Sau khi sinh con bao nhiêu lâu thì được nhận tiền bảo hiểm thai sản?

1. Cơ sở pháp lý về chế độ bảo hiểm thai sản

- Luật bảo hiểm xã hội năm 2014

- 

2. Sau khi sinh con bao lâu thì được nhận tiền thai sản?

2.1. Thời hạn hưởng chế độ thai sản sau sinh

Theo quy định tại Điều 102 Luật bảo hiểm xã hội 2014:

- Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc, người lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ theo quy định tại khoản 1 Điều 101 Luật bảo hiểm xã hội cho người sử dụng lao động.

Trường hợp người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con thì nộp hồ sơ và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

- Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

- Trách nhiệm giải quyết của cơ quan bảo hiểm xã hội:

+ Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động;

+ Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.

- Trường hợp cơ quan bảo hiểm xã hội không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Như vậy:

- Trường hợp không chấm dứt hợp đồng lao động thì khi quay lại làm việc (trong thời hạn 45 ngày) nộp đầy đủ hồ sơ cho người sử dụng lao động, tối đa là 20 ngày kể từ ngày nộp đủ hồ sơ hợp lệ, lao động nữ sinh con sẽ được chi trả tiền thai sản.

- Trường hợp người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con thì trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.

1.2. Hồ sơ hưởng thai sản của người lao động

Theo quy định tại khoản 1 Điều 101 Luật bảo hiểm xã hội 2014, hồ sơ hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con bao gồm:

+ Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con;

+ Bản sao giấy chứng tử của con trong trường hợp con chết, bản sao giấy chứng tử của mẹ trong trường hợp sau khi sinh con mà mẹ chết;

+ Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về tình trạng người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con;

+ Trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ trong trường hợp con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh;

+ Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ việc để dưỡng thai đối với trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014.

2. Lao động nữ sinh con mà con mất thì được hưởng chế độ thai sản không?

2.1. Đối tượng hưởng chế độ thai sản khi con mất

Căn cứ Điều 30 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014, những đối tượng sau nếu đủ điều kiện sẽ được hưởng chế độ thai sản khi con mất:

- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn từ đủ 03 - dưới 12 tháng;

- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 - dưới 03 tháng;

- Cán bộ, công chức, viên chức;

- Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;

- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

- Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.

2.2. Điều kiện hưởng thai sản khi con mất

Để được hưởng chế độ thai sản khi con mất, lao động nữ phải đảm bảo đủ các điều kiện hưởng thai sản theo quy định tại Điều 34 Luật BHXH năm 2014 gồm:

- Lao động nữ sinh con;

- Đã đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Trường hợp người lao động đã thôi việc trước khi sinh, nhưng đã đóng BHXH từ đủ 06 tháng trong 12 tháng trước khi sinh con cũng được hưởng chế độ thai sản.

Như vậy, lao động nữ chỉ cần đóng đủ 06 tháng BHXH trong 12 tháng trước khi sinh thì sẽ được hưởng chế độ thai sản.

Cùng với đó, nếu không may con sinh ra chết yểu, những người này sẽ được hưởng chế độ thai sản khi con mất sau sinh.

2.3. Thời gian nghỉ thai sản khi con mất sau sinh

Theo khoản 1 Điều 34 Luật BHXH năm 2014, lao động nữ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.

Tuy nhiên, trường hợp con mất sau sinh, thời gian nghỉ hưởng chế độ của lao động nữ sẽ có sự thay đổi. Cụ thể, căn cứ khoản 3 Điều 34 Luật này:

- Con dưới 02 tháng tuổi chết: Mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh;

- Con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết: Mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết, nhưng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không vượt quá thời gian quy định tại khoản 1 Điều này.

Theo đó, con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng từ ngày con chết nhưng tối đa không quá 06 tháng nếu sinh một con, nếu sinh đôi thì thời gian này là không quá 07 tháng.

Lưu ý: Thời gian nghỉ chế độ nói trên sẽ không tính vào thời gian nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động.

