Xây dựng bản tin dự báo, cảnh báo nắng nóng thế nào là phù hợp?

1. Những nội dung cần đảm bảo khi thu thập, xử lý các loại thông tin dữ liệu về dự báo, cảnh báo nắng nóng

Nghị định 20/2022/TT-BTNMT  của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc quy định về dự báo và cảnh báo nắng nóng đã đặt ra một khung pháp luật quan trọng, định rõ trách nhiệm và các biện pháp cụ thể để ứng phó với tình trạng nắng nóng tại Việt Nam. Điều này là một bước quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu thiệt hại do nắng nóng gây ra.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 20 của Thông tư, việc thu thập và xử lý thông tin dữ liệu về dự báo và cảnh báo nắng nóng được coi là một nhiệm vụ quan trọng. Cụ thể, quy định này yêu cầu đảm bảo thu thập và xử lý một loạt các thông tin liên quan đến dự báo và cảnh báo nắng nóng, nhằm mục đích cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho cộng đồng và các cơ quan chức năng.

- Thông tin về hình thế thời tiết gây nắng nóng trên các bản đồ thời tiết là một yếu tố quan trọng, giúp người quản lý và cộng đồng dự đoán và đối phó với tình huống nắng nóng. Đồng thời, số liệu quan trắc về nhiệt độ và độ ẩm tương đối cũng đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ trong việc đánh giá mức độ nguy cơ và xác định biện pháp phòng ngừa.

- Dữ liệu từ vệ tinh cũng đóng góp vào quá trình thu thập thông tin, cung cấp cái nhìn toàn cảnh về diễn biến thời tiết và nắng nóng tại các khu vực khác nhau. Các vệ tinh quan trọng như vệ tinh NOAA và vệ tinh METEOSAT thu thập dữ liệu về đám mây, nhiệt độ bề mặt, và các thông số liên quan. Dữ liệu này được chuyển đến các trung tâm dự báo để hỗ trợ việc dự báo nắng nóng và các biến động thời tiết.

- Thông tin từ mô hình dự báo số trị giúp dự đoán chính xác hơn về cường độ và thời gian kéo dài của nắng nóng. Sử dụng các mô hình dự báo số trị như WRF và ECMWF để tạo ra dự báo chi tiết về nắng nóng. Dữ liệu từ các mô hình này được tích hợp và so sánh với dữ liệu quan trắc thực tế để kiểm tra và điều chỉnh tính chính xác. Dữ liệu từ mô hình dự báo số trị được cập nhật liên tục, đặc biệt là trong thời kỳ có tiềm ẩn nguy cơ nắng nóng. Sự liên kết giữa dữ liệu dự báo và thực tế giúp cung cấp thông tin dự báo chính xác và đáng tin cậy.

- Ngoài các yếu tố dự báo, Thông tư cũng yêu cầu thu thập thông tin về hiện trạng của các đối tượng có khả năng chịu tác động của nắng nóng, cũng như các thiệt hại có thể xảy ra do ảnh hưởng của nắng nóng. Điều này nhằm giúp cơ quan chức năng và cộng đồng chuẩn bị kế hoạch ứng phó và giảm thiểu thiệt hại một cách hiệu quả.

Tất cả những yếu tố trên đều đòi hỏi sự tích hợp và liên kết chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, các trung tâm nghiên cứu và cộng đồng để đảm bảo rằng thông tin được thu thập và xử lý một cách chính xác và nhanh chóng. Đồng thời, việc đào tạo và nâng cao năng lực cho những người liên quan là quan trọng để đảm bảo hệ thống cảnh báo và ứng phó nắng nóng hoạt động mạnh mẽ và hiệu quả.

2. Pháp luật quy định như nào là phù hợp khi xây dựng bản tin dự báo, cảnh báo nắng nóng ?

2.1. Đảm bảo quy định chung

Bản tin dự báo và cảnh báo nắng nóng, theo quy định tại khoản 5 Điều 20 của Thông tư 25/2022/TT-BTNMT, đặt ra một chuẩn mực chất lượng và chính xác cao, nhằm giúp cộng đồng và các tổ chức có kế hoạch chuẩn bị và ứng phó hiệu quả với tình trạng nắng nóng. Dưới đây là chi tiết về quá trình xây dựng bản tin dự báo và cảnh báo nắng nóng theo quy định của Thông tư:

Hệ thống dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn quốc gia:

- Dự báo và Cảnh báo: Hệ thống dự báo và cảnh báo khí tượng thủy văn quốc gia chịu trách nhiệm xây dựng bản tin dự báo và cảnh báo nắng nóng theo quy định tại khoản 1 Điều 20 Thông tư. Sử dụng thông tin từ các trung tâm nghiên cứu, đặc biệt là dữ liệu về hình thế thời tiết gây nắng nóng trên các bản đồ thời tiết, số liệu quan trắc về nhiệt độ và độ ẩm tương đối, dữ liệu từ vệ tinh, và dữ liệu từ mô hình dự báo số trị.

