Người được truy tặng Huân chương kháng chiến có được trợ cấp một lần?

1. Huân chương kháng chiến được hiểu như thế nào?

Huân chương kháng chiến đã được thiết lập lần đầu theo Sắc lệnh số 216/SL ngày 20 tháng 8 năm 1948, với ý tưởng và triển khai từ Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Nội dung của Huân chương này được đề ra với mục tiêu thưởng những người Việt Nam, bất kể là nhân viên giúp việc trong các cơ quan Chính phủ, dân chúng, hoặc các đoàn thể đã có công với Quân đội và các tổ chức Quốc phòng và Kháng chiến.

Huân chương kháng chiến không chỉ đơn thuần là một dấu hiệu vật chất, mà nó còn chứa đựng những tính chất đáng kể, điều này rõ ràng từ ý nghĩa của việc thưởng cho các thành tích và đóng góp vào giá trị chung của đất nước. Đó là một sự công nhận và biểu dương đối với những cá nhân và tập thể đã hướng đến và thực hiện các công việc có ý nghĩa chung trong sự phát triển của quốc gia. Những thành tựu của họ được phản ánh và vinh danh thông qua biểu tượng cụ thể là Huân chương kháng chiến.

Huân chương này mang đến sự biểu dương cho những đối tượng đã có đóng góp. Những người này có thể là bất kỳ ai, không phân biệt tầng lớp và địa vị xã hội. Họ có thể là những người làm việc trực tiếp trong các cơ quan nhà nước hoặc chỉ là những người dân bình thường yêu nước, đã có những hành động đáng khen ngợi. Điều quan trọng là những thành tựu này được công nhận và khích lệ, tạo động lực cho tinh thần của mọi người tiếp tục cống hiến cho đất nước.

Mục đích của Huân chương kháng chiến là để tặng hoặc truy tặng cho các cá nhân và tập thể, không phân biệt sự khác biệt giữa họ. Ngay cả các cá nhân và tập thể nước ngoài có công lao và thành tích trong Kháng chiến chống Pháp (1946-1954) và Kháng chiến chống Mỹ (1954-1975) cũng được công nhận. Điều này đem đến sự công bằng và công nhận đối với tinh thần và những hành động đã được thực hiện. Những hành động này được ghi nhận một cách công bằng, bất kể chủ thể đó đã còn sống hay không sau những trận chiến đẫm máu.

Huân chương kháng chiến thể hiện tinh thần của một dân tộc và quốc gia, không chỉ là biểu tượng vinh danh mà còn là sự cống hiến và tôn vinh những nỗ lực đã dành cho đất nước trong những thời kỳ gian khó khăn nhất.

2. Người được truy tặng Huân chương kháng chiến có được trợ cấp một lần?

Dựa vào quy định tại Điều 31 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng năm 2020 về chế độ ưu đãi đối với người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, và làm nghĩa vụ quốc tế, các chế độ ưu đãi bao gồm trợ cấp một lần, bảo hiểm y tế và chế độ ưu đãi được quy định tại điểm e và điểm g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

Đồng thời, dựa vào quy định tại Điều 66 Nghị định 131/2021/NĐ-CP, việc giải quyết hồ sơ và thủ tục liên quan đến chế độ ưu đãi được quy định như sau:

- Cá nhân phải lập bản khai theo Mẫu số 11 Phụ lục I Nghị định này, kèm theo một trong các giấy tờ quy định tại Điều 65 Nghị định này và gửi Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú. Trong trường hợp người đã mất nhưng chưa được hưởng chế độ ưu đãi, thì phải kèm theo giấy báo tử hoặc trích lục khai tử.

- Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm kiểm tra và xác nhận bản khai trong thời gian 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, sau đó lập danh sách và gửi cho Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội.

- Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội tiếp nhận danh sách từ Ủy ban nhân dân cấp xã và có trách nhiệm kiểm tra, xử lý trong thời gian 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, sau đó lập danh sách kèm giấy tờ theo quy định và gửi cho Sở Lao động – Thương binh và Xã hội.

- Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nhận danh sách từ Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội và có trách nhiệm kiểm tra, xử lý trong thời gian 12 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ, sau đó ban hành quyết định trợ cấp ưu đãi theo Mẫu số 67 Phụ lục I Nghị định này.

Như vậy, dựa vào quy định hiện hành, trường hợp người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế đã mất nhưng được truy tặng Huân chương kháng chiến, thân nhân sẽ được hưởng chế độ trợ cấp một lần, nhưng sẽ không được hưởng chế độ mai táng phí.

Theo quy định tại Nghị định 75/2021/NĐ-CP ngày 24-7-2021 về mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi dành cho người có công với cách mạng, các mức chuẩn trợ cấp ưu đãi và mức hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi được quy định như sau:

(1) Mức chuẩn trợ cấp ưu đãi:

- Mức chuẩn trợ cấp ưu đãi dành cho người có công với cách mạng là 1.624.000 đồng.

- Mức chuẩn này sẽ là căn cứ để tính toán mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi đối với cả người có công với cách mạng và thân nhân của họ.

(2) Mức hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi:

- Mức hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi hằng tháng dành cho người có công với cách mạng và thân nhân của họ được quy định tại Phụ lục I, được ban hành kèm theo Nghị định 75/2021/NĐ-CP.

