Mục lục bài viết
1. Cơ sở pháp lý
Cơ sở pháp lý cho việc quy định mức xử phạt đối với những hành vi quấy rối tình dục được nêu rõ trong Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Đây là Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; và phòng, chống bạo lực gia đình. Nghị định này có phạm vi điều chỉnh rộng, quy định chi tiết các hành vi vi phạm hành chính, hình thức và mức xử phạt, cũng như các biện pháp khắc phục hậu quả cho từng hành vi vi phạm trong các lĩnh vực đã đề cập. Thêm vào đó, Nghị định cũng nêu rõ thẩm quyền lập biên bản, thẩm quyền xử phạt, và mức phạt tiền cụ thể theo từng chức danh đối với các hành vi vi phạm hành chính liên quan đến an ninh, trật tự và an toàn xã hội. Đặc biệt, những hành vi vi phạm trong các lĩnh vực khác nhưng có liên quan trực tiếp đến an ninh, trật tự, và an toàn xã hội mà không được quy định trong Nghị định này sẽ áp dụng quy định tại các Nghị định khác của Chính phủ để xử phạt.
Nghị định 144/2021/NĐ-CP cũng quy định rõ ràng về đối tượng áp dụng, bao gồm cá nhân và tổ chức Việt Nam cũng như cá nhân và tổ chức nước ngoài nếu họ có hành vi vi phạm hành chính trong các lĩnh vực được quy định trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam, bao gồm cả vùng nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, và thềm lục địa của Việt Nam. Ngoài ra, các hành vi vi phạm của công dân và tổ chức Việt Nam thực hiện ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cũng có thể bị xử phạt theo quy định của Nghị định này. Cơ quan và người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; và phòng, chống bạo lực gia đình, cùng với cá nhân và tổ chức có liên quan đều là những đối tượng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Nghị định này.
2. Mức xử phạt người có hành vi quấy rối tình dục
Mức xử phạt vi phạm hành chính
Căn cứ theo quy định tại Điều 7 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi quấy rối tình dục sẽ bị xử lý với các mức phạt cụ thể dựa trên tính chất và mức độ của hành vi vi phạm. Cụ thể, đối với những hành vi khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm, lăng mạ, hoặc bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác, người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng. Tuy nhiên, các trường hợp có lời nói, hành động đe dọa, lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người thi hành công vụ hoặc hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình được quy định tại Điều 54 của Nghị định 144/2021/NĐ-CP sẽ không nằm trong phạm vi xử phạt này.
Đối với các hành vi sàm sỡ, quấy rối tình dục, khiêu dâm, hoặc kích dục ở nơi công cộng, mức phạt tiền sẽ tăng lên từ 5.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng. Ngoài ra, đối với hành vi quấy rối tình dục, người vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phải xin lỗi công khai, trừ khi nạn nhân có đơn không yêu cầu.
Như vậy, tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi, người có hành vi quấy rối tình dục sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền từ 2.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng và có thể bị buộc phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả, nhằm đảm bảo công lý và bảo vệ quyền lợi cho nạn nhân.
Mức truy cứu trách nhiệm hình sự
Hiện nay, việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi quấy rối tình dục vẫn chưa được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự, điều này gây ra không ít khó khăn trong quá trình áp dụng pháp luật để bảo vệ quyền lợi của nạn nhân. Tuy nhiên, không phải vì thế mà những người thực hiện hành vi quấy rối tình dục có thể tránh khỏi sự xử lý pháp luật. Nếu hành vi quấy rối tình dục có bằng chứng rõ ràng và có thể chứng minh được rằng hành vi này đã xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự của người khác, thì người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội làm nhục người khác theo quy định tại Điều 155 của Bộ luật Hình sự. Đây là một trong những cơ sở pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ nhân phẩm và danh dự của cá nhân, đảm bảo rằng mọi hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến quyền lợi này đều sẽ bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật. Việc áp dụng Điều 155 trong các trường hợp quấy rối tình dục nghiêm trọng không chỉ giúp xử lý các hành vi vi phạm mà còn góp phần răn đe, phòng ngừa những hành vi tương tự trong xã hội.
