1. Quy định về người phụ thuộc theo luật thuế thu nhập cá nhân

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2020 thì người được xem là người phụ thuộc bao gồm những đối tượng sau:

- Vợ hoặc chồng: Đây là những người đã kết hôn hợp pháp với người nộp thuế và hiện đang chung sống với người nộp thuế.

- Con: Được hiểu là con ruột, con nuôi, con riêng hoặc con của vợ hoặc chồng do người nộp thuế trực tiếp nuôi dưỡng.

- Cha mẹ: Gồm cha mẹ ruột và cha mẹ nuôi của người nộp thuế.

- Anh, chị, em ruột: Đây là anh, chị, em ruột của người nộp thuế

- Cháu ruột: Bao gồm con của anh, chị, em ruột của người nộp thuế

- Ông, bà nội hoặc ông bà ngoại: Là ông, bà nội hoặc ông bà ngoại của người nộp thuế

- Cá nhân khác: Đây là cá nhân không có nơi nương tựa mà người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng và đáp ứng các điều kiện theo quy định.

Các nguyên tắc đăng ký người phụ thuộc theo mục c.2 Khoản 1 Điều 9 của Thông tư 111 năm 2013 Thông tư của Bộ Tài chính bao gồm:

- Đăng ký và cấp mã số thuế: Người nộp thuế chỉ được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc  sau khi đã đăng ký thuế và được cấp mã số thuế.

- Hiệu lực của giảm trừ gia cảnh: Khi người nộp thuế đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc sẽ được cơ quan thuế cấp mã số thuế cho người phụ thuộc và được tạm tính giảm trừ gia cảnh trong năm kể từ khi đăng ký. Người phụ thuộc đã được đăng ký giảm trừ gia cảnh trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục được giảm trừ gia cảnh cho đến khi được cấp mã số thuế.

- Thời điểm tính giảm trừ gia cảnh: Trường hợp người nộp thuế chưa tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc trong năm tính thuế sẽ được tính giảm trừ cho người phụ thuộc kể từ tháng phát sinh nghĩa  vụ nuôi dưỡng khi người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế và có đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc.

- Giới hạn số lần giảm trừ gia cảnh: Mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một người nộp thuế trong năm tính thuế. Trường hợp nhiều người nộp thuế có chung người phụ thuộc phải nuôi dưỡng thì người nộp thuế tự thỏa thuận để đăng ký giảm trừ gia cảnh vào một người nộp thuế.

 

2. Điều kiện để đăng ký cô, bác, chú, cậu, dì ruột là người phụ thuộc

Theo quy định tại Điểm đ Khoản 1 Điều 9 Thông tư số 111 năm 2013 Thông tư của Bộ Tài chính để đăng ký cô, bác, chú, cậu, dì ruột là người phụ thuộc thì người nộp thuế cần đáp ứng được những điều kiện sau đây:

Đầu tiên, đối với cá nhân không nơi nương tựa thì điều này có nghĩa là họ không có một nơi ở ổn định, không có nguồn thu nhập hoặc thu nhập bình quân hàng tháng không vượt quá mức theo quy định.

Thứ hai, người nộp thuế phải là người đang trực tiếp nuôi dưỡng người phụ thuộc tức là họ phải chi trả toàn bộ hoặc chủ yếu các chi phí sinh hoạt cho người này.

Ngoài ra, để đăng ký người phụ thuộc là cô, bác, chú, cậu, dì ruột, người nộp thuế cũng cần chuẩn bị một số giấy tờ cụ thể bao gồm như sau:

- Đơn đề nghị giảm trừ gia cảnh theo mẫu được quy định tại Phụ lục ban hành kèm Thông tư số 11 năm 2013 Thông tư của Bộ Tài chính.

- Giấy tờ chứng minh mối quan hệ bao gồm giấy khai sinh, sổ hộ khẩu hoặc các giấy tờ khác có thể chứng minh mối quan hệ giữa người nộp thuế và người phụ thuộc.

- Giấy tờ chứng minh hoàn cảnh của người phụ thuộc bao gồm các giấy tờ chứng minh họ không có nơi nương tựa không có thu nhập hoặc thu nhập thấp.

- Giấy tờ chứng minh người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng người phụ thuộc bao gồm các tài liệu chứng minh họ đang chi trả các chi phí sinh hoạt cho người này.

Điều kiện để được tính là người phụ thuộc:

- Bị khuyết tật, không có khả năng lao động: Người khuyết tật, không có khả năng lao động là những người thuộc đối tượng điều chỉnh của pháp luật về người khuyết tật, người mắc bệnh không có khả năng lao động.

- Không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm nhưng không vượt quá 1.000.000 đồng

- Đối với người ngoài độ tuổi lao động phải không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ các nguồn không vượt quá 1.000.000 đồng.

