1. Hiểu thế nào về cai nghiện ma túy?
Cai nghiện ma túy là một quá trình đầy phức tạp, đòi hỏi sự can thiệp và hỗ trợ đa chiều từ các ngành y tế, tâm lý, và xã hội. Được quy định cụ thể trong khoản 13 Điều 2 của Luật Phòng chống Ma túy năm 2021, quá trình cai nghiện ma túy không chỉ dừng lại ở việc ngừng sử dụng chất ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần mà còn nhấn mạnh vào việc phục hồi thể chất, tinh thần, nâng cao nhận thức, và thay đổi hành vi để ngăn chặn việc sử dụng trái phép các chất này.
Cai nghiện ma túy không phải chỉ là việc đơn thuần ngừng sử dụng chất ma túy mà còn là quá trình phức tạp đòi hỏi sự hỗ trợ và can thiệp đa chiều từ nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong quá trình này, yếu tố y tế là một phần quan trọng. Các biện pháp y tế được thực hiện nhằm giúp người nghiện ma túy đối phó với các tác động tiêu cực của việc sử dụng chất ma túy, thuốc gây nghiện lâu dài đối với cơ thể. Các chương trình phục hồi thể chất thường bao gồm việc cung cấp chăm sóc y tế định kỳ, kiểm tra sức khỏe, cung cấp dinh dưỡng cần thiết và các liệu pháp thể chất khác nhằm giúp cơ thể phục hồi từ tác động của chất ma túy.
Ngoài yếu tố y tế, cai nghiện ma túy cũng tập trung vào khía cạnh tâm lý và xã hội của người nghiện. Các biện pháp hỗ trợ tâm lý nhằm giúp người nghiện ma túy tìm kiếm các cách giải quyết vấn đề, xử lý stress, và xây dựng lại tinh thần lạc quan và tự tin. Các chương trình tâm lý thường bao gồm tư vấn cá nhân, tư vấn nhóm, và các phương pháp terapi nhằm giúp người nghiện thay đổi cách nhìn nhận về bản thân và thế giới xung quanh.
Không chỉ dừng lại ở mức độ cá nhân, cai nghiện ma túy còn liên quan mật thiết đến các yếu tố xã hội. Quá trình này thường đi kèm với việc tạo ra một môi trường xã hội hỗ trợ, nơi mà người nghiện ma túy có thể cảm thấy được chấp nhận và hỗ trợ trong quá trình họ đối mặt với thách thức của việc cai nghiện. Điều này có thể bao gồm việc hỗ trợ xã hội để tái nhập xã hội, hỗ trợ trong việc tìm kiếm việc làm, và tạo ra các cộng đồng hỗ trợ nhằm giúp người nghiện ma túy không cảm thấy cô đơn hay bị bị lãng quên trong quá trình họ cố gắng thay đổi cuộc sống của mình.
Một phần không kém phần quan trọng trong quá trình cai nghiện ma túy là việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của người nghiện. Đây là quá trình mà người nghiện ma túy được trang bị những kiến thức cần thiết về tác động của chất ma túy đối với sức khỏe và cuộc sống của họ. Qua việc hiểu biết rõ ràng về những nguy hại mà ma túy mang lại, họ có thể nhận ra giá trị của việc cai nghiện và tìm kiếm sự hỗ trợ cần thiết để thực hiện quyết định này. Thay đổi hành vi cũng là một phần không thể thiếu trong quá trình này, bởi những thay đổi tích cực trong hành vi sử dụng chất ma túy có thể đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một cuộc sống không sử dụng ma túy sau khi cai nghiện.
Tóm lại, quá trình cai nghiện ma túy không phải chỉ là việc ngừng sử dụng chất ma túy mà còn là một hành trình đầy cam go và đa chiều. Bằng cách kết hợp các biện pháp y tế, tâm lý, xã hội, nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi, quá trình này nhằm mục đích giúp người nghiện ma túy phục hồi và thích nghi lại với cuộc sống một cách tích cực và lành mạnh.
