Tác giả:: Mục lục bài viết
1. Cơ sở pháp lý
- Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 số 78/2015/QH13 do Quốc hội ban hành ngày 19/6/2015
- Luật Dân quân tự vệ năm 2019 số 48/2019/QH14 do Quốc hội ban hành ngày 22/11/2019
2. Các trường hợp được miễn nghĩa vụ quân sự
Theo quy định tại khoản 2 Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 thì các trường hợp miễn nghĩa vụ quân sự được quy định rõ ràng và chi tiết như sau:
- Con của các anh hùng liệt sĩ và thương binh
+ Con của liệt sĩ: Đây là trường hợp miễn nghĩa vụ quân sự dành cho con của những người đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc.
+ Con của thương binh hạng nhất: Bao gồm những cá nhân có cha hoặc mẹ được công nhận là thương binh hạng nhất, những người đã chịu thương tật nặng nề trong chiến đấu.
- Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ: Trường hợp này áp dụng cho những người có anh hoặc em trai đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ quân sự.
- Con của các thương binh và bệnh binh
+ Con của thương binh hạng hai: Bao gồm con của những thương binh hạng hai, những người đã bị thương trong chiến đấu nhưng không ở mức nặng như thương binh hạng nhất.
+ Con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên: Là con của những bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động đáng kể, từ 81% trở lên.
+ Con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên: Bao gồm con của những người bị ảnh hưởng nặng nề bởi chất độc da cam, với mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân: Các cá nhân làm việc trong lĩnh vực cơ yếu, không thuộc lực lượng quân đội hoặc công an nhân dân, cũng được miễn nghĩa vụ quân sự.
- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn: Những người được điều động công tác tại các khu vực khó khăn, theo quy định của pháp luật, từ 24 tháng trở lên, cũng thuộc diện miễn nghĩa vụ quân sự.
Công dân thuộc diện tạm hoãn nghĩa vụ quân sự sẽ được giữ lại tạm thời nếu không còn lý do tạm hoãn, thì sẽ được gọi nhập ngũ theo quy định. Công dân thuộc diện được tạm hoãn hoặc miễn gọi nhập ngũ nếu có nguyện vọng tình nguyện nhập ngũ, sẽ được xem xét tuyển chọn và gọi nhập ngũ.
Danh sách công dân thuộc diện được tạm hoãn hoặc miễn gọi nhập ngũ phải được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ký Quyết định.
3. Các trường hợp được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự
Theo quy định tại khoản 1 Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 thì các trường hợp được quy định tạm hoãn nghĩa vụ quân sự năm 2024, theo quy định của pháp luật hiện hành:
- Công dân chưa đủ sức khỏe để phục vụ tại ngũ theo kết luận chính thức của Hội đồng khám sức khỏe quân sự sẽ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Điều này đảm bảo rằng chỉ những người có đủ sức khỏe mới được gọi nhập ngũ, tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của các cá nhân không đủ khả năng.
- Những công dân là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng các thành viên trong gia đình không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động, đồng thời gia đình đã bị thiệt hại nặng nề về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, hoặc dịch bệnh nguy hiểm gây ra, được xác nhận bởi Ủy ban nhân dân cấp xã, sẽ được xem xét tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
- Công dân là con của những bệnh binh hoặc người nhiễm chất độc da cam với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80% cũng được hưởng quyền tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
- Công dân có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ hoặc thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân sẽ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Điều này nhằm giảm bớt gánh nặng quân sự cho các gia đình có nhiều người đang phục vụ trong lực lượng vũ trang.
- Các công dân di cư hoặc giãn dân đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước, với sự quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trở lên, sẽ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự trong 03 năm đầu. Điều này nhằm hỗ trợ những người đang góp phần vào việc phát triển các khu vực khó khăn.-
- Những người được điều động đến công tác hoặc làm việc ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật cũng thuộc diện tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Điều này giúp duy trì lực lượng làm việc ở các khu vực cần thiết cho sự phát triển xã hội.
- Công dân đang theo học tại các cơ sở giáo dục phổ thông, hoặc đang theo học chương trình đại học hệ chính quy, cao đẳng hệ chính quy tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong suốt thời gian của một khóa đào tạo của một trình độ học vấn cụ thể, sẽ được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự. Quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi giáo dục cho các học sinh và sinh viên.
- Những cá nhân đang phục vụ trong lực lượng dân quân thường trực cũng sẽ được miễn nghĩa vụ quân sự trong thời gian họ đang thực hiện nhiệm vụ này.
4. Thủ tục xin miễn, tạm hoãn nghĩa vụ quân sự
Để xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự, công dân cần thực hiện các bước sau đây theo quy định tại Điều 42 của Luật Nghĩa Vụ Quân Sự 2015:
- Bước 1: Nộp hồ sơ tại UBND cấp xã
Khi nhận được lệnh gọi nhập ngũ, công dân cần chuẩn bị và nộp hồ sơ xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú. Hồ sơ yêu cầu bao gồm:
+ Đơn xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự: Bản chính của đơn xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự, được điền đầy đủ thông tin cá nhân và lý do xin tạm hoãn.
