Các nhà đầu tư tại các nước khác được hưởng MFN được đối xử như thế nào tại Việt Nam

Các nhà đầu tư Hoa Kỳ hoặc Nhật Bản được hưởng NT tại Việt Nam trong giai đoạn trước khi thành lập, còn NT mà Việt Nam ký với các nước khác lại chỉ áp dụng trong giai đoạn sau thành lập. Các nhà đầu tư tại các nước khác lại được hưởng MFN, vậy họ có quyền yêu cầu được đối xử như các nhà đầu tư Hoa Kỳ hoặc Nhật Bản tại Việt Nam hay không?

Câu hỏi  được biên tập từ chuyên mục Tư vấn luật hình sự của Công ty Luật Minh Khuê.

>> Luật sư tư vấn Luật hình sự trực tuyến gọi: 1900.6162

Trả lời:

1. Cơ sở pháp lý:

- Nguyên tắc tối huệ quốc (MFN)

- Nguyên tắc đối xử quốc gia (NT)

2. Nội dung trả lời:

Nguyên tắc MFN được hiểu là nếu một nước dành cho một nước thành viên một sự đối xử ưu đãi nào đó thì nước này cũng sẽ phải dành sự ưu đãi đó cho tất cả các nước thành viên khác. Thông thường nguyên tắc MFN được quy định trong các hiệp định thương mại song phương. Khi nguyên tắc MFN được áp dụng đa phương đối với tất cả các nước thành viên WTO thì cũng đồng nghĩa với nguyên tăc bình đẳng và không phân biệt đối xử vì tất cả các nước sẽ dành cho nhau sự "đối xử ưu đãi nhất". Nguyên tắc MFN trong WTO không có tính chất áp dụng tuyệt đối. Hiệp định GATT 1947 quy định mỗi nước có quyền tuyên bố không áp dụng tất cả các điều khoản trong Hiệp định đối với một nước thành viên khác (Trường hợp Mỹ không áp dụng MFN đối với Cuba mặc dù Cuba là thành viên sáng lập GATT và WTO).

Trong khuôn khổ WTO, nguyên tắc NT chỉ áp dụng đối với hàng hoá, dịch vụ, các quyền sở hữu trí tuệ, chưa áp dụng đối với cá nhân và pháp nhân. Phạm vi áp dụng của nguyên tắc NT đối với hàng hoá, dịch vụ và sở hữu trí tuệ có khác nhau. Đối với hàng hoá và sở hữu trí tuệ, việc áp dụng nguyên tắc NT là một nghĩa vụ chung (general obligation), có nghĩa là hàng hoá và quyền sở hữu trí tuệ nước ngoài sau khi đã đóng thuế quan hoặc được đăng ký bảo vệ hợp pháp được đối xử bình đẳng như hàng hoá và quyền sở hữu trí tuệ trong nước đối với thuế và lệ phí nội địa, các quy định về mua, bán, phân phối vận chuyển . Đối với dịch vụ, nguyên tắc này chỉ áp dụng đối với những lĩnh vực, ngành nghề đã được mỗi nước đưa vào danh mục cam kết cụ thể của mình và mỗi nước có quyền đàm phán đưa ra những ngoại lệ (exception).

Theo như tính chất áp dụng giữa NT và MFN là không tuyệt đối, nên việc các nhà đầu tư nước khác được hưởng MFN thì không có quyền yêu cầu được đối xử như Hoa Kỳ và Nhật Bản tại Việt Nam.