1. Quy định chung về thuế môn bài

Thuế môn bài là một loại thuế tồn tại từ lâu trong hệ thống pháp luật thuế Việt Nam, xuất hiện từ thời Pháp lệnh Thuế Công thương nghiệp năm 1983. Theo quy định ban đầu, thuế môn bài được áp dụng đối với cả tổ chức và cá nhân tham gia kinh doanh. Không chỉ những doanh nghiệp kinh doanh thường xuyên phải nộp thuế này, mà ngay cả những người buôn bán từng chuyến hàng cũng phải tuân thủ nghĩa vụ nộp thuế môn bài. Điều này thể hiện rõ nét vai trò quan trọng của thuế môn bài trong việc đóng góp vào ngân sách nhà nước và điều chỉnh hoạt động kinh doanh trên thị trường.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển và thay đổi của hệ thống pháp luật thuế qua các giai đoạn, thuật ngữ "thuế môn bài" dần dần trở nên ít phổ biến hơn. Thay vào đó, thuật ngữ "lệ phí môn bài" được sử dụng rộng rãi hơn, phù hợp với ngữ cảnh pháp luật hiện hành. Sự thay đổi này phản ánh sự điều chỉnh của pháp luật để thích nghi với tình hình kinh tế xã hội mới, cũng như sự đồng nhất trong cách quản lý và điều hành thuế phí.

Theo quy định của Điều 2, Nghị định 139/2016/NĐ-CP, lệ phí môn bài hiện nay được áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa và dịch vụ. Điều này có nghĩa là mọi doanh nghiệp, tổ chức, hay cá nhân tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh đều phải thực hiện nghĩa vụ nộp lệ phí môn bài. Tuy nhiên, pháp luật cũng có những quy định rõ ràng về các trường hợp được miễn lệ phí môn bài, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong một số trường hợp đặc biệt, góp phần hỗ trợ và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Năm 2024, chính sách này tiếp tục được duy trì, với những quy định cụ thể hơn về những đối tượng phải nộp lệ phí môn bài và các trường hợp được miễn giảm. Đây là một phần của chính sách thuế nhằm duy trì sự ổn định tài chính công và đảm bảo nguồn thu ngân sách từ hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời tạo ra sự công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế giữa các đối tượng tham gia hoạt động kinh tế.

Việc thay thế thuật ngữ và điều chỉnh quy định lệ phí môn bài không chỉ là sự thay đổi về ngôn ngữ pháp lý mà còn thể hiện sự tiến bộ trong quản lý thuế của Nhà nước, đồng thời mang lại sự minh bạch, nhất quán trong hệ thống pháp luật thuế phí hiện đại. 

 

2. Quy định về miễn giảm thuế môn bài đối với chi nhánh mới thành lập

Dựa trên khoản 8 và khoản 9 Điều 3 Nghị định 139/2016/NĐ-CP, được bổ sung bởi điểm c khoản 1 Điều 1 Nghị định 22/2020/NĐ-CP, Nhà nước đã có những quy định cụ thể về việc miễn lệ phí môn bài. Những quy định này đặc biệt quan trọng và tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa khi họ mới thành lập, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính trong những giai đoạn đầu phát triển.

Theo quy định này, các chi nhánh mới được thành lập có thể được miễn thuế môn bài nếu đáp ứng một số điều kiện cụ thể sau:

- Đầu tiên, nếu chi nhánh được thành lập bởi tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, hoặc nhóm cá nhân trong khoảng thời gian mà họ được hưởng chính sách miễn thuế môn bài, thì chi nhánh cũng sẽ được hưởng quyền lợi này. Điều này có nghĩa là thời gian miễn thuế của chi nhánh sẽ tương ứng với thời gian miễn thuế của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân hay nhóm cá nhân đã thành lập chi nhánh đó. Chính sách này giúp đảm bảo sự nhất quán và công bằng trong việc hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp trong giai đoạn đầu hoạt động.

