Tác giả:: Mục lục bài viết
1. Ngọc Hoàng Thượng Đế là ai? Tiệc vua cha Ngọc Hoàng diễn ra vào thời gian nào?
Ngọc Hoàng Thượng Đế chính là vị vua của Thiên Đình, ngài cai quản về trời đất, biển xả và cả cõi âm dương. Ngọc Hoàng đứng đầu các vị thần, tiên, các vị thánh, nhân mang quyền lực tối cao và có quyền năng tự nhiên như mây, mưa, sấm chớp, lửa nước. Theo Đạo Mẫu Việt Nam, Ngọc Hoàng Thượng Đế còn được gọi là Vua cha Ngọc Hoàng. Ngài chính là cha của mẫu Liễu Hạnh. Nơi ở của ngài còn được gọi là Thiên Phù. Tại đây có rất nhiều Tiên nữ xinh đẹp và có Thiên Binh, Thiên Tướng canh gác. Trong đạo mẫu ngài được xem là vị thần thanh cao nhât và thường được lập đền thờ riêng tại các đền, phủ.
Theo phong tục của người Việt tiệc Vua cha Ngọc Hoàng (hay còn gọi là ngày cúng vía trời) diễn ra vào ngày mồng 09 tháng 01 âm lịch. Khi đó Ngọc Hoàng sẽ đích thân Ngự giá xuống trần gian. Khi ngài ngự giá có các vị thần theo hầu là Kim Đồng Ngọc Nữ, 7 vạn Thiên Binh Thiên Tướng, vị thần Nam Tào, Bắc Đẩu, Chú Sinh Nương Nương, Phúc Lộc Thọ,... cùng với đó là những vị thần cai quản dưới hạ giới như Thổ Công, Thổ Địa, Địa Phủ, Thần Sông, Thần Núi, Thần Rừng, Thần Cây,... Tất cả chờ đón và nghinh thỉnh Ngọc Hoàng hạ giới vào dịp đầu năm để định xét phúc lộc và tội lỗi. Khi Ngọc Hoàng hạ lệnh các vị thần tiên sẽ xá tội và ban phúc xuống 10 phương 6 cõi. Chính vì vậy nhân gian ở Tam giới sẽ làm lễ nghinh thỉnh để thỉnh Ngọc Hoàng và để cầu phúc. Vì vậy ở các Đền, Miếu, Quán, Thành Hoàng các nơi dâng 18 món ăn và tấu sớ cầu mong cả một năm Ngọc Hoàng xá tội, ban phúc. Nhất là những nhà có người thân mới mất dưới địa phủ, những người mất bị oan nghiệt, oan trái, hoặc người chết đường, vong hồn còn phiêu bạt nơi đất khách quê người. Hoặc nhiều nhà tổ tiên nặng nghiệp mong Ngọc Hoàng xá tội nhanh chóng được siêu thoát và đi đầu thai. Phù cho tất cả mọi sinh linh đang sống trên nhân gian được bình an, viên mãn. Phong tục ngày cúng Ngọc Hoàng Thượng Đến đến nay vẫn được người dân duy trì, cứ mỗi mùng 9 tháng 1 âm lịch hàng năm người ta lại sắm sửa lễ vật để lễ ngày vía Ngọc Hoàng.
Theo tín ngưỡng dân gian lễ cúng vía trời được diễn ra vào ngày mồng 9 tết âm lịch vì: theo văn hoá tín ngưỡng dân gian, trong các số được đánh từ 1 đến 9 mỗi con số đều mang ý nghĩa rất riêng. Dựa theo ý nghĩa này, người xưa lựa chọn để làm lễ cúng vía trời. Số đầu tiên là số 1 tượng trưng cho sự vĩ đại, lớn lao của tạo hoá. Số 2 biểu thị cho trời và đất. Số 3 ý nghĩa là tam tài, tức là trời - đất - người, số 4 nói về 4 kiểu khí tượng gọi là: nhật - nguyệt - tinh - thần. Số 5 biểu trưng cho vòng tròn ngũ hành bao gồm kim, mộc, thuỷ, hoả, thổ. Số 6 biểu trưng cho sự hoà hợp của trời, đất cùng 4 phương Đông, Tây, Nam, Bắc. Số 7 biểu thị cho chòm sao Bắc Đẩu. Số 8 mang ý nghĩa biểu trung cho bát quái càn khôn. Số 9 biểu trưng cho 9 phương trời, sự bao la rộng lớn. Dựa theo ý nghĩa từng con số, người xưa đã lựa chọn số 9 làm ngày cúng số 1 làm tháng cúng để biểu thị rõ nét về thế giới vu trụ. Chỉ có người chức cao nhất là Ngọc Hoàng Thượng Đế mới có thể là người khiến trời, đất, vạn vật sinh sôi nảy nở.
2. Cách cúng Ngọc Hoàng Thượng Đế
Lễ vật cúng Ngọc Hoàng Thượng đế thường không thế thiếu: những nén nhang thơm, đèn cầy (hoặc có thể sử dụng nến cốc), 1 bình hoa tươi, trà (hoặc có thể dùng nước trắng thông thường). Tuy nhiên, một mâm lễ cũng vía trời (cúng Ngọc Hoàng Thựng Đế) đầy đủ đúng thủ tục và chính xác nhất bao gồm: hương, đèn, hoa quả và phẩm. Những lễ vật đó còn được gọi là "lục lễ" nghĩa là 6 loại đồ lễ.
