08 điều cần biết về Đăng ký môi trường theo quy định mới

1. Đối tượng phải đăng ký môi trường

Theo quy định tại khoản 1 Điều 49 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 thì các đối tượng phải thực hiện đăng ký môi trường bao gồm những trường hợp cụ thể sau:

​- Dự án đầu tư có phát sinh chất thải nhưng không thuộc diện yêu cầu cấp giấy phép môi trường: Các dự án đầu tư này, dù không yêu cầu giấy phép môi trường, vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đăng ký môi trường. Điều này áp dụng cho những dự án phát sinh chất thải nhưng không nằm trong các nhóm phải xin giấy phép môi trường theo quy định. Mục đích của việc đăng ký là đảm bảo rằng các dự án này có các biện pháp quản lý chất thải phù hợp và không gây tác động xấu đến môi trường.

​- Cơ sở hoạt động trước ngày 01/01/2022 có phát sinh chất thải: Các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ này, mặc dù đã hoạt động trước thời điểm luật bắt đầu có hiệu lực, và không thuộc diện phải có giấy phép môi trường, cũng cần thực hiện đăng ký môi trường. Điều này nhằm đảm bảo rằng các cơ sở này tuân thủ các quy định về quản lý chất thải, thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, và duy trì các tiêu chuẩn môi trường cần thiết.

2. Nội dung đăng ký môi trường

Đăng ký môi trường là một bước quan trọng nhằm đảm bảo rằng mọi dự án đầu tư và cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đều tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường. Nội dung của hồ sơ đăng ký môi trường cần phải bao gồm các thông tin chi tiết theo quy định tại khoản 4 Điều 49 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 sau đây:

- Thông tin chung về dự án đầu tư và cơ sở

+ Cung cấp tên đầy đủ, địa chỉ trụ sở chính của dự án đầu tư hoặc cơ sở.

+ Thông tin liên hệ của chủ đầu tư hoặc quản lý cơ sở, bao gồm tên, chức vụ và các thông tin liên quan.

- Thông tin về loại hình hoạt động và công nghệ:

+ Mô tả rõ loại hình hoạt động của dự án hoặc cơ sở, chẳng hạn như sản xuất công nghiệp, dịch vụ, hay chế biến hàng hóa.

+ Chi tiết về công nghệ được sử dụng trong quá trình hoạt động, công suất của thiết bị và dây chuyền sản xuất.

+ Danh mục sản phẩm chính, nguyên liệu, nhiên liệu và hóa chất sử dụng (nếu có), bao gồm thông tin về nguồn gốc và các đặc điểm của các chất này.

- Thông tin về chất thải phát sinh:

+ Liệt kê các loại chất thải được phát sinh trong quá trình hoạt động, bao gồm chất thải rắn, lỏng, khí, và các chất thải nguy hại (nếu có).

+ Cung cấp số lượng ước tính của từng loại chất thải phát sinh, giúp đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng đến môi trường.

- Phương án quản lý và xử lý chất thải:

+ Mô tả các phương pháp thu gom, phân loại, và quản lý chất thải để đảm bảo việc xử lý đúng quy định.

+ Chi tiết về các biện pháp và công nghệ xử lý chất thải, bao gồm việc xử lý tại chỗ, chuyển giao cho các đơn vị xử lý chuyên nghiệp hoặc các biện pháp giảm thiểu tác động môi trường.

- Cam kết và biện pháp bảo vệ môi trường:

+ Đưa ra cam kết của chủ dự án hoặc cơ sở về việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường theo đúng quy định của pháp luật.

+ Mô tả các biện pháp cụ thể sẽ được thực hiện để bảo vệ môi trường trong suốt quá trình hoạt động của dự án hoặc cơ sở, bao gồm kế hoạch kiểm tra, giám sát và đánh giá định kỳ.

3. Hồ sơ đăng ký môi trường

Hồ sơ đăng ký môi trường là một phần quan trọng trong quy trình đảm bảo sự tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường đối với các dự án đầu tư và cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Để hoàn tất hồ sơ đăng ký môi trường một cách đầy đủ và chính xác, các chủ dự án và cơ sở cần chuẩn bị những tài liệu sau đây theo quy định tại Điều 22 Thông tư 02/2022/TT-BTNMT:

- Văn bản đăng ký môi trường: Đây là tài liệu quan trọng, được điền theo mẫu quy định cụ thể, chứa thông tin cơ bản về dự án hoặc cơ sở. Văn bản này yêu cầu cung cấp các thông tin chi tiết về tên dự án, địa chỉ, chủ đầu tư, loại hình hoạt động, công nghệ sử dụng, cũng như các thông tin liên quan đến việc phát sinh và quản lý chất thải. Việc điền đúng và đầy đủ thông tin theo mẫu quy định giúp cơ quan quản lý dễ dàng tiếp nhận và xử lý hồ sơ.

