Những bí quyết đạt điểm cao khi làm văn nghị luận xã hội

1. Văn nghị luận xã hội được hiểu là gì?

Văn nghị luận xã hội là một dạng bài chúng ta cần bàn luận về một vấn đề hiện tượng có trong xã hội, ta bàn luận chúng nhằm mục đích chỉ ra xem đó là hành động hiện tượng tích cực hay tiêu cực nên làm hay nên loại bỏ giảm bớt và đưa ra ý kiến cá nhân chủ quan của mình.

Yêu cầu: Cần chỉ ra được những mặt đúng sai mặt lợi hại tác động như thế nào của hiện tượng xã hội đó lên thế giới khách quan, tới xã hội bằng cách lập luận chỉ ra nguyên nhân chỉ ra tác động của sự việc hiện tượng đó từ đó bày tỏ những quan điểm cá nhân. 

Bố cục của bài văn nghị luận về một hiện tượng đời sống gồm 3 phần: mở bài, thân bài, kết bài

- Mở bài: Chỉ cần giới thiệu ngắn gọn và nêu nổi bật về vấn đề, sự việc hoặc hiện tượng đó.

- Thân bài: Khai thác chi tiết khi đánh giá thực trạng của hiện tượng đó từ đó liên hệ thực tiễn vấn đề đó hiện nay đang ảnh hưởng như thế nào. Từ đó ta có thể đánh giá và phân tích các mặt tác động của nó dựa theo đó để trình bày những giải pháp hạn chế.

- Kết bài: Khẳng định lại vấn đề một cách ngắn gọn thông qua đó đưa ra những quan điểm riêng của cá nhân thêm một lần nữa để khẳng định hoặc phủ định hiện tượng đó.

Nghị luận về vấn đề đạo lý, tư tưởng: đây là một dạng bài mà chúng ta cần bàn luận về một vấn đề một tư tưởng đạo lý trong xã hội. Mục đích bàn luận chính là để chỉ ra đó là hành động, hiện tượng tích cực hay tiêu cực nên làm hay không nên làm được loại bỏ giảm bớt để từ đó có thể đưa ra ý kiến cá nhân chủ quan của mình.

Yêu cầu: Trong mục đề bài này cần phải làm sáng tỏ những vấn đề tư tưởng đạo lý bằng cách sử dụng các phương pháp hoặc các phép lập luận trong văn nghị luận để có thể chỉ ra những nhận xét tư tưởng đạo lý đó. Chính điều này sẽ giúp cho mọi người dẽ dàng phân biệt được đạo lý tư tưởng đó đúng hay sai còn phù hợp hay không phù hợp.

Bố cục của một bài văn nghị luận về vấn đề đạo lý, tư tưởng gồm 3 lần: mở bài, thân bài, kết bài.

- Mở bài: giới thiệu ngắn gọn và chỉ ra những vấn đề liên quan đến tư tưởng đạo lý đó.

- Thân bài: cần đánh giá thực trạng đạo lý đó có còn phù hợp với thực tiễn hay không tiếp theo là vấn đề cần bàn luận ra sao. Thông qua đó có thể dễ dàng đánh giá , phân tích các mặt tác động của nó để đưa ra những giải pháp hạn chế.

- Kết bài: Khẳng định lại vấn đề và trình bày quan điểm riêng của cá nhân thêm một lần nữa về việc khẳng định hoặc phủ định quan niệm đề bài đưa ra.

Mục đích của văn nghị luận: Văn nghị luận là văn bản được tạo ra từ phương thức lập luận đan xen phản ánh những đặc điểm về mục đích và cách thức biểu đạt nghị luận xuất hiện đa dạng ở bài nói và bài viết.

Văn nghị luận vốn dĩ là sản phẩm của tư duy logic mỗi vẻ đẹp của từng áng văn nghị luận không chỉ thể hiện ở hình thức lập luận phong phúc , lý lẽ mà đanh thép kèm theo đó là giọng điệu thuyết phục mà còn thể hiện ở thái độ của tác giả trước vấn đề cần nghị luận. Vì vậy, nên đặc điểm của văn nghị luận chính là điều cần thiết để từ đó có thể hình thành thiết kế xây dựng các phương pháp học tập một cách hiệu quả  và phù hợp với từng thể loại.

2. Những bí quyết đạt điểm cao khi làm văn nghị luận xã hội

- Phương pháp học tập:

Trước hết bạn hãy tạo cho mình thói quen phân tích vấn đề mỗi ngày. Trước bất kì sự việc hay một câu nói của ai đó hay luôn cố gắng để phân tích ý nghĩa, hàm ý bằng khả năng của bản thân bạn. Đồng thời việc cập nhật thông tin một cách thường xuyên là không thể thiếu hãy chú ý đến việc theo dõi chương trình thời sự. Chuyên mục kĩ năng sống mỗi ngày hãy luôn để trong tầm kiểm soát. Cố gắng nhớ và hiểu ý nghĩa của các câu nói hay châm ngôn sống nào đó. Đọc thêm nhiều sách tham khảo nhằm khơi gợi những sáng tạo của bạn. Hãy đặt bút viết và phân tích sau đó đọc lại và đối chiếu với đáp án

- Phương pháp làm bài văn nghị luận;

Về một tư tưởng đạo lý: 

- Trước hết hãy cắt nghĩa các từ khóa, từ then chốt theo ý hiểu của bạn, giải thích ý nghĩa của câu đó.

