Thuyết minh về làng tơ Cổ Chất chọn lọc hay nhất

Thuyết minh về làng tơ Cổ Chất chọn lọc hay nhất - Mẫu số 1

“Hỡi cô thắt vải lưng xanh

Có về Nam Định với anh thì về

Nam Định có bến Đò Chè

Có tàu Ngô Khách, có nghề ươm tơ.”

Mỗi khi câu thơ đó vang lên, tôi lại tràn đầy cảm xúc, hồi ức về màu sắc tơ vàng lấp lánh của làng Cổ Chất. Qua những năm tháng trôi qua, ngôi làng này vẫn giữ vững truyền thống lâu đời, tạo nên một làng nghề truyền thống nổi tiếng tại vùng Thành Nam - người ta gọi là Làng Tơ Cổ Chất.

Cổ Chất yên bình nằm ẩn mình ở xã Phương Đình, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. Từ trung tâm thành phố Nam Định, bạn chỉ cần di chuyển theo quốc lộ 21 hoặc dọc theo sông Hồng khoảng 20km về phía Đông Nam, và bạn sẽ phát hiện mình đang bước vào một không gian đậm đà bản sắc cổ xưa của đồng bằng Bắc Bộ - đó chính là làng Tơ Cổ Chất. Ngôi làng này thơ mộng, hiền hòa, nằm bên dòng sông Ninh êm đềm.

Lịch sử xa xưa đã đánh dấu sự nổi tiếng của làng này với nghề trồng dâu, nuôi tằm, và dệt lụa. Không ai nhớ rõ nghề này đã ra đời từ bao giờ, nhưng nghe các cụ kể, vào đầu thế kỷ XX, người Pháp đã xây dựng một nhà máy ươm tơ tại đầu làng Cổ Chất để tận dụng lao động và lợi thế của vùng dâu tằm ven sông Ninh. Vào năm 1942, ông Phạm Ruân, một người con của làng Cổ Chất, đã mang tơ tới Hà Nội để tham gia một cuộc thi và được tặng danh hiệu "Cửu phẩm công nghệ" từ Phủ Thủ Hiến Bắc Kỳ. Từ đó, tơ làng Cổ Chất đã trở nên nổi tiếng.

Nhớ về quá khứ, những người lớn tuổi trong làng vẫn lưu giữ kỷ niệm về thời kỳ sôi động của làng xưa. Các thương nhân từ khắp nơi đến làng để thu mua tơ lụa, sau đó đem bán tại bến Đò Chè, một khu cảng sôi động của Nam Định vào những năm trước năm 1945.

Hiện nay, làng Cổ Chất có khoảng 500 hộ dân theo nghề ươm tơ. Sợi tơ từ làng Cổ Chất nổi tiếng với chất lượng tốt, sợi mảnh, mềm mại, và màu sắc tươi sáng. Dân làng ươm cả tơ vàng lẫn tơ trắng, kén tằm được chọn lựa từ các vùng lân cận như Thanh Hóa, Hà Nam, và Thái Bình. Khi bạn bước chân vào làng này, bạn sẽ thấy sợi tơ vàng và tơ trắng được phơi trên những thanh tre khắp nơi. Dưới ánh nắng mặt trời, tơ vàng tỏa sáng, tạo nên một bức tranh tươi đẹp. Công nghệ đã phát triển, và sản phẩm của làng Cổ Chất hiện được sản xuất cả bằng phương pháp thủ công lẫn máy móc, mang lại nhiều sản phẩm tơ đa dạng và chất lượng hơn.

Khi bạn bước vào xưởng kéo tơ, bạn sẽ bất ngờ bởi lượng khói mờ mịt từ nồi luộc kén. Sau những lớp khói ấy là hình ảnh của những phụ nữ miệt mài đưa kén tằm vào nồi và khuấy đều với đôi tay khéo léo. Một chút sau, sợi tơ bắt đầu nảy lên và trải qua bàn kéo sợi, biến thành những sợi tơ vàng và tơ trắng.

