Phân biệt tội phạm với vi phạm hành chính về môi trường chi tiết

1. Khái niệm về vi phạm hành chính và tội phạm

Căn cứ vào khoản 1 Điều 2 của Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, các từ ngữ được giải thích như sau:

Vi phạm hành chính: Được định nghĩa là hành vi có lỗi do cá nhân hoặc tổ chức thực hiện, vi phạm các quy định của pháp luật về quản lý nhà nước mà không được xem là tội phạm. Điều này áp dụng khi theo quy định của pháp luật, hành vi vi phạm này phải bị xử phạt vi phạm hành chính. Vi phạm hành chính là hành vi không đạt đến mức độ của tội phạm, nhưng vẫn vi phạm các quy định của pháp luật và cần phải chịu trách nhiệm pháp luật thông qua hình thức xử phạt vi phạm hành chính.

Theo Điều 8 Bộ luật Hình sự 2015, khái niệm về tội phạm được định nghĩa như sau:

- Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội: Đây là những hành vi có khả năng gây ra hậu quả tiêu cực, ảnh hưởng đến trật tự và an ninh xã hội, hoặc làm tổn thương đến quyền lợi, sự an toàn của cá nhân, cộng đồng, và quyền lợi của các tổ chức.

- Do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện: Tội phạm có thể do cá nhân hoặc do các tổ chức thực hiện. Người có năng lực trách nhiệm hình sự là người đã đủ tuổi và có khả năng phân biệt được việc làm phạm tội và không phạm tội, hoặc là người được tòa án công nhận là có năng lực trách nhiệm hình sự. Pháp nhân thương mại là các tổ chức kinh doanh, sản xuất hoặc hoạt động trong lĩnh vực kinh tế khác.

- Cố ý hoặc vô ý: Tội phạm có thể là kết quả của ý định cố ý hoặc vô ý của người thực hiện hành vi. Ý định cố ý là khi người vi phạm có ý định làm việc phạm tội, trong khi ý định vô ý là khi người vi phạm không có ý định làm việc phạm tội, nhưng hành vi của họ vẫn gây ra hậu quả tiêu cực.

- Xâm phạm các giá trị quan trọng của xã hội: Tội phạm xâm phạm đến các giá trị quan trọng của xã hội như độc lập, chủ quyền, an ninh, quyền lợi hợp pháp của cá nhân và tổ chức, quyền con người, và các lĩnh vực khác của trật tự pháp luật.

Tội phạm về môi trường là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và gây ra thiệt hại cho môi trường. Đây là một loại tội phạm được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự năm 2015.

Các hành vi tội phạm về môi trường có thể bao gồm, nhưng không giới hạn, việc xả thải công nghiệp trái phép, khai thác vàng, bạch kim mà không tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, và việc phá rừng trái phép. Những hành vi này đe dọa đến sức khỏe con người, gây hại cho đời sống sinh thái và góp phần vào biến đổi khí hậu.

Trong khi đó, vi phạm hành chính về môi trường là các hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, nhưng không được coi là tội phạm. Điều này có thể bao gồm việc không tuân thủ các quy định về xử lý chất thải, xả rác mà không phân loại, hoặc không thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất kinh doanh. Các hành vi này thường bị xử lý theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và các văn bản pháp luật khác có liên quan.

2. Căn cứ phân biệt tội phạm môi trường và vi phạm hành chính về môi trường

Luật Minh Khuê lập bảng so sánh chi tiết như sau:

3. Ví dụ 

Tội phạm về môi trường và vi phạm hành chính về môi trường đều liên quan đến hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Dưới đây là sự khác biệt giữa hai loại vi phạm này:

- Tội phạm về môi trường: Đây là các hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn cho môi trường, và thường được xem là đe dọa đến an ninh, quốc phòng, an toàn xã hội hoặc sức khỏe cộng đồng. Ví dụ như hành vi khai thác khoáng sản trái phép, gây ra sự suy giảm của tài nguyên thiên nhiên và ô nhiễm môi trường. Một hành vi khác có thể là xả thải chất độc hại ra môi trường, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và sinh vật sống trong môi trường.

Vi phạm hành chính về môi trường: Đây là các hành vi vi phạm nhẹ nhàng hơn, không gây ra hậu quả nghiêm trọng như trong trường hợp tội phạm về môi trường. Đây có thể là vi phạm quy định về bảo vệ môi trường như việc vận chuyển rác thải không đúng quy định, gây ra rủi ro cho môi trường nhưng không đến mức đe dọa đến an ninh, quốc phòng, an toàn xã hội hoặc sức khỏe cộng đồng. Hoặc vi phạm quy định về bảo vệ rừng, như đốt rừng trái phép hoặc phá rừng không phép, gây ra thiệt hại cho nguồn tài nguyên thiên nhiên mà không đạt đến mức độ nghiêm trọng của tội phạm về môi trường.

4. Quy trình xử lý 

Quy trình xử lý các loại tội phạm và vi phạm hành chính về môi trường được thực hiện như sau:

Tội phạm về môi trường:

- Điều tra:

+ Cơ quan điều tra: Cơ quan công an có thẩm quyền sẽ tiến hành điều tra các vụ án liên quan đến tội phạm về môi trường.

+ Thu thập chứng cứ: Cơ quan điều tra sẽ thu thập chứng cứ, điều tra các hành vi vi phạm và xác định các bằng chứng để truy cứu trách nhiệm pháp luật.

- Truy tố:

+ Sau khi hoàn tất điều tra, cơ quan công an sẽ chuyển hồ sơ điều tra cho cơ quan truy tố để xem xét và quyết định truy tố bị can ra tòa án.

+ Trình tòa: Cơ quan truy tố sẽ trình tòa án các tội danh và bằng chứng để tòa xét xử.

- Xét xử:

Tòa án: Tòa án sẽ tiến hành phiên tòa để xem xét các bằng chứng, lập luận và quyết định kết án hoặc tuyên bố trách nhiệm hình sự đối với bị cáo.

 Vi phạm hành chính về môi trường:

- Xác minh và xử lý:

+ Cơ quan chức năng: Các cơ quan chức năng có thẩm quyền sẽ tiến hành xác minh việc vi phạm hành chính về môi trường.

+ Quyết định xử phạt: Sau khi xác minh, cơ quan chức năng sẽ quyết định xử phạt theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

- Thực hiện biện pháp:

+ Thực hiện biện pháp khắc phục: Nếu cần thiết, cơ quan chức năng sẽ yêu cầu người vi phạm thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm gây ra.

+ Quản lý vi phạm: Cơ quan chức năng sẽ theo dõi và quản lý việc thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả từ vi phạm hành chính về môi trường.

Trên cơ sở quy định của pháp luật, quy trình này sẽ được thực hiện để đảm bảo tuân thủ pháp luật và bảo vệ môi trường. Quý khách xem thêm bài viết sau: Ô nhiễm môi trường là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách khắc phục

Nếu quý khách hàng đang gặp phải bất kỳ vấn đề pháp lý nào hoặc có câu hỏi cần được giải đáp, xin vui lòng không ngần ngại liên hệ với chúng tôi thông qua Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến qua số hotline 1900.6162. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng lắng nghe và cung cấp sự tư vấn chuyên nghiệp để giúp quý khách giải quyết mọi vấn đề một cách hiệu quả và đúng luật. Ngoài ra, quý khách hàng cũng có thể gửi yêu cầu chi tiết qua email: lienhe@luatminhkhue.vn để được hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc một cách nhanh chóng. Chúng tôi cam kết đáp ứng mọi yêu cầu của quý khách hàng một cách chu đáo và chất lượng.