- Khẳng định lại câu nói đó là đúng, sai hay chưa hoàn toàn đúng, phân tích câu nói thường dùng lời lẽ và lật lại vấn đề

- Lấy ví dụ phân tích ví dụ để chứng minh câu nói

- Liên hệ bản thân

- Rút bài học kinh nghiệm cho bản thân và mọi người. Phê phán những hành vi đi ngược lại với chân lý tư tưởng đạo đức đó.

Về một hiện tượng đời sống:

- Nêu lên hiện tượng trong cuộc sống. Hiện tượng này có phổ biến không

- Phân tích hiện tượng trong đời sống thực tế. Chỉ ra nguyên nhân và hậu quả.

- Lấy ví dụ cụ thể để chứng minh

- Liên hệ bản thân bạn

- Rút bài học cho bản thân và mọi người. Phê phán và đưa ra lời khuyên

3. Công thức để làm bài văn nghị luận xã hội

1. Mở bài: Cần gây ấn tượng cho người đọc về phong cách nghị luận, phong cách ngôn ngữ riêng của người viết. Phần mở  bài gồm 3 phần theo công thức gợi - đưa - báo

- Gợi: gợi ý về vấn đề cần làm

- Sau khi gợi thì đưa ra vấn đề

- Cuối cùng là báo - tức thể hiện cho người viết biết mình sẽ làm gì

Cặp 1: tương đồng/ tương phản - đưa ra một vấn đề tương tự hoặc trái ngược để liên tưởng vấn đề cần giải quyết sau đó mới tạo móc nối để đưa ra vấn đề 

Cắp 2: xuất xứ nhằn đưa ra vấn đề cách thường dùng cho tác phẩm tác giải nổi tiếng

Cặp 3: diễn dịch- quy nạp

2. Thân bài: thực chất là tập hợp các đoạn văn nhỏ nhằm giải quyết một vấn đề chung . Để tìm cho phần thân bài có thể dùng các công thức sau đây để đặt câu hỏi nhằm tìm ý càng nhiều và dồi dào càng tốt sau đó có thể sử dụng toàn bộ hoặc một phần ý tưởng để hình thành khung ý cho bài văn

Đối với giải thích: gì - nào - sao - do - nguyên - hậu

Trong đó:

gì: cái gì, là gì?

nào: thế nào?

sao: tại sao?

do : do đâu?

nguyên: nguyên nhân nào?

hậu: hậu quả gì?

Hãy tưởng tượng vấn đề của mình vào khung câu hỏi trên để tìm ra giải đáp câu hỏi trên với vấn đề cần giải quyết thì bạn sẽ có một lô một lốc các ý tưởng

Đối với chứng minh: mặt - không - giai - thời - lứa

- Mặt : các mặt của vấn đề

- không: không gian xảy ra vấn đề ví dụ như thành thị, nông thôn, Việt Nam hay nước ngoài,...

- giai: giai đoạn ví dụ như giai đoạn trước 1945 , sau 1945,...

- thời : thời gian- nghĩa hẹp hơn so vơi giai đoạn ( có thể là buổi chiều mùa thu, mùa đông, mùa mưa mùa nắng, buổi chiều buổi sáng,...

- Lứa: lứa tuổi (thiếu niên hay người gia, thanh niên hay thiếu nữ...)

Hình thành đoạn văn từ khung ý tưởng: sau khi dựa vào công thức bạn hình thành được khung ý tưởng điều tiếp theo từ từng ý tưởng đó ta triển khai ra các đoạn văn hoàn chỉnh, cách triển khai đoạn văn dùng công thức:

nào - sao - cảm

nào: thế nào?

sao: tại sao?

cảm: cảm xúc, cảm giác, cảm tưởng của bản thân?

3. Kết bài văn nghị luận

Có công thúc tóm - rút - phấn để thực hiện phần này:

Tóm : tóm tắt vấn đề

Rút : rút ra kết luận gì

Phấn: hướng phấn đấu, suy nghĩ riêng của bản thân

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Nghị luận là gì? Văn nghị luận là gì? Bố cục bài văn nghị luận xã hội chuẩn

Bài viết trên Luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết về vấn đề: Bí quyết đạt điểm cao khi làm văn nghị luận xã hội.  Trong bài viết Luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết nội dung. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi chi tiết nội dung.