Năm 2007 mẹ cháu được nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên Hộ Bà : Nguyễn Thị Lộc ( mẹ cháu ) diện tích đất sử dụng 75m2, trong thời gian này có làm ăn kinh tế và vay mượn của 1 người và năm 2011 mẹ cháu nói đã chuyển nhượng sổ đỏ cho người này. Lúc mua bán chuyển nhượng chỉ có mẹ cháu đứng ra kí tên và anh em cháu không hề biết gì cũng không thấy bất cứ thông tin gì. Năm 2013 người này ra đòi đất và yêu cầu mẹ con cháu phải chuyển đi nơi khác ở, lúc đó anh em cháu không biết chỉ nghĩ mẹ làm ăn thua lỗ nên chấp nhận chuyển đi. Nhưng trên thực tại đất có diện tích hơn 130m2 nên khi đó cháu chỉ nghĩ đất bán trong bìa bao nhiêu thì còn lại bấy nhiêu. Nhưng gọi và đợi mãi thì không thấy ai ra để giải quyết cũng như chia đất. Đến đầu năm 2016 qua tìm hiểu 1 số thông tin thì cháu được biết đất đứng tên hộ gia đình thì khi đó 2 anh em cháu cũng có quyền quyết định tài sản chung. Và cháu lại tiếp tục gọi cho hộ để giải quyết nhưng mãi không thấy ra, giữa tháng 7/2016 vừa qua vì chờ đợi lâu quá k có nhà để ở nên cháu đã xây ki ốt lên phần đất mà trước kia mẹ cháu bán 1 nửa. Nhưng hôm 29/7/2016 này có 1 người nói là đất của họ đã sang tên ( Qua tìm hiểu cháu đã thấy đất đã được sang tên cho 1 người khác chứ k phải người đứng ra mua bán với mẹ cháu) và địa chính vào yêu cầu cháu đình chỉ mọi hoạt động cũng như bàn giao đất lại cho họ. Vậy cho cháu hỏi, khi cháu xây dựng trên đất của gia đình mình có sai phạm hay không. Và đất mang tên Hộ gia đình thì anh em cháu có quyền được quyết định cũng như được chia tài sản không. Và hướng giải quyết như thế nào, rất mong được sự hướng dẫn cũng như ý kiến của luật sư để anh em cháu có thể giải quyết 1 cách ổn thỏa nhất ạ. Cháu xin chân thành cảm ơn cũng như mong mỏi ý kiến của các luật sư ạ.
Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn luật đất đai của công ty luật Minh Khuê.
>> Luật sư tư vấn pháp luật đất đai trực tuyến, gọi: 1900.6162
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Minh Khuê. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:
Cơ sở pháp lý:
Bộ luật Dân sự số 33/2005/QH11 của Quốc hội
Nội dung tư vấn:
Điều 108 Bộ luật dân sự 2005 quy định về tài sản chung của hộ gia đình như sau:
"Điều 108. Tài sản chung của hộ gia đình
Tài sản chung của hộ gia đình gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng, rừng trồng của hộ gia đình, tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên hoặc được tặng cho chung, được thừa kế chung và các tài sản khác mà các thành viên thoả thuận là tài sản chung của hộ."
Như vậy, tài sản chung của hộ gia đình cũng bao gồm cả quyền sử dụng đất. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của hộ gia đình được quy định tại Điều 109 Bộ luật dân sự 2005 như sau:
"Điều 109. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của hộ gia đình
1. Các thành viên của hộ gia đình chiếm hữu và sử dụng tài sản chung của hộ theo phương thức thoả thuận.
2. Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị ớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý; đối với các loại tài sản chung khác phải được đa số thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý."
Theo quy định thì việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị ớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý. Do giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên hộ gia đình. Như vậy, việc mua bán chuyển nhượng của mẹ bạn chưa được sự đồng ý của anh em bạn là đã vi phạm quy định của pháp luật. Đất là tài sản chung của hộ gia đình nên anh em bạn cũng có quyền quyết định đối với mảnh đất đó.
Việc mẹ bạn bán đất mà không có sự đồng ý của anh em bạn thì giao dịch này sẽ không được pháp luật công nhận. Trong trường hợp này, nếu như anh em bạn khởi kiện đòi đất, Tòa án sẽ tuyên giao dịch mua bán đó là vô hiệu, buộc các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận ( theo điều 137 Bộ luật dân sự 2005). Tức là, người mua đất phải hoàn trả đất cho gia đình bạn và mẹ bạn hoàn trả lại số tiền đã nhận.
Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/ và có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách hàng.
Mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài 24/7 gọi số: 1900.6162 hoặc gửi qua email: Tư vấn pháp luật đất đai qua Email để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Minh Khuê.
Rất mong nhận được sự hợp tác!
Trân trọng./.
Bộ phận Tư vấn Pháp luật Đất đai.