2.4. Mức hưởng chế độ thai sản khi con mất sau sinh

* Trợ cấp một lần khi sinh con

Căn cứ Theo Điều 38 Luật BHXH năm 2014, lao động nữ sinh con thì được trợ cấp 01 lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng người này sinh con.

Đồng thời, tại Công văn số 3432/LĐTBXH-BHXH ban hành ngày 08/9/2016, BHXH Việt Nam cũng có hướng dẫn về vấn đề hưởng trợ cấp 01 lần khi sinh như sau:

Lao động nữ mang thai đôi trở lên mà khi sinh nếu có con bị chết hoặc chết lưu hoặc tất cả các con đều bị chết thì trợ cấp một lần khi sinh con theo quy định tại Điều 38 của Luật bảo hiểm xã hội được tính theo số con được sinh ra, bao gồm cả con bị chết hoặc chết lưu.

Theo đó, số tiền trợ cấp 01 lần được tính theo số con được sinh ra. Như vậy, với mỗi con sinh ra, lao động nữ sẽ được nhận:

Trợ cấp 01 lần khi sinh/con = 2 x 1,49 triệu đồng = 2,98 triệu đồng

(Mức lương cơ sở áp dụng năm 2021 là 1,49 triệu đồng theo Nghị quyết số 128/2020/QH14)

* Tiền chế độ thai sản

Theo Điều 39 Luật BHXH năm 2014, trong thời gian hưởng chế độ thai sản khi con mất nêu trên, lao động nữ sẽ được nhận tiền thai sản tính theo công thức sau:

* Chế độ dưỡng sức phục hồi

Theo quy định tại Điều 41 Luật BHXH 2014, sau khi nghỉ hết thời gian quy định, nếu trong 30 ngày đầu trở lại làm việc mà vẫn chưa đủ sức khỏe, lao động nữ được nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe theo thời gian như sau:

- Tối đa 10 ngày nếu sinh một lần từ hai con trở lên;

- Tối đa 07 ngày nếu sinh mổ;

- Tối đa 05 ngày với các trường hợp khác.

Trong thời gian này, người lao động được hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản với mức hưởng:

Mức hưởng/ngày = 30% mức lương cơ sở = 30% x 1,49 triệu đồng/tháng = 447.000 đồng.

3. Chế độ thai sản cho nam giới khi có vợ sinh con

Theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định 

- Lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con được hưởng chế độ thai sả.

Như vậy, theo quy định thì trường hợp lao động nam đóng BHXH có vợ sinh con sẽ được hưởng chế độ thai sản. Điều kiện hưởng chế độ thai sản cho nam theo Khoản 2, Điều 9, Thông tư 59/2015/TT-BLDXH là phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ:

Theo quy định tại khoản 2 Điều 34 Luật bảo hiểm xã hội 2014, lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:

- 05 ngày làm việc với sinh thường 1 con;

- 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi;

- 10 ngày làm việc với trường hợp sinh đôi, từ sinh ba thì thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày làm việc, tối đa không quá 14 ngày làm việc

- Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.

- Thời gian hưởng chế độ không tính ngày lễ, tết, nghỉ hàng tuần

Lưu ý:

+ NLĐ nghỉ hưởng chế độ trong vòng 30 ngày kể từ ngày vợ sinh con, nếu có nghỉ những ngày trước khi vợ sinh con thì tính là nghỉ không lương, nghỉ phép của NLĐ.

+ Trường hợp NLĐ nam nghỉ nhiều lần thì thời gian bắt đầu nghỉ việc của lần cuối cùng vẫn phải trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con và tổng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không quá thời gian quy định. 

+ Thời gian lao động nam nghỉ khi vợ sinh con mà trùng thời gian nghỉ phép hằng năm, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương: Không được tính hưởng chế độ thai sản.

- Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, lao động nam được nghỉ với thời gian dài hơn, bao gồm:

+ Trường hợp chỉ có mẹ tham gia BHXH hoặc cả cha và mẹ đều tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ. Nếu mẹ tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng và mẹ chết sau sinh thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.

