Mục lục bài viết
1. Quê hương là gì?
Quê hương là nơi chôn rau cắt rốn của mỗi người, nơi mỗi người cất tiếng khóc chào đời, nơi đó có gia đình, người thân, bạn bè, tình làng nghĩa xóm, nơi chứa đựng những kỷ niệm, những ký ức tuổi thơ; nơi luôn bảo bọc, chở che, lặng lẽ ngắm nhìn, lặng lẽ chứng kiến sự trưởng thành của mỗi chúng ta. Quê hương chính là mảnh đất thân thương, là mái nhà ấm áp, là nơi tìm về bình yên nhất của mỗi con người vì thế ai đi xa cũng nhớ, ở gần cũng thương. Và tình yêu quê hương là tình cảm mộc mạc, chân chất, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng. Tình yêu quê hương thắm đượm từng ngày, phong cảnh đó, con người đó, giọng nói đó, văn phong đó dần trở thành máu thịt, xương cốt của mỗi người con quê.
2. Chùm ca dao về quê hương đất nước và tình yêu quê hương đất nước
Từ xa xưa, ông cha ta đã dạy con cháu về niềm tự hào đất nước, tổ quốc là máu là thịt, là hồn của mỗi người vì thế nhân dân ta đều có một lòng yêu nước nồng nàn, gắn sâu vào trong từng nếp sống nếp nghĩ. Trong dáng hình của đất nước thành bình hôm nay, có hình bóng của những anh bộ đội cụ Hồ, có xương máu của những người nằm xuống vì độc lập tự do dân tộc, có nước mắt của những vị vua đã gồng mình giữ nước, và cả giọt mồ hôi của những người nông dân tần tạo chịu thương chịu khó thấm vào từng thớ đất thiêng liêng. Bởi vậy, tình yêu quê hương đất nước là một chủ đề lớn của văn học Việt Nam. Ngay từ những vần thơ đầu tiên là ca dao, ta đã thấy một tình yêu nước nồng nàn và mãnh liệt. Mỗi câu dao tục ngữ về quê hương là mỗi bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp và sống động về phong cảnh làng quê, đặc sản, thói quen chân quý, con người mến yêu của từng vùng miền trên đất nước Việt Nam. Sau đây là những bài ca dao hay nhất về tình yêu quê hương đất nước:
Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương.
***
Đường đi xa lắm ai ơi,
Non nước ngàn dặm, bể trời mênh mông.
Đi qua muôn chợ vạn rừng,
Thuyền con một chiếc vẫy vùng biển khởi.
***
Trên trời có đám mây xanh
Ở giữa mây trắng, chung quanh mây vàng
Ước gì anh lấy được nàng
Để anh mua gạch Bát Tràng về xây
Xây dọc rồi lại xây ngang
Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân.
***
Ai ơi về miệt Tháp Mười
Cá tôm sẵn bắt, lúa trời sẵn ăn.
***
Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
***
Đầm sen, bãi sây, rừng tràm,
Kinh dài xé đất, cây xanh rợp trời.
***
Cần Thơ gạo trắng nước trong
Ai đi đến đó lòng không muốn về.
***
Tuy Hòa lắm bãi nhiều soi
Lắm cô gái đẹp nhiều nơi phải lòng
Tuy Hòa gần giếng gần sông
Đàn bà thì ít, đàn ông thì nhiều.
***
Ngày ngày em đứng em trông
Trông non, non ngất, trông sông, sông dài,
Trông mây, mây kéo ngang trời
Trông trăng, trăng khuyết, trông người, người xa
***
Chiều chiều ra đứng ngõ sau,
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.
***
Ta về ta tắm ao ta
Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn.
***
Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, cũng bát ngát mênh mông.
***
Ai lên làng Quỷnh hái chè
Hái dăm ba lá xuống khe ta ngồi!
Muốn ăn cơm trắng cá mè
Thì lên làng Quỷnh hái chè với anh
Muốn ăn cơm trắng cá rô
Thì lên làng Quỷnh quẩy bồ cho anh
***
Thăng Long Hà Nội đô thành
Nước non ai vẽ nên tranh họa đồ
Cố đô rồi lại tân đô
Ngàn năm văn vật bây giờ là đây
***
Tới đây xứ sở lạ lùng,
Chim kêu cũng sợ, cá vùng cũng ghê.
***
Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn
Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn
Hỏi ai gây dựng nên non nước này?
***
Rủ nhau tắm hồ sen,
Nước trong bóng mát, hương chen cạnh mình.
Cứ chi vườn ngọc, ao quỳnh,
Thôn quê vẫn thú hữu tình xưa nay.
***
Làng tôi có lũy tre xanh
Có sông Tô Lịch uốn quanh xóm làng
Bên bờ vải nhãn hai hàng
Dưới sông cá lội từng đàn tung tăng
***
Quê em có gió bốn mùa,
Có trăng giữa tháng, có Chùa quanh năm.
Chuông hôm, gió sớm, trăng rằm,
Chỉ thanh đạm thế âm thầm thế thôi.
***
Đồn rằng chợ Bỏi vui thay,
Đằng Đông có miếu, đằng Tây có chùa.
Giữa chợ lại có đền thờ,
Dưới sông nước chảy đò đưa dập dìu.