3. Mức phạt hành vi quấy rối tình dục trong trường hợp đặc biệt
Mức phạt đối với hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc
Hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc đã được quy định rất cụ thể tại khoản 9 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019. Theo đó, hành vi này được hiểu là bất kỳ hành vi có tính chất tình dục nào của một người đối với người khác tại nơi làm việc mà không được người đó mong muốn hoặc chấp nhận. Nơi làm việc ở đây không chỉ giới hạn ở một địa điểm cố định mà có thể là bất kỳ nơi nào mà người lao động thực tế thực hiện công việc theo thỏa thuận hoặc phân công của người sử dụng lao động.
Theo quy định tại khoản 9 Điều 3 Bộ luật Lao động, hành vi quấy rối tình dục có thể xảy ra dưới nhiều hình thức. Đó có thể là những hành vi trao đổi như đề nghị, yêu cầu, gợi ý, đe dọa, ép buộc để đổi lấy quan hệ tình dục với mục đích đạt được lợi ích liên quan đến công việc. Hoặc đó cũng có thể là những hành vi có tính chất tình dục không nhằm mục đích trao đổi, nhưng lại khiến môi trường làm việc trở nên khó chịu, bất an, gây tổn hại về thể chất, tinh thần, hiệu quả công việc và cuộc sống của người bị quấy rối. Điều này cho thấy pháp luật đã có sự nhận thức rõ ràng về các dạng quấy rối tình dục và tầm ảnh hưởng nghiêm trọng của nó đối với người lao động.
Để bảo vệ người lao động, tại khoản 3 Điều 11 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định mức phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc, trong trường hợp hành vi này chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Đây là một biện pháp xử lý hành chính nhằm răn đe và ngăn chặn các hành vi quấy rối tình dục trong môi trường làm việc, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động.
Ngoài ra, theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động 2019, trong trường hợp người lao động bị quấy rối tình dục trong quá trình làm việc, họ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần báo trước. Điều này nhằm đảm bảo rằng người lao động có thể tự bảo vệ mình trước các hành vi quấy rối tình dục mà không phải chịu ràng buộc bởi các điều kiện thông báo trước khi chấm dứt hợp đồng, tạo điều kiện thuận lợi để họ tìm kiếm một môi trường làm việc an toàn hơn.
Mức phạt đối với hành vi quấy rối tình dục bằng hình ảnh trên mạng xã hội
Hành vi quấy rối tình dục thông qua hình ảnh trên mạng xã hội đang trở nên ngày càng phổ biến và gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho nạn nhân. Đây là một hình thức quấy rối tình dục mà người thực hiện hành vi có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành. Cụ thể, theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP, người thực hiện hành vi quấy rối bằng cách cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số với mục đích đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức hoặc danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Đây là mức phạt hành chính nhằm răn đe những hành vi lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi quấy rối, làm tổn hại đến danh dự và nhân phẩm của người khác.
Ngoài ra, với những hành vi nghiêm trọng hơn như cung cấp, trao đổi, truyền đưa, lưu trữ hoặc sử dụng thông tin, dịch vụ có nội dung đánh bạc, dâm ô, đồi trụy, mê tín dị đoan hoặc những hành vi trái đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc, mức phạt hành chính có thể tăng lên từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng. Điều này nhằm tăng cường sự kiểm soát và ngăn chặn những hành vi gây hại thông qua việc sử dụng thông tin số, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các cá nhân và tổ chức trên môi trường mạng.
Không chỉ dừng lại ở việc xử lý hành chính, hành vi quấy rối tình dục thông qua hình ảnh trên mạng xã hội còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017), nếu hành vi quấy rối được chứng minh là đã xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự của người khác, người vi phạm có thể bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Trường hợp nghiêm trọng hơn, nếu người phạm tội đã thực hiện hành vi này nhiều lần hoặc sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội, mức án có thể lên đến 02 năm tù.
Như vậy, đối với hành vi quấy rối tình dục bằng hình ảnh trên mạng xã hội, không chỉ có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt lên đến 20 triệu đồng mà trong những trường hợp nghiêm trọng, người vi phạm còn có thể phải đối mặt với trách nhiệm hình sự với khung hình phạt lên đến 02 năm tù. Điều này thể hiện sự nghiêm khắc của pháp luật trong việc xử lý những hành vi vi phạm, bảo vệ quyền lợi của cá nhân trên không gian mạng.
Xem thêm bài viết: Quấy rối tình dục là gì? Xử lý hành vi quấy rối tình dục thế nào?
Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến email: lienhe@luatminhkhue.vn để được giải