo một cách hiệu quả, tránh tình trạng neo đậu không cần thiết, lãng phí nguồn lực.

+ Giúp giảm ách tắc tại cảng, rút ngắn thời gian chờ đợi cho các tàu thuyền khác, góp phần nâng cao năng suất hoạt động chung của cảng.

- Đảm bảo an toàn:

+ Doanh thu từ việc thu phí dịch vụ sẽ được sử dụng để đầu tư, nâng cấp và bảo trì hệ thống cầu, bến, phao neo, đảm bảo an toàn cho hoạt động neo đậu, lai dắt và bốc dỡ hàng hóa.

+ Việc thu phí cũng góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm của chủ tàu thuyền trong việc tuân thủ các quy định về an toàn hàng hải.

- Góp phần huy động nguồn lực:

+ Doanh thu từ việc thu phí dịch vụ sẽ tạo nguồn lực cho hoạt động quản lý, duy trì và phát triển hệ thống hạ tầng cảng biển.

+ Góp phần thu hút đầu tư vào lĩnh vực phát triển cảng biển, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

- Đảm bảo tính công bằng:

+ Việc thu phí dựa trên các tiêu chí hợp lý như dung tích tàu thuyền, thời gian neo đậu, loại hàng hóa... sẽ đảm bảo tính công bằng cho tất cả các chủ tàu thuyền.

+ Tránh tình trạng "ngã giá" hoặc "chạy giá" dịch vụ, góp phần tạo môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh tại cảng biển.

- Nâng cao chất lượng dịch vụ:

+ Doanh thu từ việc thu phí dịch vụ sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp cảng biển đầu tư vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.

+ Góp phần nâng cao uy tín và sức cạnh tranh của các cảng biển Việt Nam trên thị trường quốc tế.

- Ngoài ra, việc tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo cũng có thể được sử dụng như một công cụ để điều tiết lưu lượng tàu thuyền tại cảng, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực cảng biển.

- Lưu ý: Việc tính giá dịch vụ cần đảm bảo sự hợp lý, cân bằng giữa lợi ích của các bên liên quan, tránh gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động thương mại và phát triển kinh tế của địa phương.

Việc tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo là một công cụ quan trọng để đảm bảo hoạt động thông suốt, an toàn và hiệu quả tại các cảng biển. Việc áp dụng giá dịch vụ hợp lý sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao vị thế và sức cạnh tranh của các cảng biển Việt Nam trên trường quốc tế.

2. Phân tích cách tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo tại cảng biển Việt Nam

Dựa trên Điều 9 Thông tư 12/2024/TT-BGTVT, cách tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo cụ thể như sau:

* Trường hợp tàu thuyền neo, buộc tại nhiều vị trí:

- Giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo được tính bằng tổng thời gian thực tế neo, buộc tại từng vị trí.

- Ví dụ:

+ Tàu A neo tại bến A trong 2 giờ, sau đó di chuyển đến bến B và neo tại đó 3 giờ.

+ Như vậy, tổng thời gian neo, buộc của tàu A là 2 + 3 = 5 giờ.

+ Giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo cho tàu A sẽ được tính dựa trên 5 giờ neo, buộc của tàu tại hai bến A và B.

* Trường hợp tàu thuyền không làm hàng do thời tiết hoặc nhường cầu:

- Trường hợp tàu thuyền không làm hàng được do thời tiết với thời gian trên 1 ngày (24 giờ liên tục) hoặc phải nhường cầu cho tàu thuyền khác theo lệnh điều động của Giám đốc cảng vụ hàng hải thì không tính giá dịch vụ cầu, bến, phao neo trong thời gian không làm hàng.

- Cụ thể:

+ Tàu B neo tại cảng trong 2 ngày, do ảnh hưởng của bão nên tàu không thể làm hàng được trong 1,5 ngày.

+ Như vậy, thời gian tính phí sử dụng cầu, bến, phao neo cho tàu B chỉ là 2 - 1,5 = 0,5 ngày.

+ Giá dịch vụ sẽ được tính dựa trên 0,5 ngày neo, buộc của tàu B tại cảng.

* Tổng dung tích (GT) là một thước đo phi tuyến tính của thể tích tổng thể bên trong của tàu. Đây là một trong những đơn vị cơ sở quan trọng để tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo tại các cảng biển Việt Nam, theo quy định tại Thông tư 12/2024/TT-BGTVT.

