1. So sánh lợi ích của tắm nước lạnh và nước nóng đối với sức khỏe
1.1. Lợi ích của việc tắm nước nóng
Tắm nước nóng không chỉ là một trải nghiệm thư giãn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là một số ví dụ về những tác dụng hữu ích của tắm nước nóng:
Cải thiện sức khỏe tim mạch:
Một nghiên cứu từ năm 2014 đã chỉ ra rằng tắm nước nóng có thể cải thiện lưu thông máu ở những người bị suy tim mãn tính. Điều này xảy ra do sự giãn nở tự nhiên của các mạch máu khi tiếp xúc với nhiệt độ cao.
Nghiên cứu năm 2012 cũng đã phát hiện rằng ngâm chân trong nước nóng có thể giảm độ xơ cứng của động mạch, từ đó giảm nguy cơ xơ vữa động mạch dẫn đến huyết áp cao.
Nâng cao độ dẻo dai của cơ và khớp:
Tắm nước nóng có khả năng tăng cường lưu lượng máu, giúp thả lỏng các khớp cứng và cơ bắp mệt mỏi. Ngược lại, tắm nước lạnh có thể giảm viêm nhiễm và giảm đau. Một nghiên cứu năm 2017 đã kiểm tra tác động của tắm nước nóng và lạnh đối với bệnh nhân bị thoái hóa khớp gối và thấy rằng cơn đau đã suy giảm và chức năng của đầu gối cải thiện nhẹ.
Gia tăng sức khỏe não bộ:
Một nghiên cứu năm 2018 đã nghiên cứu tác động của tắm nước nóng đối với chức năng hoạt động của não bộ và tìm thấy:
- Thúc đẩy sự tồn tại của các hoạt chất dinh dưỡng thần kinh BDNF.
- Phát triển và duy trì hoạt động của các tế bào thần kinh.
- Gia tăng khả năng học tập và ghi nhớ.
Một nghiên cứu nhỏ đã so sánh 2 nhóm người, một nhóm tắm trong nước nóng (42 độ C) và một nhóm ngâm mình trong nước ấm (35 độ C) trong 20 phút. Kết quả cho thấy những người tắm nước nóng có mức chuyển hóa tế bào thần kinh não bộ cao hơn đáng kể.
Giúp ngủ ngon hơn:
Nhiều chuyên gia về sức khỏe khuyên rằng tắm nước nóng trước khi đi ngủ từ 1-2 giờ có thể cải thiện giấc ngủ. Tắm nước nóng giúp cơ thể thư giãn, thả lỏng trong suốt quá trình tắm và dần dần giảm nhiệt độ tự nhiên sau đó, giúp người tắm dễ dàng đi vào giấc ngủ.
Tóm lại, tắm nước nóng không chỉ mang lại cảm giác thư giãn mà còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cải thiện sức khỏe tim mạch, nâng cao độ dẻo dai cơ và khớp, gia tăng sức khỏe não bộ và cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc tắm nước nóng cũng cần được thực hiện một cách an toàn để tránh các tác động phụ không mong muốn.
1.2. Lợi ích của việc tắm nước lạnh
Tắm nước lạnh, mặc dù không phải lựa chọn của tất cả mọi người vì đòi hỏi mức độ can đảm, nhưng đã được chứng minh mang lại một số lợi ích về sức khỏe quan trọng. Dưới đây là chi tiết về những công dụng của tắm nước lạnh:
- Cải thiện lưu thông máu: Tiếp xúc với nước lạnh sẽ khiến các mao mạch trên bề mặt da co lại, dẫn đến việc máu chảy ra khỏi bề mặt da. Một nghiên cứu năm 2019 đã chỉ ra rằng tắm nước lạnh sau khi tập thể dục hoặc thể thao có thể làm hạ nhiệt cơ thể và cải thiện quá trình hydrat hóa, giúp cơ thể duy trì lượng nước cân đối. Khi máu di chuyển ra khỏi da, các mạch máu trong các mô sâu hơn sẽ giãn ra, cải thiện lưu thông máu ở khu vực này.
- Giảm nồng độ Cortisol: Cortisol thường được gọi là "hormone căng thẳng," được sản xuất bởi cơ thể khi phản ứng với tình trạng căng thẳng. Giảm nồng độ cortisol trong máu có thể giúp giảm căng thẳng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiếp xúc với nước lạnh, như việc tắm hoặc ngâm mình trong nước lạnh, có thể làm giảm nồng độ cortisol trong cơ thể.
- Giảm đau: Theo một đánh giá từ năm 2014, tiếp xúc với nước lạnh có thể kích hoạt phản ứng tự động giảm đau (SIA) của cơ thể. SIA là quá trình giảm đau tự nhiên diễn ra trong hoặc sau khi cơ thể tiếp xúc với một yếu tố căng thẳng, ví dụ như ngâm nước lạnh.
- Giảm đau nhức cơ và kiệt sức sau hoạt động thể thao: Một nghiên cứu từ năm 2009 đã xem xét tác động của tắm nước lạnh sau hoạt động thể thao đối với các vận động viên. Sau khi tập luyện, một số vận động viên đã tắm nước lạnh, trong khi những người khác đã ngâm trong nước ấm. Mặc dù không có sự khác biệt về hiệu suất thể thao giữa hai nhóm, nhưng nhóm tắm nước lạnh báo cáo cảm giác đau nhức cơ và mệt mỏi thấp hơn đáng kể so với nhóm còn lại. Hiệu ứng tâm lý này có thể hữu ích trong các môn thể thao cạnh tranh và có tính đối kháng.
