Nghị luận văn học Hai đứa trẻ - Thạch Lam chọn lọc hay nhất

Nghị luận văn học Hai đứa trẻ - Thạch Lam chọn lọc hay nhất - Mẫu số 1

Trong tác phẩm của Thạch Lam, nhất là "Hai đứa trẻ," chẳng có những trận đánh động, những tình tiết đầy kịch tính. Chỉ là câu chuyện của hai đứa trẻ từ Hà Nội chuyển về một phố huyện nghèo, chăm sóc một cửa hàng tạp hóa nhỏ. Buổi chiều, cả hai đứa ngồi trên chiếc chõng tre, nhìn nhìn phố xá khi hoàng hôn buông xuống. Đêm đến, dù đã rất buồn ngủ, nhưng chị em vẫn giữ thức đợi đến khi chuyến tàu đêm từ Hà Nội chạy qua, mới đóng cửa hàng đi ngủ. Thạch Lam muốn tránh việc viết với những cốt truyện lôi cuốn, những sự kiện phức tạp, hoặc những mối quan hệ rối bời. "Hai đứa trẻ" thu hút độc giả bằng chính sự thật của cuộc sống. Phong cách này gần gũi với Nam Cao, Nguyên Hồng, Tô Hoài - những nhà văn hiện thực, giàu tính nhân đạo. Đồng thời, nó cũng kích thích độc giả bằng những ước mơ, hoài bão tươi đẹp, mang đậm tinh thần lãng mạn, giống với Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo.

Trong "Hai đứa trẻ," sự hòa quyện giữa chất lãng mạn và hiện thực hiện hình trong bức tranh về thiên nhiên một vùng quê vào buổi chiều tĩnh lặng. Khi đêm buông xuống, "Một đêm mùa hạ êm như nhung và thoảng qua gió mát..." Thiên nhiên trở nên thơ mộng, với "Phương Tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn." Tuy nhiên, làng quê lại chìm trong bóng tối, thảm hại: "Trong cửa hàng hơi tối, muỗi đã bắt đầu vo ve," "Đôi mắt Liên, bóng tối ngập đầy dần," và "Chỉ thấy lòng buồn man mác trước giờ khắc của ngày tàn." Bức tranh sống động này vừa chạm đến thực tại cuộc sống ở phố huyện nghèo, vừa gợi lên những cảm xúc sâu sắc, tạo nên không khí đau đớn cho người đọc.

Dưới ánh sáng nhẹ nhàng của Thạch Lam, cuộc sống tại phố huyện không chỉ là tối tăm mà còn là đau đớn và lạc lõng. Những hình ảnh như bãi chợ trống trải, vắng vẻ sau buổi chợ, làng quê đầy rác rưởi, lá nhãn, lá mía, tạo nên một bức tranh tả cảm, thể hiện đau khổ và xơ xác của cuộc sống phố huyện. Thạch Lam kể về mùi âm ẩm, mùi cát bụi, hòa quyện với khắc nghiệt của cuộc sống. Trong "Hai đứa trẻ," không chỉ là phố huyện nghèo mà còn là số phận của những người dân, những con người phải sống trong bế tắc, cảm giác bất lực và buồn tẻ với công việc lặp đi lặp lại, không hướng đi, không hy vọng.

Cuộc sống phố huyện được Thạch Lam mô tả như một bức tranh tối tăm, nhưng nhấn mạnh vào sự lặp lại và đơn điệu của nó. Những đứa trẻ nhặt nhạnh ở bãi chợ, gia đình chị Tí, bác Xẩm, tất cả đều sống trong một thế giới không màu sắc, khó khăn. Cảnh tượng buồn tẻ, lạnh lùng của cuộc sống hàng ngày, nhưng chỉ có con tàu mang theo hơi ấm của ước mơ, tương lai, làm tan đi bóng tối, mang lại hy vọng và làm nổi bật sự khác biệt.