- Cách tính dung tích toàn phần (GT) cho các loại tàu thuyền:

+ Đối với tàu thuyền chở hàng lỏng:

-> Dung tích toàn phần được tính bằng 85% GT lớn nhất ghi trong giấy chứng nhận do cơ quan đăng kiểm cấp cho tàu thuyền theo quy định.

-> Ví dụ: Tàu A có GT lớn nhất ghi trong giấy chứng nhận là 10.000 GT. Vậy, dung tích toàn phần được tính để tính phí sử dụng cầu, bến, phao neo cho tàu A là 0,85 * 10.000 GT = 8.500 GT.

+ Đối với tàu thuyền chở khách:

-> Dung tích toàn phần được tính bằng 100% GT lớn nhất ghi trong giấy chứng nhận do cơ quan đăng kiểm cấp cho tàu thuyền theo quy định.

-> Ví dụ: Tàu B có GT lớn nhất ghi trong giấy chứng nhận là 5.000 GT. Vậy, dung tích toàn phần được tính để tính phí sử dụng cầu, bến, phao neo cho tàu B là 1,0 * 5.000 GT = 5.000 GT.

- Lý do sử dụng GT để tính giá dịch vụ:

+ GT phản ánh kích thước và sức chứa của tàu thuyền, là cơ sở để ước tính lượng hàng hóa mà tàu có thể vận chuyển, từ đó liên quan đến nhu cầu sử dụng dịch vụ cầu, bến, phao neo.

+ Việc sử dụng GT giúp đảm bảo tính công bằng trong việc tính phí, tránh tình trạng tàu thuyền có kích thước lớn nhưng chở ít hàng hóa lại trả phí thấp hơn so với tàu có kích thước nhỏ nhưng chở nhiều hàng hóa.

- Lưu ý:

+ Các quy định về cách tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo có thể được điều chỉnh theo quy định của pháp luật hoặc của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải.

+ Doanh nghiệp cảng biển có trách nhiệm niêm yết công khai bảng giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo tại vị trí dễ quan sát để khách hàng nắm được.

3. Tác động của cách tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo tại cảng biển Việt Nam

Tác động của cách tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo mới theo Thông tư 12/2024/TT-BGTVT:

* Đối với doanh nghiệp vận tải biển:

- Có thể dẫn đến tăng hoặc giảm chi phí sử dụng dịch vụ cầu, bến, phao neo:

+ Tăng chi phí: Đối với tàu thuyền có dung tích lớn, neo đậu tại nhiều vị trí trong thời gian dài; Sử dụng các dịch vụ kèm theo như điện, nước,...

+ Giảm chi phí: Đối với tàu thuyền có dung tích nhỏ, neo đậu tại một vị trí trong thời gian ngắn; Không sử dụng các dịch vụ kèm theo.

- Cần nghiên cứu kỹ lưỡng cách tính giá mới:

+ Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến giá dịch vụ (dung tích, loại tàu, thời gian neo đậu,...)

+ Lập kế hoạch vận tải hợp lý để tối ưu chi phí sử dụng dịch vụ cầu, bến, phao neo.

+ Có thể cân nhắc sử dụng các dịch vụ logistics để tiết kiệm chi phí.

* Đối với người sử dụng dịch vụ:

- Có thể dẫn đến tăng hoặc giảm giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo: Tương tự như đối với doanh nghiệp vận tải biển.

- Cần cập nhật thông tin về cách tính giá mới:

+ Tham khảo bảng giá dịch vụ niêm yết tại cảng biển.

+ Liên hệ với doanh nghiệp cung cấp dịch vụ để được tư vấn cụ thể.

+ Lựa chọn dịch vụ phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của bản thân.

* Ngoài ra, cách tính giá dịch vụ mới còn có thể có một số tác động khác như:

- Góp phần khuyến khích sử dụng dịch vụ hiệu quả: Doanh nghiệp và người sử dụng dịch vụ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi sử dụng dịch vụ, tránh lãng phí.

- Nâng cao chất lượng dịch vụ: Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ sẽ có thêm nguồn thu để đầu tư vào nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và dịch vụ.

- Đảm bảo an toàn hàng hải: Việc thu phí dịch vụ sẽ góp phần bù đắp chi phí cho hoạt động bảo đảm an toàn hàng hải.

Nhìn chung, cách tính giá dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo mới có both tác động tích cực và tiêu cực. Doanh nghiệp vận tải biển và người sử dụng dịch vụ cần nghiên cứu kỹ lưỡng để có thể ứng phó phù hợp.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Quy định pháp luật về cảng biển, hợp đồng thuê tàu và cảng an toàn (safe port) trong hợp đồng thuê tàu theo chuyến. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.