I. Dàn ý nghị luận xã hội về tính tự ti và tự phụ:

1. Mở bài:

  • Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Tự ti và tự phụ là hai tính cách tiêu cực đối với con người.
  •  

2. Thân bài:

Tự ti:

  • Khái niệm: Tự ti là thái độ tự đánh giá thấp bản thân (không tin vào khả năng của bản thân mình), cho mình là hèn kém hơn người khác, khiêm tốn thái quá, luôn sống mặc cảm và thu hẹp bản thân mình lại.
  • Biểu hiện:
    • Thấy bản thân mình kém cỏi, yếu kém, không bằng người khác.
    • Thể hiện ở nỗi sợ, sự trốn tránh sự chú ý của người khác khi họ không muốn giao tiếp, không muốn đi ra ngoài, họ sợ người khác đánh giá về ngoại hình, đôi khi còn hoang tưởng rằng người khác đang nói xấu mình.
    • Luôn đánh tiếng trước về sự không thành công, về những khuyết điểm có thể xảy ra, hoặc xin lỗi trước khi làm việc gì đó để khơi gợi sự cảm thông, nới lỏng sự kỳ vọng của mọi người đến mức thấp nhất. 
    • Khao khát được mọi người xung quanh yêu quý, ca ngợi, an ủi, mong ước bản thân mình tốt lên, thế nhưng họ luôn sợ hãi trước những ánh mắt của xã hội, không dám đương đầu đối mặt mà thường chọn cách trốn tránh dưới cái vỏ bọc hiền lành, khiêm tốn đến hèn mọn.
  • Tác hại:
    • Mang tính tiêu cực, con người lâm vào tình trạng "tự xóa" bản ngã cá nhân trong xã hội, ngày càng trở nên suy đồi và trượt dốc, chấp nhận để sự tự ti làm vỏ bọc bảo vệ. 
    • Bị mắc kẹt, khiến trạng thái tâm thần dần trở nên bó buộc, u uất, chán nản, thất vọng và cuối cùng là chứng trầm cảm nặng nề, nếu như không có các biện pháp khắc phục. 
    • Trở thành trò cười cho những kẻ xấu bụng, không biết cảm thông cười nhạo, coi thường. 
    • Khiến người khác đánh giá sai năng lực cá nhân của bạn và kết quả là họ thực sự cho rằng bạn bất tài, và bạn sẽ mất đi những cơ hội thăng tiến, mất đi những nguồn động lực to lớn để tiếp tục cố gắng cải thiện bản thân. 
    • Sự tự ti không đem đến điều gì cho con người ngoài việc giết chết tâm hồn, sự hy vọng, mong ước, tài năng và tinh thần cầu tiến của một con người. 
  • Biện pháp khắc phục: 
    • Tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý, hoặc đơn giản là tìm một người.
    • Cố gắng tập trung vào những gì khiến ta tự hào, làm những gì mà bản thân cảm thấy có thể làm một cách hoàn chỉnh và tốt nhất để làm lu mờ đi sự tự ti đang ngự trị trong tâm hồn. 
    • Mở rộng phạm vi giao tiếp, mở rộng mối quan hệ, để thấy được cả mặt tích cực và tiêu cực của những người khác, để tự nhận ra rằng bản thân không phải quá tệ như chúng ta vẫn nghĩ.

Tự phụ: 

  • Khái niệm: Sự tự tin quá mức vào bản thân và các tố chất họ nắm giữ, coi mình là trung tâm, phủ nhận sự nỗ lực của người khác, sống kiêu căng và ngạo mạn mà coi thường người khác. 
  • Biểu hiện: 
    • Yêu bản thân mình hơn tất cả, những người khác trở nên nhỏ bé, tầm thường. 
    • Người tự phụ, thường có thái độ ngạo mạn, tự hào thái quá về bản thân, phủ nhận những nỗ lực của người khác, hướng sự chú ý của mọi người đến với bản thân, bằng cách dùng những mỹ từ hoa lệ để tự đề cao bản thân. 
    • Luôn mong muốn, thậm chí ép buộc người khác phải phục vụ, chiều theo thái độ "hơn người" của mình.
  • Tác hại: 
    • Gây mất thiện cảm đối với những người xung quanh, khiến chúng ta khó có những mối quan hệ tốt đẹp với đồng nghiệp, sếp, bạn bè,... 
    • Khó làm việc tập thể, hợp tác với bạn bè hay đồng nghiệp, thậm chí là sếp trong các công việc cần bàn bạc, họp hành. 
    • Khiến chúng ta trở nên chậm tiến, khó phát triển, bởi việc tự tin thái quá vào bản thân mà không biết những khuyết điểm, khiến con người tự động bỏ qua việc khắc phục, cải thiện bản thân mà thay vào đó là việc chìm đắm trong mớ ảo tưởng hỗn độn của mình, tầm nhìn trở nên hạn hẹp, không theo dõi được sự biến đổi của môi trường xung quanh, cuối cùng trở thành người "tối cổ" trong xã hội hiện đại vì cái "tôi" to bự của mình. 
  • Biện pháp khắc phục: 
    • Bản thân mỗi con người cần phải tự ý thức được những hành động và suy nghĩ của bản thân đang nằm ở mức độ nào bằng cách để ý thái độ của những người xung quanh. 
    • Đánh giá đúng đắn về năng lực của cá nhân để đưa ra được lối ứng xử phù hợp. 
    • Nhờ cậy đến sự giúp đỡ của người thân bạn bè để họ có thể khai mở giúp chúng ta nhìn ra những khuyết điểm của bản thân, từ đó khắc phục tính tự phụ và cải thiện để bản thân trở nên tốt đẹp hơn.

