Mục lục bài viết
1. Một số quyền nhân thân trong hôn nhân gia đình
Hiện nay, theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định về một số quyền nhân thân trong hôn nhân và gia đình như sau:
* Quyền kết hôn, một quyền lợi tinh thần và pháp lý mà cá nhân đều được đặc quyền, nổi bật là một quá trình tuyệt vời, trong đó nam và nữ hòa mình vào một quan hệ vợ chồng kiên trì, tuân theo những nguyên tắc và điều kiện được pháp luật quy định. Hành động này không chỉ là sự thiện chí và tình cảm mà còn là sự tuân thủ đối với các quy tắc và hướng dẫn về việc kết hôn và đăng ký hôn nhân. Điều này không chỉ tôn trọng quyền lợi cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng có nền tảng gia đình vững mạnh và ổn định.
Điều 8 của Luật Hôn Nhân và Gia Đình năm 2014 đặt ra những điều kiện cụ thể để nam và nữ có thể kết hôn, nhằm bảo đảm tính chín chắn và tự nguyện trong mối quan hệ hôn nhân. Điều này bao gồm việc đặt ra một ngưỡng tuổi tối thiểu, đảm bảo rằng nam phải đủ 20 tuổi trở lên và nữ từ 18 tuổi trở lên. Quan trọng hơn nữa, quy định này đề cao nguyên tắc tự nguyện, khẳng định rằng cả nam và nữ đều phải tự ý quyết định về quyết định kết hôn của mình.
Ngoài ra, Luật yêu cầu rằng cả hai bên không được mất năng lực hành vi dân sự, đảm bảo rằng mọi quyết định được đưa ra dựa trên sự hiểu biết và ý chí rõ ràng. Đồng thời, việc kết hôn cũng không được thực hiện trong các trường hợp cấm theo quy định tại Điều 5, Khoản 2, bao gồm những tình huống như quá tuổi, mất năng lực hành vi dân sự, và các vấn đề khác.
* Quyền ly hôn, một chủ thể quan trọng của quyền nhân thân, mang đậm tính nhân quyền, cho phép vợ, chồng hoặc cả hai bên đều có thể yêu cầu tòa án giải quyết mọi vấn đề liên quan đến việc chấm dứt mối quan hệ hôn nhân. Điều đáng chú ý là, theo Luật Hôn Nhân và Gia Đình năm 2014, quyền này không chỉ thuộc về vợ và chồng, mà còn được mở rộng đến cha, mẹ, và người thân thích khác. Điều này là một bước tiến đáng kể, phản ánh sự quan tâm và bảo vệ đối với những người xung quanh trong một mối quan hệ hôn nhân.
Quy định đặc biệt tôn trọng quyền lợi và tình cảm của những người trong mối quan hệ, đặc biệt là khi một trong hai bên gặp vấn đề tâm thần hoặc mắc các bệnh khác, dẫn đến việc họ không thể nhận thức và kiểm soát hành vi của mình. Hơn nữa, quy định này bao gồm việc bảo vệ những nạn nhân của bạo lực gia đình, nơi mà chồng hoặc vợ gây ra những tổn thương nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, và tinh thần của đối tác.
Tính thực tiễn của xã hội được chú ý và đồng hành trong quy định này, đồng thời mục đích chính của nó là bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của những người mất năng lực hành vi dân sự và là nạn nhân của bạo lực gia đình. Sự mở rộng quyền lợi này không chỉ là bước tiến về pháp luật mà còn là sự thấu hiểu sâu sắc về những thách thức đối mặt trong các mối quan hệ hôn nhân, tăng cường hơn nữa tính công bằng và nhân quyền trong lĩnh vực này.
* Quyền bình đẳng giữa vợ và chồng được chú trọng và đặc biệt khẳng định trong Điều 17 của Luật Hôn Nhân và Gia Đình năm 2014, thể hiện cam kết của pháp luật đối với sự công bằng và tương đối trong mối quan hệ hôn nhân. Theo quy định này, vợ và chồng không chỉ được coi là đối tác, mà còn có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trên mọi khía cạnh trong gia đình.
Chính sự bình đẳng này được thể hiện qua việc cả vợ lẫn chồng đều có quyền và trách nhiệm đồng đều khi thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân, như được đề cập trong Hiến pháp và các luật khác có liên quan. Điều này không chỉ thúc đẩy tính công bằng giới tính mà còn tôn trọng và khuyến khích sự đồng đẳng trong vai trò và trách nhiệm của cả hai bên trong gia đình.
Quy định này không chỉ là một cam kết pháp lý mà còn là sự hiểu biết về sự cần thiết của việc thúc đẩy mô hình gia đình dân sự, nơi mà vợ và chồng đều đóng góp tích cực và có giá trị ngang nhau. Điều này đồng thời tạo ra một cộng đồng gia đình chặt chẽ, đồng lòng và xây dựng trên cơ sở của sự tương đối và công bằng, góp phần tạo ra một xã hội hòa bình và phát triển.