Dạo quanh làng, bạn sẽ thấy Vạn Cổ Hương và chùa Phổ Quang, được coi là di tích lịch sử - văn hóa của làng Cổ Chất. Đây là những kiến trúc được Bộ Văn hóa công nhận và bảo tồn. Bên cạnh đó, bạn có thể nghe những câu chuyện hấp dẫn liên quan đến những công trình này.

Trong làng, có một chùa thờ Phật và đền thờ bốn vị Thánh tổ đã góp phần lập nên làng Cổ Chất xưa kia. Hằng năm vào mồng 6 tháng 3 âm lịch, cả làng Cổ Chất đón tiếp du khách từ mọi nơi đến dự lễ hội dâng hương. Đồng thời, người dân cũng tổ chức các trò chơi dân gian như một cách khởi đầu cho mùa tơ vàng mới, mùa lúa bội thu, và để cầu may mắn cho cuộc sống thịnh vượng và an khang.

Làng Tơ Cổ Chất đã lâu đã trở thành biểu tượng của làng nghề truyền thống ở Nam Định. Nơi này là nguồn gốc của những sợi tơ tằm đẹp nổi tiếng trên khắp đất nước. Những sợi tơ đó, qua bàn tay của những nghệ nhân làng Cổ Chất, đã đi đến khắp nơi, trở thành nguyên liệu cho những bộ quần áo tinh tế cho con người. Tơ Cổ Chất không chỉ là nguồn kinh tế quan trọng cho cả làng nghề, mà còn là một phần lịch sử văn hóa đáng tự hào. Thăm làng này, bạn sẽ được tiếp xúc với những con người chân chất, hiền lành, gắn bó với nghề ươm tơ, dệt lụa, và ngắm nhìn những khung cảnh tuyệt đẹp.

Qua bao sóng gió của lịch sử, từ quá khứ đến hiện tại, Làng Tơ Cổ Chất vẫn tồn tại mãi trong lòng thế hệ ngày nay và cả những thế hệ sắp tới.

>> Xem thêm Thuyết minh về chiếu cói Nga Sơn chọn lọc hay nhất

Thuyết minh về làng tơ Cổ Chất chọn lọc hay nhất - Mẫu số 2

Trải qua hàng thế kỷ, nghề ươm tơ ở làng Cổ Chất (xã Phương Đình, huyện Trực Ninh, Nam Định) đã in sâu vào lòng người và trở thành một phần không thể thiếu trong câu chuyện về vùng đất Nam Định. Khoảng 20 km về phía Đông Nam từ thành phố Nam Định, đoạn đường dẫn đến làng dệt lụa Cổ Chất là hành trình đáng để du khách khám phá.

Với lịch sử kéo dài hàng trăm năm, Cổ Chất đã thăng trầm cùng nghề dâu tằm, trở thành một làng nghề nổi tiếng mà từng gia đình ở đây giống như một lò ươm tơ. Người Cổ Chất có phong thái tao nhã hiền hòa, sớm hôm cần mẫn bên nong dâu và nong tằm né kén.

Nghề dâu tằm Cổ Chất xưa kia đơn sơ hơn, khi người dân sử dụng tơ tằm để đánh bắt cá trên sông. Tuy nhiên, với thời gian, họ đã học và nâng cấp kỹ thuật để dệt lụa, biến Cổ Chất thành làng nghề tơ tằm đẳng cấp ngày nay.

Màu sắc và hương thơm của làng Cổ Chất nằm ẩn trong từng bó tơ vàng, tơ trắng ươm trên thanh sào tre. Bên trong các xưởng kéo tơ, những bà, những chị miệt mài làm việc trong khói bốc nghi ngút từ nồi nước luộc kén. Kén tằm nhảy lên bàn để kéo sợi, sau đó sợi tơ chui qua một lỗ nhỏ và cuốn mình vào guồng quay tít. Từ đây, những bó tơ trắng và vàng sẽ được dệt thành những chiếc áo thướt tha, tô thắm vẻ đẹp của người con gái Việt Nam.

