1. Lộ trình nâng chuẩn giáo viên mầm non, tiểu học, THCS
(1) Lộ trình thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non
- Lộ trình nâng chuẩn giáo viên mầm non thực hiện từ ngày 01/7/2020 đến hết ngày 31/12/2030.
- Lộ trình được thực hiện thành hai giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Từ ngày 01/7/2020 đến hết ngày 31/12/2025, bảo đảm đạt ít nhất 60% số giáo viên mầm non đang được đào tạo hoặc đã hoàn thành chương trình đào tạo được cấp bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm;
- Giai đoạn 2: Từ ngày 01/01/2026 đến hết ngày 31/12/2030, thực hiện đối với số giáo viên còn lại để bảo đảm 100% số giáo viên mầm non hoàn thành chương trình đào tạo được cấp bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm.
(2) Lộ trình thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên tiểu học
- Lộ trình nâng chuẩn giáo viên tiểu học thực hiện từ ngày 01/7/2020 đến hết ngày 31/12/2030.
- Lộ trình được thực hiện thành hai giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Từ ngày 01/7/2020 đến hết ngày 31/12/2025, bảo đảm đạt ít nhất 50% số giáo viên tiểu học đang được đào tạo hoặc đã hoàn thành chương trình đào tạo được cấp bằng cử nhân;
- Giai đoạn 2: Từ ngày 01/01/2026 đến hết ngày 31/12/2030, thực hiện đối với số giáo viên còn lại để bảo đảm 100% số giáo viên tiểu học hoàn thành chương trình đào tạo được cấp bằng cử nhân.
(3) Lộ trình thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên THCS
- Lộ trình nâng chuẩn giáo viên THCS thực hiện từ ngày 01/7/2020 đến hết ngày 31/12/2030.
- Lộ trình được thực hiện thành hai giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Từ ngày 01/7/2020 đến hết ngày 31/12/2025, bảo đảm đạt ít nhất 60% số giáo viên trung học cơ sở đang được đào tạo hoặc đã hoàn thành chương trình đào tạo được cấp bằng cử nhân;
- Giai đoạn 2: Từ ngày 01/01/2026 đến hết ngày 31/12/2030, thực hiện đối với số giáo viên còn lại để bảo đảm 100% số giáo viên trung học cơ sở hoàn thành chương trình đào tạo được cấp bằng cử nhân.
2. Điều kiện đào tạo nâng chuẩn giáo viên theo Luật Giáo dục
Theo quy định của pháp luật tại Khoản 1 Điều 72 của Luật Giáo dục 2019, quy định về trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên có những yêu cầu cụ thể như sau:
- Đối với giáo viên mầm non, yêu cầu tối thiểu là có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm trở lên. Điều này có nghĩa là giáo viên mầm non phải hoàn thành chương trình đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học hoặc cao đẳng chuyên ngành sư phạm mầm non, đảm bảo các kiến thức và kỹ năng cơ bản để giảng dạy, chăm sóc trẻ em trong độ tuổi mầm non. Bằng tốt nghiệp này cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định, từ các kỹ năng sư phạm, phương pháp giảng dạy, đến các kiến thức về tâm lý học, sự phát triển của trẻ.
- Đối với giáo viên tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông, yêu cầu là có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên trở lên. Cụ thể, giáo viên của các cấp học này cần có bằng cử nhân chuyên ngành sư phạm tương ứng với cấp học mà họ giảng dạy, như cử nhân sư phạm tiểu học, sư phạm toán học, sư phạm văn học, v.v. Bằng cử nhân không chỉ yêu cầu giáo viên có đủ kiến thức chuyên môn về môn học mà họ giảng dạy, mà còn phải có kỹ năng sư phạm để tổ chức, điều hành lớp học hiệu quả.
- Trong trường hợp môn học không có đủ giáo viên có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên, giáo viên phải có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và đồng thời phải có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm. Điều này có nghĩa là nếu một giáo viên tốt nghiệp chuyên ngành không phải là sư phạm (ví dụ như một sinh viên tốt nghiệp ngành toán học nhưng không phải ngành sư phạm), họ cần hoàn thành khóa đào tạo bổ sung về nghiệp vụ sư phạm để đảm bảo có đủ kiến thức về phương pháp giảng dạy, kỹ năng sư phạm, và khả năng ứng xử trong môi trường giáo dục. Chứng chỉ bồi dưỡng này là điều kiện để giáo viên có thể thực hiện nhiệm vụ giảng dạy trong trường học dù không có bằng sư phạm chính quy.
3. Những giáo viên thuộc đối tượng thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo
Theo quy định của pháp luật tại Điều 2 Nghị định 71/2020/NĐ-CP những giáo viên thuộc đối tượng thực hiện nâng trình độ chuẩn được đào tạo như sau:
- Giáo viên mầm non chưa có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm trở lên, tính từ ngày 01/7/2020 còn đủ 07 năm công tác (84 tháng) đến tuổi được nghỉ hưu theo quy định.
- Giáo viên tiểu học chưa có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên tiểu học hoặc chưa có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm trở lên, tính từ ngày 01/7/2020 còn đủ 08 năm công tác (96 tháng) đối với giáo viên có trình độ trung cấp, còn đủ 07 năm công tác (84 tháng) đối với giáo viên có trình độ cao đẳng đến tuổi được nghỉ hưu theo quy định.
- Giáo viên trung học cơ sở chưa có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên hoặc chưa có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp và có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm trở lên, tính từ ngày 01/7/2020 còn đủ 07 năm công tác (84 tháng) đến tuổi được nghỉ hưu theo quy định.
Lưu ý: tầm quan trọng của việc nâng chuẩn trình độ đào tạo giáo viên:
Việc nâng chuẩn trình độ đào tạo giáo viên đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Dưới đây là một số lý do giải thích tại sao việc này lại cần thiết:
(1) Đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục:
- Chương trình giáo dục mới: Việc đổi mới chương trình giáo dục đòi hỏi giáo viên phải không ngừng cập nhật kiến thức, kỹ năng mới để có thể truyền đạt hiệu quả cho học sinh.
- Phương pháp dạy học: Các phương pháp dạy học hiện đại như dạy học tích hợp, dạy học dựa trên dự án, dạy học thông qua trải nghiệm đòi hỏi giáo viên phải được đào tạo bài bản để áp dụng thành công.
(2) Nâng cao chất lượng dạy học:
- Kiến thức chuyên môn: Giáo viên có trình độ cao sẽ truyền đạt kiến thức chính xác, sâu sát, giúp học sinh hiểu bài tốt hơn.
- Kỹ năng sư phạm: Việc được đào tạo bài bản về kỹ năng sư phạm giúp giáo viên tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích học sinh tự học, tư duy sáng tạo.
- Ứng dụng công nghệ: Giáo viên được trang bị kiến thức về công nghệ thông tin có thể sử dụng các công cụ, phần mềm hiện đại để hỗ trợ quá trình dạy và học.
(3) Phát triển năng lực học sinh:
- Đáp ứng nhu cầu của xã hội: Giáo viên có trình độ cao sẽ giúp học sinh phát triển các năng lực cần thiết để thích ứng với cuộc sống và công việc trong tương lai.
- Khuyến khích học sinh học tập suốt đời: Giáo viên là tấm gương để học sinh noi theo, vì vậy, việc nâng cao trình độ của giáo viên sẽ khuyến khích học sinh không ngừng học hỏi và khám phá.
(4) Nâng cao vị thế của nghề giáo:
- Thu hút nhân tài: Việc nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên sẽ thu hút những người có năng lực, nhiệt huyết tham gia vào nghề giáo.
- Tăng thu nhập: Giáo viên có trình độ cao thường được hưởng mức lương và các chế độ đãi ngộ tốt hơn, góp phần nâng cao vị thế xã hội của nghề giáo.
(5) Xây dựng xã hội học tập:
- Lan tỏa kiến thức: Giáo viên là những người truyền bá kiến thức, vì vậy, việc nâng cao trình độ của giáo viên sẽ góp phần xây dựng một xã hội học tập.
- Phát triển nguồn nhân lực: Đội ngũ giáo viên có trình độ cao sẽ đào tạo ra những thế hệ học sinh tài năng, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Như vậy, việc nâng chuẩn trình độ đào tạo giáo viên là một quá trình lâu dài và đòi hỏi sự đầu tư lớn từ nhà nước, xã hội và bản thân mỗi giáo viên. Tuy nhiên, đây là một đầu tư mang lại hiệu quả lâu dài, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, xây dựng một xã hội văn minh, hiện đại.
