Mục lục bài viết
1. Khái niệm buộc thôi học
Buộc thôi học là một hình thức kỷ luật nghiêm khắc áp dụng đối với học sinh, sinh viên khi họ vi phạm các quy định, quy chế của nhà trường một cách nghiêm trọng. Hình thức này thường được áp dụng trong các trường hợp như: gian lận trong thi cử, vi phạm đạo đức học đường, hoặc có hành vi gây rối trật tự trong lớp học. Khác với các hình thức kỷ luật nhẹ hơn như cảnh cáo hay đình chỉ học, buộc thôi học đồng nghĩa với việc học sinh, sinh viên phải rời khỏi trường và không còn cơ hội tiếp tục theo học tại đó.
Sự phân biệt giữa buộc thôi học và các hình thức kỷ luật khác rất rõ ràng. Cảnh cáo chỉ là một lời nhắc nhở để học sinh, sinh viên nhận thức được hành vi của mình và khắc phục, trong khi đình chỉ học có thể chỉ kéo dài một thời gian nhất định, cho phép người học quay trở lại sau khi hoàn thành một số yêu cầu. Tuy nhiên, buộc thôi học lại mang tính chất vĩnh viễn, khiến cho người học không chỉ phải từ bỏ con đường học vấn tại trường mà còn phải đối mặt với những hệ lụy lâu dài.
Hậu quả của việc bị buộc thôi học là rất nặng nề. Trước tiên, nó ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai học tập của người học. Họ có thể mất đi cơ hội học tập ở những trường tốt hơn, hoặc gặp khó khăn trong việc tìm kiếm cơ hội học tập tại các cơ sở giáo dục khác. Bên cạnh đó, việc buộc thôi học cũng có tác động tiêu cực đến tâm lý của người học. Họ có thể cảm thấy thất vọng, xấu hổ, thậm chí là mất tự tin về bản thân. Tình trạng này không chỉ làm suy giảm động lực học tập mà còn có thể ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội của họ. Do đó, buộc thôi học không chỉ là một hình thức kỷ luật mà còn là một bài học sâu sắc về trách nhiệm và những hệ quả của hành vi.
2. Các trường hợp học sinh bị buộc thôi học
Theo khoản 2 Điều 38 của Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học, được ban hành kèm theo Thông tư 32/2020/TT-BGDĐT, việc xử lý các khuyết điểm của học sinh trong quá trình học tập và rèn luyện được quy định rõ ràng. Đối với những học sinh vi phạm, nhà trường có trách nhiệm giáo dục và áp dụng các hình thức kỷ luật phù hợp nhằm giúp các em nhận ra sai sót và khắc phục chúng. Các biện pháp này bao gồm việc nhắc nhở, hỗ trợ và giúp đỡ trực tiếp để học sinh có cơ hội sửa chữa khuyết điểm của mình. Bên cạnh đó, hình thức khiển trách cũng được áp dụng, trong đó giáo viên có thể thông báo với cha mẹ học sinh để phối hợp cùng nhau trong việc giáo dục và hỗ trợ học sinh.
Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng hơn, học sinh có thể bị tạm dừng học ở trường có thời hạn, một biện pháp kỷ luật nặng nhất mà nhà trường có thể áp dụng. Biện pháp này không chỉ có tác dụng răn đe mà còn tạo cơ hội cho học sinh suy ngẫm về hành vi của mình, đồng thời thực hiện các biện pháp giáo dục khác theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Như vậy, việc xử lý kỷ luật học sinh được thực hiện một cách linh hoạt và có hệ thống, tùy thuộc vào mức độ vi phạm, nhằm đảm bảo rằng các em không chỉ hiểu rõ về trách nhiệm của mình mà còn có thể phát triển thành những cá nhân tốt hơn trong tương lai. Như vậy, học sinh vi phạm khuyết điểm trong quá trình học tập, rèn luyện tuỳ vào mức độ thì sẽ được xử lý kỷ luật nặng nhất là tạm dừng học ở trường có thời hạn (đuổi học có thời hạn).
Theo Thông tư 08/TT năm 1988, việc xử lý kỷ luật học sinh bằng hình thức đuổi học có thời hạn được quy định cụ thể, nhằm đảm bảo tính nghiêm minh trong giáo dục và rèn luyện. Đuổi học một tuần lễ là hình thức kỷ luật được áp dụng cho những trường hợp học sinh vi phạm các khuyết điểm mà đã từng bị cảnh cáo trước toàn trường nhưng không có thái độ hối lỗi và không nỗ lực khắc phục, từ đó gây ảnh hưởng xấu đến các bạn học sinh khác. Ngoài ra, những hành vi sai phạm lần đầu nhưng mang tính chất nghiêm trọng như trộm cắp, gây gổ đánh nhau có tổ chức, hoặc các hành vi làm tổn thương danh dự của nhà trường cũng sẽ bị xử lý với hình thức này.
Trong thời gian một tuần bị đuổi học, học sinh phải tự kiểm điểm và suy nghĩ nghiêm túc về hành vi của mình. Nếu học sinh thể hiện sự thành khẩn, hối lỗi và có quyết tâm sửa chữa, Hiệu trưởng có thể xem xét cho phép học sinh quay lại học tập. Ngược lại, nếu trong thời gian này, học sinh tiếp tục vi phạm mà không tỏ ra hối lỗi, Hội đồng kỷ luật sẽ đề nghị Hiệu trưởng xử lý nghiêm khắc hơn bằng cách đuổi học một năm.
Đối với trường hợp bị đuổi học một năm, hình thức này sẽ áp dụng cho những học sinh đã bị đuổi học một tuần mà không biết sửa chữa khuyết điểm, cũng như cho những hành vi sai phạm rất nghiêm trọng, gây ảnh hưởng lớn đến tài sản xã hội và an toàn của người khác. Sau khi thi hành kỷ luật này, nhà trường sẽ lập hồ sơ đầy đủ và thông báo đến cơ quan giáo dục cấp trên để theo dõi.
Học sinh bị đuổi học một năm, sau khi thời gian này kết thúc, nếu muốn quay lại trường cũ, sẽ cần phải làm đơn xin học lại kèm theo giấy xác nhận từ chính quyền địa phương về sự tiến bộ của bản thân. Ngoài những hình thức kỷ luật nêu trên, giáo viên cũng có thể áp dụng biện pháp tạm đình chỉ việc học đối với học sinh có hành vi vô lễ với thầy cô hay gây rối trong lớp, để đảm bảo không khí học tập được duy trì. Những học sinh này sẽ được phép trở lại lớp trong tiết học tiếp theo, qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rèn luyện đạo đức và tinh thần tôn trọng trong môi trường học đường.
3. Các trường hợp sinh viên bị buộc thôi học
Tại Điều 9 của Quy chế công tác sinh viên đối với chương trình đào tạo đại học hệ chính quy, ban hành theo Thông tư 10/2016/TT-BGDĐT, quy định rõ về các hình thức kỷ luật áp dụng đối với sinh viên vi phạm. Tùy theo tính chất, mức độ và hậu quả của hành vi vi phạm, sinh viên có thể bị nhắc nhở, phê bình hoặc chịu các hình thức kỷ luật khác nhau.
Đầu tiên là hình thức khiển trách, áp dụng đối với những sinh viên vi phạm lần đầu nhưng chỉ ở mức độ nhẹ. Đây là một hình thức kỷ luật nhằm nhắc nhở sinh viên về hành vi của mình, giúp họ nhận thức và có cơ hội sửa chữa. Tiếp theo là hình thức cảnh cáo, dành cho sinh viên đã từng bị khiển trách mà vẫn tiếp tục tái phạm, hoặc vi phạm lần đầu nhưng có tính chất nghiêm trọng hơn. Hình thức cảnh cáo không chỉ ghi nhận sự vi phạm mà còn thể hiện tính chất nghiêm túc trong việc rèn luyện kỷ luật của sinh viên.
Trong trường hợp sinh viên vi phạm kỷ luật trong thời gian đã bị cảnh cáo, hoặc thực hiện các hành vi nghiêm trọng, hình thức đình chỉ học tập có thời hạn sẽ được áp dụng. Thời gian đình chỉ có thể là một học kỳ hoặc một năm học, tùy thuộc vào mức độ vi phạm. Đặc biệt, sinh viên bị xử phạt tù nhưng được hưởng án treo cũng có thể bị đình chỉ học tập.
Cuối cùng, hình thức buộc thôi học sẽ được áp dụng đối với những sinh viên đang trong thời gian đình chỉ mà vẫn tiếp tục vi phạm kỷ luật, hoặc những hành vi vi phạm lần đầu nhưng có mức độ nghiêm trọng, ảnh hưởng tiêu cực đến cơ sở giáo dục và xã hội. Đối với những sinh viên vi phạm pháp luật và bị xử phạt tù giam, hình thức này cũng sẽ được xem xét.
Một lưu ý quan trọng là các hình thức kỷ luật từ cảnh cáo trở lên đều phải được lưu vào hồ sơ quản lý sinh viên và thông báo cho gia đình biết. Khi sinh viên bị kỷ luật ở mức đình chỉ học tập có thời hạn hoặc buộc thôi học, cơ sở giáo dục đại học sẽ gửi thông báo cho địa phương và gia đình nhằm phối hợp quản lý và giáo dục, đảm bảo sinh viên nhận được sự hỗ trợ cần thiết trong quá trình khắc phục sai phạm.
Xem thêm bài viết: Có đuổi học học sinh đánh nhau, gây thương tích cho người khác?
Khi quý khách có thắc mắc về quy định pháp luật, vui lòng liên hệ đến hotline 19006162 hoặc gửi thư tư vấn đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để được tư vấn.