Khác biệt của Thạch Lam so với nhóm Tự Lực Văn Đoàn nằm ở việc ông không lạc quan hóa thực tại. Thay vào đó, ông đưa người đọc chìm sâu vào ngõ ngách tâm hồn con người, tạo ra một bức tranh sống động về cuộc sống ở phố huyện nghèo. Thạch Lam không tạo ra những nụ cười sâu sắc như Nguyễn Công Hoan, cũng không mang lại sự đau đớn tận xương tủy như Nam Cao. Những đoạn văn nhẹ nhàng, tinh tế, và sâu sắc của ông thực sự là một bức tranh rõ ràng về cuộc sống khó khăn và một biểu tượng cho niềm mơ ước trong tương lai.

Với con người như chị em Liên, con tàu không chỉ là ký ức về quá khứ huy hoàng tại Hà Nội mà còn là hy vọng cho hiện tại và tương lai. Hình ảnh con tàu, với tiếng máy ầm ĩ, ánh đèn chói lọi, làm tan đi bóng tối của cuộc sống, mang lại cho họ một chút sự mới mẻ và mơ ước. Đó là niềm tin, là hy vọng, là điều mới mẻ giữa sự lặp lại đơn điệu của cuộc sống phố huyện.

Thạch Lam không diễn đạt tâm trạng bằng cách tạo ra những tình huống rực rỡ, nhưng ngược lại, ông vẽ lên hình ảnh của con người một cách chân thực. Bằng sự kết hợp giữa lãng mạn và thực tế, ông đánh thức tâm hồn độc giả, đề cập đến những nỗi đau âm thầm, nhẹ nhàng nhưng khó quên. Không tạo ra những nụ cười sâu sắc như Nguyễn Công Hoan, cũng không đem lại sự đau đớn tận xương tủy như Nam Cao, nhưng những đoạn văn của Thạch Lam có sức mạnh gợi cảm xúc và tình nhân văn đặc biệt. Tác phẩm "Hai đứa trẻ" của ông không chỉ mô tả hiện tại mà còn mang đến những cảm xúc đau thương và tính nhân văn sâu sắc, làm chúng ta suy ngẫm về cuộc sống và tình cảm con người.

Nghị luận văn học Hai đứa trẻ - Thạch Lam chọn lọc hay nhất - Mẫu số 2

Trong khi các nhà văn thuộc Tự Lực Văn Đoàn tận dụng để miêu tả cuộc sống với những hình ảnh tươi sáng nhất, tinh khôi nhất, Thạch Lam lại chọn cho mình một lối đi sáng tạo và riêng biệt. Dưới góc nhìn của ông, đời sống không chỉ là tình yêu mãnh liệt đến mức quên hết mọi thứ, mà còn là những đau đớn sâu thẳm. Ngòi bút của Thạch Lam không chỉ đơn giản là mô phỏng cuộc sống, mà còn là sự hòa mình vào những ngõ ngách tâm hồn con người, tạo nên một bức tranh sống động về cuộc sống ở phố huyện nghèo, nơi bóng tối gặp gỡ với sự cảm động, luẩn quẩn của con người.

Bức tranh về cuộc sống ở phố huyện bắt đầu với cảnh tối tăm và kết thúc với cảnh chờ tàu của chị em Liên và nhóm người xung quanh. Toàn bộ bức tranh đều là một biểu tượng của bóng tối, lan tỏa khắp nơi, tạo nên không khí nặng nề và u ám. Cuộc sống tại đây dường như chỉ có một màu đen xám xịt. Bóng tối bao trùm lên cây tre, góc quán và ánh sáng lập lòe của đom đóm. Mọi thứ đều chìm đắm trong bóng tối. Cuộc sống của con người ở phố huyện, vốn đã khó khăn, bị màn đêm bao trùm, trở nên côi cút, lẻ loi đến đau lòng. Vào đêm, một số đứa trẻ lom khom nhặt nhạnh tại góc chợ hoang vắng. Chị em Liên lang thang quanh quẩn, nhưng quán phở của bác Siêu vắng bóng khách. Những hình ảnh tách biệt và cô độc này, với vài tia sáng nhỏ không đủ để xua đi bóng tối dày đặc, từ từ đặt lên cuộc sống của họ - những con người có thể đếm trên đầu ngón tay "mấy chú", "mấy người". Bóng tối và sự im lặng là bạn đồng hành, thống trị trên cõi người. Thời gian bỗng chốc trở nên yên lặng, khó chịu đến kỳ lạ. Không gian bị tù túng của cuộc sống. Bức tranh gợi lên nhiều nỗi đau thấm đẫm.