 

3. Kết bài:

  • Khẳng định lại vấn đề cần nghị luận.
  • Mở rộng vấn đề và suy nghĩ về vấn đề nghị luận.
  • Nêu nhận xét và liên hệ bản thân.

 

II. Một số mẫu nghị luận xã hội về tính tự ti và tự phụ:

1. Mẫu số 1:

Sống ở trên thế gian dù là bất kỳ thứ gì cũng có hai bản tính là tốt và xấu, con người khi sinh ra nếu như Lão Tử cho rằng: "Nhân chi sơ tính bản ác", thì trái lại Mạnh Tử lại cho rằng: "Nhân chi sơ tính bản thiện". Nếu suy xét thật kĩ thì ta cũng sẽ thấy được rằng mỗi tiền bối ai cũng có cái lý riêng của mình, dù đúng, tuy nhiên xét kỹ tính cách của con người là được tạo nên chủ yếu là từ môi trường và hoàn cảnh giáo dục. Phàm là bậc cha mẹ hay thầy cô giáo thì ai cũng đều hướng thế hệ con, em mình đến với các phẩm chất cao đẹp và đáng quý nhất như lòng tự trọng, sự chính trực, lòng yêu nước, tính thật thà, ngay thẳng, lòng biết ơn, lòng yêu nước, yêu đồng bào,...... Nhưng suy cho cùng con người là những chỉnh thể tương đối độc lập, vậy nên trong xã hội ta cũng thấy có một bộ phận những con người có tính cách rất xấu, không chỉ gây ảnh hưởng đến việc phát triển cá nhân mà đôi lúc còn làm tổn hại đến cả một tập thể. Ta có thể chỉ ra một trong số các tính cách xấu đó là: sự kiêu ngạo và lòng tự phụ.

