1. Giới thiệu tác giả - tác phẩm
1.1. Tác giả Bùi Tùng Linh
Bồ Tùng Linh (1640 - 1715), tên tự Tùng Linh, là một trong những nhà văn lớn của Trung Quốc thời nhà Thanh. Ông sinh ra và lớn lên tại Quảng Đông, Trung Quốc, và được biết đến với sự nghiệp văn học đa dạng và phong phú.
Ông nổi tiếng với nhiều tác phẩm trong đó phải kể đến Liêu Trai chí dị, một tuyển tập các câu chuyện ngắn mang tính hư cấu nhưng có nội dung sâu sắc về đạo lý, xã hội và con người. Liêu Trai chí dị được coi là một trong những tác phẩm kinh điển của văn học Trung Quốc, với sự phong phú về tư duy và sáng tạo trong việc khắc họa các nhân vật và tình huống.
Năm 1980, Bồ Tùng Linh được thế giới văn học kỷ niệm như một danh nhân văn hóa, ghi nhận sự đóng góp to lớn của ông đối với văn chương Trung Quốc cũng như văn hóa thế giới. Tác phẩm của ông không chỉ là di sản văn học quý giá mà còn là một phần không thể thiếu trong việc hiểu về văn hóa và triết học Trung Quốc cổ đại.
1.2. Tác phẩm Dế chọi
Thể loại
Truyện "Dế chọi" thuộc thể loại truyện dân gian, một trong những thể loại văn học phổ biến của dân tộc, thường được truyền miệng từ đời này sang đời khác. Truyện dân gian thường mang tính cảm hứng từ đời sống thường nhật, từ những câu chuyện, sự kiện, hoặc những tâm tình của con người trong xã hội cổ xưa.
Xuất xứ
Tác phẩm "Dế chọi" là một trong những câu chuyện được lựa chọn và biên soạn trong tập "Liêu Trai chí dị". Tập sách này được dịch bởi Cao Tự Thanh và xuất bản bởi Nhà Xuất bản Văn hóa – văn nghệ, Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2023, có số trang từ 394 đến 397. Tập "Liêu Trai chí dị" không chỉ nổi tiếng với nội dung sâu sắc mà còn với cách biểu đạt mượt mà và tinh tế, phù hợp với tinh thần truyền miệng của truyện dân gian.
Phương thức biểu đạt
Phương thức biểu đạt trong truyện "Dế chọi" chủ yếu là tự sự, miêu tả và biểu cảm.
Bố cục đoạn trích
- Phần 1 (từ đầu đến…việc tự tử): tình cảnh ngang trái của Thành sau khi trượt khoa thi Đồng Tử
Truyện "Dế chọi" mở đầu bằng việc giới thiệu về Thành, một người đàn ông hiền lành, nhân hậu, nhưng vô tình lại gặp phải số phận bi kịch do việc trượt khoa thi Đồng Tử. Thành là một chức dịch thường dân, không có sức mạnh để giúp đỡ nhân dân, chỉ mong được yên ổn sống cùng gia đình nhỏ. Tuy nhiên, sự kiện bất ngờ xảy ra khi Thành phải tìm một con dế chọi để dâng tặng vua, nhưng không thành công. Ông đau khổ vì không thể thực hiện được yêu cầu của quan lại, bị đánh đập, bị xúc phạm và mất đi lòng tự trọng.
- Phần 2 (tiếp theo đến…bỏ vào lồng): Con dế của Thành và chuỗi sự việc liên quan tới: con Thành chết, dế mất, hồn con Thành hóa thân vào con dế chọi
Phần này tiếp tục tả lại những bi kịch tiếp theo của Thành và gia đình. Thành bắt được một con dế chọi như ý, hy vọng có thể dâng lên vua để xin giúp đỡ. Tuy nhiên, con dế vô tình bị chết do một sự cố không may. Thành vô cùng tủi thân, lầm than trách phạt bản thân, vì đã mang lại nỗi đau cho gia đình. Trong cơn hoảng loạn, con Thành lạc vào giếng và chết đuối, làm cho gia đình ông tiếp tục phải gánh chịu nỗi đau mất mát lớn lao. Tuy nhiên, điều kỳ diệu đã xảy ra khi hồn linh của con Thành được tái sinh vào con dế chọi.
- Phần 3 (đoạn còn lại): nhờ dế chọi mà gia đình Thành đổi đời
Nhờ sự hi sinh của con dế chọi, gia đình Thành bắt đầu được sống cuộc sống giàu có và hạnh phúc. Con dế chọi không chỉ giỏi chọi mà còn biết nhảy múa, khiến vua cực kỳ hài lòng và ban thưởng cho Thành.
Giá trị nội dung
Dế chọi thuộc loại truyện đả kích chế độ chính trị tàn bạo, vạch mặt bọn quan lại tham nhũng, cường hào ác bá, đồng thời bày tỏ sự cảm thông đối với những con người “bé nhỏ” bị chà đạp, hãm hại. Qua đó, truyện thể hiện tinh thần phê phán chế độ chính trị tàn bạo đương thời.