Tóm lại, tắm nước lạnh không chỉ là một phương pháp giải trí, mà còn có nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm cải thiện lưu thông máu, giảm căng thẳng, giảm đau và kiểm soát cảm giác đau sau hoạt động thể thao. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với nước lạnh cần thực hiện cẩn thận và theo sự hướng dẫn của chuyên gia để tránh tác động không mong muốn đối với sức khỏe.
2. Khi nào tắm nước nóng hay nước lạnh?
Tắm nước lạnh và nóng có những thời điểm và tác dụng khác nhau đối với sức khỏe và tình trạng của bạn. Dưới đây là chi tiết về các thời điểm và tác dụng của việc tắm nước lạnh và nóng:
Bạn nên tắm nước lạnh sau khi tập luyện căng thẳng. Tắm nước lạnh sau khi tập luyện có thể giúp làm giảm sưng và viêm nhiễm cơ bắp, đặc biệt là sau những buổi tập nặng. Một bữa tắm nước lạnh vào buổi sáng có thể giúp bạn tỉnh táo nhanh chóng và tăng cường tinh thần. Tắm nước lạnh sau một ngày làm việc có thể giúp loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và dầu thừa trên da, giúp da sạch sẽ hơn. Ngoài ra, tắm nước lạnh còn làm giảm tổn thương da do nhiễm trùng và củng cố hàng rào bảo vệ tự nhiên của da; tăng cường hệ thống miễn dịch; đóng lỗ chân lông và làm săn chắc da; giảm rụng tóc; thư giãn các cơ bị đau sau khi tập luyện; giảm ngứa da và có thể giúp giảm cân.
Bạn có thể sử dụng phương thức tắm nước nóng trước khi đi ngủ và khi không khỏe. Tắm nước nóng có tác dụng thư giãn, giúp bạn có giấc ngủ tốt hơn. Ngoài ra, nó có lợi ích trong việc giảm triệu chứng khi bạn cảm thấy không khỏe. Sau khi mát-xa: Nếu bạn đã mát-xa xong, tắm nước nóng có thể giúp tinh dầu thẩm thấu vào da và tăng cường hiệu quả của mát-xa. Tắm nước nóng giúp cho bạn cảm thấy thư giãn cơ và giảm đau khớp; làm thông đường thở; giúp ngủ ngon hơn; mở lỗ chân lông và làm da sạch sẽ; giảm viêm và phù nề; giảm đau đầu và có tác dụng làm dịu; giảm mệt mỏi và căng thẳng.
Nguồn: Sưu tầm
Tóm lại, việc tắm nước lạnh và nóng có thể có lợi cho sức khỏe và tâm trạng của bạn, tùy thuộc vào thời điểm và mục tiêu sử dụng. Hãy lựa chọn phương pháp tắm phù hợp với tình trạng và mục tiêu của bạn để tận hưởng những lợi ích tốt nhất.
3. Nên lựa chọn tắm nước nóng hay tắm nước lạnh?
Tắm nước nóng và lạnh đều có những lợi ích riêng biệt, và sự lựa chọn tùy thuộc vào mục tiêu và sự thoải mái cá nhân của bạn. Dưới đây là hai phương pháp khác nhau để tận dụng các lợi ích của cả hai loại nước:
Tắm vòi nước ấm:
Phương pháp này thường là lựa chọn lý tưởng cho hầu hết mọi người, đặc biệt là trong môi trường gia đình hàng ngày. Tắm với nước ấm giúp bạn cảm thấy thư giãn và làm sạch da một cách hiệu quả. Sau khi tắm, hãy thoa kem dưỡng ẩm lên da, đặc biệt là trên những vùng da khô hoặc cần được bảo vệ khỏi tác động của thời tiết.
Tắm xen kẽ nước lạnh và nóng:
Phương pháp này thường được gọi là "tắm theo phong cách Kneipp" và nhấn mạnh việc thay đổi nhiệt độ nước liên tục để kích thích cơ thể. Bắt đầu bằng việc tắm nước lạnh trong khoảng một phút, sau đó chuyển sang nước nóng một phút. Lặp lại quy trình này trong ba đến năm chu kỳ. Tắm xen kẽ giữa nước lạnh và nóng có thể giúp co mạch máu và kích thích lưu thông máu, giúp tái tạo và giải độc cho cơ thể.
Các lợi ích sức khỏe của tắm nước lạnh chủ yếu xuất phát từ khả năng làm co mạch máu, trong khi tắm nước nóng có thể thư giãn cơ thể, giúp giảm căng thẳng và mở lỗ chân lông để làm sạch da.
Tóm lại, cả hai phương pháp đều có lợi ích riêng của chúng, và bạn có thể thử cả hai để xem phương pháp nào phù hợp và thoải mái nhất với bạn. Điều quan trọng là luôn lắng nghe cơ thể của mình và tận dụng tác động tích cực của tắm nước để duy trì sức khỏe và tinh thần tốt.
Xem thêm: Nên tắm nước lạnh hay nước ấm sau khi tập thể dục?