Trước tiên nói đến tính độc lập của con người. Đây không phải là dạng tính cách cá biệt như ta vẫn hay thấy ở những người khác, ngay cả người thân, bạn bè hoặc là chính bản thân của chúng ta đôi lúc cũng có chút sự tự ti ẩn náu trong tâm hồn. Có thể khái niệm đơn giản rằng tự ti là việc con người hay xem thường đánh giá thấp bản thân mình hơn các cá thể xung quanh, họ tự tay tước đi những đoá hoa xinh đẹp của mình và cố gắng che giấu sự khiếm khuyết của bản thân, tự cho rằng bản thân mình hoàn toàn không xứng đáng ngồi chung mâm, cùng giường với những người khác. Họ khiêm tốn một cách thái quá, đôi lúc đó cũng là biểu hiện cho việc tự thu mình và bảo bọc bản thân trước những lời ghen ghét đố kỵ của người khác của những kẻ nhút nhát, sợ sệt ánh nhìn của người khác, nhưng không hẳn là xuất phát từ sự bất tài của họ. Ngoài ra, thậm chí ở những nước như Anh, Ireland, Australia và New zealand thì đó cũng là một "bản sắc" của con người luôn cố gắng thu lại và tạo nên một cái vỏ bọc khiêm tốn, tự tin để không ngừng phấn đấu. Một số biểu hiện khá rõ ràng của sự tự ti ta có thể thấy qua việc một người luôn tự cho rằng mình kém cỏi như cảm thấy mắt mình quá nhỏ, môi quá dày, người quá gầy, da quá đen, họ thường cảm thấy thất vọng, chán chường và buồn rầu vì những thứ mà họ tạo ra. Hoặc cũng có nhiều người tự thấy bản thân quá xấu, chỉ vì một vài khiếm khuyết Họ thường cảm thấy xung quanh mình ai ai cũng giỏi giang và khiến bản thân mình trở nên kém cỏi, là con người ở tận đáy xã hội, không xứng đáng được trân trọng, yêu mến hay được người ta ngưỡng mộ,..... Sự tự ti cũng thể hiện ở nỗi sợ và sự trốn tránh sự chú ý của người khác khi họ không muốn giao tiếp, không dám bước ra ngoài, họ sợ người khác đánh giá vì ngoại hình, đôi khi còn hoang tưởng rằng người khác đang nói xấu mình, đặc biệt khi nhìn thấy một ai đó có bề ngoài sáng sủa, xinh đẹp thì họ lại càng trở nên tự ti hơn, khép kín mình hơn. Ngoài ra, sự tự ti cũng có một đặc điểm khác nữa là sự lo sợ kỳ vọng của người khác đối với những người tự ti, họ thường nói trước về khả năng không thành công, về các vấn đề có thể xảy đến, hay xin lỗi trước khi thực hiện điều gì đó nhằm tìm kiếm sự đồng cảm và nới lỏng sự mong đợi của mọi người xuống mức độ thấp nhất. Mục đích chính là nhằm bảo vệ bản thân trước sự chỉ trích và tổn thương lòng tự trọng, mặt khác họ cũng lo sợ sự phán xét của người xung quanh. Chung quy lại, những người tự tin đều có điểm yếu là muốn được nhiều người xung quanh yêu quý, ca ngợi và khích lệ để hoàn thiện bản thân mình tốt hơn, thế nhưng họ luôn sợ hãi với những ánh mắt của xã hội, không dám thẳng thắn đối diện mà thường chọn cách trốn tránh dưới lớp vỏ bọc hiền lành, khiêm tốn đến hèn mọn, vừa đáng thương vừa đáng trách. Thậm chí dù mong muốn, khát khao chinh phục đỉnh cao sự tự tin của nhiều người xung quanh, nhưng họ vẫn mãi giậm chân tại chỗ cũng như cảm thấy không thể cải thiện được gì dù có nỗ lực, dễ chán chường, tuyệt vọng đến mức "an phận" sống kiếp tự ti, cam chịu làm cho bản thân trở nên bé nhỏ, thậm chí là vô hình trong mắt người khác và không hề quan tâm đến việc tự tin là gì cả. Một số người đã biến tính tự ti của mình như một chiếc mặt nạ vô hình và tạo ra đó là một loại khiếu hài hước để vừa làm giảm đi được nỗi mặc cảm của bản thân, đồng thời cũng khiến cho người khác không nhìn thấy tính tự ti, xấu hổ mà dần thừa nhận "khiếu hài hước" của người này. Thế nhưng việc tồn tại của tính tự ti không phải là một biểu hiện tốt, cho nên để tự tin ở giữa thì nó có thể coi là "cực dương" và mang bản chất tích cực, khi con người không quá đề cao bản thân mình nhưng vẫn cố gắng chứng tỏ năng lực cá nhân qua hành động âm thầm. Thì ngược lại tự ti chính là "cực âm", có tính xấu khiến con người rơi vào trạng thái "tự xoá" bản sắc cá nhân trong xã hội, dần trở nên suy sụp và trượt dốc, chấp nhận lấy sự mặc cảm làm vỏ bọc bảo vệ. Nhưng điều đó sẽ dãn con người đến một vòng xoáy luẩn quẩn không lối thoát và bị cô lập, làm trạng thái tâm lý ngày càng trở nên mệt mỏi, bế tắc, chán chường, tuyệt vọng và cuối cùng là bệnh trầm cảm nặng nề, nếu như không có những biện pháp giải quyết. Không chỉ thế nhiều người tự ti còn cho rằng cái mặt nạ khiêm nhường mà mình khoác lên sẽ che giấu được bản thân trước sự dè bỉu, soi mói của người ngoài, tuy nhiên thực tế thì khác, việc họ "tự nhục" thái quá sẽ trở thành cơ hội để những kẻ xấu tính, không biết cách cười nhạo và chế giễu. Hơn thế nữa việc bạn tự ti trong mọi hoàn cảnh sẽ trở thành việc "tự đào hố chôn mình" khi đồng nghiệp, sếp, thầy cô giáo thậm chí chính bố mẹ đều trở nên mất phương hướng trong việc xác định năng lực cá nhân của bạn và kết quả là họ thực sự cho rằng bạn bất tài, còn bạn sẽ mất đi những cơ hội thăng tiến, mất đi những nguồn động lực to lớn để tiếp tục cố gắng cải thiện bản thân. Như vậy, chúng ta sẽ không bao giờ có cơ hội bước ra khỏi cái vỏ bọc đó, không có cơ hội thể hiện bản thân hay chứng tỏ năng lực, bởi tất cả những thứ chúng ta đang có sẽ trở nên mai một, và cuối cùng là thành thứ vô giá trị vì chính cái tính nhút nhát, khiêm tốn thái quá của mình. Sự tự tin không đem lại lợi ích gì cho con người ngoại trừ việc giết chết tâm hồn, niềm khao khát, mơ ước, khả năng và lòng cầu tiến của một con người. Tôi cũng biết rằng tính tự ti của một con người cần được cởi bỏ, thế nhưng tất cả chúng ta nếu ai cảm thấy bản thân có tính cách như vậy đều phải tìm cách để thoát ra nó. Chúng ta nên tìm đến sự trợ giúp của các nhà tâm lý học, hay đơn giản là tìm một người thấu hiểu bạn nhất để chia sẻ và khai mở những khó khăn mà bạn đang gặp phải. Ở một mức độ nào đó, họ sẽ giúp bạn thoát khỏi sự lo sợ bị phê bình hay bị tấn công tinh thần bằng cách động viên, khen ngợi những điểm tốt mà bạn đang có, họ cũng sẽ tìm cách để bạn trở nên mạnh mẽ và tự tin với khả năng của bản thân mình. Bên cạnh đó, ta cũng cần thoát khỏi chiếc hố này bằng cách chỉ tập trung vào điều gì khiến ta hạnh phúc, làm những việc mà bản thân cảm thấy có thể làm một cách hoàn hảo và tốt đẹp nhất nhằm làm lu mờ đi nỗi sợ hãi đang tồn tại trong tâm hồn. Ngoài ra, chúng ta cũng cần tăng phạm vi tiếp xúc, các mối quan hệ bạn bè nhằm hiểu rõ hơn khía cạnh tốt và xấu của mỗi người xung quanh, đồng thời có thể phát hiện ra rằng bản thân không phải là tồi tệ như chúng ta thường tưởng tượng. Đó là về ưu điểm, ngược lại với điều này thì tự phụ cũng là một đức tính làm con người dễ dàng bị căm ghét và tổn thương rất nhiều lần. Tự phụ là sự tự tin quá mức với bản thân mình về khả năng cá nhân, vẻ đẹp và những điều kiện phẩm chất mà bản thân đang nắm giữ, thậm chí đến mức ảo tưởng rằng chúng ta thật tuyệt vời đến mức không ai có thể vượt qua. Trong mắt những người có tính cách tự ti thì ưu điểm của người đó không được họ trân trọng, bởi vì họ yêu quý bản thân nhiều hơn hết thảy khiến cho người xung quanh trở nên xấu xí, vô dụng. Người kiêu căng, luôn có thái độ coi thường, phủ định những cố gắng của người khác, hướng sự chú ý của mọi người về với bản thân mình bằng việc sử dụng các mỹ từ phù phiếm để tự đề cao bản thân. Hoặc luôn mong muốn, đôi khi đòi hỏi người khác phải cung phụng, chiều chuộng theo thái độ "hơn người" của mình. Biểu hiện rõ ràng nhất của nó chính là căn bệnh "ngôi sao" của nhiều người trong giới showbiz, mặc cho tên tuổi chẳng được đến mấy, fan hâm mộ thì được chỉ một vài người, vì họ không biết giữ gìn, cố gắng phấn đấu nên đã có thái độ kiêu căng, đòi hỏi người khác phải cung phụng, chiều chuộng như ông hoàng bà chúa nào đó, đối xử tồi tệ với nhân viên, với người hâm mộ. Tự phụ cũng xảy ra nhiều ở độ tuổi học sinh, sinh viên, chẳng hạn một cậu học sinh là học sinh xuất sắc nhất của một trường chuyên, luôn nhận được lòng yêu mến của bạn bè, lời tán dương và quan tâm của thầy cô cha, mẹ. Khi bước chân vào giảng đường đại học với kết quả khá, cậu ấy luôn giữ thái độ nghĩ rằng mình là người xuất sắc nhất và xứng đáng được nhận nhiều lời tán dương, kỳ vọng, sự quan tâm của mọi người. Cậu ấy tiếp tục thói kiêu căng, không thích làm quen bạn mới, xem thường ý kiến của những người khác, không muốn chia sẻ thông tin với bạn học vì nghĩ bản thân đã đủ tốt và việc trao đổi là vô nghĩa,...... Và trong kỳ kiểm tra cuối kỳ, cậu đã bị shock khi nhận thấy vị trí "thứ nhất" mà cậu cứ tưởng sẽ là của mình hoá ra là của một người bạn không có tên, còn bản thân lại đang ở giữa lớp. Như vậy có thể thấy rằng tự phụ, hay cái "tôi" quá cao chính là thứ phản tác dụng, nó chẳng những không làm con người ta trưởng thành mà còn ngược lại là kéo người ta đến vũng bùn lầy của sự kiêu ngạo, phô trương. Việc quá kiêu căng, tự phụ trước hết là làm mất cảm tình của những người xung quanh, khiến chúng ta khó có được mối quan hệ thân thiện với gia đình, đồng nghiệp, bạn bè,....... Điều này cũng dẫn đến việc khó làm việc tập thể và cộng tác với bạn bè hoặc đồng nghiệp, đặc biệt là lãnh đạo về những vấn đề cần thảo luận, bàn bạc. Không chỉ vậy sự tự phụ cũng khiến chúng ta trở nên trì trệ và khó tiến bộ, chính việc tự tin thái quá vào bản thân mà không hiểu những nhược điểm sẽ khiến con người tự động bỏ qua việc khắc phục hay cải thiện bản thân mà thay vào đó là việc đắm chìm trong mớ ảo tưởng lộn xộn của cuộc sống, tầm nhìn trở nên hạn hẹp, không nắm bắt được sự phát triển của thế giới xung quanh, cuối cùng trở thành kẻ "tối cổ" giữa xã hội hiện đại với cái "tôi" to bự của mình.