- Thứ hai, các chi nhánh được thành lập từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa sau khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh cũng sẽ được hưởng quyền miễn thuế môn bài. Thời gian miễn thuế của các chi nhánh này sẽ tương ứng với thời gian mà doanh nghiệp nhỏ và vừa được miễn thuế môn bài. Cụ thể, trong trường hợp này, thời gian miễn thuế có thể kéo dài lên đến 03 năm, kể từ ngày doanh nghiệp nhỏ và vừa được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

Miễn thuế môn bài cho chi nhánh giúp giảm bớt chi phí tài chính cho doanh nghiệp khi mở rộng hoạt động kinh doanh. Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, việc giảm chi phí này tạo điều kiện để họ có thể dành nguồn lực tài chính cho các hoạt động đầu tư, phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ, nâng cao chất lượng và hiệu quả kinh doanh. Chính sách miễn thuế môn bài cho chi nhánh đóng vai trò như một động lực khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng quy mô hoạt động, thông qua việc thành lập các chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh mới. Điều này giúp doanh nghiệp có thể tiếp cận thị trường mới, tăng cường sự hiện diện và phát triển mạng lưới kinh doanh trên toàn quốc.

 

3. Các trường hợp đặc biệt

Dựa trên các quy định tại Điều 3 Nghị định 139/2016/NĐ-CP, được sửa đổi và bổ sung bởi điểm c khoản 1 Điều 1 Nghị định 22/2020/NĐ-CP, Nhà nước đã đưa ra chính sách hỗ trợ tích cực đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa khi chuyển đổi từ hình thức hộ kinh doanh. Theo các quy định pháp luật này, các doanh nghiệp nhỏ và vừa sau khi chuyển đổi từ hộ kinh doanh sẽ được miễn lệ phí môn bài trong thời hạn ba năm kể từ ngày nhận được giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu. Đây là một chính sách ưu đãi quan trọng, giúp các doanh nghiệp mới có thể giảm bớt chi phí ban đầu, từ đó tập trung nguồn lực vào việc xây dựng và phát triển hoạt động kinh doanh.

Chính sách này còn mở rộng phạm vi miễn lệ phí môn bài đến các chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh do các doanh nghiệp nhỏ và vừa thành lập trong thời gian được miễn lệ phí môn bài. Cụ thể: 

Nếu trong thời gian được miễn thuế, doanh nghiệp nhỏ và vừa thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện hay địa điểm kinh doanh, thì những đơn vị này cũng được hưởng quyền lợi miễn lệ phí môn bài tương tự. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc mở rộng quy mô và phát triển mạng lưới kinh doanh mà không phải lo ngại về việc phát sinh chi phí thuế môn bài trong giai đoạn đầu.

Đặc biệt, đối với các chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ và vừa, nếu được thành lập trước thời điểm Nghị định 22/2020/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, thì thời gian miễn lệ phí môn bài sẽ bắt đầu tính từ thời điểm Nghị định này có hiệu lực cho đến khi hết thời hạn ba năm miễn thuế của doanh nghiệp. Điều này thể hiện sự linh hoạt của pháp luật trong việc bảo vệ quyền lợi của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngay cả khi những chi nhánh hoặc văn phòng đại diện đã hoạt động trước thời điểm Nghị định mới được ban hành.

Hơn nữa, đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa đã chuyển đổi từ hộ kinh doanh trước khi Nghị định này có hiệu lực, họ vẫn được hưởng quyền miễn lệ phí môn bài theo các quy định tại Điều 16 và Điều 35 của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Điều này cho thấy sự quan tâm liên tục của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền lợi và hỗ trợ doanh nghiệp, bất kể thời điểm chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp.

Những quy định trên không chỉ nhằm mục đích giảm bớt gánh nặng tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa mà còn khuyến khích việc chuyển đổi từ hình thức hộ kinh doanh sang doanh nghiệp chính thức. Đây là một bước đi quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực kinh tế tư nhân, giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa dễ dàng hòa nhập vào thị trường, tạo việc làm và đóng góp tích cực vào nền kinh tế quốc gia.

Xem thêm >>> Thời hạn nộp thuế môn bài đối với doanh nghiệp mới thành lập?

Trường hợp cần hỗ trợ pháp lý, quý khác vui lòng liên hệ qua tổng đài tư vấn số hotline: 1900.6162 . Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất! Rất mong nhận được sự hợp tác và tin tưởng của quý khách!