Hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu

1. Chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu được hiểu như thế nào?

Theo pháp luật Việt Nam, các ngành nghề cần phải có chứng chỉ hành nghề để hoạt động gồm một số hành nghề như dịch vụ pháp lý, dịch vụ thiết kế công trình, dịch vụ kiểm toán, dịch vụ thiết kế phương tiện vận tải, và cả dịch vụ khám chữa bệnh và kinh doanh dược phẩm. Thậm chí trong ngành khám chữa bệnh cho thú y cũng cần chứng chỉ hành nghề.

Chứng chỉ hành nghề Y có thể được hiểu là văn bản bắt buộc mà bất cứ cá nhân nào muốn hoạt động liên quan đến khám chữa bệnh tại Việt Nam đều cần phải có. Chứng chỉ này được cấp bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền và các tổ chức xã hội nghề nghiệp. Nó đại diện cho việc công nhận trình độ, năng lực chuyên môn cũng như sự nỗ lực cống hiến của cá nhân và tổ chức trong ngành khám chữa bệnh.

Các đối tượng theo đuổi nghề Y nói chung đều cần chứng chỉ hành nghề này, bao gồm bác sĩ và y sĩ thuộc các chuyên khoa, đa khoa, chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ thẩm mỹ và nhiều hơn nữa. Ngoài ra, điều dưỡng viên, hộ sinh viên, lương y thuộc phạm vi y học cổ truyền, cũng như kỹ thuật viên ở mọi cấp địa phương đến trung ương đều cần có chứng chỉ hành nghề Y.

Chứng chỉ hành nghề Y là một yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng và an toàn trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Nó đảm bảo rằng những người hoạt động trong ngành y tế đã qua đào tạo và đạt được kiến thức, kỹ năng cần thiết để cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao cho cộng đồng.

2. Để cấp chứng chỉ hành nghề y cần đáp ứng điều kiện gì?

Theo quy định tại Nghị định 109/2016/NĐ-CP về cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở khám chữa bệnh, cũng như quy định tại Luật khám bệnh, chữa bệnh năm 2009, để được cấp chứng chỉ hành nghề, người Việt Nam phải đáp ứng những điều kiện sau đây:

- Văn bằng và chứng nhận hành nghề: Người đăng ký cần có những văn bằng hoặc chứng nhận hành nghề khám bệnh, chữa bệnh hợp pháp, bao gồm:

+ Văn bằng chuyên môn liên quan đến y tế được cấp hoặc công nhận tại Việt Nam.

+ Giấy chứng nhận là lương y.

+ Giấy chứng nhận là người có bài thuốc gia truyền hoặc có phương pháp chữa bệnh gia truyền.

- Thực hành nghề nghiệp: Người đăng ký phải có văn bản chứng nhận việc đã trải qua thời gian thực hành nghề nghiệp chuyên môn tại một cơ sở y tế cụ thể. Văn bản này phải ghi rõ thời gian đã hành nghề, nội dung hành nghề, năng lực chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp đã thể hiện. Trừ trường hợp là lương y gia truyền, có bài thuốc gia truyền để khám chữa bệnh, người đứng đầu cơ sở y tế mà cá nhân đã thực hành chuyên môn phải đảm bảo thông tin đã xác nhận là chính xác.

- Thời gian thực hành: Trong lĩnh vực y tế, quy định thời gian cụ thể mà mỗi cá nhân phải trải qua quá trình thực hành nghề nghiệp chuyên môn. Đối với chứng chỉ hành nghề bác sĩ, cần có tới 18 tháng thực hành tại bệnh viện, viện nghiên cứu có giường bệnh. Đối với chứng chỉ hành nghề y sĩ, yêu cầu về thực hành nghề nghiệp là phải có 12 tháng thực hành tại bệnh viện.

- Tuy nhiên, không chỉ có trình độ chuyên môn là yếu tố quan trọng, mà những cá nhân muốn được cấp chứng chỉ hành nghề y cũng phải đáp ứng điều kiện về sức khỏe. Trong quá trình xin cấp chứng chỉ hành nghề y, các cá nhân cần nộp giấy xác nhận điều kiện sức khỏe từ cơ sở y tế có thẩm quyền cấp. Nội dung của giấy xác nhận này phải xác nhận rằng người đăng ký có đủ điều kiện sức khỏe để hành nghề khám chữa bệnh. Thông thường, các loại giấy khám sức khỏe sẽ chỉ có hiệu lực trong một khoảng thời gian nhất định, và các cá nhân phải đảm bảo rằng giấy xác nhận sức khỏe vẫn còn trong thời gian có giá trị sử dụng khi nộp đơn xin cấp chứng chỉ.

- Ngoài yêu cầu về năng lực và sức khỏe, pháp luật còn quy định về năng lực hành vi và đạo đức nghề nghiệp của cá nhân muốn hành nghề y. Điều này đảm bảo rằng những cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề y không bị rơi vào các trường hợp bị cấm hành nghề, cấm làm công việc liên quan đến y dược. Các trường hợp bị cấm hành nghề y bao gồm:

+ Cá nhân bị mất năng lực hành vi dân sự.

+ Đang chấp hành bản án, quyết định của Tòa án.

+ Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

+ Đang trong thời gian chấp hành bản án hình sự hoặc quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục.

+ Đang trong thời gian bị kỷ luật từ hình thức cảnh cáo trở lên có liên quan đến chuyên môn khám bệnh, chữa bệnh.

Những quy định này nhằm đảm bảo tính chất chuyên nghiệp và đạo đức trong lĩnh vực y tế. Đồng thời, qua những quy định nêu trên thì có thể thấy, pháp luật nhấn mạnh sự thực hành chuyên môn khi tiến hành cấp giấy chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực y tế.

