1 năm có mấy lần đặc xá? Điều kiện đặc xác 2/9/2024 là gì?

1. Số lần đặc xá trong một năm

Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 của Luật Đặc xá 2018, đặc xá được định nghĩa là một hình thức khoan hồng đặc biệt do Nhà nước thực hiện, trong đó Chủ tịch nước có quyền quyết định tha tù trước thời hạn cho những người bị kết án phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân. Quyết định đặc xá này thường được thực hiện nhân dịp các sự kiện trọng đại, các ngày lễ lớn của đất nước, hoặc trong các trường hợp đặc biệt mà Nhà nước cảm thấy cần thiết.

Cũng theo Điều 5 của Luật Đặc xá 2018, việc đặc xá sẽ được thực hiện theo các quy định về thời điểm như sau:

- Chủ tịch nước có thể quyết định đặc xá trong các sự kiện trọng đại hoặc vào những ngày lễ lớn của đất nước. Đây là những thời điểm quan trọng mà Nhà nước lựa chọn để thực hiện chính sách khoan hồng này, nhằm thể hiện sự nhân ái và chính sách cải cách nhân đạo.

- Ngoài các sự kiện và ngày lễ lớn, Chủ tịch nước còn có thể quyết định đặc xá trong các trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội và đối ngoại của Nhà nước. Những trường hợp này không phụ thuộc vào các thời điểm quy định như các sự kiện hoặc ngày lễ lớn, mà được xem xét dựa trên các yếu tố đặc thù và cấp thiết.

Do đó, đặc xá không được thực hiện theo một lịch trình cố định hàng năm mà tùy thuộc vào quyết định của Chủ tịch nước. Điều này có nghĩa là không có quy định cụ thể về số lần đặc xá trong năm, mà việc đặc xá sẽ được thực hiện dựa trên các điều kiện cụ thể và sự xem xét của Chủ tịch nước.

2. Điều kiện đặc xá dịp 2/9/2024

Theo Điều 11 của Luật Đặc xá 2018, các điều kiện để một người được đề nghị đặc xá được quy định chi tiết như sau:

* Đối với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn hoặc người bị kết án phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn:

- Người được đề nghị đặc xá phải thể hiện rõ sự tiến bộ trong quá trình cải tạo. Điều này bao gồm việc có ý thức cải tạo tốt, chấp hành các quy định pháp luật liên quan đến thi hành án hình sự và được xếp loại là chấp hành án phạt tù ở mức khá hoặc tốt theo quy định hiện hành.

- Thời gian chấp hành án:

+ Đối với người bị kết án phạt tù có thời hạn, họ cần phải đã chấp hành án phạt tù được ít nhất một phần ba thời gian theo quyết định của Chủ tịch nước. Nếu trước đó đã được giảm thời gian chấp hành án, thì thời gian được giảm này không được tính vào thời gian đã chấp hành.

+ Đối với người bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, họ cần phải đã chấp hành ít nhất 14 năm tù. Nếu sau khi được giảm xuống tù có thời hạn, họ tiếp tục được giảm án thì thời gian giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành.

- Lưu ý đối với tội đặc biệt: (Chi tiết các tội này được quy định tại điểm b khoản 1 Điều 11 Luật Đặc xá 2018)

+ Đối với các tội đặc biệt, người bị kết án phạt tù có thời hạn phải đã chấp hành án được ít nhất một phần hai thời gian theo quyết định của Chủ tịch nước. Nếu đã được giảm thời gian chấp hành án, thời gian được giảm không tính vào thời gian đã chấp hành.

+ Đối với các tội đặc biệt, người bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn cần phải đã chấp hành ít nhất 17 năm tù. Thời gian giảm án sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn không được tính vào thời gian đã chấp hành.

- Hoàn thành hình phạt bổ sung: Người đề nghị đặc xá phải đã hoàn thành xong các hình phạt bổ sung, bao gồm cả việc đã nộp án phí nếu có.

- Nghĩa vụ dân sự: Phải hoàn thành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, và các nghĩa vụ dân sự khác liên quan đến bản án. Đối với các tội phạm tham nhũng hoặc các tội phạm khác theo quyết định của Chủ tịch nước trong mỗi lần đặc xá, nghĩa vụ này cần phải được thực hiện đầy đủ.

- Hoàn cảnh kinh tế đặc biệt: Trong trường hợp không thể hoàn thành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, hoặc các nghĩa vụ dân sự khác do hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn, người bị kết án có thể được xem xét đặc xá nếu có đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự. Trường hợp tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước, việc thi hành án phải được sự đồng ý của người được thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành đối với tài sản đó.

- Ảnh hưởng đến an ninh và trật tự: Việc đặc xá không được phép gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự xã hội. Người được đề nghị đặc xá phải đảm bảo rằng sự đặc xá của họ không gây nguy cơ tiềm ẩn cho cộng đồng.

- Không thuộc các trường hợp bị loại trừ: Người đề nghị đặc xá không được thuộc vào các trường hợp không đủ điều kiện để được đặc xá theo quy định của pháp luật.

* các điều kiện để một người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá bao gồm:

- Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù cần phải thể hiện rõ sự tiến bộ trong quá trình cải tạo của mình. Cụ thể, người đó phải có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù ở mức khá hoặc tốt trong thời gian trước khi có quyết định tạm đình chỉ. Điều này chứng tỏ họ đã có sự cải thiện đáng kể và tuân thủ tốt các quy định pháp luật về thi hành án hình sự.

