1. Tập đọc bài "Nếu trái đất thiếu trẻ con" 

Nếu trái đất thiếu trẻ con

(Trích)

Tôi và Anh vào Cung Thiếu nhi

Gặp các em

Và xem tranh vẽ

Thành phố Hồ Chí Minh rất nhiều gương mặt trẻ

Trẻ nhất là các em.

 

Pô-pốp bảo tôi:

“Anh hãy nhìn xem:

Có ở đâu đầu tôi đo được thế?

Anh hãy nhìn xem!

Và thế này thì “ghê gớm” thật:

Trong đôi mắt chiếm nửa già khuôn mặt

Các em tô lên một nửa số sao trời!”

Pô-pốp vừa xem vừa sung sướng mỉm cười

Nụ cười trẻ nhỏ

 

Những chú ngựa xanh lại nằm trên cỏ

Những chú ngựa hồng lại phi trong lửa

Qua tấm lòng các em

Cả thế giới quàng khăn đỏ

Các anh hùng là những - đứa - trẻ - lớn - hơn.

 

Ngộ nghĩnh là các em

Sáng suốt là các em

Tôi lặng người sau lời Pô-pốp:

“Nếu trên trái đất này, trẻ con biến mất

Thì bay hay bò

Cũng vô nghĩa như nhau”.

ĐỖ TRUNG LAI

Chú thích:

- Pô-pốp: phi công vũ trụ, hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô.

- Sáng suốt: có nhận thức rõ ràng và cách giải quyết đúng đắn

- Lặng người: không nói năng, cử động gì được do vui, buồn đột ngột hoặc khám phá bất ngờ

- Vô nghĩa: không có ý nghĩa hay giá trị gì.

 

2. Nội dung bài thơ 

Trong bình minh tinh sáng, Pô-pốp bước vào cung thiếu nhi, Nơi mọi giấc mơ đang rộn ràng, nơi trí tưởng tượng bay xa thật vô biên. Bên kia bức màn trắng tinh khôi, họa sĩ nhí vẽ nên mảng tranh sáng lòa, Sự ngây thơ, tài hoạ, và trí tưởng tượng của những đứa trẻ không giới hạn. Bên kia bức tranh, thế giới rộn ràng hơn cả tia nắng sớm mai, Nét mắt sáng, tươi cười, và những câu chuyện tinh nghịch của họ, Trái đất này cần đến họ, những người mang trong mình niềm vui, Nếu thiếu đi trẻ thơ, thì cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa và vô tận.

 

3. Trả lời câu hỏi

Câu 1 trang 158 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2

Nhân vật tôi và nhân vật Anh trong bài thơ là ai?

Trả lời:

Trong cuộc hành trình vượt qua vũ trụ của mình, nhà thơ Đỗ Trung Lai không chỉ là một người phi công vũ trụ bình thường mà còn là một Anh hùng được Liên Xô tôn vinh. Hành trình của anh trở thành tượng đài không thể phai mờ trong lịch sử không gian của nhân loại.

Người đọc không thể không ngưỡng mộ trước sự dũng cảm và lòng quyết tâm kiên định của Đỗ Trung Lai. Anh đã hiên ngang vượt qua những biên giới trái đất, những giới hạn của con người để đặt chân lên những vùng trời cao không lối thoát. Với chữ "Anh" viết hoa, ngôn từ không còn đủ lớn để miêu tả sự kính trọng và tôn vinh của Đỗ Trung Lai đối với phi công vũ trụ Pô-pốp.

Đây không chỉ là một câu chuyện cá nhân của một người phi công vũ trụ. Đó là câu chuyện của một quốc gia, một cộng đồng và một thế giới đang theo dõi mỗi bước đi, từng chặng đường của Đỗ Trung Lai với lòng tự hào và niềm tin không ngừng. Đối với họ, Đỗ Trung Lai không chỉ là một phi công, mà còn là biểu tượng của lòng dũng cảm, lòng quyết đoán và lòng kiên nhẫn, là nguồn động viên không ngừng cho những người khác, cho tất cả những ai tin rằng niềm tin và sự kiên trì có thể đưa con người đến những nơi mà trước đây họ chỉ có thể mơ ước.

Đỗ Trung Lai, phi công vũ trụ Pô-pốp, với tấm lòng hùng tráng và lòng đam mê vô bờ bến, đã chứng minh cho thế giới thấy rằng bất kỳ giới hạn nào, dù lớn lao đến đâu, cũng chỉ là một thách thức đối với những người dũng cảm và quyết tâm. Anh không chỉ điều khiển tàu vũ trụ, mà còn định hình lại nhận thức của chúng ta về khả năng và giới hạn của con người. Mỗi lần bước chân của anh trên không gian là một bước chân của lòng dũng cảm và lòng nhân ái, đang vượt qua những giới hạn của chúng ta và mở ra những hành trình mới, xa xôi và đầy hứng khởi trên không gian vô tận.

Câu 2 trang 158 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2

Cảm giác thích thú của vị khách về phòng tranh được bộc lộ qua những chi tiết nào ?

Trả lời:

Lời nói của vị khách về các bức tranh là một dòng sự nhiệt thành và hào hứng. Ngay khi bước chân vào phòng tranh, ông không ngừng nhấn mạnh: "Anh hãy nhìn xem, anh hãy nhìn xem!" Điều này làm cho mọi người chú ý và ánh mắt họ tự nhiên chuyển về phía những bức tranh, theo chân vị khách.

Các từ ngữ và cách ông diễn đạt thể hiện sự ngạc nhiên và sung sướng. "Có ở đâu đầu tôi to được thế?" - Ông tỏ ra thán phục trước tài năng của các họa sĩ nhí. "Và thế này thì ghê gớm thật" - Ông không ngớt lời khen ngợi về sự sáng tạo và tinh tế của các tác phẩm. Điều đặc biệt là "trong đôi mắt chiếm nửa già khuôn mặt" cho thấy vị khách đã bị cuốn hút một cách toàn diện bởi những bức tranh, và anh ta đang tận hưởng từng chi tiết.

Không chỉ trong từng lời nói, vị khách còn thể hiện cảm xúc thông qua gương mặt. Vẻ mặt của ông trở nên sung sướng, miệng mỉm cười không ngớt trong khi ông thẩm định từng bức tranh. Việc này là một cách thúc đẩy sự tham gia của mọi người trong việc khám phá và đánh giá những tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời này, và đồng thời, nó cũng là cách vị khách thể hiện lòng kính trọng đối với sự sáng tạo và nghệ thuật của các em nhỏ.

Câu 3 trang 158 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2

Tranh vẽ của các bạn nhỏ có gì ngộ nghĩnh?

Trả lời:

Bức tranh của các em nhỏ thật sự đẹp và đầy ấn tượng. Trong bức tranh đó, hình ảnh của phi công vũ trụ Pô-pốp được các em vẽ lên với sự ngộ nghĩnh và sáng tạo đặc biệt. Đầu của anh phi công được vẽ rất to, tạo nên một ấn tượng mạnh mẽ ngay từ cái nhìn đầu tiên. Đôi mắt của anh ấy cũng được vẽ to lớn, chiếm một phần lớn của khuôn mặt, trong đó các em đã vẽ rất nhiều sao trời, tạo nên một hình ảnh lãng mạn và phong cách.

Ở phía dưới của tranh, có một ngựa xanh đang nằm trên một bãi cỏ xanh mướt, trong khi ngựa hồng đang phi nước đỏ lửa. Điều này tượng trưng cho sự đối lập giữa yên bình và khí thế mãnh liệt, giữa sự yếu đuối và sức mạnh. Mọi người trong tranh đều được vẽ với chiếc khăn đỏ quấn quanh cổ, tạo nên một hình ảnh đồng lòng, đồng dạng, và lòng đoàn kết mạnh mẽ.

Nhìn vào tranh, ta cảm nhận được sự sáng tạo và trí tưởng tượng của các em nhỏ. Bức tranh không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc về lòng đoàn kết, sức mạnh và sự đoàn kết của con người. Bằng sự sáng tạo độc đáo của mình, các em đã tạo ra một kiệt tác tràn ngập màu sắc và ý nghĩa, làm cho người xem không chỉ thích thú với vẻ đẹp của tranh mà còn cảm nhận được thông điệp tích cực mà nó truyền đạt.

Câu 4 trang 158 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2

Em hiểu ba dòng thơ cuối như thế nào?

Trả lời:

Em đã thấu hiểu rất sâu điểm tinh túy của ba dòng thơ cuối, khi chúng thể hiện một sự đẹp đẽ và tình cảm đậm sâu. Chúng ám chỉ đến tình yêu mến và sự trân trọng mà người lớn dành cho thế giới tinh thần của trẻ thơ, nơi những ý tưởng ngây ngô và trái tim trong sáng của các em nhỏ đang mở ra.

Trong cuộc sống, người lớn thường phải đối diện với nhiều trách nhiệm và áp lực, nhưng tình yêu thương của họ đối với trẻ con luôn là nguồn động viên và sức mạnh. Tình cảm này đẹp đẽ như một bông hoa nở rộ giữa cuộc sống hối hả, và nó nhấn mạnh sự tinh tế, tôn trọng, và hiểu biết của người lớn đối với thế giới tinh thần trong sáng của trẻ thơ.

Những dòng thơ cuối kết hợp sự đáng yêu của trẻ con và tình cảm chân thành của người lớn thành một bức tranh tuyệt đẹp về tình yêu thương và trí tưởng tượng của đời.

Quý khách có nhu cầu xem thêm bài viết sau: 

- Soạn bài Tập đọc lớp 5: Lập làng giữ biển ngắn gọn, đầy đủ nhất

- Soạn bài Tập đọc : Bầm ơi lớp 5

- Soạn bài Tập đọc lớp 5: Một vụ đắm tàu ngắn gọn, đầy đủ nhất