Tiêu chuẩn đối với giảng viên, giáo viên thỉnh giảng là gì?

1. Thế nào là thỉnh giảng?

Thuật ngữ "thỉnh giảng" không còn xa lạ trong lĩnh vực giáo dục. Hiện nay, mục tiêu chính của hoạt động thỉnh giảng là nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo bằng cách thu hút giáo viên và nhà khoa học có trình độ cao tham gia dạy học tại các cơ sở giáo dục. Điều này góp phần quan trọng trong việc tạo điều kiện cho giáo viên trong một trung tâm hoặc một cơ sở giáo dục cụ thể có thời gian để thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, thâm nhập vào thực tế, học tập và nâng cao trình độ chuyên môn của họ.

Theo Điều 2 của Quy định về chế độ thỉnh giảng trong các cơ sở giáo dục (Ban hành kèm theo Thông tư số 44/2011/TT-BGDĐT ngày 10 tháng 10 năm 2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo), thỉnh giảng được định nghĩa như sau:

"Thỉnh giảng" là việc cơ sở giáo dục mời một cá nhân có đủ tiêu chuẩn của nhà giáo theo quy định đến thực hiện các nhiệm vụ sau:

- Dạy các môn học, học phần được quy định trong chương trình giáo dục từ mầm non, phổ thông, thường xuyên, trung cấp chuyên nghiệp và đại học.

- Dạy các chuyên đề.

- Hướng dẫn, tham gia vào việc chấm điểm, hội đồng chấm đồ án, luận văn tốt nghiệp; hướng dẫn, tham gia hội đồng đánh giá luận án thạc sĩ, luận án tiến sĩ.

- Hướng dẫn thực hiện thí nghiệm, thực hành, và thực tập theo các chương trình giáo dục.

- Tham gia vào quá trình xây dựng và phát triển chương trình đào tạo, biên soạn giáo trình, và tài liệu giảng dạy, cũng như sách tham khảo.

Như vậy, thỉnh giảng là hoạt động mà cơ sở giáo dục hoặc một cá nhân đủ tiêu chuẩn trong vai trò giáo viên được mời đến để giảng dạy.

2. Tiêu chuẩn đối với giảng viên, giáo viên thỉnh giảng

Tiêu chuẩn cho giảng viên và giáo viên thỉnh giảng được quy định theo Điều 5 của Thông tư 44/2011/TT-BGDĐT bao gồm các điểm sau:

- Đối với việc giảng dạy các môn học và chuyên đề được quy định trong chương trình giáo dục từ mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục trung cấp chuyên nghiệp, giáo dục đại học và giáo dục thường xuyên để đạt văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân, giảng viên và giáo viên thỉnh giảng phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:

+ Phải được đào tạo và bồi dưỡng để nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn và nghiệp vụ.

+ Giáo viên thỉnh giảng, nếu là giáo viên trong biên chế, giáo viên cơ hữu của cơ sở giáo dục mầm non hoặc phổ thông, cần phải đạt chuẩn nghề nghiệp giáo viên tương ứng với cấp học mà họ dạy.

- Đối với việc giảng dạy các chuyên đề không thuộc chương trình giáo dục từ mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục trung cấp chuyên nghiệp, giáo dục đại học và giáo dục thường xuyên để đạt văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân, giảng viên và giáo viên thỉnh giảng cần phải có trình độ học vấn và kinh nghiệm chuyên môn tương ứng.

- Đối với việc giảng dạy các chương trình bồi dưỡng ngoại ngữ và tin học tại trung tâm giáo dục thường xuyên, giảng viên và giáo viên thỉnh giảng phải đạt trình độ chuyên môn từ cao đẳng trở lên.

- Đối với hoạt động hướng dẫn, tham gia vào chấm điểm, hội đồng chấm đồ án, khóa luận tốt nghiệp; hướng dẫn, tham gia vào hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ, giảng viên thỉnh giảng cần phải đảm bảo tiêu chuẩn về việc được đào tạo và bồi dưỡng để nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, cũng như tuân theo quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ và tiến sĩ.

- Đối với hoạt động hướng dẫn thực hiện thí nghiệm, thực hành và thực tập theo các chương trình giáo dục, giảng viên và giáo viên thỉnh giảng cần phải đáp ứng các yêu cầu thí nghiệm, thực hành, và thực tập của môn học, chuyên đề, chương trình giáo dục, và đạt tiêu chuẩn quy định cho nhân viên tham gia vào công việc thí nghiệm.

- Đối với hoạt động tham gia vào việc xây dựng và phát triển chương trình đào tạo, biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy và sách tham khảo trong các ngành và chuyên ngành mà họ giảng dạy, giảng viên và giáo viên thỉnh giảng cần phải đáp ứng ít nhất một trong các yêu cầu sau:

+ Phải có công trình khoa học được công bố trong tạp chí khoa học hoặc trong tuyển tập hội thảo khoa học trong nước hoặc ngoài nước.

+ Phải có sách chuyên khảo đã được xuất bản.

