1. Phản ứng nào sau đây không xảy ra?

Câu hỏi: Phản ứng nào sau đây không xảy ra

A. Cao + CO2 -> CaCO3

B. Ca(OH)2 + CO2 -> CaCO3 + H2O

C. CaCl2 + MgCO3 -> CaCO3 + MgCl

D. CaO + H2O -> Ca(OH)

Hướng dẫn giải

Như chúng ta đã biết thì MgCO3 là chất kết tủa và không có khả năng trao đổi ion với dung dịch CaCl2 cho nên là phản ứng này không xảy ra. Như vậy thì phương trình CaCl3 + MgCO3 -> CaCO3 + MgCl2 thì không xảy ra

 

2. Làm thế nào để biết phản ứng có xảy ra hay không?

Trong hóa học thì có những phản ứng xảy ra có những phản ứng sẽ không xảy ra, tùy thuộc vào chất tham gia mà các chất đó có thể phản ứng với nhau hoặc không phản ứng. Theo đó thì để có thể xác định rằng phản ứng giữa chất M với chất N có xảy ra với nhau hay không thì có thể xem xét thông qua việc đó là xét tính chất của chúng trên 02 phương diện đó là tính axit bazo và tính oxi hóa khử. 

 Để có thể hiểu rõ và chi tiết hơn thì chúng tôi sẽ lấy cho các bạn ví dụ về phản ứng của HCl và Na2CO3 theo đó để xác định hay chất này có phản ứng hay không ta có thể xem xét như sau:

Xác định tính chất của HCl: HCl là một axit.

Đối chiếu điều kiện axit tác dụng với muối: Axit tác dụng với muối để tạo ra axit mới và muối mới. Giả sử phản ứng tạo ra H2CO3.

Xác định tính chất của H2CO3: H2CO3 là một axit yếu.

Thảo luận về sự ổn định của axit mới tạo ra: Vì H2CO3 là một axit yếu, nó không ổn định và dễ phân hủy thành CO2 và H2O.

Viết phản ứng chung: 2HCl + Na2CO3 → 2NaCl + H2O + CO2

Thông qua quá trình này, bạn đã xác định rằng phản ứng giữa HCl và Na2CO3 sẽ tạo ra CO2, H2O, và NaCl. Cách tiếp cận này là một phương pháp thông dụng để dự đoán sản phẩm của phản ứng hóa học dựa trên tính chất của các chất tham gia.

Việc biết xem một phản ứng hóa học có xảy ra hay không có ý nghĩa quan trọng trong hóa học và các lĩnh vực khác. Hiểu được xem phản ứng có xảy ra hay không giúp dự đoán sản phẩm của phản ứng. Điều này quan trọng trong việc hiểu quá trình chuyển đổi chất từ dạng này sang dạng khác. Xác định xem một chất có tính oxi hóa, khử, axit hay bazơ là quan trọng để hiểu tính chất hóa học của nó và cách nó tương tác với các chất khác. Trong công nghiệp, việc kiểm soát phản ứng hóa học là quan trọng để sản xuất các sản phẩm với chất lượng đồng đều. Trong hóa học phân tích, việc biết phản ứng có xảy ra hay không là cơ sở để xác định lượng chất trong mẫu.  Hiểu xem một phản ứng có thể diễn ra nhanh chóng hay chậm là quan trọng để dự báo và kiểm soát các điều kiện thực hiện phản ứng. Trong nghiên cứu cơ bản, việc xác định xem phản ứng có xảy ra hay không là bước quan trọng để hiểu sâu về tính chất của các hệ thống hóa học. Trong phát triển công nghệ, việc nắm vững các phản ứng là quan trọng để tạo ra các sản phẩm và quy trình mới. Việc hiểu và dự đoán phản ứng hóa học không chỉ mở ra cánh cửa cho việc nắm bắt cơ bản về hóa học mà còn có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực đời sống và công nghiệp.

 

3. Một số bài tập vận dụng

Câu hỏi số 1: Hãy cho chúng tôi biết hiện tượng mà bạn quan sát được là gì khi cho viên Na vào dung dịch CuSO4 

A. Có bọt khí

B. Có bọt khí và có kết tủa màu xanh

C. Có kết tủa màu đỏ

D. Có bọt khí và kết tủa màu đỏ 

Hướng dẫn trả lời:

Ta có phương trình hóa học như sau:

2Na + H2O -> NaOH + H2

2NaOH + CuSO4 -> Cu(OH)2↓ + Na2SO4

Như vậy thì dựa theo phương trình trên ta có khí H2 và chất kết tủa là Cu(OH)2. Cu(OH)2 là kết tủa màu xanh. 

Đáp án chính xác là đáp án B

Câu hỏi số 2: Hãy cho chúng tôi biết hiện tượng nào sẽ xảy ra khi nhỏ từ từ cho đến dư dung dịch NaOH vào dung dịch AlCl3 

A. Sẽ xuất hiện kết tủa keo trắng sau đó kết tủa tan

B. Chỉ có kết tủa keo trắng

C. Có kết tủa keo trắng và khí bay lên

D. Không có kết tủa, có khí bay lên

Hướng dẫn giải:

Sẽ xuất hiện kết tủa keo trắng sau đó kết tủa tan. Quá trình phản ứng được mô tả như sau:

3NaOH + AlCl3 ​ →Al(OH)3 ​ + 3NaCl

Ban đầu, kết tủa Al(OH)3 ​ keo trắng xuất hiện. Sau đó, kết tủa này tan trong dư NaOH để tạo dung dịch trong suốt:

NaOH+Al(OH)3 ​ →NaAlO2 ​ +2H2O 

Câu hỏi 3:

Cho dần dần đến dự dung dịch HCl vào dung dịch NaAlO2 hiện tượng quan sát được đó là:

A. Có kết tủa trắng keo xuất hiện và kết tủa không tan

B. Không có hiện tượng gì

C. Xuất hiện kết tủa trắng keo xuất hiện, sau đó có kết tủa tan một phần

D. Có kết tủa trăng keo xuất hiện sau đó thì kết tủa tan hết

Hướng dẫn giải:

Phản ứng giữa HCl và NaAlO2 được mô tả như sau: 

HCl + NaAlO2 ​ +H2O→Al(OH)3 ↓ + NaCl

Sau đó, kết tủa  Al(OH)3 ​ tạo thành và có thể tiếp tục phản ứng với HCl dư:

Al(OH)3 ​ + 3 HCl→ AlCl3 ​ + 3H2O Dựa trên phản ứng trên, hiện tượng quan sát được là: D. Có kết tủa trắng keo xuất hiện sau đó kết tủa tan hết. Lúc đầu, kết tủa  Al(OH) 3 ​ xuất hiện do phản ứng đầu tiên. Sau đó, kết tủa này tan hoàn toàn trong HCl dư để tạo ra dung dịch trong suốt.

Đáp án là D. Có kết tủa trắng keo xuất hiện sau đó thì kết tủa tan hết.

Câu hỏi số 4: Bạn hãy cho chúng tôi biết chất nào là chất tham gia trong phương trình sau:

Axit clohiđric + natri cacbonat → natri clorua + cacbon đioxit + nước

Hướng dẫn giải:

Phản ứng giữa axit clohiđric (HCl) và natri cacbonat (Na2CO3) được biểu diễn bởi phương trình hóa học sau: 

2HCl + Na2CO3 ​ →  2NaCl + CO2​ + H2O

Trong đó, axit clohiđric và natri cacbonat là các chất tham gia (reactants), và sản phẩm của phản ứng là natri clorua (NaCl), cacbon đioxit (CO2) và nước (H2O).

Câu 5: Hãy chọn đáp án đúng nhất:

Khi xảy ra phản ứng hóa học thì sẽ có?

A. Có ánh sáng phát ra

B. Có sinh nhiệt

C. Có chất mới tạo thành

D. Có chết không tan trong nước

Hướng dẫn giải:

Khi xảy ra một phản ứng hóa học, có thể xuất hiện một hoặc nhiều chất mới tạo thành. Vì vậy, đáp án là: C. Có chất mới tạo thành.

Câu 6: Theo bạn thì làm thế nào để biết rằng phản ứng có xảy ra hay không?

Hướng dẫn giải:

phương pháp quan sát và kiểm tra. Dưới đây là một số cách thông thường:

Quan sát sự thay đổi màu sắc: Nếu có sự thay đổi màu sắc trong hệ thống, đó có thể là một dấu hiệu của phản ứng hóa học. Chất mới có thể được tạo thành có màu sắc khác so với các chất tham gia.

Quan sát sự tăng nhiệt độ hoặc là sự tỏa nhiệt: Nếu có sự hình thành chất kết tủa (chất rắn không tan) hoặc chất bay hơi, đó cũng là một dấu hiệu cho thấy phản ứng đang xảy ra.

Quan sát tăng nhiệt độ hoặc là sự tỏa nhiệt: Nếu có sự tăng nhiệt độ hoặc tỏa nhiệt (cảm nhận bằng tay), đó có thể là dấu hiệu của phản ứng exothermic, trong đó năng lượng được giải phóng.

Quan sát sự tăng áp suất hoặc là sự phát ra khí: Nếu có sự tăng áp suất hoặc sự phát ra khí, đó cũng là một dấu hiệu của phản ứng hóa học.

Khi sử dụng các phương pháp này, cần nhớ rằng không phải tất cả các phản ứng đều tạo ra các dấu hiệu rõ ràng. Đôi khi, cần sử dụng nhiều phương pháp cùng một lúc để có cái nhìn tổng thể và chính xác về việc phản ứng có xảy ra hay không.

Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết có liên quan đến phương trình hóa học, mong rằng đã giúp ích cho các bạn trong việc tìm hiểu về hóa học. Bên cạnh đó các bạn có thể tham khảo bài viết sau đây của chúng tôi: Các loại phản ứng hóa học lớp 8 kèm ví dụ đầy đủ nhất hoặc là Phản ứng oxi hóa khử là gì? Ví dụ về phản ứng oxi hóa khử lớp 10?