Cuối cùng, cũng giống như tự ti, tự phụ là một kiểu tính cách mà không phải cá nhân nào cũng hiểu được, nhưng đôi khi chúng ăn sâu vào tiềm thức, khiến cho người xung quanh lựa chọn cách bỏ qua hoặc chấp nhận chúng một cách bao dung hoặc vị tha. Bản thân mỗi con người cần phải tự ý thức được những hành động và suy nghĩ của bản thân đang nằm ở mức độ nào bằng việc quan sát thái độ của những người xung quanh. Đánh giá chính xác về khả năng của bản thân nhằm tìm ra những cách cư xử thích hợp. Đôi khi chúng ta nên tìm đến sự hỗ trợ của người thân bạn bè vì họ có thể khai mở để chúng ta nhận thấy được khả năng của bản thân, qua đó khắc phục tính tự phụ và làm cho bản thân trở nên đẹp đẽ hơn. Chung quy lại tự ti và tự phụ là hai loại tính cách vô cùng có hại, nó đều khiến tâm hồn con người trở nên suy thoái, khó hòa nhập với xã hội, làm cản trở sự phát triển của con người trong cuộc sống. Chính vì vậy bản thân mỗi chúng ta cần sớm nhận thức được khả năng, ưu nhược điểm của bản thân để có sự chừng mực trong việc cư xử, đồng thời có thái độ đúng đắn với những người xung quanh và cả chính bản thân. Thêm vào đó việc có nhận thức rõ ràng cũng khiến chúng ta cải thiện bản thân một cách chính xác, đúng trọng tâm khiến chúng ta phát triển một cách lành mạnh, không lệch lạc.