- Chu kỳ và Thời gian cập nhật: Bản tin dự báo và cảnh báo nắng nóng được cập nhật đều đặn theo chu kỳ quy định, đảm bảo rằng thông tin là mới nhất và chính xác. Các thông báo khẩn cấp sẽ được phát sóng ngay khi có bất kỳ biến động đáng chú ý nào trong tình hình thời tiết có thể gây ra nắng nóng đặc biệt.

- Phối hợp với Quyết định số 18/2021/QĐ-TTg: Tuân thủ theo quy định tại khoản 1 Điều 17 và khoản 1, khoản 2 Điều 18 của Quyết định số 18/2021/QĐ-TTg, đảm bảo tính nhất quán và hiệu quả trong quá trình dự báo và cảnh báo.

Tổ chức, cá nhân không thuộc hệ thống dự báo:

- Quy định nội dung bản tin: Tổ chức và cá nhân không thuộc hệ thống dự báo có tự quy định nội dung bản tin dự báo và cảnh báo nắng nóng theo yêu cầu thực tế và đặc thù của địa phương mình. Nội dung bản tin cần phản ánh đầy đủ thông tin về tình hình thời tiết, cường độ nắng nóng, và các biện pháp phòng ngừa mà cộng đồng và tổ chức nên thực hiện.

- Phối hợp và báo cáo: Tổ chức, cá nhân này cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng và hệ thống dự báo quốc gia để đảm bảo tính đồng bộ và tin cậy của thông tin. Báo cáo về tình hình nắng nóng, các biện pháp ứng phó, và tình trạng thiệt hại (nếu có) cần được chuyển giao một cách nhanh chóng và hiệu quả.

2.2. Lưu ý về cấp độ rủi ro thiên tai do nắng nóng

Theo quy định mới của Điều 47 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg, cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do nắng nóng được thực hiện để cảnh báo và đưa ra các biện pháp ứng phó phù hợp với mức độ nguy cơ. Dưới đây là chi tiết về cấp độ rủi ro và các trường hợp cụ thể:

Rủi ro thiên tai cấp độ 1:

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ 35°C đến 37°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ 35°C đến 37°C. Kéo dài từ 3 ngày trở lên.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 37°C đến 39°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 37°C đến 39°C. Kéo dài từ 3 ngày tới 25 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ. Kéo dài từ 3 ngày tới 10 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 39°C đến 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 39°C đến 41°C. Kéo dài từ 3 ngày đến 5 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng trên 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo trên 41°C. Kéo dài từ 3 ngày đến 5 ngày ở khu vực Trung Bộ.

Rủi ro thiên tai cấp độ 2:

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 37°C đến 39°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 37°C đến 39°C. Kéo dài từ trên 10 ngày đến 25 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ. Kéo dài trên 25 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 39°C đến 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 39°C đến 41°C. Kéo dài từ 3 ngày đến 10 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ. Kéo dài từ trên 5 ngày đến 25 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng trên 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo trên 41°C. Kéo dài từ 3 ngày đến 10 ngày ở khu vực Bắc Bộ. Kéo dài từ 3 ngày đến 5 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ. Kéo dài từ trên 5 ngày đến 10 ngày ở khu vực Trung Bộ.

Rủi ro thiên tai cấp độ 3:

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 37°C đến 39°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 37°C đến 39°C. Kéo dài trên 25 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 39°C đến 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 39°C đến 41°C. Kéo dài trên 10 ngày đến 25 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ. Kéo dài trên 25 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng trên 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo trên 41°C. Kéo dài từ trên 5 ngày đến 10 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ. Kéo dài từ trên 10 ngày đến 25 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ.

Rủi ro thiên tai cấp độ 4:

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng từ Trên 39°C đến 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo từ trên 39°C đến 41°C. Kéo dài trên 25 ngày tại khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ.

- Dự Báo Đợt Nắng Nóng trên 41°C: Nhiệt độ cao nhất trong ngày được dự báo trên 41°C. Kéo dài từ trên 10 ngày ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ. Kéo dài trên 25 ngày ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ.

Quá trình xây dựng bản tin dự báo và cảnh báo nắng nóng đòi hỏi sự hợp tác và tích hợp chặt chẽ giữa các đơn vị và cá nhân liên quan, đảm bảo rằng thông tin được chia sẻ một cách hiệu quả và kịp thời để giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

Xem thêm: Biến đổi khí hậu là gì? Nguyên nhân, thực trạng biến đổi khí hậu ở Việt Nam

Liên hệ qua 1900.6162 hoặc lienhe@luatminhkhue.vn