2. Trường hợp nào bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc
Từ ngày 1/1/2022, Luật Phòng chống ma túy 2021 đã chính thức có hiệu lực sau khi được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 11 vào ngày 30/3/2021. Luật này đặt ra các quy định nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn sự lạm dụng chất ma túy và đồng thời đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng trái phép.
Theo Luật, các trường hợp sau đây đều phải đi cai nghiện ma túy bắt buộc:
- Không đăng ký, không tuân thủ hoặc tự ý chấm dứt quá trình cai nghiện ma túy tự nguyện.
- Bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy trong thời gian cai nghiện tự nguyện.
- Người nghiện ma túy dạng thuốc phiện không đăng ký, không tuân thủ hoặc tự ý chấm dứt quá trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng các phương pháp thay thế, hoặc bị chấm dứt điều trị do vi phạm quy định về quy trình điều trị nghiện.
- Tái nghiện trong thời gian quản lý sau quá trình cai nghiện ma túy.
Luật cũ, Luật Phòng chống ma túy năm 2000, đã quy định rằng người nghiện ma túy từ 18 tuổi trở lên, sau khi đã trải qua quá trình cai nghiện tại gia đình, cộng đồng hoặc đã được giáo dục nhiều lần tại cấp xã mà vẫn tiếp tục nghiện hoặc không có nơi cư trú nhất định, phải được đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc
Như vậy, có 04 trường hợp phải đi cai nghiện ma túy bắt buộc từ 01/01/2022
3. Quy trình cai nghiện ma túy được thực hiện như thế nào?
Quy trình cai nghiện ma túy là một chuỗi các bước được thực hiện theo quy định của Luật phòng chống ma túy năm 2021 và Nghị định 116/2021/NĐ-CP, nhằm mục đích giúp người nghiện ma túy thoát khỏi cảnh nghiện và tái hòa nhập vào xã hội. Quy trình này được chia thành các giai đoạn cụ thể để đảm bảo việc điều trị và hỗ trợ được thực hiện một cách toàn diện và hiệu quả.
Giai đoạn 1 của quy trình là tiếp nhận và phân loại. Tại đây, người nghiện ma túy sẽ được tiếp nhận và đăng ký theo quy trình và quy chế của cơ sở cai nghiện. Thông tin cá nhân của họ sẽ được thu thập và đánh giá để xây dựng kế hoạch cai nghiện phù hợp. Các yếu tố như độ tuổi, giới tính, tình trạng sức khỏe, loại ma túy sử dụng và mức độ sử dụng sẽ được xem xét kỹ lưỡng để tạo điều kiện tối ưu cho quá trình cai nghiện.
Giai đoạn 2 là giai đoạn điều trị cắt cơn, giải độc và điều trị các rối loạn tâm thần, điều trị các bệnh lý khác. Ở giai đoạn này, người nghiện sẽ được khám và xây dựng bệnh án, nhằm xác định loại ma túy và liều lượng sử dụng. Từ đó, phác đồ điều trị cắt cơn và giải độc sẽ được thiết lập theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Các biện pháp tâm lý và vật lý trị liệu sẽ được kết hợp nhằm phục hồi chức năng cơ thể và tinh thần của người nghiện.
Giai đoạn 3 là giáo dục, tư vấn phục hồi hành vi và nhân cách. Tại đây, người nghiện sẽ tham gia vào các hoạt động giáo dục và trị liệu tâm lý nhằm cải thiện kỹ năng sống và tư duy tích cực. Việc kết hợp giáo dục, trị liệu với các hoạt động lao động và sinh hoạt hàng ngày nhằm tạo ra thói quen tích cực và ý thức trong cuộc sống hàng ngày của họ.
- Tổ chức dạy văn hóa, học tập các chuyên đề: giáo dục công dân, sức khỏe và cộng đồng, pháp luật, đạo đức, truyền thống dân tộc và chuyên đề phù hợp khác với số lượng, trình độ học vấn người cai nghiện.
- Tổ chức các hoạt động trị liệu tâm lý nhằm điều trị các rối loạn tâm thần, nâng cao kỹ năng sống, giá trị sống, tư duy tích cực, kỹ năng tự quản lý bản thân cho người cai nghiện.