Tuy nhiên, Thạch Lam - nghệ sĩ tâm hồn không ngừng sáng tạo, không chỉ dừng lại ở việc mô tả bóng tối. Bóng tối có đủ đáng sợ, nhưng cuộc sống quẩn quanh ở góc phố còn đáng sợ hơn. Những người ở đây đều nghèo đói. Đó là gia đình chị em Liên, phải trở về phố huyện do túng quẫn. Đó là bà cụ Thi hơi điên; gia đình bác Xẩm; gánh hàng của chị Tí; quán phở của bác Siêu... Những số phận nghèo khó tại phố huyện tụ tập lại không đủ để tạo nên cuộc sống sôi động. Thậm chí, nó trở thành một sự tẻ nhạt kinh hoàng. Chỉ thông qua một chi tiết nhỏ: chị em Liên không chú ý đến tiếng cười đằng sau mình là của bà cụ Thi, nhìn đốm sáng xanh ở xa là gánh phở của bác Siêu, chúng ta có thể hiểu được mức độ sự hẻo lánh trong cuộc sống phố huyện.

Có vẻ như nhiều năm trôi qua, họ chỉ lặp đi lặp lại cùng một công việc. Một công việc nhàm chán, đơn điệu như cuộc sống của họ. Những sự kiện này làm cho cuộc sống trở nên tù túng, ngột ngạt, không có lối thoát, không biết hướng đi nào. Với họ, tương lai dường như không tồn tại, chỉ có thực tại u buồn, cảm giác bế tắc và tội nghiệp. Trước mắt họ, tương lai đã đóng cửa. Họ không hy vọng vào điều gì, không mong đợi điều gì. Hiện tại chỉ là những khó khăn, cơ cực và công việc nhàm chán. Bức tranh này khắc sâu nỗi đau trong tâm hồn độc giả, làm nổi lên những tiếng than khóc không lời giải đáp.

Tất cả mọi hành động, sự kiện và cuộc sống của con người ở phố huyện nghèo đều lặp lại và đơn điệu. Nhưng chỉ có con tàu, mặc dù lặp đi lặp lại nhưng không bao giờ nhàm chán. Con tàu là biểu tượng của ước mơ, của tương lai đối với mọi người. Họ đến với con tàu, không chỉ để kinh doanh, mà còn để chờ đợi một cái gì đó mới lạ trong cuộc sống đơn điệu xung quanh. Con tàu đó, với tiếng máy ầm ĩ, xé toang bầu không khí u ám, với ánh sáng chói lọi, làm tan đi bóng tối đêm đang bao trùm, rồi lại chìm vào tối tăm như trước. Với chị em Liên, con tàu không chỉ là biểu tượng của quá khứ huy hoàng với cuộc sống sung túc ở Hà Nội, mà còn là một chút điều mới mẻ trong hiện tại và cả niềm mơ ước cho tương lai. Hình ảnh con tàu vụt qua giúp giảm bớt cảm giác bế tắc và tù túng của cuộc sống, để lại những ước mơ - những ước mơ vô cùng đau lòng cho từng con người.