...
2. Tầm quan trọng của quyền nhân thân trong hôn nhân gia đình?
Quyền nhân thân trong hôn nhân gia đình đóng vai trò không thể phủ nhận và cực kỳ quan trọng trong việc xây dựng và duy trì mối quan hệ gia đình lành mạnh. Dưới đây là một số khía cạnh quan trọng của quyền nhân thân:
- Quyền nhân thân là cơ sở cho việc xây dựng tôn trọng và đối nhất giữa các thành viên trong gia đình. Khi mỗi người được tôn trọng về quyền lợi, ý kiến, và sự tự do cá nhân, mối quan hệ trở nên chặt chẽ và có sự cân bằng.
- Quyền nhân thân quy định quá trình ra quyết định trong gia đình. Sự tôn trọng và lắng nghe ý kiến của nhau giúp tạo ra quyết định được đồng thuận, tạo nên một không khí hòa bình và hài hòa.
- Quyền nhân thân là nền tảng của an sinh xã hội. Mỗi thành viên gia đình có quyền được bảo vệ, chăm sóc, và có điều kiện sống tốt nhất. Điều này đảm bảo rằng gia đình không chỉ là nơi chăm sóc tinh thần mà còn là một nơi an sinh xã hội.
- Quyền nhân thân là động lực cho sự phát triển cá nhân và tâm hồn. Khi mỗi thành viên cảm thấy được đánh giá và được khuyến khích, họ có khả năng phát triển tốt hơn, đóng góp tích cực và xây dựng nên một môi trường hỗ trợ cho sự thành công cá nhân.
- Quyền nhân thân tạo điều kiện cho sự tự chủ và tự quản lý của mỗi thành viên gia đình. Khi mọi người được đặt vào vị trí có quyền lực và quyết định trong quyền của mình, họ phát triển khả năng tự quản lý và đưa ra những quyết định đúng đắn.
- Quyền nhân thân giúp gia đình có khả năng giải quyết xung đột một cách tích cực. Việc hiểu và tôn trọng quyền của người khác giúp giảm bớt xung đột, thúc đẩy sự hiểu biết và lòng tin giữa các thành viên.
3. Bảo vệ quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con trong quan hệ hôn nhân và gia đình
Theo Điều 68 của Luật Hôn Nhân và Gia Đình 2014, sự bảo vệ pháp luật đối với quyền và nghĩa vụ của cha mẹ và con được nâng lên như một bảo đảm quan trọng đối với tình trạng gia đình. Không chỉ là quy định về quyền và nghĩa vụ, mà còn là sự khẳng định về sự đồng đẳng và tôn trọng giữa cha mẹ và con trong mọi tình huống, độc lập hoàn toàn khỏi tình trạng hôn nhân của họ.
- Theo quy định này, quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đối với con, cũng như ngược lại, được đặt ra dưới bảo vệ của Luật Hôn Nhân và Gia Đình, Bộ Luật Dân Sự, và các quy định khác liên quan. Điều này không chỉ là sự khẳng định về sự chắc chắn của quyền lợi mà còn là việc tôn trọng và bảo vệ quy định pháp luật, xây dựng nền tảng vững chắc cho mối quan hệ gia đình.
- Trong mối quan hệ giữa con nuôi, cha nuôi, và mẹ nuôi, quy định của pháp luật là một điều quan trọng và cần thiết để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi bên. Điều này không chỉ là áp dụng tại Luật Hôn Nhân và Gia Đình, mà còn được mở rộng đến Luật Nuôi con nuôi năm 2010, Bộ luật dân sự năm 2015 và những quy định khác liên quan. Quyền và nghĩa vụ của cả hai bên được đặt trong bối cảnh của một hệ thống pháp luật toàn diện, bảo vệ và tôn trọng mọi quyền lợi của từng thành viên trong gia đình nuôi.
- Mọi thoả thuận giữa cha mẹ và con về các khía cạnh như quan hệ nhân thân và tài sản không thể ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của con, đặc biệt là khi con là người chưa đầy tuổi, đã mất năng lực hành vi dân sự, hoặc không có khả năng lao động và thiếu tài sản để tự nuôi mình. Điều này được rõ ràng quy định trong các điều khoản của Luật này, Luật Nuôi con nuôi năm 2010, Bộ luật dân sự năm 2015 và các quy định pháp luật khác liên quan. Khi con vẫn chưa đủ tuổi, đã mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng tự nuôi mình, thoả thuận giữa cha mẹ và con không thể đặt ra bất kỳ điều kiện nào làm ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của con.
Ngoài ra, có thể tham khảo: Chứng minh mối quan hệ nhân thân trong gia đình? Bảo vệ quyền nhân thân của cá nhân thế nào. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. XIn cảm ơn.