 

3. Thủ tục đăng ký người phụ thuộc là cô, bác, chú, cậu, dì ruột

Trường hợp cá nhân không ủy quyền cho cơ quan chi trả thu nhập đăng ký thuế cho người phụ thuộc:

- Cá nhân tự nộp hồ sơ đăng ký thuế cho cơ quan thuế tương ứng sau:

+ Tại Cục Thuế nơi cá nhân làm việc đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công do các tổ chức Quốc tế, Đại sứ quán, Lãnh sự quán tại Việt Nam chi trả nhưng tổ chức này chưa thực hiện khấu trừ thuế.

+ Tại Cục Thuế nơi phát sinh công việc tại Việt Nam đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công do các tổ chức, cá nhân trả từ nước ngoài.

+ Tại Chi cục Thuế, chi cục Thuế khu vực nơi cá nhân cư trú (nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú) đối với những trường hợp khác.

- Hồ sơ đăng ký thuế gồm:

+ Tờ khai đăng ký thuế kèm theo Thông tư;

+ Bản sao Thẻ Căn cước công dân hoặc bản sao giấy Chứng minh nhân dân còn hiệu lực đối với người phụ thuộc có quốc tịch Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên;

+ Bản sao Giấy khai sinh hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực đối với người phụ thuộc có quốc tịch Việt Nam dưới 14 tuổi.

+ Bản sao Hộ chiếu còn hiệu lực đối với người phụ thuộc là người có quốc tịch nước ngoài hoặc người có quốc tịch Việt Nam sinh sống tại nước ngoài.

Lưu ý: Trường hợp cá nhân thuộc diện nộp thuế thu nhập cá nhân đã nộp hồ sơ đăng ký người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh trước ngày 12 tháng 8 năm 2016 nhưng chưa đăng ký thuế cho người phụ thuộc thì nộp hồ sơ đăng ký thuế theo quy định trên để được cấp mã số thuế cho người phụ thuộc.

 Trường hợp cá nhân có ủy quyền cho cơ quan chi trả thu nhập đăng ký thuế cho người phụ thuộc:

- Cá nhân nộp hồ sơ đăng ký thuế tại cơ quan chi trả thu nhập.

- Hồ sơ đăng ký thuế của người phụ thuộc gồm các văn bản ủy quyền và giấy tờ của người phụ thuộc, cụ thể:

+ Bản sao thẻ căn cước công dân hoặc bản sao giấy chứng nhận nhân dân còn hiệu lực đối với người phụ thuộc có quốc tịch Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên;

+ Bản sao Giấy khai sinh hoặc bản sao Hộ chiếu còn hiệu lực đối với người phụ thuộc có quốc tịch Việt Nam dưới 14 tuổi

+ Bản sao hộ chiếu đối với người phụ thuộc là người có quốc tịch nước ngoài hoặc người có quốc tịch Việt Nam đang sinh sống tại nước ngoài.

- Cơ quan chi trả thu nhập tổng hợp và gửi tờ khai đăng ký thuê gửi cơ quan thuế và gửi cơ quan thuế quản lý trực tiếp cơ quan chi trả thu nhập.

Thủ tục đăng ký người phụ thuộc cho người nộp thuế gồm các bước sau:

- Nộp hồ sơ đăng ký: Người nộp thuế cần điền đầy đủ thông tin và nộp hồ sơ đăng ký theo quy định tại Khoản 2 Điều 15 của Thông tư số 111 năm 2013 Thông tư của Bộ Tài chính.

- Cơ quan thuế thẩm định hồ sơ: Sau khi nhận được hồ sơ thì cơ quan thuế sẽ thẩm định hồ sơ trong thời hạn 5 ngày làm việc để xem xét tính hợp lệ của thông tin được cung cấp.

- Cấp giấy xác nhận: Nếu hồ sơ được xác nhận là hợp lệ, cơ quan thuế sẽ cấp giấy xác nhận người phụ thuộc cho người nộp thuế.

Quá trình này giúp đảm bảo rằng thông tin về người phụ thuộc được xác định chính xác và đúng đắn để áp dụng các quy định về thuế theo đúng quy định của pháp luật.

Bạn đọc có thể tham khảo bài viết sau: Giảm trừ gia cảnh là gì? Mức giảm trừ gia cảnh 2023

Bài viết trên luật Minh Khuê đã gửi tới bạn đọc chi tiết về vấn đề: Có được đăng ký người phụ thuộc là cô, bác, chú, cậu, dì ruột không? Bạn đọc có bất kỳ thắc mắc về vấn đề pháp lý có thể liên hệ qua số tổng đài 19006162 hoặc địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn cụ thể.