Tác giả:: Mục lục bài viết
1. Công ty cũ nợ không có khả năng đóng để chốt sổ có thể tự nộp BHXH để bù vào không?
Theo quy định tại Điều 48 của Bộ Luật Lao động 2019, về vấn đề xác nhận và trả sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động như sau:
- Trách nhiệm thanh toán khi chấm dứt hợp đồng lao động là một quy trình quan trọng giúp đảm bảo quyền lợi và đối xử công bằng cho cả người lao động và người sử dụng lao động. Trước khi kết thúc hợp đồng lao động, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản tiền liên quan đến quyền lợi của mỗi bên trong thời hạn 14 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng. Tuy nhiên, thời hạn này có thể kéo dài nhưng không vượt quá 30 ngày trong các trường hợp sau:
+ Người sử dụng lao động không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động.
+ Người sử dụng lao động thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế.
+ Doanh nghiệp, hợp tác xã chia, tách, hợp nhất, sáp nhập; bán, cho thuê, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp; chuyển nhượng quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã.
+ Trường hợp xảy ra thiên tai, hỏa hoạn, địch họa hoặc dịch bệnh nguy hiểm.
- Ưu tiên thanh toán quyền lợi của người lao động:
Trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị chấm dứt hoạt động, bị giải thể, phá sản, người lao động được ưu tiên thanh toán các khoản liên quan đến quyền lợi như:
+ Tiền lương.
+ Bảo hiểm xã hội.
+ Bảo hiểm y tế.
+ Bảo hiểm thất nghiệp.
+ Trợ cấp thôi việc.
+ Các quyền lợi khác của người lao động theo thỏa ước lao động tập thể hoặc hợp đồng lao động.
- Trách nhiệm của người sử dụng lao động:
+ Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng BHXH (Bảo hiểm xã hội), bảo hiểm thất nghiệp và trả lại sổ BHXH cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động.
+ Người sử dụng lao động cần cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của người lao động nếu người lao động yêu cầu. Chi phí sao, gửi tài liệu do người sử dụng lao động chi trả.
Trên cơ sở trách nhiệm thanh toán đầy đủ và ưu tiên quyền lợi của người lao động, quá trình chấm dứt hợp đồng lao động được thực hiện một cách công bằng và có trật tự, giúp bảo vệ quyền lợi của cả hai bên trong tình huống này.
Ngoài ra, theo quy định tại khoản 1 Điều 32 của Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm đăng ký, điều chỉnh đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN; cấp sổ BHXH, thẻ BHYT theo quy định.
Đồng thời, tại Điều 46 của Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 (sửa đổi bởi khoản 72 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH), quy định như sau:
- Nội dung ghi trên sổ BHXH: Sổ BHXH ghi và xác nhận thời gian đóng Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), Bảo hiểm tai nạn lao động (BHTNLĐ), Bảo hiểm nghề nghiệp (BNN) của người lao động. Thông tin này bao gồm thời gian đóng, số tiền đóng và các khoản liên quan khác.
- Chấm dứt hợp đồng lao động và trách nhiệm của đơn vị đóng BHXH:
+ Trong trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng lao động vô hiệu, đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN có trách nhiệm đóng đủ các khoản tiền đóng, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định. Sau đó, cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động.
+ Trường hợp đơn vị chưa đóng đủ, đơn vị sẽ xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Sau khi thu hồi được số tiền đơn vị còn nợ, đơn vị sẽ cung cấp xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.
- Trường hợp công ty cũ không còn hoạt động: Nếu công ty cũ của người lao động đã phá sản hoặc giải thể, người lao động nên liên hệ với cơ quan BHXH để được xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đơn vị đã đóng.
- Gộp sổ BHXH:
+ Sau khi xác nhận đủ các sổ BHXH, người lao động có thể lập Tờ khai tham gia BHXH, Bảo hiểm y tế (mẫu TK1-TS) kèm theo các sổ BHXH và nộp cho cơ quan BHXH để được gộp sổ BHXH.