+ Phải tham gia vào đề tài nghiên cứu khoa học được nghiệm thu và đáp ứng yêu cầu từ cấp khoa và tương đương trở lên.

+ Phải có hợp đồng chuyển giao công nghệ đã được nghiệm thu và thanh lý.

Tóm lại, tiêu chuẩn cho giảng viên và giáo viên thỉnh giảng bao gồm một loạt các yêu cầu về trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ và kinh nghiệm, phù hợp với loại hoạt động giảng dạy hoặc hướng dẫn cụ thể.

3. Hạn mức giờ đối với giảng viên, giáo viên thỉnh giảng

Theo Điều 6 của Thông tư 44/2011/TT-BGDĐT, hạn mức giờ làm việc cho giảng viên và giáo viên thỉnh giảng được xác định như sau:

Tổng số giờ thỉnh giảng trong một năm học của một giảng viên hoặc giáo viên thỉnh giảng không được vượt quá tổng giờ giảng dạy và giờ làm thêm theo quy định của pháp luật đối với giảng viên và giáo viên trong biên chế hoặc giảng viên, giáo viên cơ hữu thực hiện cùng nhiệm vụ.

4. Quy định về hợp đồng thỉnh giảng

4.1. Đối với nhà giáo thỉnh giảng là cán bộ, công chức, viên chức

- Hợp đồng thỉnh giảng được xem là một hợp đồng dân sự. Quá trình ký kết, thực hiện, chỉnh sửa và chấm dứt hợp đồng thỉnh giảng phải tuân theo các quy định của Bộ luật Dân sự. Không được áp dụng hợp đồng lao động đối với hoạt động thỉnh giảng của cán bộ, công chức, viên chức.

- Cán bộ là công dân Việt Nam, họ được bầu cử, phê chuẩn, hoặc bổ nhiệm vào các vị trí công việc theo chu kỳ trong các tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, và các tổ chức chính trị - xã hội tại cấp Trung ương, cấp tỉnh, và cấp huyện, theo quy định tại Điều 4 của Luật Cán bộ, công chức năm 2008.

- Viên chức là công dân Việt Nam, họ được tuyển dụng và bổ nhiệm vào các ngạch, chức vụ, hoặc chức danh tương ứng với vị trí công việc trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước. Điều này áp dụng cho những người làm việc trong các tổ chức sau:

  + Các cơ quan và đơn vị thuộc Quân đội nhân dân, trừ sĩ quan và quân nhân chuyên nghiệp, cũng như công nhân quốc phòng.

  + Các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, và tổ chức chính trị - xã hội tại cấp Trung ương, cấp tỉnh và cấp huyện.

  + Các cơ quan và đơn vị thuộc Công an nhân dân, trừ sĩ quan và hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, cũng như công nhân công an.

- Trong hợp đồng thỉnh giảng, nhà giáo thỉnh giảng cần cam kết bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ tại địa điểm làm việc của họ.

4.2. Đối với nhà giáo thỉnh giảng không phải là cán bộ, công chức, viên chức

- Với những hoạt động như giảng dạy các môn học và học phần được quy định trong chương trình giáo dục đại học, giảng dạy các chuyên đề, hướng dẫn, tham gia vào chấm điểm, hội đồng chấm đồ án, khóa luận tốt nghiệp, hướng dẫn, tham gia hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ, hướng dẫn thí nghiệm, thực hành, thực tập theo các chương trình giáo dục, hợp đồng thỉnh giảng được coi là một hợp đồng lao động, tuân theo các quy định của Bộ luật Lao động 2019. Quá trình ký kết, thực hiện, và chấm dứt hợp đồng thỉnh giảng, cũng như quá trình khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo phải tuân theo quy định của pháp luật lao động.

- Đối với hoạt động tham gia vào việc xây dựng và phát triển chương trình đào tạo, biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy và sách tham khảo của giảng viên thỉnh giảng, hợp đồng thỉnh giảng có thể là hợp đồng dịch vụ hoặc hợp đồng hợp tác, tùy theo sự thỏa thuận của các bên.

- Hợp đồng dịch vụ đề cập đến thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên sử dụng dịch vụ, và bên sử dụng dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ.

- Hợp đồng hợp tác là sự thỏa thuận giữa các cá nhân hoặc pháp nhân về việc cùng đóng góp tài sản và công sức để thực hiện một công việc cụ thể, chia sẻ lợi ích và chịu trách nhiệm. Quá trình ký kết, thực hiện, chỉnh sửa, và chấm dứt hợp đồng thỉnh giảng trong trường hợp này phải tuân theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 về các loại hợp đồng này.

Bài viết liên quan: Giảng viên thỉnh giảng có được bổ nhiệm vào các chức vụ lãnh đạo của nhà trường không?

Mọi thắc mắc cần hỗ trợ về mặt pháp lý vui lòng liên hệ số hotline: 1900.6162 hoặc email: lienhe@luatminhkhue.vn. Xin trân trọng cảm ơn!