+ Giấy tờ chứng minh đối tượng được tạm hoãn: Các giấy tờ hợp pháp và chính xác chứng minh lý do bạn thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ. Ví dụ, nếu bạn là lao động duy nhất nuôi dưỡng gia đình, cần nộp giấy tờ chứng minh tình trạng này.
+ Lưu ý: Đảm bảo rằng tất cả các giấy tờ đều chính xác và đầy đủ để tránh việc hồ sơ bị trả lại hoặc trì hoãn.
- Bước 2: Xác minh hồ sơ tại UBND xã
Sau khi nhận được hồ sơ, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ tiến hành các bước sau:
+ Cán bộ của Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ xem xét tính hợp lệ và đầy đủ của hồ sơ xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
+ Thực hiện xác minh thông tin về công dân và lý do xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự để đảm bảo tính chính xác.
+ Nếu hồ sơ hợp lệ và lý do xin tạm hoãn được xác nhận, Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ đề nghị Ủy ban nhân dân cấp huyện ra quyết định tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
- Bước 3: Quyết định của Chủ tịch UBND cấp huyện
+ Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ xem xét đề nghị từ cấp xã và ra quyết định về việc tạm hoãn gọi nhập ngũ. Quyết định này sẽ được ban hành nếu hồ sơ đáp ứng đầy đủ yêu cầu và điều kiện theo quy định của pháp luật.
+ Quyết định tạm hoãn nghĩa vụ quân sự sẽ được thông báo đến công dân qua Ủy ban nhân dân cấp xã, và công dân sẽ nhận được thông tin chính thức về việc tạm hoãn nhập ngũ.
5. Lưu ý khi xin miễn, tạm hoãn nghĩa vụ quân sự
Việc xin miễn hoặc tạm hoãn nghĩa vụ quân sự yêu cầu công dân phải tuân thủ một số quy định quan trọng để đảm bảo hồ sơ được xét duyệt một cách thuận lợi và hợp lệ.
- Khi điền đơn xin miễn hoặc tạm hoãn nghĩa vụ quân sự, công dân cần cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin cá nhân, lý do xin tạm hoãn hoặc miễn nghĩa vụ. Việc cung cấp thông tin sai lệch hoặc không đầy đủ có thể dẫn đến việc hồ sơ bị từ chối hoặc trì hoãn, đồng thời có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.
- Đảm bảo rằng tất cả các tình trạng cá nhân, gia đình hoặc lý do xin miễn, tạm hoãn đều được trình bày rõ ràng và minh bạch. Ví dụ, nếu bạn là lao động chính của gia đình, hãy cung cấp các giấy tờ chứng minh tình trạng này một cách rõ ràng và chính xác.
- Hồ sơ xin miễn hoặc tạm hoãn nghĩa vụ quân sự cần bao gồm tất cả các giấy tờ hợp lệ và được cấp phép theo quy định. Kiểm tra kỹ lưỡng các giấy tờ cần thiết như giấy tờ chứng minh lý do xin tạm hoãn, chứng nhận của cơ quan chức năng, và các tài liệu liên quan khác.
- Các tài liệu phải được cập nhật và chính xác. Ví dụ, nếu bạn nộp giấy chứng nhận sức khỏe, hãy chắc chắn rằng nó còn hiệu lực và được cấp bởi cơ sở y tế có thẩm quyền.
- Tuân thủ đúng các quy định về thời hạn nộp hồ sơ và các thủ tục hành chính liên quan là rất quan trọng. Nộp hồ sơ muộn hoặc không đúng quy định có thể làm chậm trễ quá trình xét duyệt hoặc dẫn đến việc hồ sơ bị từ chối.
- Sau khi nộp hồ sơ, thường xuyên theo dõi tiến trình xử lý để đảm bảo không bỏ lỡ bất kỳ yêu cầu bổ sung nào từ cơ quan chức năng. Việc chủ động cập nhật thông tin và phản hồi nhanh chóng có thể giúp hồ sơ của bạn được xét duyệt nhanh hơn.
- Lưu giữ bản sao của tất cả các giấy tờ và hồ sơ đã nộp để có thể đối chiếu hoặc cung cấp khi cần thiết. Điều này cũng giúp bạn có thể kiểm tra lại thông tin và chuẩn bị tốt hơn nếu cần phải cung cấp thêm tài liệu.
- Sau khi hồ sơ được xét duyệt, lưu ý đến các thông báo chính thức và quyết định từ cơ quan chức năng. Đảm bảo rằng bạn hiểu rõ các quyền lợi và nghĩa vụ của mình sau khi nhận quyết định miễn hoặc tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
Ngoài ra, có thể tham khảo: Học ở trung tâm giáo dục thường xuyên có được miễn nghĩa vụ quân sự. Còn vướng mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.
