1. Giới thiệu
Xe biển xanh là loại ô tô, gắn máy thông thường được gắn biển xanh để thực hiện như loại xe chuyên dùng của cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, cụ thể:
- Biển số có nền màu xanh;
- Chữ, số trên biển có màu trắng.
Tuy nhiên, đặc điểm quan trọng nhất của xe biển xanh là chức năng và nhiệm vụ đặc biệt mà chúng phải đảm nhiệm. Những chiếc xe này được phân loại theo các cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập và chỉ được phép sử dụng cho mục đích công tác như vận chuyển cán bộ, giám sát, kiểm tra, xử lý các vụ việc hành chính, an ninh trật tự và phục vụ cho các nhiệm vụ đặc biệt khác của nhà nước. Việc sử dụng xe biển số xanh giúp cho công tác của các cơ quan nhà nước trở nên thuận tiện và nhanh chóng hơn, đồng thời góp phần giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông do việc dừng xe kiểm tra, giám sát trên đường. Tuy nhiên, vì đặc thù của mình, xe biển xanh cũng thường bị nhầm lẫn với các loại xe khác trong giao thông. Việc sử dụng xe biển xanh trái phép hoặc giả mạo biển số xanh là một hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
2. Quyền ưu tiên của xe biển xanh
Với đặc thù của xe biển xanh là xe được sử dụng với mục đích công tác nên xe biển xanh có đặc quyền được ưu tiên đi trước, được quy định tại Điều 22 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 như sau:
"1. Những xe sau đây được quyền ưu tiên đi trước xe khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới theo thứ tự:
a) Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ;
b) Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường;
c) Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu;
d) Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật;
đ) Đoàn xe tang.
2. Xe quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này khi đi làm nhiệm vụ phải có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định; không bị hạn chế tốc độ; được phép đi vào đường ngược chiều, các đường khác có thể đi được, kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ và chỉ phải tuân theo chỉ dẫn của người điều khiển giao thông."
Như vậy, theo Luật Giao thông đường bộ năm 2008, các loại xe như: xe chữa cháy, xe quân sự, xe công an, xe cứu thương, xe hộ đê và các xe đi làm nhiệm vụ khẩn cấp khác được ưu tiên khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, ưu tiên này chỉ áp dụng khi các loại xe này đang thực hiện nhiệm vụ và phải tuân theo các quy định về tín hiệu còi, cờ, đèn. Điều này có nghĩa là những xe biển xanh không thuộc trường hợp được ưu tiên không được phép sử dụng các đặc quyền của các loại xe nêu trên. Ngoài các đặc quyền về ưu tiên khi tham gia giao thông, các loại xe biển xanh còn được phép sử dụng các phương tiện để thuận tiện hơn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Tuy nhiên, các quyền lợi này chỉ áp dụng cho các loại xe biển xanh khi những chiếc xe này đang trong quá trình thực hiện nhiệm vụ và được ưu tiên theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp xe biển xanh không được phép mà vẫn cố tình sử dụng những đặc quyền này thì việc vi phạm pháp luật về giao thông đường bộ sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Do đó, người lái xe cần phải hiểu rõ các quy định này để tránh vi phạm pháp luật và đảm bảo an toàn cho mình và người tham gia giao thông.