Cổ Chất không chỉ ươm tơ trắng mà còn tơ vàng, nhập từ những vùng lân cận hoặc xa xôi như Thanh Hóa, Hà Nam, hay Thái Bình. Sau khoảng 20-25 ngày, kén tằm trưởng thành và có thể dùng để kéo sợi. Tơ sau khi phơi khô được đánh giá và đưa đến các xưởng dệt hoặc xuất khẩu sang Lào, Thái Lan, hoặc Campuchia. Đặc biệt, con nhộng sau khi tuốt kén cũng là một món ăn ngon và bổ dưỡng, đó cũng là một nguồn thu nhập phụ quan trọng của làng.

Lịch sử nghề tơ tằm ở Cổ Chất kéo dài từ thời Trần và tập trung tại thôn Cự Trữ, được thúc đẩy bởi vùng đất rộng lớn bên sông Ninh Cơ. Ngoài nghề dệt, thôn Cổ Chất còn phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm và kéo sợi tơ, tạo nguồn nguyên liệu quý báu cho làng dệt. Cả vùng này đã được gửi tặng tấm áo lụa từ Bác Hồ, thể hiện sự đặc biệt và uyên thâm của nghề làm tơ ở Cổ Chất.

Dù trải qua nhiều biến cố trong lịch sử, nghề làm tơ tằm ở Cổ Chất vẫn tồn tại và phát triển mạnh mẽ. Tơ lụa Cổ Chất có thể được làm thủ công hoặc bằng máy, nhưng đều đẹp và có chất lượng xuất sắc. Sợi tơ mảnh mai, mềm mại nhưng độ bền cao và màu sắc rực rỡ. Ngày nay, người già trong làng vẫn thường làm tơ bằng phương pháp thủ công như một thói quen và tình yêu đối với nghề truyền thống của quê hương. Ngược lại, lớp trẻ đầu tư vào máy móc và xây dựng xưởng sản xuất để tăng năng suất lao động.

Cổ Chất giờ đây có trên 800 khung dệt, 50 máy xe và 180 bếp ươm tơ, tạo việc làm ổn định cho hơn 1.500 người, giúp họ kiếm thu nhập đáng kể. Đây không chỉ là nguồn thu nhập mà còn là niềm tự hào của người dân và của cả vùng đất Nam Định. Các sản phẩm như khăn ăn, khăn tắm, khăn trải bàn, thổ cẩm, màn tuyn và băng gạc y tế, đều được làng nghề Cổ Chất sản xuất để phục vụ nhu cầu trong nước và cả xuất khẩu.

Về kỹ thuật làm tơ tằm truyền thống, từ khi tằm ăn lá dâu cho đến khi sinh ra kén kéo sợi tơ, mất hơn 30 ngày. Tơ kéo xong được quấn vào ống và phơi khô, sẵn sàng để tiêu dùng. Cổ Chất không chỉ đóng góp cho nguồn thu nhập của nhiều gia đình trong làng mà còn là minh chứng sống về sự bền vững của một nghề truyền thống quý báu của địa phương.

Làng dệt Cổ Chất là một nguồn cảm hứng về nghề làm tơ và vẻ đẹp của tơ lụa tinh xảo. Khi đến thăm làng, du khách có cơ hội quan sát những thợ thủ công ươm tơ, kéo kén dệt lụa trên những khung cửi gỗ thô sơ. Họ cũng có thể tham quan các hoạt động chăn tằm, tạo sợi tơ độc đáo. Sản phẩm của làng nghề Cổ Chất không chỉ là món quà lưu niệm lý tưởng cho du khách mà còn là niềm tự hào của người dân Nam Định và cả đất nước.