MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUAN HỆ PHÁP LUẬT GIỮA CHA MẸ VÀ CON
Để pháp luật nói chung, pháp luật về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con nói riêng thực sự đi vào cuộc sống, được tôn trọng và thực hiện nghiêm chỉnh, ngoài điều kiện Nhà nước cần ban hành những quy định cụ thể, thiết thực, phù hợp với truyền thống văn hóa của gia đình Việt Nam thì cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Cụ thể là:
Một là, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về Hôn nhân và gia đình qua các kênh thông tin, đồng thời phát huy vai trò của các đoàn thể quần chúng. Để pháp luật về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con được hiều đúng, hiều đủ và sâu rộng tới quần chúng nhân dân Nhà nước cần phải làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật tới từng hộ gia đình thông qua các phương tiện truyền thông như báo, đài; thông qua các cơ quan, tổ chức có chuyên môn và các tổ chức xã hội như: Trung tâm trợ giúp pháp lý, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hôị liên hiệp phụ nữ... Các cơ quan tổ chức có chuyên muôn cần thực hiện thường xuyên các chuyên mục về giới thiệu, giải thích pháp luật về Hôn nhân gia đình, về nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cho từng loại đối tượng, đặc biệt là những người trẻ mới lập gia đình hoặc sắp bước vào độ tuổi kết hôn. Qua đó nêu lên những tấm gương tốt để mọi người noi theo và thực hiện đồng thời lên án mạnh mẽ những vi phạm và biểu hiện tiêu cực trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của cha mẹ để giáo dục và răn đe. Các cơ quan, đoàn thể đặc biệt là hệ thống các cơ quan từ cấp tỉnh trở xuống ít nhất mỗi năm một hoặc hai lần tổ chức các cuộc thi có giải tìm hiểu về pháp luật Hôn nhân và gia đình, đồng thời đối với các cơ quan chuyên môn cần cử cán bộ có chuyên môn xuống tận cơ sở để thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức nuôi dạy con tốt nhất là ở những nơi vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn...
Phát huy tốt hơn nữa vai trò của các đoàn thể quần chúng trong việc tuyên truyền pháp luật về hôn nhân gia đình. Công tác trẻ em phải được tổ chức thành các phong trào quần chúng sâu rộng và thường xuyên. Bên cạnh đó cần phát huy nội lực của các gia đình trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cái. Thực hiện tốt công tác trợ giúp pháp lý cho những người thuộc đối tượng được trợ giúp liên quan đến lĩnh vực Hôn nhân gia đình nhằm bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của các em.
Hai là, đẩy mạnh việc thực hiện các chính sách pháp luật của Nhà nước có liên quan đến lĩnh vực Hôn nhân và gia đình. Trong quá trình thực hiện các quy định của Luật hôn nhân và gia đình năm 2014; Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 2004; Luật phòng chống bạo lực gia đình năm 2007... về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con, Nhà nước cần bổ sung thêm các chính sách cụ thể, những biện pháp hữu hiệu để thực hiện có hiệu quả các quy định đó. Trong quá trình thực thi pháp luật cần có sự phối hợp của gia đình, nhà trường, các cơ quan chức năng và toàn xã hội nhất là việc phát hiện và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con cần nhận sự quan tâm thỏa đáng từ các cơ quan chức năng cũng như toàn xã hội. Đối với các cơ quan chức năng mà trọng tâm là Tòa án và các cơ quan bảo vệ pháp luật khác cần phát huy tốt hơn nữa vai trò của mình trong việc phát hiện và xử lý kịp thời các vụ, việc có liên quan đến lĩnh vực Hôn nhân gia đình, ngăn chặn và xét xử nghiêm minh những tội phạm xâm hại đến trẻ em để giáo dục, răn đe nhằm bảo vệ các em tránh được những bạo lực không đáng có từ phía gia đình, người thân. Trong quá trình giải quyết, xét xử án Hôn nhân gia đình Tòa án cần có sự cân nhắc, quan tâm đúng mức tới đối tượng là trẻ em nhằm đảm bảo cho các em luôn có được sự quan tâm đầy đủ nhất từ cha mẹ, ngay cả khi hôn nhân giữa cha mẹ chúng không còn tồn tại.
Đối với các tổ chức xã hội như: Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh; Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam; Tổng liên đoàn lao động Việt Nam... cần quan tâm chăm sóc, động viên kịp thời nhất là những em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn. Vận động đóng góp về vật chất và động viên về tinh thần, cùng với cha mẹ lo cho các em có một cuộc sống ấm no, đầy đủ và được cắp sách tới trường. Phát huy tốt hơn nữa vai trò của mình trong việc xây dựng làng văn hóa, khu phố văn hóa, gia đình văn hóa; tuyên truyền thực hiện kế hoạch hóa gia đình, phổ biến pháp luật về hôn nhân gia đình thông qua các buồi tọa đàm đối thoại, các cuộc thi... góp phần xây dựng gia đình hòa thuận, ấm no, hạnh phúc.
Ba là, Nhà nước ban hành các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân nhằm tạo ra những điều kiện tốt nhất trong việc nuôi dạy con trẻ. Nhìn chung trình độ phát triển kinh tế của nước ta trong những năm qua đã có những chuyển biến tích cực nhưng vẫn còn thấp kém. Mức sống của người dân tuy đã được nâng cao nhưng có sự chênh lệch giàu nghèo khá lớn. Do đó ngay cả ở khu vực thành thị thì vẫn có những gia đình có cuộc sống hết sức khó khăn. Tất cả những điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng tới việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em. Tình trạng trẻ em phải lao động sớm, thậm chí sống lang thang, bụi đời hay sa vào các tệ nạn xã hội diễn ra ngày càng nhiều không chỉ ở khu vực thị thành mà ở cả các vùng nông thôn. Để hạn chế tình trạng này Nhà nươc với vai trò là chủ thể tích cực nhất cần có những đối sách phù hợp. Tạo điều kiện cho mọi gia đình được sống cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Từ đó mới tạo cơ sở thể thực hiện tốt nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con.
Thực tế hiện nay trẻ em ở những vùng nông thôn và ở những nơi có điều kiện được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục như những gì mà lẽ ra các em đáng được hưởng. Tình trạng bạo hành trẻ em, lạm dụng sức lao động, thất học... ở những nơi này cũng diễn ra phổ biến hơn so với khu vực thành thị. Chính vì thế Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ cho những gia đình ở những khu vực này để họ có thể phát triển kinh tế, yên tâm làm ăn sinh sống và chăm lo cho con cái của họ. Đồng thời cũng cần có những biện pháp cụ thể để các em có độ tuồi đến trường được học tập, được phát triển lành mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần. Có như vậy mới hạn chế được tình trạng trẻ em phải bỏ học sớm lao động kiếm sống đồng thời góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho cha, mẹ thực hiện tròn nghĩa vụ đối với con cái của mình.