+ Cần lưu ý là người lao động không thể tự nộp bù bảo hiểm được, vì vậy việc gộp sổ BHXH cần thông qua cơ quan BHXH để đảm bảo tính chính xác và đúng quy định của pháp luật.
2. Người lao động phải làm sao khi công ty không trả sổ bảo hiểm xã hội
Khi công ty không trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, người lao động có quyền thực hiện các bước sau để bảo vệ quyền và lợi ích của mình:
- Khiếu nại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền:
Theo khoản 1 Điều 118 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hoặc hành vi của công ty khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội và xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Bạn có thể đệ trình khiếu nại đến phòng lao động thương binh và xã hội tại địa phương công ty đặt trụ sở để yêu cầu giải quyết vụ việc.
- Thu thập chứng cứ và bằng chứng:
Trước khi khiếu nại, hãy thu thập và lưu giữ các chứng cứ và bằng chứng liên quan đến việc công ty không trả sổ bảo hiểm xã hội, chẳng hạn như hợp đồng lao động, bảng lương, biên bản cuộc họp, thông báo hoặc bất kỳ tài liệu nào chứng minh việc bạn đang làm việc tại công ty và công ty không thực hiện nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội.
- Liên hệ với phòng lao động thương binh và xã hội:
Sau khi thu thập đủ chứng cứ, liên hệ với phòng lao động thương binh và xã hội tại địa phương công ty đặt trụ sở để được tư vấn và hướng dẫn về thủ tục khiếu nại cụ thể. Cung cấp cho họ tất cả các thông tin và chứng cứ mà bạn đã thu thập được để họ có thể tiến hành xem xét và giải quyết vụ việc.
- Tuân thủ quy trình khiếu nại:
Tuân thủ quy trình khiếu nại theo hướng dẫn của phòng lao động thương binh và xã hội. Họ sẽ yêu cầu bạn nộp đơn khiếu nại và cung cấp các tài liệu chứng minh liên quan. Sau đó, phòng lao động thương binh và xã hội sẽ tiến hành xem xét, giải quyết vụ việc và thông báo kết quả cho bạn.
Qua việc thực hiện các bước trên, người lao động có thể bảo vệ quyền và lợi ích của mình trong trường hợp công ty không trả sổ bảo hiểm xã hội đầy đủ và đúng thời hạn.
3. Công ty không trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động thì bị xử lý như thế nào?
Theo Điều 41 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm các quy định khác về bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp có quy định về vi phạm liên quan đến bảo hiểm xã hội. Trường hợp công ty không chịu trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, công ty sẽ chịu các hình thức xử phạt như sau:
- Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng khi vi phạm với mỗi người lao động.
- Tổng số tiền phạt tối đa không vượt quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động.
Các hành vi vi phạm có thể bao gồm:
- Không lập hồ sơ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc tuyển dụng; không lập hồ sơ tham gia bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc có hiệu lực.
- Không lập danh sách người lao động hoặc không lập hồ sơ hoặc không nộp hồ sơ đúng thời hạn.
- Không giới thiệu người lao động thuộc đối tượng quy định tại Điều 47 của Luật An toàn, vệ sinh lao động và Điều 55 của Luật Bảo hiểm xã hội đi khám giám định suy giảm khả năng lao động tại Hội đồng Giám định y khoa.
- Không trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động.
=> Công ty có thể bị xử phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng khi vi phạm với mỗi người lao động, tuy nhiên, số tiền phạt tối đa không vượt quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động. Các hành vi vi phạm bao gồm không lập hồ sơ tham gia bảo hiểm xã hội, không lập danh sách và hồ sơ đúng thời hạn, không giới thiệu người lao động đi khám giám định suy giảm khả năng lao động, và không trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động theo quy định.
Nếu quý khách đang gặp vấn đề pháp lý hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, hãy liên hệ với Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi qua số hotline 1900.6162. Đội ngũ chuyên viên tư vấn của chúng tôi sẵn lòng lắng nghe và hỗ trợ quý khách một cách tận tâm và nhiệt tình. Ngoài ra, quý khách cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email đến địa chỉ lienhe@luatminhkhue.vn để được giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự hợp tác và tin tưởng của quý khách hàng!
