Nhận tiền BHXH một lần có phải đóng thuế thu nhập cá nhân không?

1. Quy định pháp luật về thuế thu nhập cá nhân hiện hành

Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 là một trong những cơ sở pháp lý quan trọng về việc thu thuế đối với thu nhập của cá nhân tại Việt Nam. Luật Thuế thu nhập cán nhân 2007 cùng với các văn bản hướng dẫn liên quan, như các Thông tư, Nghị định, và Quyết định của Chính phủ, đều cung cấp các quy định chi tiết về cách tính và quản lý thuế thu nhập cá nhân.

Trong Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 và các văn bản hướng dẫn đi kèm, các khoản thu nhập chịu thuế TNCN được định rõ và chi tiết. Các khoản thu nhập này bao gồm mức lương và các khoản thu nhập từ tiền lương tiền công, thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ bất động sản, từ chứng khoán và tài sản có giá trị gia tăng, và các khoản thu nhập khác như tiền lãi, tiền lương phụ cấp và các khoản thu nhập khác.

Về vị trí của tiền Bảo Hiểm Xã Hội (BHXH) một lần trong hệ thống thu nhập chịu thuế TNCN, nó thường được xem xét như một khoản chi phí giảm trừ thuế. Trong nhiều trường hợp, số tiền đã đóng BHXH một lần có thể được khấu trừ trực tiếp từ tổng thu nhập của cá nhân trước khi tính thuế TNCN. Tuy nhiên, việc này phụ thuộc vào các quy định cụ thể của pháp luật thuế thu nhập cá nhân và các hướng dẫn điều chỉnh cụ thể từ cơ quan thuế.

Căn cứ điểm theo khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC có quy định về các khoản phụ cấp, trợ cấp không tính vào thu nhập chịu thuế TNCN như sau:

Các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản phụ cấp, trợ cấp sau:

- Trợ cấp khó khăn đột xuất: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động gặp khó khăn đột xuất do thiên tai, lũ lụt, hỏa hoạn, dịch bệnh,... gây thiệt hại nặng nề về tài sản, tính mạng.

- Trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động bị tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp trong quá trình làm việc.

- Trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

- Mức hưởng chế độ thai sản: Là khoản trợ cấp dành cho nữ lao động khi nghỉ thai sản.

- Mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản: Là khoản trợ cấp dành cho nữ lao động khi dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản.

- Trợ cấp do suy giảm khả năng lao động: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động bị suy giảm khả năng lao động do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bệnh tật hoặc tuổi tác.

- Trợ cấp hưu trí một lần: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động khi nghỉ hưu.

- Tiền tuất hàng tháng: Là khoản tiền dành cho người lao động nghỉ hưu.

- Trợ cấp thôi việc: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động bị thôi việc do tổ chức, đoàn thể giải thể hoặc chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh.

- Trợ cấp mất việc làm: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động mất việc làm do nguyên nhân khách quan thuộc về doanh nghiệp.

- Trợ cấp thất nghiệp: Là khoản trợ cấp dành cho người lao động đang thất nghiệp và đáp ứng các điều kiện theo quy định.

Các khoản trợ cấp khác theo quy định của Bộ luật Lao động 2019 và Luật Bảo hiểm xã hội 2014: Bao gồm trợ cấp ốm đau, trợ cấp tử vong, trợ cấp cho người phụ thuộc,...

2. Lý do người lao động nhận tiền BHXH một lần không phải đóng thuế TNCN

Tiền BHXH một lần là khoản tiền được chi trả cho người lao động khi họ nghỉ hưu, thôi việc, hoặc trong một số trường hợp đặc biệt khác theo quy định của pháp luật. Khác với thu nhập từ hoạt động kinh tế, kinh doanh, tiền BHXH một lần mang tính chất là:

- Khoản hỗ trợ thay thế cho thu nhập lương: Khi nghỉ hưu hoặc thôi việc, người lao động sẽ không còn nguồn thu nhập từ công việc. Do đó, tiền BHXH một lần đóng vai trò thay thế cho một phần thu nhập lương đã mất đi, giúp họ trang trải cho cuộc sống khi không còn khả năng lao động.