- Bản sao quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường: Đối với các dự án đầu tư đã thực hiện đánh giá tác động môi trường (ĐTM), chủ dự án cần cung cấp bản sao của Quyết định phê duyệt kết quả thẩm định ĐTM. Tài liệu này chứng minh rằng dự án đã được cơ quan có thẩm quyền xem xét và phê duyệt về các tác động môi trường, đồng thời nêu rõ các yêu cầu và điều kiện bảo vệ môi trường cần thực hiện.

4. Đối tượng được miễn đăng ký môi trường

Trong khuôn khổ quy định về bảo vệ môi trường tại khoản 2 Điều 49 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Điều 32 Nghị định 08/2022/NĐ-CP, một số dự án đầu tư và cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có thể được miễn yêu cầu đăng ký môi trường dựa trên các tiêu chí nhất định. Cụ thể, các đối tượng được miễn đăng ký môi trường bao gồm:

​- Những dự án đầu tư và cơ sở có liên quan đến bí mật nhà nước về quốc phòng và an ninh được miễn yêu cầu đăng ký môi trường. Điều này nhằm bảo đảm sự an toàn và bảo mật trong các lĩnh vực nhạy cảm liên quan đến quốc phòng và an ninh quốc gia.

- Dự án và cơ sở không phát sinh chất thải đáng kể:

+ Các dự án đầu tư, khi chính thức đi vào hoạt động, cùng với các cơ sở sản xuất, kinh doanh và dịch vụ, nếu không phát sinh chất thải hoặc chỉ phát sinh chất thải rắn sinh hoạt với khối lượng dưới 300 kg/ngày, sẽ được miễn đăng ký môi trường. Những chất thải này được quản lý theo các quy định của chính quyền địa phương mà không yêu cầu thêm các thủ tục đăng ký.

+ Các cơ sở cũng được miễn đăng ký môi trường nếu phát sinh nước thải dưới 05 m³/ngày và khí thải dưới 50 m³/giờ, với điều kiện những chất thải này được xử lý bằng công trình hoặc thiết bị xử lý tại chỗ. Quá trình xử lý và quản lý này phải được thực hiện theo quy định của chính quyền địa phương để đảm bảo không gây tác động tiêu cực đến môi trường.

- Danh mục dự án đầu tư và cơ sở được miễn đăng ký môi trường: Danh mục chi tiết các dự án đầu tư và cơ sở được miễn đăng ký môi trường được quy định rõ ràng tại Phụ lục XVI ban hành kèm theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP. Phụ lục này cung cấp các thông tin cụ thể về các loại hình dự án và cơ sở mà các yêu cầu đăng ký môi trường không áp dụng.

5. Cách thức đăng ký môi trường

Đối với các đối tượng theo trong quy định về đăng ký môi trường, việc gửi hồ sơ đăng ký đến Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã có thể thực hiện qua các hình thức sau:

​- Chủ dự án đầu tư hoặc cơ sở có thể nộp hồ sơ đăng ký môi trường trực tiếp tại trụ sở UBND cấp xã nơi dự án hoặc cơ sở hoạt động. Hình thức này thường được lựa chọn khi cần đảm bảo hồ sơ được tiếp nhận và xử lý ngay lập tức, đồng thời thuận tiện cho việc trao đổi trực tiếp với cán bộ phụ trách.

​- Đối với những trường hợp không thể nộp trực tiếp, hồ sơ có thể được gửi qua đường bưu điện. Việc này đảm bảo hồ sơ được chuyển đến UBND cấp xã theo cách chính thức và có thể theo dõi được quá trình gửi nhận. Chủ dự án hoặc cơ sở cần lưu ý gửi hồ sơ đủ thời gian để đảm bảo không bị trễ hạn và cần lưu giữ biên nhận gửi bưu điện làm chứng từ.

​- Để tiện lợi hơn và giảm thiểu giấy tờ, hồ sơ đăng ký môi trường có thể được gửi dưới dạng bản điện tử qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến. Hình thức này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giúp theo dõi và quản lý hồ sơ một cách hiệu quả hơn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc cập nhật và xử lý hồ sơ từ xa.

- Trong trường hợp dự án đầu tư hoặc cơ sở nằm trên địa bàn từ hai đơn vị hành chính cấp xã trở lên, chủ dự án hoặc cơ sở có quyền lựa chọn UBND cấp xã nào để thực hiện đăng ký môi trường. Quyền lựa chọn này cho phép chủ dự án hoặc cơ sở căn cứ vào yếu tố thuận tiện, sự phù hợp và các yêu cầu cụ thể của từng địa phương để quyết định nơi gửi hồ sơ.