- Kết hợp việc học tập, trị liệu với việc tư vấn, khuyến khích người cai nghiện tham gia các hoạt động lao động sinh hoạt hàng ngày tại cơ sở để tạo ý thức, thói quen tốt trong sinh hoạt.
- Tổ chức thực hiện các hoạt động văn hóa, thể thao, các chương trình sinh hoạt tập thể, trò chơi vận động cho người cai nghiện.
Giai đoạn 4: Lao động trị liệu, học nghề
- Tổ chức các hoạt động lao động trị liệu nhằm giúp người cai nghiện cải thiện về sức khỏe thể chất, tâm trí, tăng cường ý thức tổ chức, kỷ luật trong lao động, nâng cao tinh thần tự lập và giúp người cai nghiện nhận thức được giá trị của lao động.
- Căn cứ vào số lượng, sức khỏe, độ tuổi, giới tính, trình độ, thời gian, nguyện vọng của người cai nghiện để tổ chức các hoạt động hướng nghiệp, dạy nghề phù hợp với điều kiện thực tế tại cơ sở theo Luật Giáo dục nghề nghiệp.
Giai đoạn 5 chuẩn bị tái hòa nhập cộng đồng
- Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch cai nghiện theo các mục tiêu; đánh giá tình trạng sức khỏe thể chất, tâm thần của người cai nghiện ma túy;
- Xác định nơi cư trú của người cai nghiện để chuẩn bị thực hiện biện pháp quản lý sau cai nghiện ma túy; tư vấn các biện pháp phòng, chống tái nghiện cho người nghiện cai nghiện ma túy; kỹ năng từ chối sử dụng ma túy khi tái hòa nhập cộng đồng.
- Cung cấp thông tin về biện pháp quản lý sau cai nghiện tại cộng đồng và các chính sách hỗ trợ hòa nhập của nhà nước đối với người sau cai nghiện ma túy; giới thiệu, cung cấp thông tin, địa chỉ dịch vụ công tác xã hội, nhóm sinh hoạt đồng đẳng tại địa phương cho người cai nghiện ma túy.
- Phổ biến chính sách, pháp luật, thông tin về tình hình kinh tế - xã hội, thị trường lao động, tư vấn, giáo dục kỹ năng sống, trợ giúp về tâm lý, hỗ trợ các thủ tục pháp lý nhằm trang bị kiến thức cần thiết, nâng cao khả năng tự giải quyết những khó khăn, vướng mắc của người cai nghiện ma túy.
- Hướng dẫn người cai nghiện ma túy xây dựng kế hoạch tái hòa nhập cộng đồng theo Mẫu số 21 Phụ lục II Nghị định này. Kế hoạch cần xác định mục tiêu, nguyện vọng của người cai nghiện ma túy, hoàn cảnh thực tế, sự hỗ trợ của các nguồn lực, năng lực bản thân người cai nghiện ma túy, chọn việc làm phù hợp với sức khỏe và kỹ năng lao động của bản thân.
Giai đoạn 6: Xây dựng và tổ chức thực hiện quy trình cai nghiện
- Căn cứ quy định tại các Điều 22, 23, 24, 25 và Điều 26 Nghị định 116/2021/NĐ-CP và điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân sự của đơn vị, cơ sở cai nghiện xây dựng, ban hành quy trình cai nghiện ma túy.
- Quy trình cai nghiện ma túy phải phù hợp với phân loại người nghiện ma túy, thời gian cai nghiện của đối tượng, độ tuổi, giới tính, sức khỏe và trình độ học vấn của đối tượng cai nghiện.
Tóm lại, quy trình cai nghiện ma túy không chỉ là việc loại bỏ chất ma túy khỏi cơ thể mà còn là một quá trình toàn diện, kết hợp nhiều yếu tố như y tế, tâm lý, xã hội và giáo dục nhằm giúp người nghiện thoát khỏi cảnh nghiện và tái hòa nhập vào xã hội một cách tích cực
Bài viết liên quan: Hướng dẫn thủ tục cai nghiện tự nguyện mới nhất 2024
Khi có thắc mắc về quy định pháp luật, liên hệ ngay đến hotline 19006162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn
