Tác giả:: Mục lục bài viết
Thời gian vừa qua có rất nhiều trường hợp hành khách tại các sân bay dân dụng có những hành vi vi pham quy định về an ninh, an toàn hàng không. Những trường hợp đó gây nên ảnh hưởng xấu đến dư luận. Trong đó có hành vi cài điện thoại trên cửa sổ của máy may, nhún nhảy trên sân bay khi có máy bay đang di chuyển gần đó hay gần đây nhất là việc một cô gái ngồi trên băng truyền hành lý tại sân bay và quay clip đưa lên mạng xã hội Tiktok.
Những hành vi nêu trên gây nên một làn sóng phản đối dữ dội và một nỗi lo về việc mất an toàn trong vận tải hàng không dân dụng. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi xin đưa ra một số phân tích về những hành vi trên dưới góc độ pháp lý và những hình thức xử lý đối với các trường hợp vi phạm quy định về an ninh, an toàn hàng không.
Dưới đây là hình ảnh một số đối tượng có hành vi ngồi lên băng truyền hành lý sân bay với một tư thế rất thản nhiên. Hành động này đã được chính chủ nhờ người khác quay clip và đăng tải lên mạng xã hội Tiktok kèm dòng trạng thái "Bất kệ đời, lạc trôi". Hành động này được xã hội đánh giá là đang có tính chất "câu view" (gây chú ý).
An ninh hàng không được hiểu là việc sử dụng kết hợp các biện pháp, nguồn nhân lực, trang thiết bị, thiết bị để phòng ngừa, ngăn chặn và đối phó với hành vi can thiệp bất hợp pháp và hoạt động hàng không dân dụng, bảo vệ an toàn cho tàu bay, hành khách, tổ bay và những người dưới mặt đất. Việc hành khách ngồi trên băng truyền của khu vực vận chuyển hành lý tuy chưa ảnh hưởng đến an ninh, an toàn trong hoạt động vận tải hàng không cũng như chưa gây ra hậu quả thực thế nhưng đây là một hành động phản cảm, sẽ ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự tại sân bay, nếu không có biện pháp xử lý thích hợp sẽ có thể xảy ra nhiều trường hợp tương tự.
1. Quyền và nghĩa vụ của hành khách khi tham gia hoạt động vận tải hàng không
Theo quy định tại Điều 147 Luật hàng không dân dụng năm 2006 (Luật hàng không dân dụng sửa đổi, bổ sung năm 2014) hành khách trong vận tải hàng không được pháp luật bảo vệ về quyền lợi như: Quyền được thông báo bằng văn bản về mức giới hạn trách nhiệm bồi thường thiệt hại, những thiệt hại do lỗi của bên vận chuyển, quyền được từ chối và hoàn trả lại tiền vé trong một số trường hợp nhất định,...
Bên cạnh các quyền trên, hành khách trong hoạt động vận tải hàng không còn có nghĩa vụ theo quy định tại Điều 148 Luật này, bao gồm: Nghĩa vụ thực hiện các quy định về đảm bảo an toàn hàng không, an ninh hàng không; Thực hiện theo sự chỉ dẫn của người vận chuyển trong quá trình vận chuyển; Bồi thường thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
Như vậy, hành khách có nghĩa vụ phải tuân thủ các quy định nhằm đảm bảo an ninh cho sân bay, chuyến bay. Hành vi ngồi lên băng truyền hành lý tại sân bay có thể ảnh hưởng đến sự an toàn của chính hành khách, có thể gây tổn hại đến các thiết vị tại sân bay, gây nên tình trạng bất ổn tại khu vực vận chuyển hành lý. Hành vi này còn có thể bị xử phạt hành chính với tính chất gây rối làm mất trật tự tại cảng hàng không, sân bay và nơi có công trình, trang bị, thiết bị hàng không dân dụng mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2. Xử lý hành vi gây rối tại sân bay
Theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 26 Nghị định số 162/2018/NĐ-CP về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng, người nào có hành vi gây rối, kích động, lôi kéo người khác gây rối làm mất an ninh, trật tự tại cảng hàng không, sân bay và nơi có công trình, trang bị, thiết bị hàng không dân dụng mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng.
Bên cạnh trường hợp cô gái kể trên đã ghi nhận thêm hai trường hợp có hành vi này tại Đà Nẵng và Phú Quốc. Như vậy, khi một người có hành vi ngồi lên băng truyền hành lý đã ảnh hưởng xấu đến ý thức thực hiện quy định về an ninh, an toàn sân bay của các hành khách khác trong hoạt động vận tải hàng không. Ngoài chế tài xử phạt hành chính, những hành vi trên còn bị xem xét quy định về việc cấm vận chuyển có thời hạn bằng đường hàng không (gọi tắt là cấm bay). Đây là mức phạt cao nhất mà cục hàng không ban hành đối với các hành khách có hành vi vi phạm quy định về gây rối làm an toàn, an ninh, trật tự tại cảng hàng không, sân bay, và nơi có công trình, trang bị, thiết bị, thiết bị hàng không dân dụng.
Theo đó hình thức xử phạt này sẽ liệt các đối tượng trên vào danh sách không phục vụ trên mọi chuyến bay nội địa hoặc các chuyến bay quốc tế có xuất phát từ Việt Nam. Thời hạn cấm bay phụ thuộc vào mức độ nguy hiểm của hành vi. Cấm bay có thời hạn được áp dụng trong một thời gian nhất định theo quyết định xử phạt, sau khi hết thời hạn chấp hành quyết định xử phạt khách hàng sẽ bị tăng cường kiểm soát trực quan tại sân bay để hạn chế việc tái diễn hành vi vi phạm. Cấm bay vĩnh viễn sẽ áp dụng trong suốt quá trình người vi phạm sinh sống và làm việc tại Việt Nam.
Trong trường hợp vi phạm quy định đối với hành vi gây rối tại sân bay sẽ bị xử phạt theo quy định tại khoản 1 Điều 18 Nghị định 92/2015/NĐ-CP quy định về an ninh hàng không. Theo đó, đối với hành khách gây rối sẽ bị cấm bay có thời hạn từ 03 tháng đến 12 tháng.
3. Xử lý hình sự đối với hành vi gây rối
Hành vi nêu trên chưa đến mức bị khởi tố về mặt hình sự vì chưa gây ra những hậu quả nghiêm trọng về an ninh, trật tự tại san bay. Còn đối với hành vi gây rối tại sân bay, mức độ của hành vi là việc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội gây rối trật tự công cộng theo quy định tại Điều 318 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, như sau:
- Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng và bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm đối với hành vi gây rối trật tự nơi công cộng ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị kết án về tội gây rối trật tự công cộng hoặc đã bị kết án về tội này mà chưa được xóa án tích;
- Phạt từ từ 2 năm đến 7 năm khi một trong các tình tiết sau:
+ Có tổ chức;
+ Dùng vũ khí, hung khí haowcj có hàng vi phá phách;
+ Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
+ Xúc giục người khác gây rối;
+ Hành hung người can thiệp, bảo vệ trật tự công cộng;
+ Tái phạm nguy hiểm.
Trên đây là nội dung phân tích các quy định của pháp luật về hành vi gây rối tại sân bay, mọi vướng mắc bạn vui lòng trao đổi trực tiếp với bộ phận luật sư trực tuyến qua tổng đài 19006162 hoặc liên hệ văn phòng để được tư vấn trực tiếp.