3. Hướng dẫn cấp chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu 

Ngày 19/8/2021, Bộ Y tế đã ban hành Công văn 6797/BYT-KCB với mục đích hướng dẫn quy trình cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh và chữa bệnh chuyên khoa lần đầu, cũng như quy trình cấp bổ sung phạm vi hoạt động chuyên môn khám bệnh và chữa bệnh chuyên khoa đối với bác sĩ.

Công văn này có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của các bác sĩ chuyên khoa trong quá trình khám và chữa bệnh. Đồng thời, nó cũng nhằm thúc đẩy sự phát triển chuyên môn và nâng cao năng lực của các bác sĩ trong lĩnh vực y tế.

Theo hướng dẫn, quy trình cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh và chữa bệnh chuyên khoa lần đầu bao gồm các bước sau đây:

- Đăng ký: Bác sĩ chuyên khoa cần tiến hành đăng ký với cơ quan y tế có thẩm quyền theo quy định. Đơn đăng ký cần được điền đầy đủ thông tin cá nhân, quá trình học tập, công tác và kinh nghiệm chuyên môn.

- Đào tạo và kiểm tra: Sau khi đăng ký, bác sĩ sẽ tham gia các khóa đào tạo và kiểm tra chuyên môn do cơ quan y tế tổ chức. Quá trình đào tạo và kiểm tra sẽ đánh giá năng lực chuyên môn của bác sĩ và đảm bảo rằng anh ta đáp ứng được yêu cầu chuyên khoa.

- Xét duyệt: Dựa trên kết quả kiểm tra và đánh giá, cơ quan y tế sẽ xem xét và xét duyệt việc cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh và chữa bệnh chuyên khoa lần đầu. Chứng chỉ này sẽ chứng nhận rằng bác sĩ đã đạt được trình độ chuyên môn cần thiết để hoạt động trong lĩnh vực chuyên khoa.

Ngoài ra, Công văn cũng quy định về quy trình cấp bổ sung phạm vi hoạt động chuyên môn khám bệnh và chữa bệnh chuyên khoa cho bác sĩ. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, quy trình cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động chuyên môn khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu áp dụng cho bác sĩ theo quy định tại Nghị định 109/2016/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 155/2018/NĐ-CP và cấp bổ sung phạm vi hoạt động chuyên môn khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa như sau:

Đối với việc cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu thì người đề nghị cấp chứng chỉ khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu (trừ chuyên khoa nội, ngoại, sản, nhi), yêu cầu văn bằng chuyên môn gồm:

- Bằng tốt nghiệp bác sĩ đa khoa hoặc bác sĩ y khoa (viết tắt là bác sĩ y khoa).

- Chứng chỉ định hướng chuyên khoa, chứng chỉ chuyên khoa định hướng, chứng chỉ chuyên khoa sơ bộ, chứng chỉ sơ bộ chuyên khoa (viết tắt là chứng chỉ định hướng chuyên khoa).

- Chứng chỉ đào tạo liên tục định hướng chuyên khoa được tuyển sinh và đào tạo trước ngày 09/7/2019, với thời gian từ 6 tháng trở lên tùy theo từng chuyên khoa.

- Thực hành và có giấy xác nhận thời gian thực hành đủ 18 tháng theo chuyên khoa định hướng: được cấp chứng chỉ hành nghề với phạm vi hoạt động chuyên môn khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa phù hợp với chứng chỉ định hướng chuyên khoa.

Việc cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa lần đầu như trên chỉ áp dụng đối với bác sĩ y khoa tốt nghiệp trước ngày 15/01/2021. Bác sĩ  y khoa tốt nghiệp sau ngày 15/01/2021 sẽ được cấp theo hướng dẫn của Thông tư 21/2020/TT-BYT.

Trong trường hợp bác sĩ y khoa muốn cấp chứng chỉ hành nghề với phạm vi hoạt động chuyên môn là nội khoa, ngoại khoa, sản phụ khoa hoặc chuyên khoa nhi, họ sẽ phải đăng ký thực hành tương ứng theo một trong bốn chuyên khoa nội, ngoại, sản, nhi với thời gian thực hành là 18 tháng, theo quy định tại khoản 2 Điều 14 Thông tư 21/2020/TT-BYT.

Những chứng nhận và chứng chỉ đào tạo này sẽ được sử dụng để bổ sung phạm vi hoạt động chuyên môn của bác sỹ y khoa, nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao trình độ chuyên môn và khả năng chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân. Đây là những quy định và hướng dẫn nhằm đảm bảo chất lượng và năng lực của ngành y tế, đồng thời cũng tạo điều kiện thuận lợi cho các bác sỹ y khoa có đủ năng lực và kỹ năng để thực hiện tốt công việc chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng.

Chúng tôi hiểu rằng trong quá trình xử lý các vấn đề pháp lý, có thể xuất hiện những khúc mắc và cần sự hỗ trợ từ chuyên gia pháp lý. Để giúp quý khách hàng giải đáp các thắc mắc và hỗ trợ về vấn đề pháp lý khác, chúng tôi đề xuất quý khách liên hệ với bộ phận luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại 24/7, gọi ngay tới số: 1900.6162 hoặc gửi email trực tiếp tại: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp nhanh chóng. Chúng tôi luôn sẵn lòng hỗ trợ và đồng hành cùng quý khách hàng trong các vấn đề pháp lý. Xin cảm ơn quý khách hàng đã quan tâm và theo dõi bài viết của Luật Minh Khuê.