Tác giả:: Chị Kiều đòi anh Trọng trả lại 50 000 000 bằng giá trị một tờ vé số, nhưng anh Trọng chỉ lại 10.000đ tương đương giá trị một tờ vé số ban đầu.
Câu hỏi được biên tập từ chuyên mục tư vấn pháp luật dân sự của Công ty luật Minh Khuê
Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua điện thoại gọi: 1900.6162
Trả lời:
Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi. Đối với vấn đề mà bạn thắc mắc chúng tôi xin được giải đáp như sau:
1. Cơ sở pháp lý
Bộ luật Dân sự số 33/2005/QH11 của Quốc hội
2. Nội dung tư vấn
Theo quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự năm 2005 thì:
"Điều 131. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn
Khi một bên có lỗi vô ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung của giao dịch dân sự mà xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu bên kia thay đổi nội dung của giao dịch đó, nếu bên kia không chấp nhận thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch vô hiệu.
Trong trường hợp một bên do lỗi cố ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung của giao dịch thì được giải quyết theo quy định tại Điều 132 của Bộ luật này."
Theo như quy định trên, khi bên bán vô ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung giao dịch thì có quyền yêu cầu bên kia thay đổi nội dung của giao dịch, nếu bên kia không chấp thuận thì có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu. Như vậy, trong trường hợp này, Chị Kiều vì nhẫm lẫn mà giao cho Anh Trọng thừa một tờ vé số, trước khi tờ vé đó trúng giải thì có giá trị là 10.000 đồng. Như vậy, việc có giao dịch này là do nhầm lẫn của chị Kiều, trường hợp này chị Kiều và Anh Trọng có thể thỏa thuận lại về việc chuyển giao số tiền trúng thưởng. Nếu anh Trọng không đồng ý, chị Kiều có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố việc chị giao cho anh Trọng tờ vé số bị nhầm lẫn là vô hiệu. Lúc này, theo Điều 135 Bộ luật Dân sự năm 2005 thì các bên có nghĩa vụ hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Vì vậy, anh Trọng có nghĩa vụ phải trả lại tờ vé số cho chị Kiều.
Sau khi có thông tin tờ vé số bị thừa trên trúng giải 50.000.000 đồng, anh Trọng lại không trả lại cho chị Kiều tờ vé số này và việc chiếm hữu của anh Trọng là chiếm hữu không có căn cứ pháp luật. Theo đó, chị Kiều có quyền đòi lại theo quy định tại Điều 256 Bộ luật dân sự như sau:
"Điều 256. Quyền đòi lại tài sản
Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền yêu cầu người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật đối với tài sản thuộc quyền sở hữu hoặc quyền chiếm hữu hợp pháp của mình phải trả lại tài sản đó, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này. Trong trường hợp tài sản đang thuộc sự chiếm hữu của người chiếm hữu ngay tình thì áp dụng Điều 257 và Điều 258 của Bộ luật này."
Và đồng thời anh Trọng có nghĩa vụ phải hoàn trả theo các quy định của Bộ luật dân sự như sau:
"Điều 599. Nghĩa vụ hoàn trả
1. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp tài sản đó; nếu không tìm được chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp tài sản đó thì phải giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
2. Người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật làm cho người khác bị thiệt hại thì phải hoàn trả khoản lợi đó cho người bị thiệt hại, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
Điều 600. Tài sản hoàn trả
1. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản mà không có căn cứ pháp luật phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã thu được.
2. Trong trường hợp tài sản hoàn trả là vật đặc định thì phải hoàn trả đúng vật đó; nếu vật đặc định đó bị mất hoặc hư hỏng thì phải đền bù bằng tiền, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp tài sản hoàn trả là vật cùng loại, nhưng bị mất hoặc hư hỏng thì phải trả vật cùng loại hoặc đền bù bằng tiền, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật phải hoàn trả cho người bị thiệt khoản lợi về tài sản đó bằng hiện vật hoặc bằng tiền."
Như vậy, anh Trọng chỉ bỏ ra 40.000 để mua 4 tờ vé số, nhưng vì nhầm lẫn của chị Kiều nên được nhận lại 5 tờ, mỗi tờ trúng giải trị giá 50.000.000 đồng. Trường hợp này, anh Trọng là người chiếm hữu không có căn cứ pháp luật không ngay tình. Vì vậy,anh Trọng có nghĩa vụ phải trả lại cho chị Kiều 50.000.000 đồng là giá trị tại thời điểm này của vé số hoặc trả lại cho chị Kiều tờ vé số được trúng giải trên, chứ không phải là 10.000 đồng là giá trị ban đầu của nó.
Tuy nhiên, để đòi lại được tài sản này thì chị Kiều phải chứng minh được giao dịch trên là có sự nhầm lẫn, trường hợp không chứng minh được thì khả năng đòi lại được tài sản là rất thấp.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo. Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/ và có sự vướng ngại, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách hàng qua email Tư vấn pháp luật dân sự miễn phí qua Email hoặc qua tổng đài 1900.6162. Chúng tôi sẳn sàng giải đáp.
Trân trọng ./.
Bộ phận Tư vấn Luật Dân sự.