***
Ruộng đồng mặc sức chim bay,
Biển hồ lai láng, cá bầy đua bơi.
***
Rừng thiêng nước độc thú bầy,
Muỗi kêu như sáo thổi, đỉa lội đầy như bánh canh.
***
Trăng bao nhiêu tuổi trăng già,
Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non.
Trăng bao nhiêu tuổi trăng tròn,
Núi bao nhiêu tuổi, núi còn trơ trơ
***
Rủ nhau tắm hồ sen,
Nước trong bóng mát, hương chen cạnh mình.
Cứ chi vườn ngọc, ao quỳnh,
Thôn quê vẫn thú hữu tình xưa nay.
***
Ai về nhớ vải Đinh Hòa
Nhớ cau Hổ Bái, nhớ cà Đan Nê
Nhớ dừa Quảng Hán, Lựu khê
Nhớ cơm chợ Bản, thịt dê Quán Lào
***
Đường vô xứ Huế quanh quanh,
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.
***
Gà nào hay bằng gà Cao Lãnh,
Gái nào bảnh bằng gái Tân Châu.
Anh thương em chẳng ngại sang giàu,
Mứt hồng đôi lạng, trà tàu đôi cân.
***
Ai về Quảng Ngãi quê ta
Mía ngon, đường ngọt, trắng ngà dễ ăn
Mạch nha, đường phổi, đường phèn
Kẹo gương thơm ngọt ăn quen lại ghiền
***
Hải Vân bát ngát nghìn trùng
Hòn Hồng ở đấy là trong Vịnh Hàn.
Nhà Bè nước chảy phân hai,
Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về
Đồng Tháp Mười cò bay thẳng cánh.
Nước Tháp Mười lóng lánh cá tôm.
***
Rạch Miễu văng nối hai đầu
Bến Tre một nửa, nửa cầu Tiền Giang
Ai về sông nước Hậu Giang
Ghé thăm xứ sở bạt ngàn sản nông.
***
Nhà tôi nghề giã, nghề sông,
Lặng thì tôm cá đầy trong, đầy ngoài,
Cá trắng cho chí cá khoai,
Còn như cá lẹp cá mai cũng nhiều.
*** Trong đầm gì đẹp bằng sen,
Lá xanh, bông trắng lại chen nhị vàng.
Nhị vàng bông trắng lá xanh,
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.
***
Đi mô cũng nhớ quê mình,
Nhớ Hương Giang gió mát, nhớ Ngự Bình trăng thanh.
***
Trời cao, cao bấy không xa,
Đất kia rộng vậy thế mà dày sâu.
Bể xa mây nước mù mù,
Biết mô cửa lạch, biết mô sông cùng.
***
Ai đi trẩy hội chùa Hương
Làm ơn gặp khách thập phương hỏi giùm
Mớ rau sắng, quả mơ non
Mơ chua sắng ngọt, biết còn thương chăng?
***
Đường lên Xứ Lạng bao xa,
Cách một trái núi với ba quãng đồng.
Ai ơi đứng mà lại trông,
Kìa núi Thành Lạng kìa sông Tam Cờ.
***
Sâu nhất là sông Bạch Đằng,
Ba lần giặc đến ba lần giặc tan.
Cao nhất là núi Lam Sơn,
Có ông Lê Lợi trong ngàn bước ra.
***
Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.
Thương em anh những muốn vô,
Sợ truông nhà Hồ, sợ phá Tam Giang.
Phá Tam Giang ngày rày đã cạn,
Truông nhà Hồ, Nội tán cấm nghiêm.
***
Bắc Cạn có suối đãi vàng,
Có hồ Ba Bể, có nàng áo xanh.
***
Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa,
Có đền Tô Thị, có chùa Tam Thanh,
Ai lên xứ Lạng cùng anh,
Tiếc công bác mẹ sinh thành ra em.
Tay cầm bầu rượu nắm nem,
Mãi vui quên hết lời em dặn dò.
***
Đò từ Đông Ba, đò qua Đập Đá,
Đò từ Vĩ Dạ, thẳng ngã Ba Sình.
Lờ đờ bóng ngã trăng chênh,
Tiếng hò xa vọng, nhắn tình nước non.
***
Bạc Liêu nước chảy lờ đờ
Dưới sông cá chốt trên bờ Triều Châu
***
Xa đưa văng vẳng tiếng chuông,
Kìa chùa Phả Lại chập chùng bên sông.
***
Thanh Trì có bánh cuốn ngon,
Có gò Ngũ Nhạc có con sông Hồng.
Thanh Trì cảnh đẹp người đông,
Có cây sáo trúc bên đồng lúa xanh.
***
Ra về nhớ nước giếng khơi,
Nhớ điếu ăn thuốc, nhớ cơi đựng trầu.
Ra về giã nước giã non,
Giã người, giã cảnh, kẻo còn nhớ nhung.
Trên đây là những sưu tầm của Luật Minh Khuê về Chùm ca dao về quê hương đất nước và tình yêu quê hương đất nước. Chúng tôi hy vọng rằng nội dung này giúp ích cho bạn. Trong quá trình tham khảo, nếu có thắc mắc về những vấn đề liên quan hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi để nghe giải đáp kịp thời. Trân thành cảm ơn bạn đã đón nhận bài viết!