Giá trị nghệ thuật
Câu chuyện mang nhiều yếu tố hoang đường, một đặc trưng nổi bật trong bút pháp nghệ thuật của tập truyện. Câu chuyện đã tái hiện hiện thực đen tối của xã hội lúc bấy giờ, vì thế truyện có giá trị hiện thực sâu sắc.
2. Tóm tắt Dế chọi chọn lọc hay nhất - Mẫu 1
Câu chuyện xoay quanh sự việc Thành – một chức dịch hiền lành không dám bổ bán dân chúng tìm dế chọi dâng vua nên phải tự đi tìm dế chọi. Bi kịch của gia đình anh bắt nguồn từ đó. Bọn quan lại muốn lấy lòng vua nên đem dâng vua con dế chọi. “Vua thấy chọi hay quá đòi phải cung tiến thường xuyên”. Vì phải tìm mua dế dâng vua mà bao gia đình lâm vào thảm cảnh. Nhiều gia đình khuynh gia bại sản khi đến lượt nộp dế. Một trong những thảm cảnh do lệ nộp dế chọi gây ra chính là thảm kịch của gia đình Thành. Thành hiền lành nên không dám sách nhiễu dân chúng, lo lắng quá nên phải tự đi tìm dế. Tìm mãi không được, hạn nộp dế đã hết, Thành bị quan phạt, bị đánh đập, lo lắng muốn tự vẫn. Vợ Thành đi xem bói, biết nơi có dế tốt. Thành đã bắt được một con dế chọi như ý. Nhưng không may con Thành làm dế bị chết. Bị mẹ mắng, nó sợ hãi nhảy xuống giếng và bị chết đuối. Thành mất con, mất dế. Con Thành sống lại nhưng vô hồn. Hồn con Thành hóa thân vào con dế chọi. Dế nhỏ nhưng nhanh nhẹn và chọi rất giỏi. Dế mang dâng vua, chọi giỏi lại biết nhảy múa, vua rất vừa lòng và ban thưởng cho quan tỉnh. Gia đình Thành được giàu sang phú quý, ruộng đồng trăm khoảnh… ngựa xe vượt cả các bậc quyền thế.
3. Tóm tắt Dế chọi chọn lọc hay nhất - Mẫu 2
Câu chuyện kể về nhân vật Thành - Dự khoa Đồng tử nhưng lâu không thi đỗ, tính chất phác cho nên bị chèn ép bắt làm lý trưởng nhưng thực chất để đi sách nhiễu dân làng hộ bọn quan bên trên để nộp dế. Do anh không dám sách nhiều dân mà cũng không có gì để bù, anh đã bị đánh trăm trượng, máu me be bét và luôn muốn tự tử. Vợ Thành đi xem bói, biết nơi có dế tốt. Thành đã bắt được một con dế chọi như ý. Nhưng không may con Thành làm dế bị chết. Bị mẹ mắng, nó sợ hãi nhảy xuống giếng và bị chết đuối. Thành mất con, mất dế. Con Thành sống lại nhưng vô hồn. Hồn con Thành hóa thân vào con dế chọi. Dế nhỏ nhưng nhanh nhẹn và chọi rất giỏi. Dế mang dâng vua, chọi giỏi lại biết nhảy múa, vua rất vừa lòng và ban thưởng cho quan tỉnh. Gia đình Thành được giàu sang phú quý, ruộng đồng trăm khoảnh… ngựa xe vượt cả các bậc quyền thế.
4. Tóm tắt Dế chọi chọn lọc hay nhất - Mẫu 3
Văn bản nói về thú vui chọi dế của các quan thời xưa thông qua nhân vật Thành để thấy được hoàn cảnh, cách vận hành thời đó. Thành – một người dân bình thường, thi lâu nhưng không đỗ, bị bắt ép làm chức lý trưởng phải đi tìm dế cho các quan cống nộp lên trên. Tìm mãi không được, hạn nộp dế đã hết, Thành bị quan phạt, bị đánh đập, lo lắng muốn tự vẫn. Vợ Thành đi xem bói, biết nơi có dế tốt. Thành đã bắt được một con dế chọi như ý. Nhưng không may con Thành làm dế bị chết. Bị mẹ mắng, nó sợ hãi nhảy xuống giếng và bị chết đuối. Thành mất con, mất dế. Con Thành sống lại nhưng vô hồn. Hồn con Thành hóa thân vào con dế chọi. Dế nhỏ nhưng nhanh nhẹn và chọi rất giỏi. Dế mang dâng vua, chọi giỏi lại biết nhảy múa, vua rất vừa lòng và ban thưởng cho quan tỉnh. Gia đình Thành được giàu sang phú quý, ruộng đồng trăm khoảnh… ngựa xe vượt cả các bậc quyền thế.
Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Tóm tắt Dế chọi chọn lọc hay nhất - Ngữ văn lớp 9 mà Công ty Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Bài viết liên quan: Hoàn cảnh sáng tác của của tác phẩm Ngữ văn 9 ôn thi vào 10