3. Quy định về sử dụng xe biển xanh
Khoản 6, Điều 25, Thông tư số 58/2020/TT-BCA quy định về biển số xe của cơ quan, tổ chức trong nước như sau:
- Biển số nền màu xanh, chữ và số màu trắng, sêri biển số sử dụng lần lượt một trong 11 chữ cái sau đây: A, B, C, D, E, F, G, H, K, L, M cấp cho xe của các cơ quan của Đảng; Văn phòng Chủ tịch nước; Văn phòng Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội; Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp; các Ban chỉ đạo Trung ương Công an nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân; các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban An toàn giao thông quốc gia; Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện; tổ chức chính trị - xã hội (Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Công đoàn Việt Nam, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Hội cựu chiến binh Việt Nam, Hội nông dân Việt Nam); đơn vị sự nghiệp công lập, trừ Trung tâm đào tạo sát hạch lái xe công lập; Ban quản lý dự án có chức năng quản lý nhà nước;
- Biển số nền màu xanh, chữ và số màu trắng có ký hiệu "CD" cấp cho xe máy chuyên dùng của lực lượng Công an nhân dân sử dụng vào mục đích an ninh;
- Biển số nền màu trắng, chữ và số màu đen, sêri biển số sử dụng lần lượt một trong 20 chữ cái sau đây: A, B, C, D, E, F, G, H, K, L, M, N, P, S, T, U, V, X, Y, Z cấp cho xe của doanh nghiệp (kể cả doanh nghiệp cổ phần của công an, quân đội), Ban quản lý dự án thuộc doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, xã hội - nghề nghiệp, xe của đơn vị sự nghiệp công lập, xe của Trung tâm đào tạo sát hạch lái xe công lập, xe của cá nhân;
- Biển số nền màu vàng, chữ và số màu đỏ, có ký hiệu địa phương đăng ký và hai chữ cái viết tắt của khu kinh tế - thương mại đặc biệt, khi kinh tế cửa khẩu quốc tế, cấp cho xe của khu kinh tế - thương mại đặc biệt hoặc khi kinh tế cửa khẩu quốc tế theo quy định của Chính phủ;
- Biển số nền màu vàng, chữ và số màu đen sêri biển số sử dụng lần lượt một trong 20 chữ cái sau đây: A, B, C, D, E, F, G, H, K, L, M, N, P, S, T, U, V, X, Y, Z cấp cho xe hoạt động kinh doanh vận tải;
- Một số trường hợp có ký hiệu sêri riêng:
Biển số có ký hiệu "KT" cấp cho xe doanh nghiệp quân đội, theo đề nghị của Cục Xe - máy, Bộ Quốc phòng.
Biển số có ký hiệu "LD" cấp cho xe của các doanh nghiệp có vốn nước ngoài, xe thuê của nước ngoài, xe của công ty nước ngoài trúng thầu.
Biển số có ký hiệu "DA" cấp cho xe của các Ban quản lý dự án do nước ngoài đầu tư.
Biển số có ký hiệu "R" cấp cho rơ moóc, sơmi rơ moóc.
Biển số có ký hiệu "T" cấp cho xe đăng ký tạm thời.
Biển số có ký hiệu "MK" cấp cho máy kéo.
Biển số có ký hiệu "MĐ" cấp cho xe máy điện.
Biển số có ký hiệu "TĐ" cấp cho xe cơ giới sản xuất, lắp ráp trong nước, được Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai thí điểm.
Biển số có ký hiệu "HC" cấp cho xe ô tô phạm vi hoạt động hạn chế.
Xe có kết cấu tương tự loại xe nào thì cấp biển số đăng ký của loại xe đó.
Căn cứ theo khoản 4 Điều 5 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123 /2021/NĐ-CP, việc xe biển xanh tự ý sử dụng đèn, còi ưu tiên có thể bị xử phạt hành chính từ 02 đến 03 triệu đồng. Ngoài ra còn bị tịch thu thiết bị phát tín hiệu ưu tiên lắp đặt sử dụng trái quy định và bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Luật Minh Khuê liên quan đến vấn đề: Xe biển xanh có được ưu tiên không? Đi xe biển xanh có bị phạt không? Mọi thắc mắc chưa rõ hay có nhu cầu hỗ trợ vấn đề pháp lý khác, quý khách hàng vui lòng liên hệ với bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua hotline: 1900.6162 hoặc gửi yêu cầu tư vấn quan email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp kịp thời. Xin trân trong cảm ơn Quý khách hàng đã quan tâm và theo dõi bài viết của Luật Minh Khuê.