Trong "lục lễ ", lễ vật là những nén nhang - đèn cầy (cốc nến) - hoa dùng để cúng có thể chuẩn bị giống lễ cúng thông thường theo truyền thống của người Việt nam. Tuy nhiên, phần trà cúng Ngọc Hoàng Thượng Đế cách chuẩn bị hơi khác mộ chút. Trà cúng trong ngày cúng Ngọc Hoàng (hay còn goi là ngày cúng vía trời) là loại trà khô, được rót vào 0 chiếc chén nhỏ hoặc có thể rót vào trong 9 chiếc chum nhỏ. Điều chú ý nhất trong mâm lễ cúng vía trời và khác hoàn toàn những lễ cúng khác đó là "phẩm". Phẩm ở đây được hiểu là vật phẩm để cúng tế trời. Các loại vật phẩm dùng để cúng lên Ngọc Hoàng Thượng đế phải là những đồ khô. Một số loại vật phẩm có thể dùng để cúng trong ngày vía trời bao gồm: bột bán kim, bột khoai mì, nấm đông cô, nấm tai mèo, bún tàu, tàu hũ, nấm phô mai,... Khi lựa chọn các vật phẩm phải lựa chọn số lượng mỗi loại vật phẩm nên lấy theo số lẻ 5,7,9. Bên cạnh đó gia chủ cần chuẩn bị thêm mía, đường đổ khuân. Phần mia gia chủ cần nchuaarn bị một cặp mía vỏ vàng để nguyên vẹn cả ngọn. Phần đường đổ khuân gia chủ có thể lựa chọn theo các khuân hình lục giác, hình thỏi vàng, hình kỳ lân,... Đối với vàng mã cần chuẩn bị những thếp tiền vàng (có màu vàng), một cặp thùng giấy: một cái màu vàng, một cái màu bạc.
Khi cúng Ngọc Hoàng Thượng Đế gia chủ cần tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc chỉnh tề, thành tâm bái lạy
3. Văn khấn Ngọc Hoàng Thượng Đế
Khi cúng Ngọc Hoàng Thương đế (cúng vía trời) gia khấn đầy đủ, thành tâm theo văn khấn như sau:
NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
Con xin cung thỉnh đức Vua cha Ngọc Hoàng Thượng Đế, Vua cha Bát Hải, đức Vua cha Thuỷ Tề, Hội đồng đức Vua cha. Quan Nam Tào, Bắc Đẩu, tứ đại Thiên Vương, Thiên Long Hộ Pháp
Con xin cung thỉnh, Ngũ vị Hoàng Tử, Ngũ vị Tiên Ông
Con xin cung thỉnh Đức Hoàng Thiên Quốc Mẫu, Mộc Công Thiên Mẫu, Mẫu Bát Hải, Mẫu Thuỷ Tề, Mẫu Cửu Trùng Thiên.
Con xin cung thỉnh Đức phật A Di Đà Dược Sư Lưu Ly quang Như Lai Phật - con xin cung thỉnh Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, giáo chủ cõi Sa Bàn như lai - con xin cung thỉnh Đức Phật Mẫu Chuẩn Đề Quan Thế Âm bồ tát. Con xin cung thỉnh Đức phật Hoàng Trần Nhân Tông, cùng muôn ngàn vị Chư Phật, chư vị Bồ Tát, các chứ vị La Hán, các đức Hộ Pháp.
Con xin cung thỉnh các Vua, các Mấu, các Chầu, các Quan, Mẫu Đê Nhất, Mẫu Đệ Nhị, Mẫu Đệ Tam, Tam Toà Thánh Mẫu.
Con xin cung thỉnh Tứ Phủ Chầu Bà, Tư phủ Vạn Linh, Long thiên thánh chúng Vị Tiền
Con xin Cung thỉnh các vị Tiên Thiên, Tiên Thánh, Tiên Thần, Đức thánh Tản Viên Sơn Thần, Đức thánh Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, các Thánh Cô, thánh Cậu, hồn thiêng sông núi.
Con xin cung thỉnh các Quan thần linh Bản địa, Thần hoàng Bản Thổ, Thần công Thổ Địa, thần Tài, Thần Táo Công muôn vàn chư vị thần linh đang cai quản (địa chỉ nhà, nơi cúng)
Con xin cung thỉnh Đức thánh tổ dòng họ bố hoặc (nhà Chông, họ nội) Bà cô tổ dòng họ..., các cụ tổ tiên hai bên nội ngoại, hội đồng bà cô, ông mãnh, các vong linh, hương hồn, dòng họ,..., các cô cậu bé đỏ.
Hôm nay ngày 09, tháng Giêng, năm âm lịch chúng con (họ ông bà (nếu còn sống) tên chồng, vợ rồi đến các con)
Có nén hương, chút lễ mọn với lòng thành kính dâng lên Trời, Phật, các cung các cõi linh thiêng
Cầu xin các ngài gia hộ độ trì cho chúng con: Được âm phù, dương trợ, được trên kính, dưới nhường, được bạn bè người thân giúp đỡ, để công việc được thuận buồn xuôi gió. Cho chúng con được nhà của yên ấm, bình an, vợ chồng hạnh phúc, các con khoẻ mạnh, có tài có lộc, có điều kiện, có phương tiện để làm phúc làm thiện, tích phúc, tích đức, làm rạng danh dòng họ, tổ tiên.
Lễ mọn lòng thành xin ngài, các cung các cõi linh thiêng chấp lễ, chấp lời cầu xin thỉnh nguyện chúng con.
NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
Trên đây là bài văn khấn Ngọc Hoàng Thượng Đế hy vọng có thể giúp ích được cho quý bạn đọc. Chúc quý bạn đọc luôn giữ tâm bình an, sống đời thanh thản, thành công và tài lộc đến nhà.