 

2. Mẫu số 2:

Trong cuộc sống của mỗi chúng ta đều đang đi tìm kiếm cái gì đó hay và có ý nghĩa đem lại giá trị cho riêng bản thân mình, những điều đó mang lại nhiều điều đem lại một cuộc sống có ý nghĩa và hạnh phúc nhất cho mỗi người, và chính sự biểu hiện trong cuộc sống của chúng ta cũng có ý nghĩa đối với cuộc sống của mình, mặc dù chúng ta thường thấy tự ti và tự phụ là hai trạng thái khác nhau, tuy nhiên nó đều ảnh hưởng không tốt đến cuộc sống và học tập của từng cá nhân. Trong cuộc sống chúng ta thấy rất nhiều những đức tính tốt đẹp được biểu hiện để mỗi người có thể học tập và làm theo, trong đó hình thức quan trọng nhất vẫn là chúng ta cần phải tu dưỡng và rèn luyện đạo đức cho bản thân đó mới chính là những điều quan trọng và đáng được chú ý nhất của mỗi người. Mỗi chúng ta đều thấy rằng cuộc đời này có nhiều thứ để học hỏi và phát triển bản thân mỗi ngày, chính vì thế cuộc sống của chúng ta cần nhất đó là biết tạo nên những giá trị đạo đức tốt đẹp và phù hợp với chính mình.

Hai căn bệnh trên đó là sự phổ biến xuất hiện trong xã hội của chúng ta, mỗi người chúng ta đều có thể thấy rõ, những điều đó đang ngày càng ảnh hưởng đến và có tác động lớn lao đối với từng con người, những điều đó không chỉ làm nên những giá trị sống vô cùng cao đẹp mà nó đã làm cho chúng ta nhận thức được rất nhiều vấn đề, trong đó tự ti nhất là không tin tưởng vào khả năng của chính mình, luôn hèn nhát, không dám làm những điều mà bản thân mình muốn, lo sợ và có những biểu hiện không tốt, nhưng trái ngược với tự ti thì tự phụ cũng là một trạng thái biểu hiện hết sức bình thường của con người, đây là sự mù quáng, khi xem mình là trung tâm của vũ trụ, và quá tin tưởng vào khả năng của chính mình, tất cả những điều đó làm cho họ luôn có cái cảm giác tiêu cực là không muốn nghe người khác nói. Hai biểu hiện trạng thái trên đây là 2 căn bệnh cực kỳ nguy hiểm của con người, vì vậy chúng ta cần phải luyện tập để tránh mắc phải 2 căn bệnh này, tất cả chúng ta đều nhận thức rằng biểu hiện của những điều trên đó sẽ có tác động không tốt đến cuộc sống của chúng ta, những biểu hiện đó đã tạo cho chúng ta bao hoài bão và niềm mong muốn thay đổi chính bản thân mình, điều đó có tác động lớn tới cuộc đời của mỗi cá nhân. Trong mỗi chúng ta những điều trên có tác động cực kỳ to lớn và nó có vai trò đặc biệt đối với tất cả mọi người, giá trị sống của nó mang một ý nghĩa vô cùng mạnh mẽ và tác động sâu sắc đến suy nghĩ cũng như hành vi của con người. Trong cuộc sống của mỗi chúng ta, giá trị về sự sống và những điều trên đã dần đang lan tỏa nhiều những kinh nghiệm quý báu giúp chúng ta thoát khỏi những vấn đề tiêu cực của xã hội tạo ra cho mỗi con người. Như chúng ta đều thấy thực trạng của hai biểu hiện trên, nó bộc lộ rõ ràng và để lại nhiều điều đáng phải quan tâm đến suy nghĩ của mỗi con người, trong cuộc đời của mỗi chúng ta giá trị sống đang ngày càng được hoàn thiện và biến đổi một cách sâu sắc hơn nữa, còn sự hưởng thụ đã dần trở nên cũ kỹ và cần có những cách tân mới mẻ trong việc cải tạo lối sống và những tư duy của bản thân mình. Và hai biểu hiện trên đã bị xã hội lên án một cách rất mạnh mẽ, chúng ta có thể nhận thấy điều đó ở rất nhiều những biểu hiện trong cuộc sống và nó trở thành một biểu tượng mới mẻ cho mỗi chúng ta, khi tự ti sẽ khiến cho chúng ta trở nên hèn nhát và không dám bộc lộ chính con người và năng lực của chính mình, nhưng tự phụ lại là một biểu hiện quá tự tin và tự tin đến mức nghĩ mình là nhất và không bao giờ lắng nghe và học hỏi từ người khác. Một mặt của vấn đề khiến chúng ta có những cảm nghĩ sâu sắc và nó đang dần ảnh hưởng mạnh mẽ đến cuộc đời và tầm ảnh hưởng của mỗi người, giá trị của nó làm cho chúng ta cần phải có những suy nghĩ và những cách sống sâu sắc hơn. Những biểu hiện như vậy làm cho chúng ta cảm thấy cần phải có sự nhìn nhận về chính bản thân mình và nên sáng tạo và sống một cuộc sống có ý nghĩa. Học tập là một quá trình rèn luyện và trau dồi kiến thức cho con người, chính vì thế chúng ta cần phải biết hạn chế tối đa những điều xấu từ cuộc sống để ngày càng hoàn thiện và nâng cao năng lực của chính mình, ngôn ngữ và tầm nhìn mới sẽ dẫn chúng ta đến nhiều điều tích cực và có ý nghĩa hơn cho chính cuộc sống này. Giá trị của nó để lại cho con người đó là cái nhìn cuộc sống sâu sắc và toàn diện hơn. Những điều tốt đẹp có ý nghĩa to lớn giúp thay đổi rất nhiều điều cho chính cuộc sống này, giá trị của nó đem đến cho cuộc đời này, đó là những niềm vui mới lạ, những cải biến rõ rệt cùng sự hiểu biết sâu sắc và có nhiều ý nghĩa tích cực, trong cuộc đời của mỗi chúng ta những điều ấy làm nên được rất nhiều sự khác biệt và tầm quan trọng đối với cuộc sống và học tập của mỗi con người.

Trong cuộc đời và nhiều giá trị sống mới sẽ được tạo nên từ những điều tích cực và đem đến nhiều ý nghĩa mạnh mẽ nhất cho cuộc đời này những điều ấy làm nên sự sống được mở rộng cùng sự hiểu biết ngày một sâu sắc và có nhiều ý nghĩa hơn nữa. Chúng ta cần phải biết tự tin để khẳng định bản thân, và làm giàu thêm tư duy sáng tạo của mình, tuy nhiên cũng không nên tự phụ, cần phải biết khiêm tốn học hỏi thì những điều đó mới thực sự đem lại cho cuộc đời của chúng ta những điều có ý nghĩa và đem lại một cuộc sống hạnh phúc nhất cho mỗi người. Chúng ta cần phải biết sống và làm nên những điều có giá trị cho cuộc sống, vì những điều như vậy sẽ giúp ích chúng ta rất nhiều cho chính cuộc sống của mình, giá trị ấy làm nên được bao nhiêu điều có ý nghĩa bởi sự học hỏi và khả năng sáng tạo là những điều có ý nghĩa lớn lao và quan trọng nhất đối với mỗi một con người, ngoài ra điều trên còn khiến cho chúng ta cảm thấy cuộc đời này có nhiều niềm vui và nó lưu giữ thật nhiều những kỷ niệm đẹp về cuộc đời của từng con người. Mỗi chúng ta đều phải sống và làm nên những điều có giá trị và ý nghĩa nhất cho chính mình, những điều đó để lại cho chúng ta rất nhiều ý nghĩa cho cuộc sống, làm cho chúng ta sáng tạo và ngày càng năng động hơn.

 

3. Mẫu số 3:

Mỗi người chúng ta sinh ra đều có nhiều đặc điểm và tính cách khác nhau. Nhưng đó mới chỉ là những nền tảng căn bản ban đầu, muốn trở thành con người tốt đẹp và hoàn thiện hơn nữa cần phải rèn luyện và phấn đấu rất nhiều. Con người cần phải học hỏi và rèn luyện các kỹ năng. Và có những người còn nhầm lẫn giữa tự tin và tự phụ. Vậy bạn hiểu như thế nào giữa tự tin và tự phụ. Tự tin và tự phụ khác nhau như thế nào. Chúng ta cần phải mổ xẻ trên nhiều khía cạnh để tìm ra định tưởng có thể thỏa mãn được kỳ vọng của mọi người. Tự tin chính là tin vào năng lực và vào bản thân của chính mình khi đối diện với mọi vấn đề. Tự tin không chỉ là phẩm chất mà nó chính là cốt cách của một người. Nó sẽ góp phần tạo ra sự thành công của người đó. Người tự tin dù ít hay nhiều sẽ thành công khi đạt được những điều mà bản thân mong ước. Còn tự phụ cũng chỉ là tự tin nếu tự tin một cách thái quá. Khi tự tin thái quá bạn sẽ tạo cảm giác kiêu ngạo và không coi lời nói của người ấy là quan trọng. Tự phụ sẽ làm cho bản thân của người ấy cảm thấy hài lòng với bản thân mình như thế là đã đủ, như thế là rất tuyệt vời và không cần phải cố gắng thêm nữa. Tự phụ kéo dài sẽ khiến cho nhiều người khác ghét bạn, bởi vì bạn không tin những lời họ nói, luôn nghĩ rằng bản thân mình là nhất và không phải lắng nghe ai.