- Phần đóng góp được hoàn trả: Tiền BHXH một lần được chi trả từ quỹ Bảo hiểm Xã hội, vốn hình thành từ đóng góp của cả người lao động và người sử dụng lao động. Do vậy, có thể xem đây là khoản tiền mà người lao động đã đóng góp được hoàn trả lại khi họ nghỉ hưu hoặc thôi việc.

Người lao động nhận tiền BHXH một lần không phải đóng thuế thu nhập cá nhân vì một số lý sau:

Đầu tiên, tiền BHXH một lần là một khoản tiền được chi trả cho người lao động khi họ nghỉ hưu, thôi việc, hoặc trong các tình huống đặc biệt khác. Điều này không phải là thu nhập từ hoạt động kinh tế, kinh doanh, mà là một khoản tiền được coi là thay thế cho thu nhập lương.

Thứ hai, tiền BHXH một lần được chi trả từ quỹ bảo hiểm xã hội, một nguồn vốn được hình thành từ đóng góp của cả người lao động và người sử dụng lao động. Điều này có nghĩa là tiền này không phải là một phần của thu nhập từ việc kinh doanh hay hoạt động kinh tế cá nhân mà là một phần của quỹ an sinh xã hội.

Cuối cùng, căn cứ theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2008, các khoản thu nhập thay thế cho lương không thuộc đối tượng chịu thuế TNCN. Do đó, tiền BHXH một lần được xem xét là một khoản thu nhập thay thế cho lương và không phải chịu thuế TNCN theo quy định của pháp luật. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi và tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động trong quá trình nghỉ hưu hoặc thôi việc mà không phải lo lắng về việc đóng thuế cho khoản tiền này.

3. Một số trường hợp phải đóng thuế TNCN khi hưởng BHXH một lần

Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC có quy định về các khoản thu nhập chịu thuế như sau:

Các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản phụ cấp, trợ cấp sau:

 Các khoản phụ cấp, trợ cấp và mức phụ cấp, trợ cấp không tính vào thu nhập chịu thuế được hướng dẫn tại điểm b, khoản 2, Điều này phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định. Trong trường hợp các văn bản hướng dẫn về các khoản phụ cấp, trợ cấp, mức phụ cấp, trợ cấp chỉ áp dụng cho khu vực Nhà nước, các thành phần kinh tế khác và các cơ sở kinh doanh khác sẽ căn cứ vào danh mục và mức phụ cấp, trợ cấp hướng dẫn đối với khu vực Nhà nước để tính trừ.

Tuy nhiên, nếu khoản phụ cấp, trợ cấp nhận được cao hơn mức phụ cấp, trợ cấp theo hướng dẫn được nêu trên, thì phần vượt này sẽ phải tính vào thu nhập chịu thuế. Điều này có nghĩa là dù tiền BHXH một lần không chịu thuế TNCN, nhưng nếu khoản phụ cấp, trợ cấp vượt qua mức quy định được tính toán, thì phần vượt này sẽ được xem xét là một phần thu nhập chịu thuế theo quy định của pháp luật.

Như vậy, trường hợp phải đóng thuế TNCN khi hưởng BHXH một lần bao gồm:

- Trường hợp nhận khoản phụ cấp, trợ cấp khác đi kèm với tiền BHXH một lần, vượt quá mức quy định thì phần vượt phải tính vào thu nhập chịu thuế TNCN.

- Trường hợp nhận tiền BHXH một lần do hủy hợp đồng lao động trước thời hạn, không thuộc trường hợp nghỉ hưu, thôi việc theo quy định, có thể phải đóng thuế TNCN theo quy định của pháp luật về thuế TNCN đối với thu nhập từ tiền bồi thường hợp đồng lao động.

Xem thêm: Thời gian thử việc có phải đóng thuế thu nhập cá nhân không?

Như vậy trên đây là toàn bộ thông tin về Nhận tiền BHXH một lần có phải đóng thuế thu nhập cá nhân không? mà Công ty Luật Minh Khuê muốn gửi đến quý khách mang tính tham khảo. Nếu quý khách còn vướng mắc về vấn đề trên hoặc mọi vấn đề pháp lý khác, quý khách hãy vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến theo số điện thoại 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tiếp qua tổng đài kịp thời hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc.

Nếu quý khách cần báo giá dịch vụ pháp lý thì quý khách có thể gửi yêu cầu báo phí dịch vụ đến địa chỉ email: lienhe@luatminhkhue.vn để nhận được thông tin sớm nhất!