- Người được đề nghị đặc xá cần phải đã chấp hành án phạt tù một khoảng thời gian tối thiểu tương tự như quy định đối với các trường hợp người đang chấp hành án. Cụ thể:

+ Đối với người bị kết án phạt tù có thời hạn, thời gian chấp hành án phạt tù trước khi được tạm đình chỉ phải ít nhất là một phần ba thời gian tù theo quyết định của Chủ tịch nước. Thời gian giảm án trước đó không được tính vào thời gian đã chấp hành.

+ Đối với người bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, thời gian chấp hành tối thiểu là 14 năm. Thời gian giảm án sau khi đã được giảm xuống không tính vào thời gian đã chấp hành.

+ Lưu ý: Đối với các tội phạm đặc biệt, thời gian chấp hành có thể yêu cầu cao hơn, ví dụ như một phần hai thời gian đối với tù có thời hạn và ít nhất 17 năm đối với tù chung thân đã giảm xuống.

- Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù cũng cần phải đáp ứng các điều kiện tương tự như người đang chấp hành án phạt tù, bao gồm:

+ Hoàn thành hình phạt bổ sung: Phải đã hoàn tất việc thi hành các hình phạt bổ sung, chẳng hạn như phạt tiền và nộp án phí.

+ Thực hiện nghĩa vụ dân sự: Đã hoàn thành hoặc có kế hoạch thực hiện nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, và các nghĩa vụ dân sự khác liên quan đến bản án.

+ Không ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự: Việc đặc xá không gây ra bất kỳ ảnh hưởng tiêu cực nào đến an ninh và trật tự xã hội.

+ Không thuộc các trường hợp loại trừ: Phải không thuộc vào các trường hợp không đủ điều kiện đặc xá theo quy định của pháp luật.

- Trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, người đó phải chứng minh được rằng mình đã tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định pháp luật. Sự chấp hành tốt pháp luật trong thời gian này sẽ là yếu tố quan trọng trong quyết định về việc họ có đủ điều kiện để được đề nghị đặc xá hay không.

Như vậy, điều kiện để được đặc xá sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau tùy thuộc vào tình trạng hiện tại của người đang chấp hành án phạt tù hoặc người đang được tạm đình chỉ. Tuy nhiên, dù là trường hợp nào, thái độ và sự cải tạo của người đó trong suốt thời gian chấp hành án phạt là một trong những yếu tố tiên quyết trong việc quyết định liệu họ có được đề nghị đặc xá hay không

3. Quy trình xét duyệt và quyết định đặc xá

Quy trình xét duyệt và quyết định đặc xá được thực hiện qua một loạt các bước cụ thể và chặt chẽ, đảm bảo tính công bằng và minh bạch. Dưới đây là các bước tiến hành chính trong quy trình này:

- Bước đầu tiên trong quy trình là việc các cơ quan có thẩm quyền tiến hành đề xuất danh sách những người đủ điều kiện để xem xét đặc xá. Các cơ quan này bao gồm Tòa án nhân dân, cơ quan thi hành án hình sự, và các tổ chức liên quan khác. Họ có trách nhiệm thu thập và tổng hợp thông tin về các cá nhân đang chấp hành án phạt tù, những người có khả năng đủ điều kiện được đề nghị đặc xá. Danh sách này sẽ dựa trên các tiêu chí quy định trong Luật Đặc xá 2018 và các hướng dẫn liên quan.

- Sau khi danh sách được đề xuất, các cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành thẩm định hồ sơ của các đối tượng đề nghị đặc xá. Giai đoạn này bao gồm việc xem xét kỹ lưỡng các tài liệu và thông tin liên quan đến từng cá nhân, bao gồm kết quả cải tạo, thời gian đã chấp hành án, việc thực hiện nghĩa vụ dân sự, và các yếu tố khác theo quy định của pháp luật. Công tác thẩm định nhằm đảm bảo rằng chỉ những cá nhân thực sự đáp ứng đầy đủ các yêu cầu và tiêu chí mới được đưa vào danh sách đề nghị đặc xá. Đây là một bước quan trọng để xác minh tính chính xác và hợp lý của các thông tin được cung cấp.

- Dựa trên kết quả thẩm định và các quy định pháp luật hiện hành, Chủ tịch nước sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc đặc xá. Quyết định này sẽ căn cứ vào các yếu tố như kết quả cải tạo của người bị kết án, khả năng tái hòa nhập cộng đồng, và các yêu cầu về đối nội và đối ngoại của Nhà nước. Chủ tịch nước có quyền xem xét tất cả các yếu tố liên quan và đưa ra quyết định cuối cùng nhằm đảm bảo rằng việc đặc xá được thực hiện một cách công bằng và phù hợp với lợi ích của xã hội.

Quy trình xét duyệt và quyết định đặc xá là một quá trình phức tạp và nghiêm ngặt, được thực hiện qua ba bước chính: đề xuất, thẩm định, và quyết định. Mỗi bước trong quy trình này đều có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng chỉ những cá nhân xứng đáng và thực sự đáp ứng các tiêu chí quy định mới được xem xét và quyết định đặc xá. Quy trình này không chỉ nhằm đảm bảo tính công bằng mà còn phản ánh sự khoan hồng và nhân đạo của Nhà nước trong việc đối xử với những người đã chấp hành án phạt.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Năm 2024, Thủ tục đặc xá, điều kiện hưởng đặc xá như thế nào. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.