Khác biệt với các nhà văn Tự Lực Văn Đoàn, Thạch Lam không lạc quan hóa thực tại, mà ngược lại, ông chặt chẽ gắn bó với đời sống, mặc dù ông là một thành viên chủ chốt của đoàn văn học đó. Nếu đồng nghiệp của ông tôn vinh tình yêu khi nồng cháy, khi đau đớn, lúc hối hả (Hồn Bướm Mơ Tiên, Trăng Sáng, Tình Tuyệt Vọng...), Thạch Lam lại chú tâm đến tình người. Văn chương của Thạch Lam chạm đến tận đáy tâm hồn con người và đánh thức họ bằng những nỗi đau. Với phong cách hỗn hợp giữa lãng mạn và thực tế, ngòi bút của Thạch Lam thật sự xuất sắc khi viết về cuộc sống của những người nghèo, những đau thương âm thầm, nhẹ nhàng nhưng gấp sách lại không thể quên. Mặc dù không tạo ra những nụ cười sâu sắc như Nguyễn Công Hoan, cũng không mang lại sự đau đớn tận xương tủy như Nam Cao, nhưng những đoạn văn nhẹ nhàng, tinh tế và sâu sắc của Thạch Lam đã hoàn toàn phản ánh cuộc sống ở phố huyện và là cuộc sống của xã hội Việt Nam tù túng, ngột ngạt ở thời kỳ đương thời, đồng thời mang đến cho người đọc những cảm xúc đầy đau thương và tính nhân văn.

Nghị luận văn học Hai đứa trẻ - Thạch Lam chọn lọc hay nhất - Mẫu số 3

Thạch Lam, một tên tuổi không thể không nhắc đến khi nói về văn học Việt Nam, là một nhà văn có phong cách sáng tác độc đáo và tinh tế. Các tác phẩm của ông không chỉ là những bức tranh nhẹ nhàng, trữ tình mà còn là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, nổi bật trong dòng văn học.

Hai đứa trẻ là một trong những tác phẩm nổi bật của Thạch Lam, nơi câu chuyện về Liên và An chạm đến lòng độc giả một cách sâu sắc. Ông không sáng tác nhiều, nhưng mỗi tác phẩm của ông lại là một bức tranh trữ tình, giản dị nhưng chứa đựng đầy tình cảm và nghệ thuật.

Các tác phẩm của Thạch Lam thường mang đến cho độc giả cảm giác như đang đọc một bài thơ trữ tình, với giọng điệu điềm đạm nhưng sâu sắc về cảm xúc con người và cảnh vật. Hai đứa trẻ, cũng như những tác phẩm khác, khám phá những góc khuất của cuộc sống bề ngoài, làm hiện lên những nỗi đau, thương cảm của tầng lớp nghèo khổ.

Thạch Lam khéo léo mô tả hình ảnh của phố huyện lúc chiều tà, với tiếng trống thu không, hình ảnh đám mây đỏ rực, và tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng. Cảnh chợ chiều với rác rưởi và đứa trẻ lom khom tìm kiếm nói lên mặt trái, bóng tối của xã hội lúc bấy giờ.

Bức tranh đêm xuống của Thạch Lam càng làm tăng thêm cảm giác bóng tối và huyền bí. Mô tả về đoàn tàu đêm mang lại một thế giới hoàn toàn khác, náo nhiệt, sáng rực, hoàn toàn trái ngược với cuộc sống bình dị và tối tăm của người dân nơi đây. Cảnh đoàn tàu đi xa dần, để lại những đốm than đỏ bay tung trên đường sắt, tạo nên một khung cảnh đầy nỗi buồn và khát khao cho Liên và An.

Thạch Lam tạo ra sự tương ứng tuyệt vời giữa thế giới ngoại cảnh và thế giới nội tâm của nhân vật trong từng khoảnh khắc. Mỗi cảnh mô tả chiều buông, đêm xuống hay chuyến tàu đêm đều làm rõ nét tâm trạng của nhân vật, giúp độc giả đồng cảm và hình dung sâu sắc hơn về tâm hồn hai đứa trẻ.

Ngòi bút nhẹ nhàng, khách quan của Thạch Lam ẩn chứa một tình cảm xót thương sâu sắc đối với những con người nghèo khổ. Tác giả khéo léo mô tả tâm lý nhân vật một cách tinh tế, tự nhiên, để lại ấn tượng mạnh mẽ và khó quên trong lòng độc giả. Các tác phẩm của ông, sau nhiều năm, vẫn giữ nguyên giá trị và để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả.