Người làm chứng có được ghi lại di chúc của người không biết chữ?

1. Ai không được làm chứng cho việc lập di chúc?

Theo quy định tại Điều 632 Bộ luật dân sự năm 2015 thì tất cả mọi người đều có thể tham gia quá trình lập di chúc, nhưng có một số trường hợp đặc biệt không thể thực hiện điều này. Cụ thể, những người sau đây không có khả năng hoặc quyền lập di chúc:

- Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc: Trong quá trình quản lý di chúc, người thừa kế đã được chỉ định rõ trong di chúc hoặc theo những quy định của pháp luật đóng một vai trò quan trọng. Họ không phải là những người lập di chúc, nhưng thay vào đó, trách nhiệm của họ là chấp hành và thực hiện những quy định chi tiết đã được người lập di chúc xác định.

- Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan đến nội dung di chúc: Những người đang nắm giữ quyền và nghĩa vụ liên quan đến tài sản mà di chúc mô tả không có quyền tự ý lập di chúc về phần tài sản mà họ đang quản lý. Trách nhiệm của họ không chỉ là duy trì tính minh bạch và công bằng mà còn là đảm bảo rằng ý muốn của người lập di chúc được thực hiện đúng đắn và chính xác.

- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi: Những cá nhân thuộc nhóm này, do lý do độ tuổi, năng lực hành vi, hoặc khó khăn trong nhận thức không thể tham gia vào quá trình lập di chúc vì họ không có khả năng hiểu rõ và đánh giá mức độ ảnh hưởng của quyết định của mình.

Qua đó, việc lập di chúc trở nên phức tạp và đòi hỏi sự cân nhắc đặc biệt khi có những người không thể hoặc không nên tham gia vào quá trình này.

2. Người không biết chữ có được nhờ người làm chứng ghi lại di chúc?

Tại Điều 630 Bộ luật dân sự năm 2015 thì di chúc miệng được thừa nhận về mặt pháp lý khi người di chúc miệng tường thuật ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng. Quy định này giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc thể hiện ý muốn của người lập di chúc miệng. Ngay sau khi người di chúc miệng đã diễn đạt ý chí cuối cùng, người làm chứng không chỉ chứng kiến mà còn ghi chép lại tất cả chi tiết quan trọng, đồng thời cùng ký tên hoặc điểm chỉ, tạo nên một hồ sơ chặt chẽ và đáng tin cậy.

Chấp hành đúng quy trình này, trong thời hạn năm ngày làm việc kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng. Điều này không chỉ tăng cường tính pháp lý của di chúc mà còn bảo vệ quyền lợi và mong muốn của người lập di chúc miệng. Quá trình công chứng này không chỉ là bước quan trọng để đảm bảo tính chính xác và hợp pháp của di chúc mà còn là biện pháp đảm bảo rằng tất cả những người liên quan đều được đối xử công bằng và tôn trọng đúng mức.

Trong trường hợp người bị hạn chế về thể chất hoặc người không biết chữ, quy trình lập di chúc trở nên đặc biệt quan trọng và cần sự cẩn trọng cao. Để đảm bảo tính công bằng và hợp pháp, việc di chúc phải được chứng thực hoặc công chứng bởi người làm chứng. Quy định này không chỉ đảm bảo rằng di chúc được biến thành văn bản chính thức mà còn giúp xác nhận tính chính xác và độ chắc chắn của ý muốn di chúc. Người làm chứng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một tài liệu pháp lý đầy đủ và minh bạch, bảo vệ quyền lợi và mong muốn của người lập di chúc.

Qua quy trình chứng thực hoặc công chứng, di chúc không chỉ trở nên pháp lý chặt chẽ mà còn là một tài liệu có sức thuyết phục cao, đặc biệt là khi người lập di chúc gặp các hạn chế về thể chất hoặc không biết chữ. Điều này không chỉ tôn trọng ý muốn của người di chúc mà còn là bước quan trọng để đảm bảo mọi quy định đều được thực hiện đúng đắn và công bằng. Trong quá trình lập di chúc của những người không biết chữ, sự quan trọng của người làm chứng trở nên nổi bật, đòi hỏi một tầm nhìn rộng và tận tâm đặc biệt. Để đảm bảo tính pháp lý và minh bạch, người làm chứng phải thực hiện nhiệm vụ lập di chúc dưới dạng văn bản chi tiết. Chính bằng sự chân thành và tinh thần trách nhiệm, họ ghi lại mọi ý muốn, quyết định và mong muốn của người lập di chúc, biến nó thành một bản di chúc chính xác và đầy đủ.

Bước tiếp theo, để tăng cường tính chính xác và hiệu quả pháp lý, bản di chúc cần phải trải qua quá trình công chứng hoặc chứng thực. Điều này không chỉ làm cho di chúc trở thành một văn bản hợp pháp mà còn tăng khả năng công nhận và tôn trọng ý muốn của người lập di chúc. Việc này không chỉ là sự chứng nhận pháp lý mà còn là biện pháp đảm bảo rằng mọi quyết định đã được người lập di chúc đưa ra sẽ được thực hiện đúng đắn và theo đúng ý muốn ban đầu, đồng thời bảo vệ quyền lợi của họ một cách toàn diện và công bằng. Từ nội dung trên, có thể khẳng định, nếu người để lại di chúc không biết chữ thì người làm chứng hợp pháp phải lập lại di chúc thành văn bản theo quy định hiện hành.

3. Người làm chứng có được ký tên xác nhận thay khi người không biết chữ lập di chúc?

Điều 636 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định rằng khi người lập di chúc đối mặt với khả năng không đọc được hoặc không nghe được văn bản di chúc, cũng như không thể ký hoặc điểm chỉ được, một quy trình đặc biệt và cẩn thận phải được thực hiện để đảm bảo tính pháp lý và minh bạch. Trong tình huống như vậy, người làm chứng đảm nhận vai trò quan trọng, không chỉ là người ghi chép mà còn là người xác nhận ý chí và ý muốn thật sự của người lập di chúc. Ngay sau đó, để chứng minh tính chính xác và tính hợp pháp của di chúc, người làm chứng cần phải ký xác nhận trước mặt người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã. Hành động này không chỉ tăng cường tính chính thức của di chúc mà còn là bước quan trọng để bảo vệ quyền lợi và mong muốn của người lập di chúc.

Việc thực hiện quy trình này không chỉ là một biện pháp bảo đảm tính hợp pháp mà còn là sự chứng nhận về tôn trọng và quan tâm đối với ý muốn của người lập di chúc trong bối cảnh khó khăn. Quá trình này không chỉ làm cho di chúc trở thành một tài liệu chính thức mà còn là biện pháp đảm bảo rằng mọi quyết định được thực hiện theo đúng đều và đúng ý muốn ban đầu. Người có thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân cấp xã, với trách nhiệm cao cả và sự tận tâm, thực hiện quá trình chứng nhận bản di chúc trực tiếp trước mặt cả người lập di chúc và người làm chứng. Họ không chỉ đóng vai trò là người xác nhận tính chính xác và tính hợp pháp của di chúc, mà còn là người mang đến sự chắc chắn và tin tưởng cho tất cả những bên liên quan.

Việc thực hiện quy trình chứng nhận trực tiếp tại Ủy ban nhân dân cấp xã không chỉ là biện pháp để đảm bảo tính pháp lý mà còn là cơ hội để tạo ra một không khí trang trọng và tôn trọng trong quá trình này. Sự xuất hiện của người có thẩm quyền không chỉ làm cho quá trình chứng nhận trở nên chính thức mà còn tăng cường tính đồng thuận và hiểu biết về ý muốn của người lập di chúc. Chính sự hiện diện của họ không chỉ làm cho bản di chúc trở thành một tài liệu hợp pháp mà còn tạo ra một bước quan trọng để bảo vệ quyền lợi và ý muốn của người lập di chúc. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của quá trình chứng nhận, biến nó thành một diễn đàn trọng đại để tôn trọng và bảo vệ di chúc của người lập.

Ngoài ra, có thể tham khảo: Mẫu di chúc có người làm chứng mới nhất năm 2023 và cách viết. Còn khúc mắc, liên hệ 1900.6162 hoặc gửi email tới: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ. Xin cảm ơn.