6. Trường hợp phải đăng ký môi trường lại

Trong quá trình hoạt động của dự án đầu tư hoặc cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, có thể xảy ra các thay đổi liên quan đến nội dung đăng ký môi trường ban đầu. Để đảm bảo việc quản lý và bảo vệ môi trường được thực hiện đúng theo quy định pháp luật, cần lưu ý các trường hợp phải đăng ký môi trường lại như sau:

​- Nếu dự án đầu tư hoặc cơ sở có kế hoạch thực hiện các thay đổi đối với nội dung đã đăng ký môi trường trước đó, chủ dự án hoặc cơ sở có trách nhiệm thực hiện việc đăng ký môi trường lại trước khi triển khai các thay đổi này. Việc đăng ký lại cần được thực hiện để cập nhật thông tin mới nhất về các yếu tố môi trường có thể bị ảnh hưởng, đảm bảo rằng các biện pháp bảo vệ môi trường tiếp tục được duy trì và tuân thủ đúng quy định pháp luật.

​- Trong trường hợp thay đổi quy mô hoặc tính chất của dự án đầu tư hoặc cơ sở dẫn đến việc thuộc đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường (ĐTM) hoặc cần có giấy phép môi trường, chủ dự án hoặc cơ sở phải thực hiện các yêu cầu theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020. Điều này có nghĩa là ngoài việc thực hiện đăng ký môi trường lại, chủ dự án hoặc cơ sở cần tiến hành đánh giá tác động môi trường và thực hiện các thủ tục để cấp giấy phép môi trường mới nếu cần. Quy trình này đảm bảo rằng các thay đổi không gây ra tác động tiêu cực đến môi trường và các biện pháp kiểm soát được áp dụng hiệu quả.

7. Thời điểm đăng ký môi trường

Việc đăng ký môi trường là một phần quan trọng trong quản lý bảo vệ môi trường, nhằm đảm bảo rằng tất cả các hoạt động phát sinh chất thải đều được kiểm soát và quản lý theo quy định. Các quy định về thời điểm đăng ký môi trường được quy định tại khoản 6 Điều 49 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 như sau:

​- Đối với các dự án đầu tư phát sinh chất thải và thuộc diện phải thực hiện đánh giá tác động môi trường (ĐTM), việc đăng ký môi trường phải được thực hiện trước khi dự án đi vào vận hành chính thức. Điều này đảm bảo rằng tất cả các yêu cầu về bảo vệ môi trường đã được thực hiện và được cơ quan có thẩm quyền xác nhận trước khi dự án bắt đầu hoạt động.

​- Đối với các dự án đầu tư có phát sinh chất thải nhưng không thuộc diện phải thực hiện ĐTM, việc đăng ký môi trường phải được thực hiện trước khi cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng, nếu dự án thuộc diện phải xin giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng. Trong trường hợp dự án không cần giấy phép xây dựng, chủ dự án phải thực hiện đăng ký môi trường trước khi bắt đầu xả chất thải ra môi trường. Điều này giúp kiểm soát và giảm thiểu tác động môi trường ngay từ giai đoạn chuẩn bị của dự án.

​- Các cơ sở sản xuất, kinh doanh và dịch vụ hoạt động trước ngày 01/01/2022, có phát sinh chất thải nhưng không thuộc đối tượng phải có giấy phép môi trường, phải hoàn thành việc đăng ký môi trường trong thời hạn 24 tháng kể từ ngày 01/01/2022. Thời hạn này được quy định để đảm bảo rằng các cơ sở này cũng được quản lý và giám sát theo các yêu cầu mới về bảo vệ môi trường, giúp duy trì sự đồng bộ và hiệu quả trong quản lý chất thải.

8. Bản chất của đăng ký môi trường

Đăng ký môi trường là một quy trình quan trọng mà các chủ dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh và dịch vụ (sau đây được gọi chung là "dự án đầu tư, cơ sở") phải thực hiện để tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Quy trình này bao gồm việc các chủ dự án và cơ sở phải gửi thông tin và tài liệu liên quan đến quản lý chất thải và biện pháp bảo vệ môi trường tới cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Đăng ký môi trường nhằm mục đích thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước về các hoạt động phát sinh chất thải của dự án đầu tư hoặc cơ sở và các biện pháp mà họ áp dụng để giảm thiểu tác động của chất thải đối với môi trường. Quy trình này không chỉ giúp cơ quan quản lý có cái nhìn tổng quan về hoạt động của các dự án và cơ sở, mà còn đảm bảo rằng các biện pháp bảo vệ môi trường được thực hiện đúng theo quy định.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Văn bản đăng ký môi trường của chủ dự án đầu tư, cơ sở như thế nào. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.