+ Trường hợp cha tham gia BHXH mà không nghỉ việc khi vợ chết sau sinh thì ngoài tiền lương còn được hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của mẹ.

+ Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.

**Lưu ý: Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trong các trường hợp đặc biệt nêu trên sẽ tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

Hồ sơ hưởng chế độ thai sản khi nam giới có vợ sinh con 

Hồ sơ hưởng chế độ thai sản cho nam giói khi có vợ sinh con gồm có:

- Giấy khai sinh có họ tên cha; hoặc Giấy chứng sinh + Sổ hộ khẩu;

- Trường hợp con chết: Giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử của con hoặc trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của mẹ nếu con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh (nếu có);

- Giấy xác nhận của cơ sở y tế trong trường hợp sinh con dưới 32 tuần tuổi hoặc sinh con phải phẫu thuật (nếu có);

- Mẫu 01B-HSB

Thời hạn nộp hồ sơ  chế độ thai sản khi nam giới có vợ sinh con

- Trong thời hạn 45 ngày, kể từ ngày trở lại làm việc người lao động phải nộp hồ sơ cho doanh nghiệp.

- Đơn vị trong thời hạn 10 ngày (kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của NLĐ) phải nộp cho cơ quan bảo hiểm.

=> Tức là trong vòng 55 ngày kể từ ngày NLĐ nam đi làm trở lại thì phải nộp hồ sơ hưởng chế độ lên cơ quan BHXH, quá hạn sẽ không được giải quyết. 

Mức hưởng chế độ thai sản khi nam giới có vợ sinh con

Mức hưởng = Mbq6t  / 24 ngày công x 100% x số ngày được nghỉ.

Trong đó:
Mbq6t : Bình quân mức lương đóng BHXH 6 tháng trước khi vợ sinh của NLĐ nam; Trường hợp chưa đủ 6 tháng thì Mbq6t = bình quân lương các tháng đã đóng BHXH.

VD: Lương bình quân đóng BH 6 tháng trước khi vợ sinh là: 6.000.000 và bạn được nghỉ 7 ngày (vì vợ sinh mổ)

=> Cách tính như sau: 

Mbq6t = (6 x6.000.000đ)/6 tháng = 6.000.000đ

Mức hưởng = 6.000.000/ 24 x 7 = 1.750.000 đồng

* Trường hợp lao động nam được nghỉ đủ tháng thì mức hưởng được tính như sau:

- Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản;

- Trường hợp NLĐ đóng BHXH chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH.

4. Lao động nam được hưởng trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con

Theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH (sửa đổi tại Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH)

* Điều kiện hưởng:

Lao động nam được hưởng trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con nếu thuộc một trong 2 trường hợp sau đây:

- Chỉ có lao động nam tham gia BHXH và phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi vợ sinh con.

- Cả 2 vợ chồng cùng tham gia BHXH bắt buộc nhưng người mẹ không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản mà người cha đã đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi vợ sinh con.

* Cách tính thời gian 12 tháng trước khi sinh con với lao động nam:

Thời gian 12 tháng trước khi sinh con đối với người lao động nam, người chồng của người mẹ nhờ mang thai hộ hưởng trợ cấp một lần khi vợ sinh con được xác định như sau:

- Sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi trước ngày 15 của tháng: Tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi không tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

- Sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi từ ngày 15 trở đi của tháng và:

+ Tháng đó có đóng BHXH: Tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi được tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

+ Tháng đó không BHXH: Tháng sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi không tính vào thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

* Mức hưởng trợ cấp 1 lần:

Lao động nam được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con. Hiện nay, mức lương cơ sở vẫn giữ nguyên là 1,49 triệu đồng/tháng. Do đó, mức hưởng trợ cấp 1 lần của lao động nam có vợ sinh con là:

Trợ cấp 01 lần/con = 2 x Mức lương cơ sở = 2,98 triệu đồng

Trên đây là tư vấn của chúng tôi về nội dung "Sau khi sinh con bao lâu thì nhận được tiền thai sản". Bạn đọc còn vướng mắc pháp lý nào khác vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900.6162 để được giải đáp nhanh chóng nhất!