Tự tin là ai? Tự tin cũng là một phẩm chất trong tính cách của con người nó biểu hiện ra bằng các hành động dứt khoát, thái độ cương quyết và sự nhiệt tình không ngần ngại. Tự tin là sự tin tưởng vào khả năng của bản thân mình, rằng mình sẽ làm được một việc gì đó có thể khiến người ta tin ở mình. Tự phụ là ai? Tự phụ là việc vỗ ngực tự cho ta đây là ai, không cần người khác biết, vẫn một mực nghĩ rằng mình đúng. Nói theo một cách nào thì tự phụ chính là sự tự tin quá cao, tới mức làm lu mờ khả năng tư duy và phán đoán của bản thân. Người tự phụ cũng là những người luôn cho mình là tốt nhất không ai tài giỏi như ta, nên thường có thái độ kiêu ngạo coi thường ý kiến người khác, và họ luôn cho ý kiến của mình là đúng để người khác phải làm theo ý mình. Người tự phụ luôn khiến người khác cảm thấy khó chịu nên họ hay bị cô đơn, lủi thủi một mình. Nếu như tự tin đưa chúng ta tới thành công người tự phụ sẽ dẫn họ tới thất bại. Bởi một người bị bệnh tự phụ thường không nhìn ra người mình tài giỏi không mở mang tri thức hay trau dồi thêm kinh nghiệm mà cứ tưởng ta đã giỏi nhất nên việc thất bại là chuyện dễ hiểu. Bởi giữa cuộc sống muôn màu nếu chúng ta xuất sắc sẽ luôn có người làm tốt hơn mình nên những con người đó phải không ngừng nâng cao kiến thức và kỹ năng của bản thân mới không bị thất bại. Những người tự phụ không nhìn thấy điều đó nên họ dễ bị tụt lại phía sau và cô đơn. Một số người đã biến tính tự ti của mình như một chiếc mặt nạ vô hình và tạo ra đó là một loại khiếu hài hước để vừa làm giảm đi được nỗi mặc cảm của bản thân, đồng thời cũng khiến cho người khác không nhìn thấy tính tự ti, xấu hổ mà dần thừa nhận "khiếu hài hước" của người này. Thế nhưng việc tồn tại của tính tự ti không phải là một biểu hiện tốt, cho nên để tự tin ở giữa thì nó có thể coi là "cực dương" và mang bản chất tích cực, khi con người không quá đề cao bản thân mình nhưng vẫn cố gắng chứng tỏ năng lực cá nhân qua hành động âm thầm. Thì ngược lại tự ti chính là "cực âm", có tính xấu khiến con người rơi vào trạng thái "tự xoá" bản sắc cá nhân trong xã hội, dần trở nên suy sụp và trượt dốc, chấp nhận lấy sự mặc cảm làm vỏ bọc bảo vệ. Nhưng điều đó sẽ dãn con người đến một vòng xoáy luẩn quẩn không lối thoát và bị cô lập, làm trạng thái tâm lý ngày càng trở nên mệt mỏi, bế tắc, chán chường, tuyệt vọng và cuối cùng là bệnh trầm cảm nặng nề, nếu như không có những biện pháp giải quyết. Không chỉ thế nhiều người tự ti còn cho rằng cái mặt nạ khiêm nhường mà mình khoác lên sẽ che giấu được bản thân trước sự dè bỉu, soi mói của người ngoài, tuy nhiên thực tế thì khác, việc họ "tự nhục" thái quá sẽ trở thành cơ hội để những kẻ xấu tính, không biết cách cười nhạo và chế giễu. Hơn thế nữa việc bạn tự ti trong mọi hoàn cảnh sẽ trở thành việc "tự đào hố chôn mình" khi đồng nghiệp, sếp, thầy cô giáo thậm chí chính bố mẹ đều trở nên mất phương hướng trong việc xác định năng lực cá nhân của bạn và kết quả là họ thực sự cho rằng bạn bất tài, còn bạn sẽ mất đi những cơ hội thăng tiến, mất đi những nguồn động lực to lớn để tiếp tục cố gắng cải thiện bản thân. Như vậy, chúng ta sẽ không bao giờ có cơ hội bước ra khỏi cái vỏ bọc đó, không có cơ hội thể hiện bản thân hay chứng tỏ năng lực, bởi tất cả những thứ chúng ta đang có sẽ trở nên mai một, và cuối cùng là thành thứ vô giá trị vì chính cái tính nhút nhát, khiêm tốn thái quá của mình. Sự tự tin không đem lại lợi ích gì cho con người ngoại trừ việc giết chết tâm hồn, niềm khao khát, mơ ước, khả năng và lòng cầu tiến của một con người. Trái lại, với bệnh tự phụ cũng không kém phần nguy hiểm. Người có bệnh tự phụ thường hay chủ quan, xem minh là giỏi giang, là xuất chúng, là nhất thiên hạ, hơn người một cái đầu. Vì thế, kẻ tự phụ kiêu ngạo, coi thường mọi người, không chịu học tập và làm việc. Người thông minh hay có chút thành tích thường sinh lòng tự phụ, lúc nào cũng chủ quan cho rằng mình là thiên tài, cổ nhân có câu: “Thiếu niên đăng khoa nhất nan dã" (tuổi trẻ mới đi thi một lần mà đã đỗ đạt đó là điều may mắn) nên dễ sinh kiêu căng, như ếch ngồi đáy giếng, ngạo mạn, phúc đâu chẳng thấy, hoạ đã sẵn đợi.

Như vậy, tự ti và tự phụ đều là các tật xấu có thể làm méo mó nhân cách, làm thui chột tài năng, cản trở tiến bộ, làm nhụt ý chí vươn lên của con người, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập và công tác. Chúng ta cần phải biết sống và làm nên những điều có giá trị cho cuộc sống, chính những điều đó sẽ giúp chúng ta rất nhiều cho chính cuộc sống của mình, giá trị đó làm nên được bao nhiêu điều có ý nghĩa bởi biết học hỏi và biết sáng tạo là những điều có ý nghĩa to lớn và mạnh mẽ nhất đối với mỗi con người, những điều trên không chỉ làm cho chúng ta thấy cuộc đời này có nhiều niềm yêu thương và nó chứa đựng rất nhiều những hoài niệm sâu sắc cho cuộc đời của mỗi con người. Mỗi chúng ta đều phải sống và làm nên những điều có giá trị và ý nghĩa nhất cho chính mình, những điều đó để lại cho chúng ta rất nhiều ý nghĩa cho cuộc sống, làm cho chúng ta sáng tạo và ngày càng năng động hơn. Vì thế, chúng ta cần phải khiêm tốn không tự phụ, phải vững tin không tự ti, sống năng động, lạc quan sáng tạo và yêu đời đế trở thành người lao động có tri thức trong xã hội hiện đại, văn minh.