- Mức hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng đối với thương binh và những người hưởng chính sách như thương binh sẽ được quy định tại Phụ lục II của Nghị định 75/2021/NĐ-CP.

- Mức hưởng trợ cấp ưu đãi hằng tháng đối với thương binh loại B sẽ được quy định tại Phụ lục III của Nghị định 75/2021/NĐ-CP.

- Mức hưởng trợ cấp ưu đãi một lần dành cho người có công với cách mạng và thân nhân của họ sẽ được quy định tại Phụ lục IV của Nghị định 75/2021/NĐ-CP.

Đáng chú ý, theo Khoản 8 của Phụ lục IV, những người đã có công giúp đỡ cách mạng hoặc người trong gia đình nhận được Huy chương Kháng chiến sẽ được hưởng mức trợ cấp ưu đãi một lần là 1,5 lần mức chuẩn. Do đó, người có công giúp đỡ cách mạng và được tặng Huy chương Kháng chiến sẽ nhận được trợ cấp một lần là: 1.600.000 đồng x 1,5 = 2.400.000 đồng.

3. Tổng hợp chế độ ưu đãi với người được tặng Huân chương

Các ưu đãi được xác định trong nội dung quy định mới nhất tại Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH14. Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng 2020, người được tặng huân chương kháng chiến được hưởng các chế độ ưu đãi theo hai trường hợp sau:

Trường hợp 1: Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế:

- Quy định về điều kiện và tiêu chuẩn người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế có các yêu cầu cần đáp ứng như sau: Chủ thể được xác định là người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế. Để được công nhận là người tham gia kháng chiến và nhận các Huân chương Kháng chiến, Huân chương Chiến thắng, Huy chương Kháng chiến, Huy chương Chiến thắng từ Nhà nước. Các phần thưởng này đóng vai trò ghi nhớ công ơn và cống hiến của họ, để truyền tải cho các thế hệ sau về tính chất tôn vinh sự cống hiến này đã được thể hiện.

- Chế độ ưu đãi đối với người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bao gồm:

+ Trợ cấp một lần bằng giá trị vật chất.

+Bảo hiểm y tế với các quyền lợi nhận được, mang đến bảo hiểm cho sức khỏe của họ.

+ Chế độ ưu đãi quy định tại điểm e và điểm g khoản 2 của Pháp lệnh này.

- Chế độ ưu đãi đối với thân nhân của người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bao gồm:

+ Trợ cấp một lần đối với thân nhân khi người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế mất mà chưa được hưởng chế độ ưu đãi. Phần thưởng này là sự bù đắp cho công sức và cống hiến của người đã mất.

+ Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng, trong việc tiến hành mai táng khi người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế mất.

Trường hợp 2: Người có công với cách mạng:

Quy định xác định về điều kiện và tiêu chuẩn người có công giúp đỡ cách mạng như sau:

- Người có công giúp đỡ cách mạng là những người đã có thành tích xuất sắc trong việc hỗ trợ cách mạng trong những thời điểm khó khăn, nguy hiểm. Các hành động giúp đỡ này được công nhận và đáng được tuyên dương. Nhà nước tặng khen và trao Huân chương Kháng chiến cho những trường hợp sau đây:

- Người đã được tặng hoặc người trong gia đình của họ đã được tặng Huân chương Kháng chiến. Điều này thể hiện sự công nhận và tuyên dương của Nhà nước đối với những tinh thần yêu nước và cống hiến của họ.

Chế độ ưu đãi đối với người có công giúp đỡ cách mạng, theo quy định tại Điều 39, bao gồm:

- Trợ cấp hằng tháng, trong trường hợp sống cô đơn, sẽ được hưởng thêm trợ cấp nuôi dưỡng hằng tháng.

- Bảo hiểm y tế.

- Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần.

- Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao và hoàn cảnh của từng người hoặc khi gặp khó khăn về nhà ở; Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất để ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất để ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước.

Chế độ ưu đãi đối với thân nhân của người có công giúp đỡ cách mạng, theo quy định tại Điều 40, bao gồm:

- Trợ cấp một lần đối với thân nhân khi người có công giúp đỡ cách mạng mất mà chưa hưởng chế độ ưu đãi.

- Trợ cấp một lần đối với thân nhân với mức bằng 03 tháng trợ cấp hằng tháng đang hưởng khi người đã hưởng trợ cấp hằng tháng mà chết.

- Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng khi người có công giúp đỡ cách mạng mất.

Những chế độ ưu đãi này đảm bảo công nhận và bù đắp cho họ những lợi ích xứng đáng. Điều này thể hiện lòng biết ơn của Nhà nước đối với sự cống hiến và đóng góp của họ trong việc giúp đỡ cách mạng, hỗ trợ cách mạng tiến bộ của đất nước Việt Nam ngày nay.

Bài viết liên quan: Người có huân chương kháng chiến đã chết nhưng chưa hưởng chế độ thì giải quyết thế nào? 

Luật Minh Khuê xin tiếp nhận yêu cầu tư vấn qua hotline: 1900.6162 hoặc qua email: lienhe@luatminhkhue.vn. Xin trân trọng cảm ơn!