Tác giả:: 1. Kỷ tử là gì?
Câu kỷ tử thường được gọi là “kỷ tử”, trong y học kỷ tử có tên khoa học là Lycium barbarum L. với dạng quả mọng có màu sắc đỏ cam tươi khi thu hái. Quê hương của loài thảo dược này bắt nguồn từ Trung Quốc và được sử dụng phổ biến qua nhiều thế hệ ở các nước Châu Á. Từ xưa đến nay, kỷ tử được các thầy thuốc “chọn mặt gửi vàng” để hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề sức khỏe như sốt, tiểu đường, huyết áp cao và cải thiện các vấn đề về mắt do tuổi tác. Cách sử dụng kỷ tử cũng vô cùng đa dạng, dễ dàng khi có thể ăn sống, nấu chín hay sấy khô và thảo dược còn có sự góp mặt trong các loại nước trái cây, trà thảo mộc, rượu thuốc.
- Những thành phần dinh dưỡng chứa trong thảo dược câu kỷ tử
Lý do câu kỷ tử được đánh giá cao vì thảo dược này chứa một nguồn dinh dưỡng lớn với các loại vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe như:
Chất đạm: Thành phần góp phần gia xây dựng mô và tế bào trong cơ thể con người. Chất béo: Chất béo lành mạnh từ kỷ giúp cơ thể có một nguồn năng lượng để hoạt động.
Chất xơ: Một chế độ ăn tốt cho sức khỏe thì không thể bỏ qua chất xơ để giúp cho việc tiêu hoá thức ăn được dễ dàng.
Đường: Kỷ tử cung cấp lượng đường có lợi cho sức khỏe như nguồn năng lượng dồi dào.
Sắt: 70% sắt có trong tế bào hồng cầu - một loại tế bào máu có thành phần chính là “Hemoglobin”. Sắt góp phần tạo nên hemoglobin giúp vận chuyển oxy trong cơ thể.
Vitamin A và vitamin C: Kỷ tử cung cấp nguồn vitamin A và C đóng vai trò quan trọng để xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh và bảo vệ cơ thể trước các chất gây oxy hóa.
2. Một số lợi ích của việc ăn kỷ tử
- Tăng cường sức khỏe mắt: nhóm nghiên cứu từ trường đại học John Johns Hopkins (Baltimore) và đại học Đại học Trung Hoa (Hồng Kông) đã chỉ ra rằng bên trong kỷ tử có chứa hoạt chất zeaxanthin - một hoạt chất chống oxy hóa có lợi ích tuyệt vời cho đôi mắt. Dưới tác động có hại từ môi trường ô nhiễm, UV, căng thẳng sẽ sinh ra các gốc tự do gây hại cho cơ thể và đặc biệt là suy giảm thị lực. Câu kỷ tử sẽ giúp cải thiện thị lực vì chúng chứa hàm lượng cao chất chống oxy hóa lành mạnh đó là zeaxanthin được chứng minh trong một nghiên cứu tại Hoa Kỳ.
Ngoài ra, câu kỷ tử còn có tác dụng bảo vệ tế bào biểu mô võng mạc ở mắt chống lại stress oxy hóa gây ra bởi đường huyết cao trong bệnh tiểu đường. Một số nghiên cứu cho thấy dược liệu này rút ngắn thời gian thích nghi của mắt với bóng tối, giúp mắt nhìn rõ hơn trong điều kiện ánh sáng mờ.
- Làm đẹp da Beta-carotene được biết đến là một tiền chất của vitamin A với khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ mà thảo dược kỷ tử mang lại. Một nghiên cứu đã chứng minh kỷ tử có thể giúp bảo vệ da khỏi tác hại từ tia UV, các gốc tự do gây lão hóa da ngăn, và ngừa các rối loạn về da. Sau đây là cách pha chế trà kỷ tử khá đơn giản và dễ làm, chỉ cần những nguyên liệu sau:
+ 15g quả kỷ tử
+ Nước đun sôi.
Thực hiện:
Bước 1: Rửa sạch quả
Bước 2: Cho kỷ tử vào bình đựng
Bước 3: Rót nước sôi vào
Bước 4: Để yên trong vòng 15 – 20 phút
Bước 5: Rót ra ly và thưởng thức.
- Kiểm soát đường huyết: Câu kỷ tử được nghiên cứu và chứng minh về vai trò hữu ích trong việc kiểm soát lượng đường trong máu của cơ thể vào năm 2015 nhờ vào khả năng có cân bằng lượng insulin và tăng loại cholesterol tốt trong cơ thể là HDL khác với với cholesterol xấu như LDL.
- Cải thiện triệu chứng trầm cảm, lo âu và khó ngủ Áp lực từ công việc, cuộc sống có thể khiến bạn mắc phải triệu chứng trầm cảm, tâm lý lo âu và mất ngủ. Kỷ tử giúp cải thiện tâm trạng lo lắng khả năng tập trung, trí óc được tăng cường, chất lượng giấc ngủ của bạn cũng được cải thiện rõ rệt.
- Giúp giảm cân: Kỷ tử có lượng calo thấp và giàu chất dinh dưỡng, do vậy bạn hoàn toàn có thể bổ sung thêm loại quả này trong kế hoạch ăn kiêng, giảm cân. Ngoài ra, lượng đường trong kỷ tử khá thấp cùng lượng chất xơ dồi dào giúp người ăn vào vẫn cảm thấy no nhưng không cung cấp nhiều calo gây tăng cân.
- Bảo vệ tế bào thần kinh: Tác dụng bảo vệ thần kinh của quả kỷ tử đã được chứng minh trong một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên, mù đôi, có kiểm soát giả dược đã sử dụng nước ép trái cây L. barbarum tiêu chuẩn hóa ở mức 120 mg/ngày (tương đương với ít nhất 150 g trái cây tươi) trong 30 ngày ở 60 người lớn tuổi khỏe mạnh (55–72 tuổi). Nhóm điều trị cho thấy có sự gia tăng trí nhớ ngắn hạn và sự tập trung giữa trước và sau can thiệp. Nghiên cứu cũng gợi ý Polysacarit của L. barbarum có thể giúp ngăn chặn sự chết theo chương trình của tế bào thần kinh. Tuy nhiên cần nghiên cứu sâu hơn nữa để làm rõ cơ chế của L. barbarum trong lĩnh vực này.
- Cải thiện sức khỏe tim mạch: Polysacarit (LBP) và các thành phần tinh khiết của nó đã được chứng minh ở động vật với các chức năng: giảm Lipid máu, ổn định đường huyết, huyết áp, cải thiện tình trạng rối loạn chuyển hóa… Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng về những đặc tính trên cần được nghiên cứu sâu hơn để làm rõ.
Có thể chế biến kỷ tử thành thức uống giảm cân với công thức như sau:
+ 10g quả kỷ tử khô
+ 1 quả chanh
+ 1/2 trái kiwi
+ 300ml nước khoáng
Cách thực hiện cũng vô cùng đơn giản, chỉ cần vắt chanh lấy nước, sau đó đưa tất cả nguyên liệu vào máy rồi xay nhuyễn cùng một chút đá.
- Một số tác dụng của kỷ tử theo y học cổ truyền:
+ Tác dụng của câu kỷ tử theo y học cổ truyền Tác dụng Ích tủy sinh tinh: Theo “Dược Tính Bản Thảo” thì kỷ tử trong y học cổ truyền có vai trò bồi bổ thận, sinh tinh ở các đấng mày râu và góp phần nhỏ trong việc đẩy nhanh quá trình tạo huyết của tủy xương.
+ Minh mục: Theo "Trung dược học", kỷ tử có tác dụng giúp mắt sáng khỏe.
+ Nhuận phế: Theo "Bản Thảo Kinh Sơ" kỷ tử có tác dụng bồi bổ phế quản
- Giúp giảm cân: Kỷ tử có hàm lượng calo thấp, rất giàu chất dinh dưỡng, vitamin A, C,... nên rất thích hợp nếu như bạn thêm loại quả này vào danh sách những thực phẩm hỗ trợ việc giảm cân.
Không chỉ thế, bên trong kỷ tử có lượng đường khá thấp nên rất lành tính cho cơ thể, không gây mệt, hơn nữa còn có hàm lượng chất xơ dồi dào giúp bạn mau có một vóc dáng đẹp lý tưởng.
3. Cách sử dụng cây kỷ tử
- Ăn sống.
- Nấu chín câu kỷ tử để chế biến các món ăn có lợi cho sức khỏe.
Ví dụ: canh trứng gà kết hợp với câu kỷ tử, táo, cháo táo đỏ nấu với câu kỷ tử, kỷ tử xào với rau củ như bông cải xanh hoặc cà rốt.
- Sử dụng các loại nước ép có chứa câu kỷ tử.
- Dùng thực phẩm chức năng có chứa câu kỷ tử.
- Sử dụng như là trà thảo mộc. Ví dụ: Trà táo đỏ pha với kỷ tử,trà kỷ tử pha cùng cúc hoa, kỷ tử long nhãn, táo đỏ.
+ Cách pha trà từ kỷ tử
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 15g kỷ tử; Nước sôi
Cách thực hiện
Bước 1: Làm sạch kỷ tử
Bước 2: Cho kỷ tử vào ấm hoặc ly pha trà rồi rót nước sôi vào.
Bước 3: Ngâm kỷ tử khoảng 10 – 15 phút.
Bước 4: nước trà ra rồi thưởng thức.
+ Cách pha trà kỷ tử táo đỏ hoa cúc
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 30g kỷ tử; 50g táo đỏ ; 10g hoa cúc; 1 cây lá dứa; 2l nước; 150g đường phèn
Cách pha:
Bước 1: Cho kỷ tử, táo đỏ và lá dứa vào nồi, thêm nước rồi nấu lên cho sôi.
Bước 2: Bỏ hoa cúc vào nồi rồi nấu thêm khoảng 3 phút.
Bước 3: Cho đường phèn vào theo khẩu vị.
Bước 4: Chắt nước trà ra thưởng thức.
Trên đây là nội dung của lợi ích khi sử dụng kỷ tử, thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.
Trân trọng
